• ดอกไม้-ต้นไม้-ธรรมชาติ

• Webmaster - BlogGang

• บ้านฟักข้าวสารภี เชียงใหม่
• BlogGang.com

ฟักข้าว กับ วัฒนธรรมการกิน ฟักข้าว กับ วัฒนธรรมการกิน ถ้าพูดถึงฟักข้าว ในขณะนี้ ที่กำลังเป็นกระแสโด่งดัง และเป็นที่ฮือฮา ถึงสรรพคุณ อันมหาศาล น่าทึ่งยิ่งนัก และยังเป็นความโชคดีที่ ฟักข้าว ผัก ผลไม้หน้าตาแปลก สีสวย เป็นพืชประจำท้องถิ่น ที่เจริญเติบโต ได้ดีใน พื้นที่ประเทศไทยบ้านเรา และ ขยายกว้างทั่วไปในทวีปเอเชียแปซิฟิกตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งในแต่ละท้องถิ่น ก็มีวิธีการนำมารับประทาน นำมาใช้ตามแบบภูมิปัญญาท้องถิ่นของตน แตกต่างกันออกไป เช่น ประเทศเวียตนาม นิยมนำผลสุก แยกเยื่อหุ้มเมล็ดเฉพาะสีแดงสด นำมา คลุกหุงกับข้าว เป็นข้าวสีส้ม ที่นิยมใช้ในงานมงคล และ เทศกาลปีใหม่ ในช่วงระยะเวลาที่ผ่านมา ถ้าเอ่ย ถึงฟักข้าวในประเทศไทย น้อยคนแทบจะรู้จัก และเกือบจะถูกทำลาย สูญพันธุ์ไปแล้ว แต่ยังคงเหลือที่ขึ้นอยู่ตามป่าเขา และ ชนบท ที่ยังพอมีคนรู้จัก ฟักข้าว โดยเฉพาะกลุ่มผู้สูงอายุ ที่ยังพอทราบถึงคุณสมบัติของ ฟักข้าว (ทางเหนือ เรียกว่า มะข้าว, ผักข้าว,ภาคใต้ ขี้กาเครือ ) และทราบถึงวิธีการนำมารับประทาน ตามแบบ วัฒนธรรมการกิน แบบเดิมๆ ภูมิปัญญาประจำท้องถิ่น และส่งต่อถึงรุ่นลูกหลาน ให้ได้รู้จักกันจนถึงปัจจุบัน แต่โบราณ ดั้งเดิม สังคมชนบทในภาคเหนือ ภูมิปัญญา และวัฒนธรรมการกิน เมื่อในฤดูฝนย่างกรายเข้ามา เป็นฤดูกาลที่ สภาพป่า สภาพแวดล้อมชุ่มฉ่ำ อุดมไปด้วยพืช ผัก สมุนไพร ที่ขึ้นตามธรรมชาติ ให้เลือกเก็บ เลือกสรรหา ยอดอ่อนฟักข้าว ทอดยอด ปีนป่าย อวบอ้วนน่าทาน และ รวมทั้งผลอ่อนที่ มีความกรุบกรอบ จึงนิยม นำ ยอดอ่อน ,และผลอ่อน ของฟักข้าว นำมาปรุงอาหาร เช่น ยอดอ่อน และ ผลอ่อน นำมาลวก หรือ แกง (ตำหรับทางเหนือ นิยมแกงส้มใส่ปลาแห้ง รับประทานเป็นอาหารที่มีสรรพคุณทางยา ตามตำหรับโบราณ แก้พิษไข้ ดับร้อน ขับพิษออกจากร่างกาย เมื่อยุคสมัย เปลี่ยนไป ปัจจุบันนี้ ถึงแม้ว่า ผลผลิต ฟักข้าว ไม่แพร่หลายมาก เหมือนแต่ก่อน เราก็ยังสามารถ พบเห็น ชาวบ้าน ชนบท นำ ยอดอ่อน และผลอ่อน นำมาวางขาย ให้เห็นกันบ้าง ประปราย จากแต่เดิม ที่เป็นพืชผักสมุนไพรท้องถิ่น ที่มีอยู่และสัมพันธ์กับฤดูกาล และสอดคล้องกับ วิถีการดำรงชีวิต "นำอาหารมาเป็นยา" ปัจจุบันมีการศึกษาวิจัย ถึงสรรพคุณ ทางสมุนไพร ทางยารักษาโรค ซึ่งก็มีคุณประโยชน์ชั้นเลิศ อย่างมากมาย ต้านโรคภัย ไข้เจ็บ สร้างภูมิคุ้มกันร่างกายให้แข็งแรง ปราศจากโรคร้าย ผักฆ่ามะเร็ง ฟักข้าวผักสมุนไพรพื้นบ้านของไทย จึงเป็นพืชที่ มีคุณค่า น่าอนุรักษ์ และคงไม่สูญพันธุ์อีกต่อไป   Create Date : 19 มิถุนายน 2557     Last Update : 19 มิถุนายน 2557 20:29:02 น. Counter : 1557 Pageviews.   0 comment Share Tweet

การติดผลของฟักข้าว   ช่วงนี้ ฟักข้าว กำลังอยู่ในกระแส เป็นที่นิยมของกลุ่มคนผู้รักสุขภาพ และกลุ่มผู้ปลูกสมุนไพร อย่างแพร่หลาย มากกว่าเมื่อ 5-6 ปีที่แล้วนะคะ ปัจจุบัน ฟักข้าวมีการปลูกกันอย่างแพร่หลาย และสามารถปลูกได้เกือบทุกภาคในประเทศไทย ซึ่งเป็นที่น่ายินดีสำหรับคนไทย ที่ธรรมชาติเป็นใจ คัดเลือกพันธุ์ไม้พื้นบ้าน ประจำถิ่น ให้มาเติบโตแพร่หลายอีกครั้ง  จากการศึกษาเรียนรู้ถึงธรรมชาติอย่างค่อยเป็นค่อยไป อย่า่งต่อเนื่อง  ทำให้เราไ้ด้เข้าถึงการดำรงเผ่าพันธุ์ฟักข้าวได้อย่างค่อนข้างมาก     สำหรับฟักข้าว มีความสามารถพิเศษในการปรับตัวและ เจริญเติบโตได้เกือบทุกสภาพดิน เพราะระบบรากแข็งแรง หาอาหารเก่งมาก ทนทานทุกสภาพอากาศ แต่จะมี ช่วงพักตัว คือ หลังจากฤดูฝนแล้ว เข้าฤดูหนาว จะเริ่มทยอยสุกและิติดผล ไปเวลาเดียวกัน แต่จำนวนจะลดลงบ้างใน 1 ปี จึงควรมีช่วงพักต้น ประมาณ 1-2 เดือน (ช่วงหลังจากการเก็บเกี่ยวผลผลิต) ตัดแต่งกิ่ง บำรุงต้นให้แข็งแรง เพื่อพร้อมจะแตกดอก ออกใบ ให้อย่างเต็มที่ เมื่อถึงฤดูกาลหรือเมื่อ ได้รับปริมาณน้ำอย่างพอเพียง ฟักข้าว เป็นต้นไม้ที่ลักษณะการแยกเพศ แยกต้น คล้ายมะัละู้กอ คือ มีีต้นตัวผู้ และ ต้นตัวเมีย -ต้นตัวผู้จะไม่ติดผล  -ต้นตัวเมีย จะติดผลเอง โดยธรรมชาติ  การติดดอกของต้นตัวเมีย โดยธรรมชาติ จะมีการผลิดอก และร่วงในเวลาเพียง 1-2 วัน จากนั้นกระเปาะที่รองกลีบดอกจะ เริ่มโป่งพองตัว เติบโตกลายเป็นผลฟักข้าว ซึ่งใช้เวลาประมาณ 2 เดือนเป็นอย่างน้อย (ตามฤดูกาล) ถึงระยะสุกงอม เก็บเกี่ยวผลผลิตได้  สำหรับการติดผลฟักข้าวในต้นตัวผู้ ตามธรรมชาตินั้น มีโอกาสเกิดได้น้อยมากเมื่่อดอกเ่ริ่มบานจะร่วงโรยและ ก้านเหี่ยวเฉาไปในเวลาอันรวดเร็วเีพียง 1-2 วัน แต่บางกรณีที่มีแมลงช่วยผสมเกสร และต้นมีความแข็งแรง สมบูรณ์ ก็อาจมีการติดผลได้เช่นกัน ซึ่ง กรณี หากทางผู้ปลูกทำการศึกษา หาวิธีช่วยผสมเกสร อาจมีการติดผลได้เช่นกัน  ในภาพด้านล่าง (เป็นผลฟักข้าวจากการผสมเกสรตามธรรมชาติ)  การเรียนรู้ถึงนิสัยใจคอ การเจริญเติบโตของต้นฟักข้าว โดยใช้หลักการพึ่งพาธรรมชาติ แต่ละพื้นที่แต่ละสภาพดิน ผู้ปลูกจึงควรเฝ้า สังเกตทดลองจากประสบการณ์ตรง จากปัจจัยสิ่งแวดล้อมจะทำให้เราได้รู้ถึงการ ดูแล เอาใจใส่ เจ้าต้นไม้ที่มีลูกสีสวย หน้าตาประหลาด และมีประโยชน์ อย่างน่าอัศจรรย์ จากที่เกือบสูญหายไป กลายเป็นสิ่งมีคุณค่าอนันต์ให้แก่ผู้ปลูกและผู้บริโภค ได้อย่างถูกตามวิธีทีได้ผลผลิตได้ตรงตาม เป้าหมายที่สุด   Create Date : 22 มกราคม 2557     Last Update : 22 มกราคม 2557 20:15:28 น. Counter : 2671 Pageviews.   3 comment Share Tweet

มารู้จัก ผลฟักข้าว กันค่ะ   มารู้จัก เจ้าผลฟักข้าว สีสวยกันนะคะ ว่า ผ่าออกมาแล้ว ประกอบไปด้วยอะไรบ้าง    1.เปลือก  มีตุ่มหนามโดยรอบ มี 3 ช่วงเจริญเติบโต 1.เมื่อเป็นผลอ่อนจะมีตุ่มหนามละเอียด สีเขียว เปลือกจะอ่อนบาง หนอนและแมลงสามารถเจาะและกัดกินผลผลิตได้ 2.แต่เมื่ออายุผลมากขึ้น ตุ่มหนามขยายตัว ตามขนาดผลและเนื้อเปลือกแข็ง แหลมคม เพื่อป้องกันแมลงและนก หนู กัดแทะ  จะมีสีเขียวเข้ม-สีเหลือง  3.ระยะผลแก่จัด-สุกงอม  จะมีสีส้้ม ถึง ส้มแดง ตุ่มหนามเริ่มอ่อนตัว ผลเริ่มอ่อนตัว เนื้อนุ่ม เปลือกบาง (ระยะนี้แมลง และ นก หนู มักมากัดกิน) ควรทำการป้องกันด้วยการห่อ  2.เนื้อผล -ระยะผลอ่อน  เมื่อยังเป็นผลอ่อน แข็งกรอบ คล้าย แตง,มะระ,ฟักเขียว นิยมนำไปลวก จิ้มน้ำพริก หรือ แกงส้ม แกงแค   -ระยะกลาง ผลจะขยายตัวเต็มที่ และเนื้อผลเริ่มแข็งมาก (บางสายพันธุ์มีรสชาติ ขม ) -ระยะสุก  จะมีเนื้อนิ่ม เปลือกนิ่ม สีส้มแดงจัด เนื้อนิ่ม มือบีบผลยุบตัว เปลือกฉีกขาดง่าย 3.เยื่อหุ้มเมล็ด   เมื่อผลฟักข้าว สุกเต็มที่ ผ่าดูข้างในผล จะมีเมล็ดเรียงตัวกันจากศูนย์กลางเป็นวงกลม ใจกลางผล ลักษณะ เป็นวุ้นสีแดงเข้ม ลื่น และ เกาะห่อหุ้มเมล็ดที่มีเปลือกแข็ง มีสารอาหารที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายอุดมไปด้วย สารไลโคพีน  รสชาติ จืด มัน (บางพันธุ์มีรสขม)  4.เมล็ด  เมื่อแยกเยื่อหุ้มเมล็ดออกจากเมล็ด เมล็ดจะมีเปลือกแข็ง เมื่อแกะเมล็ดออกจะ มี เนื้อเมล็ดข้างในสีขาวขุ่น มีรสชาติขมมัน (ไม่นิยมรับประทาน) ในยาตำราจีนโบราณ ใช้เมล็ดเป็นเครื่องปรุงยาแก้โรคปอดและระบบทางเดินหายใจ    เมื่อเราแยกเยื่อหุ้มเมล็ด นำไปใช้ประโยชน์ ปรุงเป็น อาหาร เครื่องดื่ม  ส่วนเนื้อผล ไม่ค่อยนิยมรับประทาน เพราะจะมีรสขม แต่มีบางสูตรบางตำรา ที่สามารถนำมาทำเป็นยารักษาโรคได้ เช่น ดองน้ำผึ้ง รักษาโรคตับ โรคไต และ ขับไขมันในลำไส้     **ในฟักข้าวสุก 1 ผล  ขนาดเฉลี่ย 800-900 กรัม จะสามารถสกัดเยื่อหุ้มเมล็ดได้ ประมาณ 70-90  กรัม **   Create Date : 21 มกราคม 2557     Last Update : 21 มกราคม 2557 10:55:42 น. Counter : 2569 Pageviews.   0 comment Share Tweet

ฟักข้าว ของโปรด อันโอชา ฤดูกาลนี้ สำหรับทางภาคเหนือ อากาศหนาวเหน็บ และผลผลิตการเกษตรบางอย่างก็ชงัก หยุดพัก รอฤดูกาลฝนโปรยอีกครั้ง สำหรับฟักข้าว จริงๆแล้วสามารถออกผลผลิตได้ทั้งปี แต่อาจบางตาไปบ้าง ( ณ บ้านฟักข้าวสารภีเชียงใหม่ เราปลูกตามธรรมชาติค่ะ) สำหรับ ฤดูหนาว  สัตว์น้อยใหญ่ กระรอก , กระแต ,ค้างคาว,นก และหนู  ออกหาแหล่งอาหาร ในฤดูกาลที่อาหารขาดแคลน  และแล้ว ฟักข้าว ก็เป็นอาหารอันโอชา ของเหล่าสัตว์น้อยใหญ่ ที่ค้นพบแหล่งอาหารอันเป็นเลิศ แข็งแรงกันถ้วนหน้า เราจึงได้เรียนรู้ แลกเปลี่ยนประสบการณ์กัน จากธรรมชาติ กับเพื่อนๆตัวเล็กเหล่้านี้ ว่าเค้ามีวิธีการกินอย่างไร?  และ รู้ได้ยังไง ว่าฟักข้าว ข้่างใน กินได้????  สำหรับในฤดูหนาวนี้ เป็นเวลาที่ผลฟักข้าวกำลังทยอยสุก เริ่มแก่จัด และสุกจากภายใน แต่เปลือกนอกแข็งมากก หนามอันแข็งแกร่ง ช่วยป้องกันพวกแมลง ตัวเล็กๆ มาเจาะ วางไข่  คงจะไม่พ้นสัตว์ที่มีเขี้้ยว กัด แทะ แหลมคม เช่น กระรอก ,กระแต,ค้างคาว, นก และ หนู  และทิ้งร่องรอยไว้ให้ดูต่างหน้า  ตามปกติแล้ว เราควรห่อหุ้มผลฟักข้าว ตั้งแต่เล็ก เพื่อป้องกัน โรค และ แมลง  สำหรับฟักข้าวที่ขึ้นเจริญเติบโตตามธรรมชาติ ปีนป่ายต้นไม้สูง คงหลุดลอดพ้นสายตากันไปบ้าง ก็ถือได้เป็นการแบ่งปัน กัน ตามกฎธรรมชาติ  give & take  (เรียนรู้ที่จะเป็นผู้ให้และเป็นผู้รับ) และเราจะได้อยู่่ร่วมกันอย่างเป็นสุข  สัตว์ที่โปรดปรานฟักข้าวมากที่สุด เห็นจะเป็น กระรอก กระแต นะคะ (น่ารักดี)  บางทีชอบวิ่ง ปีนป่าย ไปตาม เถาว์ฟักข้าว ห้อยโหน สนุกสนาน กันทีเดียวค่ะ  วิธีการกินของเขาก็ เลือกที่จะกัดแทะเปลือกนอก อันแสนจะแข็ง และ รสชาติขม (มีความพยายายามสูงมาก ซึ่งอาจใช้เวลาหลายวัน กว่าจะแทะไปถึงชั้นในสุด)  และก็ถึงชั้นในสุด แทะเล็ม กินเนื้อเยื่อหุ้มเมล็ดฟักข้าว  ใช้มือหรือเท้า แยกเมล็ด ทิ้งไว้ใต้ต้น เลือกกินแต่ สีแดง  (ระยะเวลาที่ใช้ในการกันกิน ถึงชั้นใน ก็ใช้เวลาหลายวัน หลายคืน) แวะเวียนมาจน เนื้อใน หมด ทิ้งไว้แต่เปลือกนอก แขวนคาต้น (ซึ่งเป็นวิธีที่ฉลาดมาก)  สำหรับเราก็ได้เรียนรู้วิธีการ กินจากสัตว์ตัวเล็กพวกนี้ ได้ว่า... เนื้อในสีแดง ทานได้ มีประโยชน์ และควรรับประทานระยะไหนที่จะพอดี พอเหมาะ และสิ่งที่เป็นผลพลอยได้ ตามธรรมชาติก็คือ เมล็ดที่ถูกขว้างทิ้ง ร่วงหล่น ใต้ต้น พอถึงฤดูฝน ก็งอก เจริญเติบโต เป็นการช่วย กระจายพันธุ์ ฟักข้าว จากพวกเพื่อนผู้น่ารัก  ทำให้เรารู้จักการเรียนรู้จากธรรมชาติ สังเกตุ และเข้าใจกันและกัน และจะได้หาวิธี ป้องกัน แบ่งปัน อยุ่ด้วยกัน อย่างไม่เบียดเบียนกัน     Create Date : 21 ธันวาคม 2556     Last Update : 21 ธันวาคม 2556 12:07:38 น. Counter : 1550 Pageviews.   0 comment Share Tweet

กระทงฟักข้าว สีสวยค่ะ มาแล้ววว!!!!   มาทำกระทง ฟักข้าวกันค่ะ !! บ้านไหนมีฟักข้าว หาลูกที่ห่ามๆๆ แมลงเจาะ หรือ มีตำหนิมาลองทำกันนะคะ วัตถุดิบ -ฟักข้าวผลแก่ใกล้สุก (เริ่มแก่เหลือง ข้างในจะคว้านง่ายนะคะ) -มีด,ช้อน สำหรับคว้าน เนื้อในค่ะ -ใบไม้,ดอกไม้ ,ใบตอง  ที่พอหาได้ นำมาตกแต่งค่ะ **สำคัญมาก ที่ขาดไมไ่ด้ คือ  ไอเดีย ไร้ขีดจำกัดของคุณค่ะ จัดเต็มเลยค่ะ **  ลองดูรูปภาพ แล้ว ประยุกต์ ดีไซน์ ออกแบบ ได้ตามถนัด ของคุณเลยค่ะ  เสร็จแล้วว ประดับดอกไม้ พร้อมเวียนว่ายในคงคาแล้วค่ะ โย้วววววๆๆๆๆๆๆๆๆๆ ฮิ้ววววว   Create Date : 17 พฤศจิกายน 2556     Last Update : 17 พฤศจิกายน 2556 12:27:09 น. Counter : 1177 Pageviews.   0 comment Share Tweet