สมาส,สนธิ สมาส (สะ-หฺมาด) การนำเอาศัพท์ ๒ ศัพท์ขึ้นไป มาต่อรวมกันโดยมีความหมายเชื่อมโยงเป็นคำเดียว ตามหลักไวยากรณ์แบบบาลีหรือสันสกฤต เช่น ธรรม + ราชา เป็น ธรรมราชา อาณา+ จักร เป็น อาณาจักร กุศล + เจตนา เป็น กุศลเจตนา สมาสต่างกับสนธิ กล่าวคือ สนธิ เอาคำมาต่อกัน โดยเชื่อมตัวอักษรให้อ่านหรือเขียนกลมกลืนเข้ากันเป็นคำเดียว เช่น ปญฺจ + อิเม เป็น ปญฺจิเม แต่สมาส เอาคำมาต่อกัน โดยเชื่อมความหมายให้เนื่องเป็นคำเดียวกัน เช่น ปญฺจ + นที เป็น ปญฺจนที สนธิ การต่ออักษรที่อยู่ในต่างคำ ให้เนื่องหรือกลืนเข้าเป็นอันเดียวกัน ตามหลักไวยากรณ์ แบบบาลีหรือสันสกฤต เช่น โย + อยํ = ยฺวายํ ตตฺร + อยํ + อตฺโถ = ตตฺรายมตฺโถ อยํ + เอว + เอส + อิติ = อยเมเวสาติ แม้แต่คำที่เอามารวมกันด้วยสมาสแล้ว ก็อาจจะใช้วิธีสนธินี้เชื่อมอักษรเข้าด้วยกันอีกชั้นหนึ่ง เช่น คุณอากร เป็น คุณากร รูปอารมณ์ เป็น รูปารมณ์ ศาสนอุปถัมภ์ เป็น ศาสนูปถัมภ์ วรโอกาส เป็น วโรกาส พุทธโอวาท เป็น พุทโธวาท อรุณอุทัย เป็น อรุโณทัย |
บทความทั้งหมด
|