ประเพณี "มาฆบูชา แห่ผ้าขึ้นพระธาตุ"

ที่มาภาพ : //ads.dailynews.co.th/news/images/2009/region/1/27/189081_92092.jpg


สืบสานประเพณี "มาฆบูชาแห่ผ้าขึ้นพระธาตุ" ประกอบพิธีกวนข้าวมธุปายาส ถวายเป็นพุทธบูชาพระบรมธาตุเจดีย์


นครศรีธรรมราช เป็นเมืองประวัติศาสตร์ที่สำคัญและยิ่งใหญ่มาแต่ในอดีต เป็นเมืองศูนย์กลางความเจริญในทุก ๆ ด้านของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เป็นเมืองศูนย์กลางอาณาจักรศรีวิชัย ในอดีตเมืองนครศรีธรรมราชมีเมืองบริวารมากถึง ๑๒ เมือง จึงมีการเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า “เมือง ๑๒ นักษัตร”


โดยเฉพาะยังเป็นเมืองศูนย์กลางการศาสนา มีพระบรมธาตุเจดีย์วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร เป็นสัญลักษณ์ที่โดดเด่นเป็นสง่า เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองและถือเป็นศูนย์รวมจิตใจของพุทธศาสนิกชนทั่วไปมายาวนานนับพันปี ดังนั้นนครศรีธรรมราชจึงมีประเพณีที่เกี่ยวข้องกับพุทธศาสนาอยู่เป็นจำนวนมาก เช่น ประเพณีชักพระออกพรรษา, ทำบุญให้ทานไฟ, มาฆบูชา แห่ผ้าขึ้นธาตุ, งานเทศกาลบุญสารทเดือนสิบ เป็นต้น โดยเฉพาะประเพณี “มาฆบูชา แห่ผ้าขึ้นธาตุ” เป็นประเพณีที่เก่าแก่คู่บ้านคู่เมืองนครศรีธรรมราช


การจัดประเพณี “แห่ผ้าขึ้นธาตุ” เป็นประเพณีที่เป็นสัญลักษณ์ประจำเมืองนครศรีธรรมราช เป็นสัญลักษณ์ที่สำคัญของจังหวัดนครศรีธรรมราชประเพณีหนึ่ง “ทั้งนี้เพราะประเพณีนี้ไม่มีปฏิบัติกันที่ใดในประเทศไทยและในโลกนอกจากเมืองนครเท่านั้น” แต่เดิมจัดขึ้นปีละ ๒ ครั้ง คือวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๓ หรือ วัน “มาฆบูชา” และในวันขึ้น ๑๕ ค่ำเดือน ๖ หรือวัน “วิสาขบูชา” แต่ในระยะหลัง ๆ ประชาชนชาวพุทธจากทั่วสารทิศจะนิยมมาร่วมแห่ผ้าขึ้นธาตุในวัน “มาฆบูชา” มากกว่าในวันวิสาขบูชา ทางจังหวัดจึงหันมาเน้นการจัดงานประเพณีแห่ผ้าขึ้นธาตุในวันมาฆบูชาเป็นหลักและเรียกว่าประเพณี “มาฆบูชาแห่ผ้าขึ้นธาตุ” มาจนถึงปัจจุบัน อย่างไรก็ตามในวันวิสาขบูชา ก็ยังมีการนำผ้าพระบฏขึ้นไปโอบห่มองค์พระบรมธาตุอยู่เช่นกัน


ประเพณี “มาฆบูชา แห่ผ้าขึ้นธาตุ” ของชาวนครศรีธรรมราช จึงเป็นประเพณีที่ยิ่งใหญ่ยึดถือปฏิบัติสืบต่อกันมายาวนาน โดยประเพณี“มาฆบูชา แห่ผ้าขึ้นธาตุ” ตรงกับวันเพ็ญเดือน ๓ หรือวัน ขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๓ ในปีนี้ตรงกับวันที่ ๙ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๒ ซึ่งประชาชนชาวพุทธจะเริ่มหลั่งไหล เดินทางมาพร้อมกันตั้งแต่วันขึ้น ๑๓ ค่ำ เดือน ๓ ซึ่งปีนี้ ตรงกับวันที่ ๗ กุมภาพันธ์ เพื่อร่วมกิจกรรมกวน “ข้าวมธุปายาส” ซึ่งเชื่อเป็นข้าวทิพย์หรืออาหารวิเศษที่เกี่ยวข้องกับเรื่องราวพุทธประวัติขององค์สัมมาสัมพุทธเจ้าอีกเช่นกัน ในวันประกอบแห่ผ้าขึ้นธาตุจะมีประชาชนชาวพุทธทั้งในและต่างจังหวัดใกล้เคียง รวมทั้งชาวต่างชาติที่นับถือศาสนาพุทธมาร่วมกิจ กรรมมืดฟ้ามัวดิน โดยมารวมตัวกันบริเวณสนามหน้าเมืองและศาลาประดู่หกเพื่อร่วมในพิธีเปิดประเพณี “มาฆบูชา แห่ผ้าขึ้นธาตุ” หลังเสร็จพิธีเปิดขบวน ก็จะเคลื่อนไปตามถนนราชดำเนินนำขบวนโดยวงดุริยางค์ ตามด้วยขบวนแห่ผ้าพระบฏพระราชทานของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และขบวนแห่ผ้าพระบฏจากกลุ่มพลังมวลชนต่าง ๆ มุ่งหน้าสู่พระบรมธาตุเจดีย์วัดพระมหาธาตุวรมหา วิหาร ขบวนยาวหลายกิโลเมตรเพื่อนำผ้าพระบฏเข้าสู่พิธีกรรมถวายผ้าพระบฏและให้ตัวแทนนำผ้าพระบฏทั้งหมดขึ้นไปโอบห่มองค์พระบรมธาตุเจดีย์ต่อไป


โดยการจัดกิจกรรม มาฆบูชา แห่ผ้าขึ้นธาตุในปี ๒๕๕๒ มุ่งเน้นการส่งเสริมประเพณีดั้งเดิมและเป็นการรื้อฟื้นกิจกรรมบางอย่างที่ขาดหายไปกลับมา เพื่อสร้างเอกลักษณ์และเรียกอดีตความยิ่งใหญ่ของเมือง ๑๒ นักษัตรกลับคืนมาและยังเป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยวของจังหวัดด้วย โดยมีกิจกรรมที่เกี่ยวข้องมากมาย เช่น

- ในคืนวันที่ ๗ กุมภาพันธ์....ประกอบพิธีกวนข้าวมธุปายาส

- ในวันที่ ๘ กุมภาพันธ์...... พิธีสมโภชผ้าพระบฏ ใน อ.ปากพนัง สถานที่เดิมที่พบผ้าพระบฏครั้งแรก จากนั้น

- ในวันที่ ๙ กุมภาพันธ์.......จะมีขบวนแห่ผ้าพระบฏจาก อ.ปากพนัง มามอบให้กับผู้ว่าราชการจังหวัดเพื่อทำพิธีเปิดงานประเพณีมาฆบูชา ณ บริเวณศาลาประดู่หก ก่อนจะเคลื่อนขบวนแห่ไปยังวัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร ทำการประกอบพิธีทางศาสนาถวายผ้าพระบฏนำขึ้นไปโอบห่มรอบองค์พระบรมธาตุเจดีย์ต่อไป สำหรับผ้าพระบฏที่นำมาเย็บต่อกันด้วยความยาวของผ้า ๑,๒๕๐ เมตร เป็นการสื่อความหมายถึงพระอรหันต์ ๑,๒๕๐ รูป ที่เดินทางมาประชุมพร้อมกันโดยมิได้นัดหมาย


นายภาณุ อุทัยรัตน์ ผู้ว่าราชการจังหวัดนครศรีธรรมราช เปิดเผยว่า เพื่อให้สอดคล้องกับกิจกรรมและประเพณีดั้งเดิม รวมทั้งโครงการที่จังหวัดดำเนินการอยู่คือ “นครเมืองมงคล คนทำดี” ดังนั้นกิจกรรมที่กำหนดในปีนี้จึงต้องเน้นให้สอดคล้องกับสิ่งที่เคยปฏิบัติในสมัยโบราณด้วย และต้องพัฒนาให้โดดเด่นก้าวหน้ามากยิ่งขึ้น โดยกิจกรรมที่กระทำกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ เช่น การนำสินค้าในแต่ละท้องถิ่นมาซื้อขายแลกเปลี่ยนกัน การร่วมพิธีกวนข้าวมธุปายาส และร่วมในพิธีแห่ผ้าขึ้นธาตุ รวมทั้งร่วมบริจาคทรัพย์สินเงินทองเป็นพุทธบูชาเพื่อบูรณปฏิสังขรณ์องค์พระบรมธาตุเจดีย์ นอกจากนี้จะมีการแสดงของศิลปินพื้นบ้านเกี่ยวกับพุทธประวัติ การสวดพระพุทธมนต์หรือสวดพระปาติโมกข์ และในปีนี้จะมีการจับไปรษณียบัตรที่ประชาชนเขียนความตั้งใจจะทำความดีตามโครงการ “เมืองนครเมืองมงคล คนทำดี” นับพันรางวัลด้วย


ดังนั้นประชาชนชาวพุทธทั้งหลายความเชื่อโบราณบ่งบอกเกี่ยวกับพระบรมธาตุเจดีย์ไว้ว่า “เกิดมาทั้งที แม้ไม่ได้ร่วมสร้าง ขอให้ได้ร่วมซ่อม” แต่หากไม่มีโอกาสร่วมทั้งสร้างและซ่อม ก็ขอให้ได้มีโอกาสร่วมกิจกรรมแห่ผ้าขึ้นธาตุเมืองคอนสักครั้งก็ถือว่าเป็นบุญกุศลที่ยิ่งใหญ่ ไม่เสียทีเกิดมานับถือพุทธศาสนา โดยเชื่อกันว่าหากจะทำบุญหรือกราบไหว้บูชาให้ได้กุศลจริง ๆ จะต้องปฏิบัติเฉพาะพระพักตร์พระองค์หรือใกล้ชิดพระพุทธ องค์มากที่สุดเท่านั้น เมื่อพระพุทธองค์เสด็จเข้าสู่ ปรินิพพานแล้วแต่ยัง มีตัวแทนอยู่ เช่น เจดีย์ และพระพุทธรูป เป็นต้น การกราบไหว้บูชาสิ่งเหล่านี้ก็เสมือนว่าได้ทำบุญหรือกราบไหว้บูชาอย่างใกล้ชิด กับพระพุทธองค์เช่นเดียวกัน.



ที่มา....

ผู้เขียน:ไพฑูรย์ อินทศิลา
ที่มา:เดลินิวส์

Create Date : 09 กุมภาพันธ์ 2552		0 comments
Last Update : 8 มกราคม 2554 0:04:35 น.
Counter : 1456 Pageviews.
Share Tweet