ประโยค English คมๆ ใน The Matrix
คราวนี้ลองมาดูประโยคเด็ดๆ ของหนังที่เต็มไปด้วยกลิ่นอายของปรัชญาทางเซ็นและทางพุทธ ซึ่งจริงๆ แล้วประโยคที่ผมชอบสุดนั้นคือ "There is no spoon" ครับ แต่ว่ามันสั้นเหลือเกิน แถมไม่รู้จะเอาอะไรในประโยคนั้นมาสอนเสียด้วย ฮะๆๆ ดังนั้นก็ขอเอาประโยคคมๆ
ของคนอื่นมาลองดูละกัน
การอธิบายจะละเอียดหน่อยนะครับ คือสอนทั้ง vocab และ structure ทั้ง advanced และพื้นฐานไปด้วยเลย บางครั้งบางคนอาจงงว่าสอนเรื่องเล็กน้อยๆ ที่ง่ายๆ ทำไม แต่ผมอยากอธิบายให้สมบูรณ์ไปเลย คนที่ไม่เข้าใจจะได้ไม่ต้องมางงกับบางท่อน ไม่ต้องไปศึกษาหาอ่านที่อื่นอีก
อันแรกต้องนี่เลย ประโยคเด็ดจากเอเย่นต์สมิธ ตัวร้ายที่เด่นมากๆ แถมหลายๆ ประโยคก็คมเสียเลือดกระฉูด
"I'd like to share a revelation that I've had during my time here. It came to me when I tried to classify your species. I realized that you're not actually mammals. Every mammal on this planet instinctively develops a natural equilibrium with the surrounding environment, but you humans do not. You move to an area, and you multiply, and multiply, until every natural resource is consumed. The only way you can survive is to spread to another area. There is another organism on this planet that follows the same pattern. A virus. Human beings are a disease, a cancer of this planet, you are a plague, and we are the cure."
คำว่า revelation เป็นคำนามที่มาจากกริยา reveal ที่แปลว่าเปิดเผย แต่พอเอามาใช้เป็นนาม revelation จึงหมายถึงการที่ตัวเองได้รับการเปิดเผยให้รู้แจ้ง ประมาณว่าไม่เคยระแคะระคายมาก่อนเลยแล้วจึงมาทราบ ที่สมิธเอามาใช้ตรงนี้แทนที่จะใช้คำพื้นๆ เช่น knowledge, fact ก็เพราะว่าเขาพึ่งได้รู้แจ้ง (ดูจากประโยคต่อไปที่ว่า it came to me when ซึ่งในที่นี้ it แทนคำ revelation นั่นเอง แปลว่าพึ่งทราบตอนนั้น)
ส่วน classify นั้นมาจากรากศัพท์ class ซึ่งถ้าเป็นนามจะแปลว่าชั้นเรียน แต่ถ้าเป็นกริยา จะเป็นการแบ่งชั้นเรียน (มีความหมายอื่นด้วยเช่นกัน แต่ไม่ขอกล่าวถึงเนื่องจากไม่เกี่ยวข้องกับเนื้อหา) ดังนั้น classify จึงแปลได้ว่าเป็นการแยกประเภท การจัดกลุ่ม จัดลำดับชั้น โดยบางทีเราจะเห็นว่าเอกสารทางราชการบางอันอาจถูกประทับตรา classified ซึ่งก็แปลว่าเป็นเอกสารที่ถูกจัดเป็นประเภทพิเศษ หรือเอกสารลับนั่นเอง แต่ถ้าคำว่า classifed ถูกนำมาใช้ในเอกสารสิ่งพิมพ์พวกนิตยสาร หนังสือพิมพ์แล้วล่ะก็ มันจะหมายถึงส่วนหนึ่งของสิ่งพิมพ์ที่ถูกแยกกลุ่มไว้ต่างหากสำหรับการประชาสัมพันธ์ เรียกสั้นๆ ว่าพื้นที่โฆษณานั่นเอง คำ classify ในประโยคนี้จึงหมายถึงการจัดกลุ่ม สรุปแล้วคือ สมิธบอกว่าเขาอยากแชร์สิ่งที่เขาพึ่งได้รู้แจ้งขึ้นมาตอนที่เขาพยายามจัดกลุ่มสปีชี่ส์ของพวกมนุษย์
คำว่า realize นี้ มีความหมายทำนองว่า พึ่งเข้าใจ (ใช้ในตอนนี้เพราะสอดคล้องกับ revelation พอดีเลย) ดังนั้นประโยคต่อไปจึงแปลได้ว่า ผมพึ่งเข้าใจว่าพวกคุณนั้นจริงๆ แล้วไม่ใช่ mammal หรือสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม (มีคำว่า actually มาขยายเพื่อเน้นความจริง เพราะถ้าพูดตามทฤษฎีวิทยาศาสตร์แล้ว มนุษย์เป็น mammal แต่สมิธมาใช้ actually ให้เน้นคำว่า NOT เพื่อบอกว่า จริงๆ แล้วไม่ใช่)
ประโยคต่อมาจะยาวขึ้น ซึ่งจริงๆ แล้วประโยคนี้ไม่ยากเลย แต่คนที่ไม่มีประสบการณ์ในการอ่านบางคนอาจแยกโครงสร้างไม่ได้ มาลองทำด้วยกันอย่างง่ายๆ นะครับ ประโยคนี้ประกอบไปด้วยสองประโยคย่อย คือประโยคก่อนและหลังคำว่า but ซึ่งแสดงว่าทั้งสองประโยคย่อยต้องค้านซึ่งกันและกัน
ประโยคย่อยอันแรกมีประธานคือ Every mammal (สังเกตว่า every ตามด้วยคำนามโดยไม่ต้องใส่ s ที่นาม) แปลได้ว่า สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมทุกตัวในโลกนี้ โดย on this planet เป็นคำขยายประธาน ให้สังเกตว่าใช้ on กับ planet นะครับ เพราะ on เป็น preposition ที่ใช้กับพื้นผิว แต่ถ้าเปลี่ยนมาใช้คำว่า world ก็ต้องใช้ in the world แทน เนื่องจาก in เป็น preposition ที่ใช้อ้างถึงปริมาตร เช่น in the box เป็นต้น โดยในที่นี้ world ใช้สื่อถึงโลกที่มีคนอาศัยอยู่ข้างใน ก็เลยใช้ in แทน
ดังนั้นเอง กริยาของประโยคย่อยอันแรกคือ develops (ต้องมี s เพราะ every+noun จัดว่าเป็นเอกพจน์ เช่นเดียวกับ each+noun, each of+noun ในขณะที่ all+noun เป็นพหูพจน์) ส่วนกรรมคือ equilibrium แปลตรงๆ ว่าสมดุลย์ ซึ่งมีคำพ้องความหมายคือ balance นั่นเอง แต่ในกรณีที่ใช้กับสังคมหรือระบบนิเวศน์แล้ว คำว่า equilibrium จะถูกนิยมใช้มากกว่า ส่วนคำอื่นๆ ก็ง่ายๆ นะครับ natural เป็นกริยาของ nature (ธรรมชาติ) ส่วน environment แปลว่าสิ่งแวดล้อม แล้ว surround เป็นกริยาแปลว่าล้อมรอม (นึกถึงเครื่องเสียง surround ไว้ครับ) พอเอามาใช้กับ environment ก็เลยต้องเติม ing เข้าไปเป็น surrounding environment แปลว่า สิ่งแวดล้อมที่อยู่รอบๆ ตัว (ตัวอย่างของการสร้างนามแบบนี้ก็เช่น a sleeping man คนหลับ a talking dog หมาพูดได้ เป็นต้น ซึ่งการสร้างนามแบบนี้จะช่วยให้สร้างประโยคที่กระชับขึ้นได้แทนที่จะต้องใช้ประโยคที่ยืดเยื้อ เช่น a man who sleeps หรือ a dog that talks)
คำต่อมาก็ instinctively ที่เป็น adverb มาจาก adjective คือ instinctive โดยมีนามเป็น instinct ที่แปลว่าสัญชาติญาณ (ลองนึกถึงหนังเรื่อง basic instinct สิครับ มันแปลว่าสัญชาตญาณพื้นฐาน ซึ่งผมคิดว่ามันตีความได้ว่าเป็นการฆ่า หรือไม่ก็เซ็กซ์) ดังนั้นพอเป็น adj หรือ adv มันก็เลยหมายความว่าโดยสัญชาตญาณ
ดังนั้นลองแปลประโยคยาวๆ เลยนะครับ "โดยสัญชาติญาณแล้ว สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมทุกตัวในโลกนี้สร้างความสมดุลย์ตามธรรมชาติกับสิ่งแวดล้อมรอบๆ ตัว แต่มนุษย์ไม่ทำเช่นนั้น" แล้วแปลต่อเลยนะครับ ประโยคง่ายแล้ว "มนุษย์ย้ายไปยังพื้นที่ๆ หนึ่ง และเพิ่มจำนวนเป็นทวีคูณ ทวีคูณ" (เน้นตรง multiply สองทีไงครับ) "จนกระทั่งทรัพยากรธรรมชาติทุกชนิดถูกใช้งานจนหมด" (resource แปลว่าทรัพยากร ส่วน consume แปลว่าบริโภค)
ประโยคต่อมาคือ "The only way you can survive is to spread to another area" ซึ่ง survive แปลว่ารอดชีวิต (นึกถึงเรียลลิตี้โชว์ survival ที่ดูว่าผู้แข่งขันคนไหนจะรอดเป็นคนสุดท้าย -- ซึ่ง survival เป็นนามนั่นเอง) ส่วน spread แปลว่ากระจาย (เอ อันนี้นึกถึง tuna spread ดีไหม อิๆๆๆ ไม่ดีๆ นึกถึงประโยค spread the news ที่แปลว่ากระจายข่าวดีกว่า) ดังนั้นประโยคนี้แปลว่า "ทางเดียวที่มนุษย์จะรอดชีวิตต่อไปคือย้ายไปอยู่พื้นที่แห่งใหม่"
"There is another organism on this planet that follows the same pattern. A virus" -> ในโลกนี้ มีสิ่งมีชีวิตอีกแบบหนึ่งที่ใช้ชีวิตในรูปแบบเดียวกัน ไวรัสยังไงล่ะ (organism = creature = สิ่งมีชีวิต, ส่วนเวลาลอกตามแบบใคร เขาใช้คำว่า follow the pattern ครับ อย่าใช้ copy)
แล้วสมิธก็จบได้เจ็บจี๊ดดดด ตอนผมฟังอยู่ในโรงหนังนี่ถึงกับอึ้งๆๆๆ แบบว่า เออ จริงของมันว่ะ "Human beings are a disease, a cancer of this planet, you are a plague, and we are the cure" "มนุษย์คือโรคร้าย คือมะเร็งของโลกนี้ พวกแกคือเชื้อโรค และพวกเราคือยารักษา"
disease นี่มาจาก ease ที่เป็นนามของ easy พอเกิดการ dis+ease ซึ่ง dis แปลว่าไม่ ก็คือไม่สบาย หรือมีโรคนั่นเอง ส่วน plague นี่แปลได้ประมาณว่าเชื้อโรคที่ระบาดได้ ให้สังเกตว่าสมิธใช้ a disease, a cancer, a plague ซึ่งแปลว่ามนุษย์เป็นเพียงเชื้อโรคตัวหนึ่งเท่านั้น แต่สมิธเรียกตัวเองว่า the cure ซึ่งการใช้ the เป็นการเน้นว่าตนเป็นผู้รักษาสำหรับกรณีนี้โดยเฉพาะ
หวังว่าคงชอบกันนะครับ ผมออกจะอธิบายเสียละเอียด ไม่รู้จะละเอียดเกินไปไหม แต่ผมคิดว่า ถ้าอยากเข้าใจให้แจ่มแจ้งจริงจนถึงขนาดเอาไปเขียนให้ถูกต้องได้ ก็น่าจะรู้ละเอียดขนาดนี้แหละ ดังนั้นสำหรับบางคนที่อ่านประโยคเข้าใจแล้ว บทนี้ก็อาจจะยังมีประโยชน์บ้างตรงส่วนรายละเอียดยิบย่อยนี่แหละ ส่วนคนที่รู้ทั้งหมดแล้ว อ่านแล้วช่วยเพิ่มเติมหรือติชมก็ได้นะครับ :-)
Create Date : 07 พฤษภาคม 2550 |
|
13 comments |
Last Update : 24 ตุลาคม 2550 22:27:10 น. |
Counter : 2963 Pageviews. |
|
|
|