Bloggang.com : แค่คนหนึ่งคน : สื่อกับการทำข่าว "บิ๊กดีทูบี"

สื่อกับการทำข่าว "บิ๊กดีทูบี"

ขออ้างอิง จากระทู้ ดูข่าวงานศพบิ๊ก D2B แล้วอยากจะด่านักข่าวจริงๆ พวกแกเป็นอะไรหา?
//www.pantip.com/cafe/chalermthai/topic/A6116557/A6116557.html โดยคุณคิงเพนกวิน

ตั้งแต่รับศพออกจากโรงพยาบาล นักข่าวล้อมถ่ายเต็มไปหมด อันนี้ก็พอเข้าใจนะว่าทำข่าว แต่....H@^E&!!! (บรรยายเป็นคำพูดไม่ได้)ได้ยินเสียงออกมาจากทีวีเลยว่า

"คุณพ่อหอมน้องอีกครั้งด้วย" (คาดว่าคงถ่ายไม่ทันหรือไม่ก็คงมุมไม่สวย)
"คุณพ่อหอมแล้ว คุณแม่มาหอมบ้าง"
ก็เข้าใจนะว่าอยากได้ภาพสวยๆ ที่ดูเศร้าๆ ซาบซึ้งใจ
แต่นึกถึงหัวอกพ่อแม่เขาบ้างหรือเปล่า? ทำไมต้องไปสั่ง
ต้องไปจัดท่า เขารู้หรอกน่าว่าควรอย่างไร นั่นลูกชาย
ของเขาทั้งคนนะเฟ้ย !!

เท่านั้นไม่พอ ในงานศพมีนักข่าวที่ใส่เสื้อผ้าสีสดไปด้วย
งานศพนะ...พวกคุณทำไมไร้มารยาทขนาดนี้ ไม่รู้กาลเทศะบ้างหรือยังไง? ให้เกียรติคนตายเป็นครั้งสุดท้ายแค่นี้ทำไม่ได้เลยเหรอ? นี่หรือสื่อของประชาชน?

หรือจะบอกว่าวันๆ ต้องทำข่าวหลายที่ไม่ได้ไปแค่งานศพบิ๊กงานเดียว คราวก่อนก็ใครล่ะคีบอีแตะใส่ขาสั้นไปงานแต่งในโรงแรมห้าดาวจนเขาไล่ออกมา ยังมีหน้าไปด่าเจ้าภาพอีก

แถมงานศพบรรยากาศเศร้าสลดไปรุมถ่ายจนเจ้าภาพเขารับแขกไม่ได้ ดารามาก็ไปขอถ่ายรูปจะให้ยิ้มในงานศพหรือไงเนี่ย?

แล้วมีการสั่งอีกว่าแดนกับบีมควรทำท่ายังไง มองบิ๊กหน่อยสิ.... โห...ไม่ใช่ถ่ายละครนะเฟ้ย !! จะเบ้าเหรอ?!!

น่าจะให้ความเป็นส่วนตัวเจ้าภาพกับแขกที่มาร่วมไว้อาลัยเป็นครั้งสุดท้ายหน่อย ให้พวกเขาได้พูดคุยกันได้รำลึกถึงคนทีจากไป แบบดีๆ สงบๆ

-----------------------------------------------------

คงเป็นอีกประเด็นหนึ่งของการทวงถามจรรยาบรรณของสื่อ

สื่อมวลชนที่ดี พึงเสนอข้อมูลข่าวสาร ด้วยจรรยาบรรณ อย่างตรงไปตรงมา ยึดถือความเที่ยงตรง ไม่ใส่สีตีข่าว แน่นอนว่า ... สื่อมวลชนทุกคนอาจไม่ได้เลวร้ายแบบที่หลาย ๆ คนว่ากัน อาจมีส่วนน้อย ไม่ถึง 10% ที่ทำให้เกิดภาพแบบนี้ขึ้นมา แต่นั่นก็เป็นความด่างพร้อยประการหนึ่งของวิชาชีพสื่อมวลชนไทย และเป็นสิ่งที่คนในวิชาชีพทั้งหมดต้องรับผิดชอบร่วมกัน

เพราะ "ปลาเน่าตัวเดียว เหม็นทั้งข้อง"

ปัจจุบันคงเห็นกันบ่อยสำหรับภาพที่สื่อ โดยเฉพาะสื่อมวลชนสายข่าวโทรทัศน์ พยายามสร้างความเป็นละคร (dramatization) ให้กับข่าว โดยต้องพยายามทำให้คนดูสงสาร ด้วยการจับที่น้ำตาของผู้สูญเสีย เพียงเพื่อจะเรียกอารมณ์ของผู้ชม จนลืมไปว่า หัวใจของข่าว คือ ข้อเท็จจริง ไม่ใช่อารมณ์ แม้ว่าคุณค่าประการหนึ่งของข่าว คือ human interest หรือ การเร้าความสนใจ ก็ตาม

แต่ก็ควรมีข้อยกเว้นบ้างสำหรับข่าวบางประเภท โดยเฉพาะที่เป็นข่าวความสูญเสียที่เกิดขึ้นกับ “คน”

สำหรับผู้ที่เคยเรียนการเขียนข่าวมาแล้ว คงพอทราบว่า คุณค่าของข่าว ขึ้นอยู่กับ ความรวดเร็ว (Immediacy) ความใกล้ชิด (Proximity or Nearness) ความสำคัญหรือความเด่น (Prominence) ผลกระทบกระเทือน (Consequence) ความมีเงื่อนงำ ความแปลก (Oddity) ความขัดแย้ง (Conflict) เพศ (Sex) กระเทือนอารมณ์ (Emotion) หรือเรื่องเร้าความสนใจมนุษย์ (Human Interest) และความก้าวหน้า (Progress) แต่คุณค่าทั้งหมด ต้องอยู่ภายใต้กรอบจรรยาบรรณของวิชาชีพ ไม่ใช่ทำยังไงก็ได้ ให้ข่าวมีคุณค่า เพื่อที่จะขายได้ หรือให้มีอะไรที่ฉบับอื่น/ช่องอื่นไม่มี เพื่อเอาไปเสนอ บก.

ถ้าทำแบบนั้น คุณจะอยู่ในวงการสื่อมวลชนได้ไม่นาน

เข้าใจอยู่นะ ว่า ธรรมชาติของการทำข่าว คือ ต้องได้ข่าวที่เร็ว เป็นที่ต้องการของผู้ชม และต้องได้แง่มุมที่แปลกใหม่ แต่สิ่งที่สื่อมวลชนทุกแขนงต้องตระหนัก คือ "มนุษยธรรม" ที่น่าจะมีเหนือหน้าที่ของคนทำงานสื่อ

จะทำงานสื่อให้อยู่ได้นาน ต้องสะกดคำว่า "มืออาชีพ" (professional) ให้เป็น และต้องเข้าใจอย่างถ่องแท้ด้วยว่า สื่อมวลชนมืออาชีพ เขาทำงานกันยังไง ไม่ใช่สักแต่มี "อาชีพ" เป็นสื่อมวลชน

เห็นด้วยกับหลายๆ คนต่อกรณี TITV กับการตัดเข้าข่าวงานศพของบิ๊ก ทั้งที่ไม่มีประเด็นแปลกใหม่อะไรเลย ถามว่าบิ๊กสำคัญไหม คงสำคัญในสายตาของหลาย ๆ คนรวมทั้งแฟนคลับ อยากรู้ไหม ...ก็อยากรู้ แต่สำคัญถึงขนาดต้องตัดสลับเป็นระยะ ๆ ไหม เมื่อมองในแง่คุณค่าของข่าว ก็ไม่ถือว่ามีคุณค่ามากพอที่จะต้องให้ความสำคัญมากขนาดนั้น

ในระหว่างดูข่าว คนข้าง ๆ ก็แซวว่า น่าจะถ่ายทอดสดตลอดงานไปเลย ไม่ต้องเสียเวลาตัดไปตัดมา

ขอฝากแนวคิดสำหรับนักศึกษานิเทศศาสตร์ที่กำลังจะสำเร็จการศึกษาออกไป ในการตั้งคำถามเพื่อสัมภาษณ์แหล่งข่าว ขอให้ตั้งคำถามด้วย สมอง ไม่ใช่สักแต่มีปากเอาไว้ถาม มีปากกาเอาไว้จด หลายคำถามที่ไม่น่าถามอย่างยิ่ง หลายคนเรียกว่าคำถามโง่ ๆ แต่เราอยากเรียกว่า “คำถามไร้สมอง” เช่น

"รู้สึกยังไง...."
"...มีอะไรจะบอกน้องบิ๊กไหม"
"แล้วจะทำอะไรต่อไปกับชีวิต"

จะถามอะไร รู้เสียก่อน ว่าคนดู/คนอ่าน/คนฟังอยากรู้ไหม ควรรู้ก่อนว่า ถามแล้วจะทำให้ได้ข้อมูลอะไรเพิ่มเติมที่เป็นประโยชน์กับข่าวหรือเปล่า และไปกระทบกระเทือนความรู้สึกของแหล่งข่าวหรือเปล่า

นักข่าวที่ดี ควรทำงานด้วยสมอง และหัวใจ ไม่ได้ทำงานด้วยสัญชาติญาณ

หลายสิ่งที่ไม่น่าทำ วิเคราะห์เฉพาะกรณีการทำข่าวบิ๊กดีทูบี
....สั่งให้คนในข่าวทำอย่างนั้นอย่างนี้ นี่ไม่ใช่การทำแผนประกอบคำรับสารภาพ ข่าว คือ สิ่งที่เป็นความจริง สื่อต้องใช้ศักยภาพและความสามารถที่ตัวเองมีในการจับภาพข่าวให้ได้
..แต่งกายไม่สุภาพไปในงานศพ แล้วอ้างว่า "มาทำงาน " หรือ "ไปที่อื่นมาก่อน แวะเปลี่ยนเสื้อไม่ทัน"

จนต้องให้ทางวัดประกาศขอความร่วมมือในการแต่งกายให้สุภาพมาเคารพศพ

แอบคิดเล่น ๆ ในใจ ว่าถ้าสื่อสามารถเข้าไปในห้องผู้ป่วย และจับภาพสัญญาณชีพจรและการเต้นของหัวใจที่ค่อยๆ หายไปจากจอได้ก็คงทำ และอาจจับที่หน้าคุณพ่อคุณแม่ตัดสลับไปมากับภาพเครื่องช่วยหายใจ พร้อมเพลงของดีทูบีคลอประกอบเบา ๆ

งานแต่งงานนี่พอเข้าใจได้ ว่า สื่อมวลชนเองก็อยากเก็บภาพที่น่าประทับใจไว้ร่วมยินดี บางครั้งครอบครัวก็อยากขอความเป็นส่วนตัวไว้บ้าง ซึ่งก็น่าจะเข้าใจได้ ว่าทำไมถึงขอความร่วมมือสื่อไม่ให้เข้าไปทำข่าว แล้วยิ่งสำหรับงานศพ ที่ทุกคนย่อมอยากจะเก็บความทรงจำที่ดีของคนที่ตัวเองรักไว้เป็นครั้งสุดท้าย การที่ยินยอมให้สื่อมวลชนเข้ามาร่วมทำข่าวให้เอิกเกริก นี่ก็ถือเป็นการให้เกียรติสูงสุดแก่คนทำสื่อแล้ว

ถามต่อว่า แล้วสื่อล่ะ ได้ทำอะไรที่เป็นการให้เกียรติแก่ผู้ที่จากไปและครอบครัวบ้างไหม

อาชีพสื่อมวลชน เนื่องจากมีปากกาและไมโครโฟนเป็นอาวุธ จึงอาจทำให้มีสถานภาพเหนือกว่าบุคคลทั่วไป ในเมื่อมีอภิสิทธ์กว่าคนทั่วไป ความคาดหวังจากสังคมก็มากขึ้นเป็นธรรมดา

ไม่ว่าจะไปทำข่าวอะไร นอกจากแบกความเป็น “สื่อมวลชน” ไว้บนบ่าสำหรับเข้าไปทำหน้าที่แล้ว อย่าลืมแบกเอา “ความเป็นคน” ติดเข้าไปด้วย อย่าให้ต้องโดนว่าลับหลังได้ว่าเป็นแค่ เหลือบไร ที่เข้าไปขอส่วนแบ่ง

หากสื่อมวลชน "บางคน" ยังแยกแยะไม่ออกระหว่าง "จรรยาบรรณของสื่อ" "การทำหน้าที่ของสื่อมวลชนที่ดี" และ "มนุษยธรรม" ก็คงไม่แปลกที่สื่อจะออกมาโวยวายว่า ถูกดูถูกดูแคลน หรือไม่ได้รับเกียรติอย่างที่สมควรจะได้

เพราะการได้รับเกียรติใด ๆ ก็ตาม ขึ้นอยู่กับการวางตัวของผู้สมควรได้รับเกียรตินั้นเอง

Create Date : 13 ธันวาคม 2550

Last Update : 9 สิงหาคม 2551 14:55:05 น.

1 comments

Counter : 748 Pageviews.

เคยเป็นนักข่าว
เเละก็เคยสอนวิชาประมาณนี้ด้วย
ดูเเล้วก็หน้าชา
ติสต์ขึ้นเหมือนกันค่ะ

เเอบบ่นอีกเรื่อง
กรณีที่มีเด็กถูกลืมไว้ในรถตู้
เเล้วเสียชีวิตน่ะค่ะ

ถ่ายโคลสอัพที่ศพน้องขึ้นหน้าหนึ่งเลย

เพื่ออะไร ไม่เข้าใจอย่างเเรงๆ

โดย: ajarnmodabac

วันที่: 24 กันยายน 2551 เวลา:19:08:04 น.