Bloggang.com : sathit 1 : อาณาจักรล้านนา

อาณาจักรล้านนา

อาณาจักรล้านนาเริ่มก่อตั้งขึ้นเมื่อพญามังรายทรงสร้างเมืองเชียงใหม่ใน พ.ศ. ๑๘๓๙เพื่อให้เป็นศูนย์กลางการปกครองของเมืองที่อยู่ภายใต้พระราชอำนาจของพระองค์ และได้ดำรงอยู่ต่อมา๖๐๐ ปีเศษจนถึง พ.ศ. ๒๔๔๒เมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงประกาศยกเลิกหัวเมืองประเทศราชให้อาณาจักรล้านนาซึ่งอยู่ในฐานะเมืองประเทศราชเปลี่ยนฐานะเป็นมณฑลพายัพ

พญามังราย เป็นโอรสของพญาลาวเมง กษัตริย์องค์ที่ ๒๔ แห่งแคว้นหิรัญนครหรือเงินยางเชียงแสน พระมารดาคือ นางอั้วมิ่งจามเมือง หรือ นางเทพคำข่ายซึ่งเป็นธิดาของท้าวรุ่งแก้นชาย กษัตริย์ไทลื้อแห่งเมืองเชียงรุ้งเขตสิบสองปันนา พญามังรายประสูติเมื่อพ.ศ. ๑๗๘๒ ต่อมาเมื่อพระบิดาสวรรคตก็ได้ครองราชแทนใน พ.ศ. ๑๘๐๔ เป็นกษัตริย์ราชวงศ์ลวจักราชองค์ที่๒๕ ซึ่งเป็นองค์สุดท้าย

หลังจากขึ้นครองราชแล้วพญามังรายมีประสงค์จะสร้างอาณาจักรให้ยิ่งใหญ่จึงทรงรวบรวมเมืองต่างๆเข้าไว้ในอำนาจ และทรงสร้างเมืองใหม่และย้ายราชธานีมายังเมืองที่สร้างใหม่ตามลำดับดังนี้พ.ศ.๑๘๐๕ สร้างเมืองเชียงราย พ.ศ. ๑๘๑๖ สร้างเมืองฝาง(อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ ในปัจจุบัน) พ.ศ. ๑๘๒๙ สร้างเวียงกุมกาม (อยู่ในอำเภอสารภีจังหวัดเชียงใหม่)

เมื่อรวบรวมเมืองทางตอนบนในลุ่มแม่น้ำกกได้เรียบร้อยแล้วพญามังรายก็ขยายอำนาจลงมาทางใต้ ลงสู่ลุ่มแม่น้ำปิงตอนบน ทรงใช้อุบายส่งคนไปเป็นไส้ศึกในแคว้นหริภุญชัยนานถึง๗ ปี คนของพระยามังรายยุยงชาวหริภุญชัยให้กระด้างกระเดื่องต่อพญาญีบากษัตริย์แห่งหริภุญชัยได้สำเร็จ พญามังรายจึงยึดเมืองหริภุญชัยได้โดยง่ายเมื่อพ.ศ. ๑๘๓๕

ต่อมาพญามังรายทรงเห็นว่าพื้นที่ระหว่างที่ราบลุ่มแม่น้ำปิงและดอยสุเทพมีชัยภูมิเหมาะสมจึงสร้างราชธานีใหม่ขึ้น ขนานนามว่า “นพบุรีศรีนครพิงค์เชียงใหม่”ถือเป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างอาณาจักรล้านนา และพญามังรายทรงเป็นปฐมกษัตริย์ของราชวงศ์มังรายแห่งล้านนา

พญามังรายแห่งล้านนาพญางำเมืองแห่งพะเยา และพ่อขุนรามคำแหงแห่งสุโขทัย เป็นศิษย์ร่วมสำนักเรียนเดียวกันที่เมืองละโว้และเป็นสหายร่วมสาบานกันเมื่อจะสร้างเมืองเชียงใหม่พญามังรายได้เชิญสหายทั้งสองพระองค์มาปรึกษาหารือด้วยการที่กษัตริย์ชาวไทย ๓ พระองค์มีความสัมพันธ์อันดีต่อกันเช่นนี้ทำให้รัฐของคนไทยมีความมั่นคงและสามารถขยายอาณาเขตออกไปได้เพราะไม่ต้องห่วงหน้าพะวงหลัง และเพื่อป้องกันการรุกรานของชาวจีนสมัยราชวงศ์มองโก(เจ็งกีสข่าน) ที่ขยายอำนาจลงมาในภูมิภาคนี้

พญามังรายทรงควบคุมเมืองต่างๆให้อยู่ในอำนาจได้อย่างสมบูรณ์ อาณาเขตล้านนาในสมัยพญามังราย ทิศเหนือคือเชียงรุ่งเชียงตุง ทิศตะวันออกจดแม่น้ำโขง ทิศใต้ถึงลำปาง ทิศตะวันตกถึงแม่น้ำสาละวิน

ทางด้านการปกครองเชียงใหม่มีฐานเป็นศูนย์กลางของอาณาจักรพญามังรายทรงบริหารราชการบ้านเมืองที่เชียงใหม่ ตลอดพระชมน์ชีพส่วนเมืองลำพูนทรงแต่งตั้งให้อ้ายฟ้าไปปกครอง โดยอยู่ในฐานะเป็นเมืองบริวารของเชียงใหม่ซึ่งเชียงใหม่ปกครองอย่างใกล้ชิดเสมือนเมืองแฝด ระยะนี้ลำพูนเป็นศูนย์กลางทางศาสนาขณะที่เชียงใหม่เป็นศูนย์กลางการเมืองการปกครอง ส่วนเมืองเชียงรายมีความสำคัญ รองจากเมืองเชียงใหม่พญามังรายจึงส่งขุนคราม โอรสไปปกครอง สมัยพญามังรายพบว่าดินแดนล้านนา แบ่งเป็น ๒ ส่วนคือ ล้านนาตอนบน (แคว้นโยนก) มีเชียงรายเป็นศูนย์กลาง ส่วนล้านนาตอนล่างมีเชียงใหม่เป็นศูนย์กลาง ลักษณะเช่นนี้สืบมาอีกหลายสมัย นอกจากนั้นเมืองอื่นๆจะส่งโอรสหรือญาติตลอดจนขุนนางที่ไว้วางใจไปปกครอง ตามลำดับความสำคัญของเมือง

พญามังรายได้ตรากฏหมายขึ้นเพื่อใช้เป็นหลักในการปกครองครองเรียกว่า “กฏหมายมังรายศาสตร์”นับเป็นกฏหมายที่เป็นลายลักษ์อักษรฉบับแรกของไทย และยังได้ประดิษฐ์ตัวอักษรขึ้นใช้เองคือ “อักษรไทยยวน” หรือ “ไทยโยนก” นับว่าการเริ่มต้นของตัวอักษรของชนชาติไทยเป็นครั้งแรกปัจจุบันตัวอักษรไทยยวน ได้กลายสภาพเป็น “อักษรคำเมือง” ของชาวพื้นบ้านในภาคเหนือของประเทศไทยและยังได้มีการนำเอาพุทธศาสนาเข้ามาเผยแพร่อย่างกว้างขวางในอาณาจักรล้านนา

พระมหากษัตริย์ที่มีความสำคัญของอาณาจักรล้านนาอีกพระองค์หนึ่งคือพระเจ้าติโลกราช(พ.ศ.๑๙๔๘ – ๒๐๓๐ ) ทรงเป็นโอรสอันดับที่ ๖ ของพญาประหญาสามฝั่งแกนเป็นกษัตริย์องค์ที่๑๐ ของราชวงศ์ มังราย เดิมชื่อ ท้าวลก ครองเมืองพร้าวเมื่อขึ้นครองราชย์แล้วทรงสร้างความมั่นคงภายในอาณาจักรล้านนา โดยใช้เวลาประมาณ ๑๐ปีสร้างอาณาจักรล้านนาให้เข้มแข็งพระองค์ได้รับการยกย่องให้มีฐานะเป็น "ราชาธิราช" พระองค์ทรงแผ่ขยายขอบขัณฑสีมาของอาณาจักรล้านนาให้ยิ่งใหญ่และกว้างขวางกว่าเดิมคือด้านทิศเหนือถึงเมืองเชียงรุ้ง เมืองยอง ด้านทิศตะวันออก เมืองนันทบุรี (น่าน) แพร่ ทุ่งยั้ง (ส่วนหนึ่งของอุตรดิตถ์)จรดถึง หลวงพระบาง ด้านทิศตะวันตกขยายไปจนถึงรัฐฉาน (ตะวันตกเฉียงเหนือของพม่า) เช่น เมืองไลคา สีป้อ ยองห้วย ทรงทำสงครามกับอยุธยาในสมัยของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถนานถึง ๒๕ ปีโดยมีสาเหตุมาจากความต้องการในการแผ่อิทธิพลเข้าไปในสุโขทัยของทั้งสองอาณาจักร ซึ่งพระบรมไตรโลกนาถ ทรงสกัดการขยายอำนาจของพระเจ้าติโลกราชโดยเสด็จขึ้นครองเมืองพิษณุโลก ในพ.ศ. ๒๐๐๖ ในการทำสงครามกับล้านนาพระบรมไตรโลกนาถ นอกจากจะทรงใช้กำลังทหารโดยตรงแล้วยังใช้พุทธศาสนาและไสยศาสตร์เป็นเครื่องมือ แต่ไม่สำเร็จซึ่งเป็นเหตุหนึ่งที่ทำให้ผู้คนในสมัยนั้นมีความเชื่อในเรื่องของไสยศาสตร์มากแต่ไม่มีฝ่ายไหนได้ชัยชนะอย่างเด็ดขาดจนถึงปี พ.ศ. ๒๐๑๘ อยุธยากับล้านนาก็เป็นไมตรีกันจนกระทั่งอาณาจักรล้านนาตกเป็นประเทศราชของพม่าในปีพ.ศ. ๒๑๐๑

ในสมัยพระเจ้าติโลกราชพระพุทธศาสนามีความเจริญรุ่งเรืองมากพระองค์ทรงเลื่อมใสและทำนุบำรุงพุทธศาสนานิกายสีหล โดยพระองค์อาราธนาพระมหาเมธังกรพระภิกษุนิกายสีหลจากเมืองลำพูนมาจำพรรษาที่วัดราชมณเฑียร และทรงสถาปนาให้พระมหาเมธังกรเป็นพระมหาสวามีและพระองค์ทรงผนวชชั่วคราว ณ วัดป่าแดงมหาวิหารอีกด้วยการสนับสนุนคณะสงฆ์นิกายสีหลทำให้พุทธศาสนาลังกาวงศ์ใหม่เจริญรุ่งเรืองอย่างมากเป็นที่เลื่อมใสของผู้คนและมีพระภิกษุบวชใหม่ในนิกายสีหลเพิ่มขึ้น นิกายสีหลเน้นการศึกษาภาษาบาลีและการปฏิบัติพระธรรมวินัยที่ถูกต้องทำให้การศึกษาเล่าเรียนด้านปริยัติธรรมเจริญสูงพระเจ้าติโลกราชทรงยกย่องภิกษุที่มีความรู้แตกฉานในพระไตรปิฏกพระภิกษุในสมัยนี้ที่มีชื่อเสียงเช่น พระธรรมทิน พระญาณกิตติเถระพระสิริมังคลาจารย์ เป็นต้น

ในปีพ.ศ.๒๐๒๐ ทรงได้โปรดเกล้าให้มีการทำ สังคายนาพระไตรปิฎกขึ้นที่วัดโพธาราม (วัดเจ็ดยอด)ใช้เวลา ๑ ปีจึงสำเร็จ ถือว่าเป็นการสังคายนาพระไตรปิฎกครั้งที่ ๘ของพระพุทธศาสนาซึ่งได้ยึด ถือเป็นหลักปฏิบัติของพระสงฆ์นิกายต่างๆ ในล้านนาสืบมา พระเจ้าติโลกราชทรงสร้างวัดหลายวัด เช่นวัดมหาโพธาราม วัดราชมณเฑียร วัดป่าตาล วัดป่าแดงมหาวิหาร เป็นต้น ทรงต่อเดิมเจดีย์หลวงและทรงอัญเชิญพระแก้วมรกตจากวัดพระธาตุลำปางหลวงมาประดิษฐานไว้ที่เจดีย์หลวง

อาณาจักรล้านนาได้มีการเปลี่ยนแปลงอยู่หลายครั้งโดยในตอนต้นปกครองโดยกษัตริย์ จากราชวงศ์มังรายตั้งแต่ พญามังราย ปี พ.ศ. ๑๘๓๙จนถึงกษัตริย์องค์สุดท้ายแห่งราชวงศ์มังรายคือพระนางวิสุทธิราชเทวีที่ครองราชย์ ในห้วงพ.ศ. ๒๑๐๗- ๒๑๑๒ รวมห้วงเวลาของราชวงศ์มังราย จำนวน ๒๘๒ ปี มีกษัตริย์ปกครอง ๑๘ พระองค์ ซึ่งในห้วงปลายของราชวงศ์มังราย อาณาจักรล้านนาก็ตกเป็นเมืองประเทศราชของอาณาจักรตองอูในสมัยของบุเรงนองในห้วง พ.ศ. ๒๑๐๑ – ๒๑๓๙ คือตั้งแต่ กษัตริย์องค์ที่ ๑๗ คือพระเจ้าเมกุฎิสุทธิวงศ์ ที่ครองราชย์ในห้วงพ.ศ.๒๐๙๔-๒๑๐๗

ในช่วงแรกนั้นทางพม่ายังไม่ได้เข้ามาปกครองเชียงใหม่โดยตรง เนื่องจากยุ่งกับการศึกกับกรุงศรีอยุธยาแต่ยังคงให้ "พระเจ้าเมกุฎิ" ทำการปกครองบ้านเมืองต่อตามเดิมแต่ทางเชียงใหม่จะต้องส่งเครื่องราชบรรณาการ ไปให้หงสาวดี ต่อมา"พระเจ้าเมกุฎิ" ทรงคิดที่จะตั้งตนเป็นอิสระฝ่ายพม่าจึงปลดออกและแต่งตั้ง "พระนางราชเทวี หรือ พระนางวิสุทธิเทวี"เชื้อสายราชวงศ์มังราย พระองค์สุดท้าย ขึ้นเป็นเจ้าเมืองเชียงใหม่แทนจนกระทั่งพระนางราชเทวี สิ้นพระชนม์ทางฝ่ายพม่าจึงได้ส่งเจ้านายทางฝ่ายพม่ามาปกครองแทนเพื่อคอยดูแลความเรียบร้อยของเมืองเชียงใหม่ในสมัยนั้นเมืองเชียงใหม่เกือบจะเป็นเมืองพระยามหานครของพม่าแล้วอีกประการหนึ่งก็เพื่อที่จะเกณฑ์พลชาวเชียงใหม่ และเตรียมเสบียงอาหารเพื่อไปทำศึกสงครามกับทางกรุงศรีอยุธยา

อาณาจักรล้านนาในฐานะเมืองขึ้นของพม่าไม่ได้มีความสงบสุขมีแต่การกบฏ แก่งแย่งชิงอำนาจกันอยู่ตลอดเวลา อาณาจักรล้านกลับมาเป็นประเทศราชของอาณาจักรอยุธยาอีกครั้งในห้วง พ.ศ. ๒๑๓๙– ๒๑๕๘ แต่ก็ต้องกลับไปเป็นเมืองประเทศราชของ อาณาจักรอังวะในห้วงพ.ศ. ๒๑๕๘ – ๒๒๐๖ ต่อมาราชวงศ์นยองยานสถาปนาอาณาจักรรัตนปุระอังวะอีกครั้ง จึงหันมาปกครองเชียงใหม่โดยตรงในฐานะของแคว้นเชียงใหม่เมืองพระยามหานครของอาณาจักรอังวะ เริ่มนับจากปี พ.ศ๒๒๐๗พระเจ้าปเย ปฏิรูปการปกครองหัวเมือง รวมเอาล้านนาเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรพม่า ได้ใช้ล้านนาเป็นฐานสำคัญในการยกกองทัพเข้าไปตีกรุงศรีอยุธยาและเป็นช่วงที่กรุงศรีอยุธยาแตกครั้งที่ ๒

เมื่อถึงสมัยธนบุรี ผู้นำล้านนา ได้แก่พญาจ่าบ้าน(บุญมา) และ พระเจ้ากาวิละ ต้องการเป็นอิสระจากการยึดครองพม่าซึ่งได้ยึดครองล้านนาตั้งแต่ สมัยพม่ายกทัพเข้าตีกรุงศรีอยุธยาจึงได้สวามิภักดิ์ต่อสมเด็จพระเจ้าตากสิน ขอกำลังสนับสนุนไปตีเชียงใหม่สามารถยึดเมืองเชียงใหม่กลับคืนมาได้ เมื่อ พ.ศ. ๒๓๑๗ สมเด็จพระเจ้าตากสินฯจึงโปรดเกล้าให้พญาจ่าบ้านเป็นเจ้าเมืองเชียงใหม่ และ พระเจ้ากาวิละเป็นเจ้าเมืองลำปาง

ตอนปลายสมัยธนบุรี เมืองเชียงใหม่ถูกทิ้งร้างจนถึงสมัยรัชกาลที่๑ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ฯ ได้โปรดเกล้าให้พระเจ้ากาวิละไปเป็นเจ้าเมืองเชียงใหม่แทนพญาจ่าบ้านที่เสียชีวิตลง จนถีง พ.ศ. ๒๓๔๗ กองทัพล้านนาได้ร่วมกับกองทัพจากกรุงเทพฯ(รัตนโกสินทร์) ช่วยกันขับไล่พม่าออกจากเมืองเชียงแสนได้สำเร็จทำให้ล้านนาหลุดพ้นจากการยึดครองของพม่าได้สำเร็จ

ล้านนาเป็นประเทศราชของไทย(กรุงรัตนโกสินทร์ฯ ) เรื่อยมา จนกระทั่งถึงสมัยรัชกาลที่ ๕ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ฯ ได้ประกาศรวมอาณาจักรล้านนาเข้าเป็นส่วนหนึ่งของกรุงรัตนโกสินทร์ฯโดยสถาปนาเป็น “มณฑลพายัพ” ของกรุงรัตนโกสินทร์ฯเมื่อ พ.ศ. ๒๔๔๒

รายพระนามของกษัตริย์ที่ปกครองอาณาจักรล้านนาในยุคสมัยต่างๆมีดังนี้

พระมหากษัตริย์ราชวงศ์มังราย จำนวน๑๘พระองค์คือ

๑.พระญามังรายมหาราชพ.ศ.๑๘๓๙-๑๘๖๐(นับตั้งแต่สถาปนานครเชียงใหม่)

๒.พระญาไชยสงคราม(เจ้าขุนคราม)พ.ศ.๑๘๖๐-๑๘๖๑

๓.พระญาแสนภูพ.ศ.๑๘๖๒-๑๘๖๓(ครองราชย์ครั้งที่๑)

๔เจ้าขุนเครือพ.ศ.๑๘๖๒-๑๘๖๓(ทรงยกทัพมาชิงราชสมบัติจากพญาแสนภูซึ่งเป็นหลาน)

สงครามชิงราชย์สมบัติระหว่างพระโอรสของพระญาชัยสงคราม๒ พระองค์ พ.ศ.๑๘๖๓-๑๘๖๗

(ท้าวน้ำท่วมพ.ศ.๑๘๖๓-๑๘๖๗ และพระญาแสนภู พ.ศ.๑๘๖๗-๑๘๗๑(ครองราชย์ครั้งที่ ๒)

๕.พระญาคำฟูพ.ศ.๑๘๗๑-๑๘๗๗

๖.พระญาผายูพ.ศ.๑๘๗๗-๑๙๑๐

๗.พระญากือนาพ.ศ.๑๙๑๐-๑๙๓๑

๘.พระญาแสนเมืองมาพ.ศ.๑๙๓๑-๑๙๕๔

๙.พระญาสามฝั่งแกนพ.ศ.๑๙๕๔-๑๙๘๕

๑๐.พระเจ้าติโลกราชพ.ศ.๑๙๘๕-๒๐๓๐

๑๑.พระญายอดเชียงรายพ.ศ.๒๐๓๐-๒๐๓๘

๑๒.พระญาเมืองแก้วพ.ศ.๒๐๓๘-๒๐๖๘

๑๓.พระญาเมืองเกษเกล้าพ.ศ.๒๐๖๘-๒๐๘๑(ครองราชย์ครั้งที่ ๑)

๑๔.ท้าวทรายคำพ.ศ.๒๐๘๑-๒๐๘๖

พระญาเมืองเกษเกล้าพ.ศ.๒๐๘๖-๒๐๘๘(ครองราชย์ครั้งที่ ๒)

๑๕.พระนางจิรประภามหาเทวีพ.ศ.๒๐๘๘-๒๐๘๙

๑๖.พระเจ้าไชยเชษฐาธิราชพ.ศ.๒๐๘๙-๒๐๙๐(พระนัดดาพระเกษเกล้าทรงมาจากล้านช้าง)

ว่างกษัตริย์พ.ศ.๒๐๙๐-๒๐๙๔

๑๗.พระเจ้าเมกุฎิสุทธิวงศ์พ.ศ.๒๐๙๔-๒๑๐๗

๑๘.พระนางวิสุทธิราชเทวีพ.ศ.๒๑๐๗-๒๑๒๑

***บางฉบับไม่นับเจ้าขุนเครือเป็นพระมหากษัตริย์แห่งล้านนา

***บางฉบับนับการขึ้นครองราชย์ของพระเมืองเกษเกล้าทั้ง๒ ครั้ง ทำให้บางฉบับมีกษัตริย์ ๑๗พระองค์บ้าง ๑๘ พระองค์บ้าง

แคว้นล้านนาในฐานะรัฐบรรณาการของอาณาจักรตองอู(พ.ศ. ๒๑๐๑ – ๒๑๓๙)

๑.พระเจ้าเมกุฎิสุทธิวงศ์พ.ศ. ๒๐๙๔- ๒๑๐๗ (ตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๑๐๑ ปกครองภายใต้อำนาจพม่า)

๒.พระนางวิสุทธิราชเทวีพ.ศ. ๒๑๐๗-๒๑๒๑

๓.พระเจ้าสาวถีนรตรามังซอศรีมังสรธาช่อพ.ศ. พ.ศ. ๒๑๒๑-๒๑๕๐

แคว้นล้านนาในฐานะรัฐบรรณาการของอาณาจักรอยุธยา(พ.ศ. ๒๑๓๙ – ๒๑๕๘)

๑.พระเจ้าสาวถีนรตรามังซอศรีมังสรธาช่อพ.ศ. ๒๑๒๑-๒๑๕๐

๒.พระช้อย พ.ศ.๒๑๕๐-๒๑๕๑(ครองราชย์ครั้งที่ ๑)

๓.พระชัยทิพพ.ศ. ๒๑๕๑-๒๑๕๖

พระช้อย พ.ศ.๒๑๕๖– ๒๑๕๘(ครองราชย์ครั้งที่ ๒)

แคว้นล้านนาในฐานะรัฐบรรณาการของอาณาจักรอังวะ(พ.ศ. ๒๑๕๘ – ๒๒๐๖)

๑.พระเจ้าศรีสองเมือง(วงศ์น่าน)พ.ศ. ๒๑๕๘- ๒๑๗๔(ต่อมาได้ทรงแข็งเมืองต่อพม่าจึงถูกจับกุมตัวไปอังวะ)

๒.พญาหลวงทิพยเนตรพ.ศ. ๒๑๗๔ – ๒๑๙๘

๓.พระแสนเมืองพ.ศ. ๒๑๙๘- ๒๒๐๒

๔.พระเจ้าเมืองแพร่พ.ศ. ๒๒๐๒ – ๒๒๑๕

ต่อมาราชวงศ์นยองยานสถาปนาอาณาจักรรัตนปุระอังวะอีกครั้ง จึงหันมาปกครองเชียงใหม่โดยตรงในฐานะของแคว้นเชียงใหม่ เมืองพระยามหานครของอาณาจักรอังวะเริ่มนับจากปี พ.ศ๒๒๐๗ พระเจ้าปเย ปฏิรูปการปกครองหัวเมือง รวมเอาล้านนาเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรพม่าได้ใช้ล้านนาเป็นฐานสำคัญในการยกกองทัพเข้าไปตีกรุงศรีอยุธยาและเป็นช่วงที่กรุงศรีอยุธยาแตกครั้งที่ ๒

แคว้นเชียงใหม่ในฐานะหัวเมืองของอาณาจักรอังวะ(พ.ศ. ๒๒๐๗-๒๒๗๐)

๑.พระเจ้าเมืองแพร่พ.ศ. ๒๒๐๒– ๒๒๑๕

๒.อุปราชอึ้งแซะ พ.ศ. ๒๒๑๕ – ๒๒๑๘

๓. เจพูตรายพ.ศ. ๒๒๑๘ – ๒๒๕๐

๔. มังแรนร่าพ.ศ. ๒๒๕๐ – ๒๒๗๐

แคว้นเชียงใหม่ในฐานะหัวเมืองอิสระ (พ.ศ.๒๒๗๐-๒๓๐๖)

๑. เทพสิงห์พ.ศ. ๒๒๗๐ – ๒๒๗๐

๒. องค์คำ พ.ศ.๒๒๗๐- ๒๓๐๒

๓. องค์จันทร์พ.ศ. ๒๓๐๒-๒๓๐๔

๔. เจ้าขี้หุด (อดีตภิกษุวัดดวงดี)พ.ศ.๒๓๐๔ – ๒๓๐๖

แคว้นเชียงใหม่ในฐานะหัวเมืองของอาณาจักรอังวะ(พ.ศ. ๒๓๐๖-๒๓๑๗)

๑.โป่อภัยคามินี (โป่อะเกียะคามุนี) พ.ศ. ๒๓๐๖ – ๒๓๑๑

๒. โป่มะยุง่วนพ.ศ. ๒๓๑๑-๒๓๑๗

นครล้านนา ในฐานะประเทศราชของอาณาจักรธนบุรี-รัตนโกสินทร์

ประเทศราชสมัยราชอาณาจักรธนบุรี

๑.พระยาหลวงวชิรปราการ(พญาจ่าบ้าน)พ.ศ.๒๓๑๗-๒๓๑๙

ประเทศราชสมัยราชอาณาจักรรัตนโกสินทร์

๑.พระเจ้าบรมราชธิบดีกาวิละพ.ศ.๒๓๒๕-๒๓๕๖

๒.พระเจ้าช้างเผือกธรรมลังกาพ.ศ.๒๓๕๖(๒๓๕๘)-๒๓๖๔

๓.เจ้าหลวงเศรษฐีคำฝั้นพ.ศ.๒๓๖๔(๒๓๖๖)-๒๓๖๘

๔.เจ้าหลวงพุทธวงศ์พ.ศ.๒๓๖๘(๒๓๖๙)-๒๓๘๙

๕.พระเจ้ามโหตรประเทศพ.ศ.๒๓๘๙(๒๓๙๐)-๒๓๙๗

๖.พระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงศ์พ.ศ.๒๓๙๗(๒๓๙๙)-๒๔๑๓

๗.พระเจ้าอินทวิชยานนท์พ.ศ.๒๔๑๓(๒๔๑๖)-๒๔๓๙

๘.เจ้าอินทวโรรสสุริยวงศ์พ.ศ.๒๔๓๙(๒๔๔๔)-๒๔๕๒

๙.มหาอำมาตย์โทพลตรี เจ้าแก้วนวรัฐ พ.ศ.๒๔๕๒(๒๔๕๔)-๒๔๘๒

ปีที่ วงเล็บไว้คือปีที่ได้รับแต่งตั้งจากพระมหากษัตริย์ที่กรุงเทพฯ

- -- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -- - - -

Create Date : 09 สิงหาคม 2558

Last Update : 9 สิงหาคม 2558 13:14:11 น.

0 comments

Counter : 2105 Pageviews.