“โรคติดพนัน” นายแพทย์ทวีศิลป์ วิษณุโยธิน 4 พย. 48 1:47:00 PM ช่วงของการเปิดฤดูกาล แข่งขันฟุตบอลโลกหรือฟุตบอลยุโรป เป็นช่วงที่มีคำถามบ่อยมากทีเดียวเกี่ยวข้องกับพนันและ กีฬา หลายคนกังวลใจกับวัยรุ่นไทยที่ติดพนันบอลกันมากทั้งๆ ที่อายุน้อย และสื่อต่าง ๆ มีการโฆษณาทั้งการถ่ายทอดสด โทรศัพท์ ทายผลฟุตบอลชิงรางวัล หรือแม้กระทั่งการมีสายด่วนวิเคราะห์ฟอร์มการเล่น สิ่งต่าง ๆ เหล่านี้ก่อให้เกิดคำถามว่า นี่คือการยุยงส่งเสริม ให้วัยรุ่นไทย ติดพนันมากขึ้นหรือไม่ ตัวเลขต่าง ๆ ของคนไทยยังน้อยครับ โดยเฉพาะผู้ที่เล่น จนเป็น ”โรค” หาข้อมูลแบบเป็นระบบยังไม่ได้ แต่ชาวต่างประเทศมี รายงานกันมาแล้วว่ากันว่าเป็นกลุ่มเดียวกันกับเราที่มี ปัญหาติดเหล้า คือเริ่มกันตั้งแต่วัยรุ่น วัยเรียนนี่แหละครับ พบ 2.8 – 8 % ในสหรัฐอเมริกา ในประชากรทั่วไปเขามีคนติดพนันแบบเป็นโรค คือ “โรค ติดพนัน” ที่เรียกซึ่งเป็นภาษาอังกฤษว่า Pathological gambling ถึง 3 % ผู้ที่มีปัญหาเหล่านี้มักเป็นชายมากกว่าหญิง และถ้าประเทศ ไหนให้การพนันเป็นเรื่องถูกกฎหมาย จะพบคนเป็นโรคนี้สูงขึ้นครับ เรียกว่า ไม่มีข้อห้าม ก็เล่น กันมันส์ไปเลย เล่นจนเป็นโรคเพราะหักห้ามใจไม่ได้ ยิ่งได้แบบอย่างพ่อ แม่ ยิ่งซ้ำเติมส่งเสริมไปในทางลบมากขึ้น มีตัวเลขถึงหนึ่งในสี่ของลูกที่มาจากพ่อแม่ชอบเล่นพนัน มากจนเป็นโรคนี้ ลูกมีโอกาสเป็นเหมือนพ่อแม่ และถ้าทั้งพ่อและแม่เล่น พนันจนติด ลูกยิ่งมีโอกาสสูงมากที่จะเป็นแบบนี้ คำถามที่หลายคนอยากรู้คือ อย่างไรจึงจะเรียกว่า “โรคติด พนัน” เพราะการเล่นแบบเล่นหวยทั้งบนดินและใต้ดินทุกงวด ไป ต่างประเทศเห็นคาสิโน และเล่นหยอดสลอดแมชชีน สัก 5 เหรียญ 10 เหรียญ เปลี่ยนบรรยากาศหรือตามกรุ๊ปทัวร์ไปอย่างนี้เป็นหรือไม่ จะเป็นหรือไม่ดูจากหัวข้อนี้ครับ 1. คิดหมกมุ่นเรื่องพนันอยู่ตลอด 2. ต้องการเล่นพนันและเพิ่มจำนวนเงินขึ้นเรื่อย ๆ เพื่อให้ ถึงจุดที่ต้องการความตื่นเต้นเร้าใจ 3. พยายามจะหยุด ลด ละเลิกการเล่นพนันหลายครั้ง แต่ ไม่สำเร็จ 4. ใช้การเล่นพนันเป็นทางในการหนีปัญหา 5. แม้ว่าจะเล่นเสียเป็นหนี้ก็จะใช้วิธีการเล่นพนันเพื่อหาเงิน ใช้คืน 6. มักพูดปดเพื่อปกปิดปัญหาที่ลุกลามขยายจากการเล่น พนัน 7. ทำเรื่องผิดกฎหมาย เพื่อเอาเงินมาเล่นพนันต่อ 8. มีปัญหาเรื่องสัมพันธภาพระหว่างบุคคล หรือหน้าที่การ งานเพราะเหตุจากการเล่นพนัน 9. ขอยืมเงินผู้อื่นเพื่อไปจ่ายหนี้จากพนัน จากพฤติกรรมเหล่านี้ แม้ว่าผู้นั้นรู้ทั้งรู้ว่าเป็นปัญหากับตน เอง แม้บางคนต้องบ้านแตกสาแหรกขาด เมียหนี ลูกด่า ก็ไม่เลิก เพราะติดเข้ากระดูกอย่างที่เขาว่า บางทีอยากเลิก ก็เลิกได้สักพัก แล้วก็กลับมาเล่นใหม่ เป็น ๆ หาย ๆ แต่ “เป็น” มากกว่า “หาย” ครับ มีคนแบ่งช่วงต่าง ๆ ของคนกลุ่มนี้ ชีวิตพนันเขามี 4 ระยะ ระยะแรก คือ ช่วงของ ชัยชนะ (winning phase) จะได้รางวัลใหญ่ ๆ บางทีเป็นเงินรวมกันเท่ากับเงินเดือนจากการทำงานทั้งปี เป็นเหยื่อล่อให้คนเหล่านี้สนุกสนาน เห็นประโยชน์จากการเล่นที่ไม่เห็นต้องเหนื่อยทำงานเลย ทั้งปี แถมสนุกตื่นเต้นดีด้วย ช่วงที่สอง คือ ช่วงแพ้ พนันแบบเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ (Progressive loss) จาก เดิมที่มีแต่คนมองตนเองอย่างฮีโร หรือมีแต่คนชมว่าเป็น นักเล่นที่เยี่ยมที่สุด มีคนปูพรมแดงรอตั้งแต่ก้าวเท้าเข้าคาสิโน ให้พักฟรี กิน ฟรี พอเริ่มเล่นเสียและเสียไปเรื่อย ๆ กลับกลายเป็นนัก เล่น “โง่” ที่สุด ที่ไม่มีใครอยากมอง เพราะนอกจากจะสูญเสียเงินทอง ตอนนี้หนี้สินที่หยิบยืมจำนวนมากเริ่มทวีความรุนแรงขึ้น เริ่มขาดงานเพราะต้องการแต่จะเล่นอย่างเดียว เพราะในหัวคิดชนะครั้งเดียวดีกว่าทำงานทั้งปีที่ว่า จนในที่ สุด “ตกงาน” ช่วงที่สาม คือ ช่วง อันตราย “เข้าตาจน” (Desperate phase) เขาจะ เล่นพนันอย่างบ้าระห่ำ โดยใช้เงินจำนวนสูง ๆ แต่หาเงินมา จ่ายหนี้ไม่ได้ เริ่มหลอกต้มคนเพื่อให้ได้เงินมา เซนต์เช็คเด้ง ยักยอก ฉ้อฉล ทำหมดเพื่อให้ได้เงินมา และถึงวาระสุดท้าย คือ สิ้นหวัง (Hopeless stage) ยอมรับว่าที่สูญเสียไปทั้งเงินทอง งานการ อาจรวมถึง ครอบครัวที่แตกแยกไปแล้ว ไม่สามารถกลับคืนมาได้อีกแล้ว แต่ก็ยังมิวายที่จะเล่น พนันเล็ก ๆ น้อย ๆ เพื่อกระตุ้นให้เกิดความตื่นเต้นเร้าใจกับตัวเอง โดยส่วนใหญ่ จะใช้เวลานานครับ นานถึง 15 ปีทีเดียวกว่า จะมาถึงวาระสุดท้ายที่ว่า เฮ้อ ! น่าสงสารดีหรือว่าน่าสมเพช กับคนที่เป็นโรคแบบนี้ หลายคนบอกว่า พอพูดว่าเป็นโรคดูจะเป็นข้ออ้างทางการ แพทย์ให้คนพวกนี้อ้างต่อได้ ซึ่งไม่ดี หมอไม่ควรพูด แต่มุมมองของจิตแพทย์ ต้องมองอย่างนี้ เพื่อหาทางช่วย เหลือเขาครับ ทางสังคม ทางกฎหมาย ก็ว่าไปอีกทางก็แล้วกัน เมื่อพูดถึงการแก้ไข ช่วยเหลือ ต้องมามองที่สาเหตุให้ได้ก่อน มีคนตั้งสมมุติฐานว่า น่าจะมีเหตุจากปัจจัยทางใจ เช่น มีจิต ใต้สำนึกที่ต้องการ “สูญเสีย” ใช้การพนันเป็นการระบายออกของความรู้สึก “ผิด” นั้น เป็นเรื่องเข้าใจยากตามสไตล์ของ ซิกมันด์ ฟรอยด์ ครับ ถ้าตามทฤษฎีการเรียนรู้ก็ว่า พฤติกรรมที่คุมไม่ได้ในการ เล่นพนัน เป็นผลจากการผิดพลาดในการรับรู้ เรื่องเกี่ยวกับการควบ คุม แรงกระตุ้นภายในของตน ก็เข้าใจยากอีกเช่นเดียวกัน สำหรับคนทั่วไป แต่สาเหตุเห็นชัด ๆ จากการเลี้ยงดูนี่น่าสนใจมากครับ เขาพบว่าคนที่ติดพนันมักมีประวัติการสูญเสียชีวิตพ่อหรือ แม่ก่อนเขาอายุ 15 ปี หรือไม่ก็มีการเลี้ยงดูแบบไม่ถูกต้อง เช่น ถูกทอดทิ้ง ไม่ ลงรอยกัน หรือเลี้ยงดูแบบหยาบกระด้างมาก่อน รวมถึงการที่เด็กได้พบ ได้เห็นพ่อแม่เล่นพนันให้ดูเป็น ตัวอย่าง จนรู้สึกเคยชิน และไม่เคยถูกสอนเรื่องการอดออม การวางแผนการเงินค่าใช้จ่ายใด ๆ มาก่อน นี่แหละครับ สำคัญ เข้าใจได้เลย ไม่อยากให้ลูกเป็น รีบ ๆ จัดการก่อนเขาอายุ 15 ปี นะครับ เพราะอีก 15 ปีต่อมา ก็เข้าวาระสุดท้ายของชีวิตเขาเลย ครับ   Create Date : 04 พฤศจิกายน 2548 6 comments Last Update : 15 พฤศจิกายน 2548 8:34:57 น. Counter : 366 Pageviews. Share Tweet

โดย: VSr. 9 พฤศจิกายน 2548 19:25:22 น.

โดย: VSr. 12 พฤศจิกายน 2548 1:49:50 น.

เอามาเก็บอิอิ..   โดย: VSr. 12 พฤศจิกายน 2548 1:51:57 น.

โดย: VSr. 12 พฤศจิกายน 2548 1:53:02 น.

โดย: VSr. 12 พฤศจิกายน 2548 1:54:06 น.

โดย: VSr. 12 พฤศจิกายน 2548 14:38:12 น.