26 กันยายน 2551 ต้อนรับงานเจี๊ยะฉ่าย(กินเจ) สวัสดีคับ สวัสดีคับ ช่วงนี้ก็ห่างหายไปนาน(อีกแล้ว) ก็กลับมาพร้อมกับงานเทศกาลถือศีลกินเจ หรืองานกินผักนั่นเองนะคับ งานในปีนี้เริ่มตั้งแต่วันที่ วันที่ 28 ก.ย.51 - 07 ต.ค.51นี่เองคับ ปีนี้มาเร็วคับผม กำหนดการพิธีแห่พระของศาลเจ้าในปีนี้นะคับ วันที่ 01 ต.ค.51 ศาลเจ้าสะปำ วันที่ 02 ต.ค.51 ศาลเจ้าสามกอง วันที่ 03 ต.ค.51 ศาลเจ้าบ้านท่าเรือ วันที่ 04 ต.ค.51 ศาลเจ้าบางเหนียว วันที่ 05 ต.ค.51 ศาลเจ้าจุ้ยตุ่ย วันที่ 06 ต.ค.51 ศาลเจ้ากะทู้ ศาลเจ้ายกเค่เก้ง (ซอยพะเนียง) วันที่ 07 ต.ค.51 ศาลเจ้าซุ่ยบุ่นต๋อง สำหรับประวัติของเทศกาลก็ตามไปดูที่บล็อกเก่าไดทางลิงค์นี้นะคับ //www.bloggang.com/viewdiary.php?id=fernja&group=3&month=10-2007&date=08 คงจะทราบกันนะคับว่างานกินผักที่ภูเก็ตนั้นมีมานานนับร้อยปีแล้ว และมีความศักดิ์สิทธ์มาก แต่ในยุคสมัยนี้เทศกาลดังกล่าวถูกอิทธิพลของการท่องเที่ยวเข้ามาจนทำให้การแสดงอภนิหารของม้าทรงหรือการเล่นประทัดมากเกินความพอดีจนไม่เข้าใจในแก่นของงานเทศกาล ผมเลยเอาบทความดีๆมาให้พี่ๆได้อ่านตรงนี้นะคับ เป็นบทความของคุณ วิโรจน์ ทองอ่อน หรือ นายมอร์แกน หัวหน้าคณะปฏิวัติ อนุรักษ์วัฒนธรรมของภูเก็ต เป็นคนรุ่นใหม่ผู้มีจิตใจมุ่งมั่นที่จะอนุรักษ์ วัฒนธรรมภูเก็ตที่ถูกต้อง เพื่อให้คนรุ่นใหม่ได้รับรู้ถึงวัฒนธรรมภูเก็ตที่ถูกต้องคับผม ถือศีลกินผัก วัฒนธรรมบริสุทธิ์ VEGETARIAN FESTIVAL VIRGIN CULTURE “ผมเป็นลูกหลานชาวภูเก็ต...ก็อยากจะทำอะไรเพื่อภูเก็ตบ้าง” นี่เป็นข้อความจากที่ผู้เขียนได้คุยกับลูกหลานชาวภูเก็ตคนหนึ่ง ผ่านทางอินเตอร์เน็ต ซึ่งเขากำลังจัดทำเว็บไซต์เกี่ยวกับ ประเพณีถือศีลกินผัก และไม่น่าเชื่อว่าเด็กหนุ่มที่คลุกคลีอยู่กับอินเตอร์เน็ตเป็นวัยรุ่นยุคใหม่แต่ยังให้ความใส่ใจกับประเพณีวัฒนธรรมอันดีงามของบ้านเกิดของตนเอง และนี่ก็เป็นวิธีทางหนึ่งที่เขาจะช่วยอนุรักษ์เผยแพร่ประเพณีวัฒนธรรมที่ดีงามนั้นไว้ ถ้าพูดถึงประเพณีถือศีลกินผักคงจะต้องนึกถึงจังหวัดภูเก็ตอย่างแน่นอน เพราะเป็นประเพณีที่ได้สืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคน ซึ่งหลอมรวมเอาความเชื่อ แรงศรัทธา การร่วมแรงร่วมใจของคนในท้องถิ่นในการทำกิจกรรมร่วมกัน... กาลเวลาเปลี่ยนไปหลายสิ่งหลายอย่างได้เปลี่ยนแปลงตามกันไปด้วย ประเพณีและวัฒนธรรมก็เช่นเดียวกันย่อมเปลี่ยนผ่านจากคนรุ่นหนึ่งไปสู่คนอีกรุ่นหนึ่ง การเล่าขานบอกกล่าวปฏิบัติให้เป็นเป็นวิธีการถ่ายทอดสู่คนรุ่นหลังขึ้นอยู่กับว่าใครจะใช้และนำมาปฏิบัติได้มากน้อยแค่ไหน ประเพณีที่ยุ่งยากซับซ้อนคนทั่วไปเข้าไม่ถึง ยากต่อการปฏิบัติก็จะค่อยๆ ลบเลือนหรือหายไปในที่สุด จะคงเหลือไว้ในบางส่วนหรือเหลือไว้เฉพาะประเพณีที่ปรับตัวเข้ากับสถานการณ์ในปัจจุบันได้ ประเพณีถือศีลกินผักก็เช่นเดียวกันมีการปรับเปลี่ยนปรับปรุงเพื่อตอบรับกับความเจริญทางด้านต่างๆ ทั้งเศรษฐกิจ สังคม และการท่องเที่ยว ผู้เฒ่าผู้แก่หลายท่าน อาจจะต้องนั่งกุมขมับกับรูปแบบประเพณีที่เปลี่ยนแปลงไปในปัจจุบัน ทั้งการแต่งกาย รูปแบบอาหาร รวมถึงการจุดประทัด บางครั้งทำให้ผู้ที่มาพบเห็นอาจจะไม่เข้าใจถึงเจตนารมณ์ที่แท้จริงของประเพณีที่ดีงาม แต่นั่นก็อาจเป็นการปรับตัวเพื่อความอยู่รอดของประเพณีวัฒนธรรมก็เป็นได้ แล้วใครล่ะ..ที่จะมีข้อมูลและให้คำตอบที่เป็นต้นฉบับ ก็คงจะต้องเป็นสภาวัฒนธรรมจังหวัด การสาวใยประเพณีถือศีลกินผักก็เริ่มขึ้น การร่วมวงสนทนากับ อาจารย์ไชยยุทธ ปิ่นประดับ และอาจารย์บัญญัติ จริยะเลอพงษ์ ซึ่งเป็นผู้มีความรู้ทางด้านประเพณี วัฒนธรรมจะเรียกปราชญ์ชาวบ้านก็ว่าได้ จึงได้ทราบว่าประเพณีถือศีลกินผัก (เจี๊ยะฉ่าย) ของจังหวัดภูเก็ตนั่นเริ่มครั้งแรกที่อำเภอกะทู้ในปี พ.ศ.2368 พระยาถลาง (เจิม) ได้ย้ายเมืองถลางมาตั้งที่บ้านเก็ตโฮ่ซึ่งอุดมไปด้วยแร่ดีบุก แต่บริเวณดังกล่าวเป็นป่าทึบมีไข้ป่าชุกชุม เมื่อคณะงิ้ว (ปั่วฮี่) จากเมืองจีนมาเปิดการแสดงและเกิดล้มเจ็บลง คณะงิ้วจึงได้ประกอบพิธีกินผักเพื่อบวงสรวงเทพเจ้า “กิ้วอ๋อง ไต่เต่” และ “ยกอ๋องส่งเต่” หลังจากนั้นโรคภัยเข้าเจ็บได้หมดไป ชาวกะทู้เกิดศรัทธาจึงประกอบพิธีกินผักขึ้น โดยเริ่มต้นตั้งแต่วันขึ้น 1 ค่ำ ถึงวันขึ้น 9 ค่ำ เดือน 9 รวม 9 วัน 9 คืน เพื่อความเป็นมงคลแก่ตนเองและบ้านเมือง ต่อมามีผู้รับอาสาไปอัญเชิญคัมภีร์ต่างๆ ที่ใช้ในพิธีกินผักที่มณฑลกังใสประเทศจีน และได้เดินทางกลับมาถึงในวันขึ้น 7 ค่ำ เดือน 9 ชาวบ้านจึงจัดขบวนไปรับที่บ้านบางเหนียวอันเป็นกำเนิดของพิธีรับพระ ซึ่งในปีนี้ประเพณีกินผักจะเริ่มขึ้นในวันที่ 22 ถึง 29 ตุลาคม ( พ.ศ. 2549 ) การถือศีลกินผักก็เป็นการดูแลรักษาตนเองให้อยู่ในศีลธรรมทั้งทางกายและทางใจ การงดรับประทานเนื้อสัตว์และไขมันต่างๆ ก็เป็นการชำระสารตกค้างในร่างกาย การแต่งชุดชาวเพื่อแสดงให้เห็นว่าผู้นั้นกำลังถือศีลจะเป็นเครื่องเตือนใจให้ตนเองไม่เขวไปในสิ่งยั่วยุ อีกทั้งผู้อื่นก็ได้ทราบด้วยว่าผู้นั้นกำลังปฏิบัติธรรมถือศีลกินผัก ไม่ควรจะชักนำไปในที่อโคจรหรือทางที่ไม่เหมาะสม ในปัจจุบันจังหวัดภูเก็ตได้กลายเป็นเมืองนานาชาติ เมืองแห่งการท่องเที่ยว มีผู้คนมากมาย หลากหลายภาษา หลายวัฒนธรรม ประเพณีอันดีงามอย่างเช่น ประเพณีถือศีลกินผักก็ถูกหยิบยกให้เป็นส่วนหนึ่งของการส่งเสริมการท่องเที่ยว การท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ หรือการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ล้วนเป็นสิ่งที่ดี แต่ความพอดีและความลงตัวของการท่องเที่ยวกับวัฒนธรรมอยู่ตรงไหน อันจะเห็นได้จากการเข้ามามีส่วนร่วมในการสนับสนุนประเพณีถือศีลกินผักในรูปแบบต่างๆ เช่น เสื้อผ้า เครื่องแต่งกายที่เปลี่ยนแปลงไป ป้ายโฆษณา หรือแม้กระทั่งรูปแบบอาหารที่ปรับเปลี่ยนตามกระแส ผู้เขียนมีเรื่องเล่าที่แสดงถึงรูปแบบอาหารในพิธีถือศีลกินผักคือ มีคนกลุ่มหนึ่งได้นำขนมที่ทำมาจากแป้งเป็นผล ลูกท้อและรูปปลา วางบนโต๊ะบูชาหน้ายกอ๋องส่งเต่ (พระอิศวร) ครั้นวันรุ่งขึ้นเทพเจ้าส่ามไถ้จือประทับทรงตรวจตราตามหน้าที่เพื่อความเป็นระเบียบเรียบร้อย ท่านเข้าไปหยิบขนมที่ทำเป็นรูปปลาออกส่วนขนมลูกท้อนั้นยังคงไว้เช่นเดิม จะเห็นได้ว่าขนมที่ทำเป้นรูปปลาถึงแม้จะทำจากแป้งก็ตามก็ไม่สามารถนำมาใช้ในประเพณีกินผักได้ เพราะผู้ร่วมประเพณีกินผักต้องปฏิบัติตนอย่างเคร่งครัดทั้งกายและใจ หากจะวิเคราะห์กันไปแล้ว การสืบสานประเพณีต่างๆ นั้น ควรจะต้องเข้าใจถึงหลักการเหตุผลที่มาที่ไป การปฏิบัติที่นำมาเฉพาะรูปแบบ โดยไม่เข้าถึงเนื้อหาสาระที่แท้จริง อาจจะไม่เข้าถึงแก่นแท้ของวัฒนธรรม การที่เราเห็นม้าทรงมีการเสียบหรือแทงตามร่างกาย เหตุผลหนึ่ง ม้าทรงเหล่านั้นกำลังรับเคราะห์แทนพวกเราโดยการทรมานตนเอง เพื่อมิให้เคราะห์กรรมต่างๆ ต้องตกมายังลูกหลาน ไม่ใช่เป็นเพียงแค่การแสดงอิทธิปาฏิหาริย์ ซึ่งในอดีตการนำเอาอาวุธหรือเหล็กมาเสียบแทงตามร่างกายจะเป็นเพียงเหล็กอันเล็กๆ เท่านั้นเอง พิธีกรรม คือการแสดงออกถึงความเชื่อเหล่านี้ตั้งแต่เกิดมาจนถึงตาย มีพิธีกรรมเกี่ยวกับชีวิต พิธีกรรมฤดูกาล หรือวันสำคัญของศาสนา ประเพณีที่ได้กำหนดและได้กระทำสืบต่อกันมา พิธีกรรมเหล่านี้นอกจากจะให้ความหมายเกี่ยวกับชีวิตแล้ว ยังเป็นการกระชับความเชื่อความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ระหว่างมนุษย์กับมนุษย์ด้วยกัน ประเพณี เกิดขึ้นได้จากความเชื่อในสิ่งที่มีอำนาจเหนือมนุษย์ ฉะนั้น ประเพณี คือ ความประพฤติของคนส่วนรวมที่ถือกันมาเป็นธรรมเนียมและสืบต่อกันมา จึงทำให้ประเพณีเดิมคงอยู่ต่อไปได้โดยคนในสังคมผู้เป็นเจ้าของประเพณี แต่ถ้าหากจะมีการเปลี่ยนแปลงไปมากหรือน้อยก็แล้วแต่ความเป็นไปของประวัติศาสตร์ ประเพณีถือศีลกินผักเป็นการเฉลี่ยสุขของคนรวยกับคนจน เป็นการสร้างความสัมพันธ์อันดีของคนในสังคม การจะอนุรักษ์ประเพณีและวัฒนธรรมใด จะต้องศึกษาให้เข้าถึงเนื้อแท้สาระของประเพณีนั้น เพราะวัฒนธรรมที่บริสุทธิ์ (virgin culture) คือเครื่องบ่งชี้ถึงวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของมวลมนุษยชาตินั่นเอง หวังว่าบทความนี้จะสะท้อนถึงวัฒนธรรมนี้ของชาวภูเก็ตได้อย่างดีนะคับ ในฐานะที่ผมเป็นคนภูเก็ตก็มีความตั้งใจที่จะสืบทอดประเพณีนี้ตลอดไปคับผม สัปดาห์หน้าผมมีสอบคับ ก็เลยไม่มีโอกาสที่จะได้กลับบ้าน(ภูเก็ต)ในช่วงกินเจ แต่ก็ตั้งใจว่าจะทานเจคับ แต่ก็ไม่รู้ว่าจะได้ทานกี่วันนะคับ ต้องดูสถานการณ์ไปก่อนคับ วันนี้ก็มาทักทายได้ที่แล้ว ต้องขอตัวลาไปก่อนนะคับ ขอบคุณที่ติดตามบล็อกผมคับ เฟิร์น ปล. ภาพบางส่วนมาจากบล็อกของพี่Psak28และพี่Mr. virus ต้องขออนุญาตเอามาใช้ก่อนนะคับ   Create Date : 26 กันยายน 2551 10 comments Last Update : 2 ตุลาคม 2551 11:59:29 น. Counter : 1752 Pageviews. Share Tweet

หวัดดีคร้าบ เอากำลังใจมาส่ง กำลังใจมันก็แค่คำพูดที่ไร้สาระ สำหรับคนที่ไม่ต้องการ เหมือนคนไม่ป่วยก็ไม่ต้องการยา ถ้าตอนนี้แรงดีอยู่ฝากเก็บไว้ก่อง แต่วันใดอ่อนแอ..อย่ายอมแพ้สู้ๆ อย่างน้อยพลังชีวิตที่ผมมี..ก็พร้อมจะแบ่งปัน ในวันที่คุงมะมีใคร ขอให้ยิ้มได้ทุกวันน๊า   โดย: พลังชีวิต 26 กันยายน 2551 10:01:38 น.

มาทักทายคนบ้านเดียวกันค่า   โดย: COCOSWEET 26 กันยายน 2551 11:09:10 น.

เย็นนี้ที่บ้านเริ่มล้างท้องกันแล้ว บางคนเริ่มกินเจพรุ่งนี้เย็น สมัยเด็กประถม โรงเรียนคือโรงเจ ทำให้เด็กๆต้องกินเจกันเกือบทั้งโรงเรียนเลยครับ   โดย: Insignia_Museum 27 กันยายน 2551 17:38:14 น.

แวะมาเยี่ยมจ้ะ   โดย: ลูกโป่งลอยฟ้า_ชิงช้าสวรรค์ 27 กันยายน 2551 22:35:37 น.

แวะมาทักทายค่ะ ขอบคุณที่ไปเยี่ยมนะคะ   โดย: sweet_cider 1 ตุลาคม 2551 11:52:54 น.

เพิ่งรู้นะ ว่าน้องเป็นชาวภูเก็ต พี่ก้อ สุราษฎร์ เราแหลงใต้มั่ง กะด๋าย บล๊อกหน้า พี่ก็จะอัพบล๊อกเรื่อง กินผักเหมือนกัน อุ อุ อุ... ไม ใจตรงกัน   โดย: yyswim 13 ตุลาคม 2551 22:43:41 น.

สุขสันต์วันลอยกระทงย้อนหลังค่ะ มีความสุขมากๆนะค่ะ ^^   โดย: annieake 13 พฤศจิกายน 2551 10:28:52 น.

โดย: annieake 1 มกราคม 2552 12:20:23 น.

Happy New Year 2009 ครับ ขอให้น้องเฟิร์น มีสุขภาพที่ดี มีเหงื่อออกบ่อยๆ ทานผักครึ่งหนึ่งอย่างอื่นครึ่งหนึ่งนะครับ   โดย: yyswim 1 มกราคม 2552 19:25:19 น.

โดย: te@ 5 มกราคม 2552 10:44:19 น.