.....อีกจับม้าอุประการประกอบชอบ ....... แบบระบอบหมากหนีท่วงทีขัน
มีม้ามิ่งวิ่งหลบไม่รบรัน ....................... ข้างหนึ่งนั้นสองเบี้ยแซกเซียซุน
กับโคนหนึ่งขึงท่าโถมสมทบ ................ ม้าเลี้ยวหลบหลีกแฉลบเข้าแอบขุน
ต่างคุมท่าหาทางจะรุกรุน .................... เมียงมุ่งมุ่นมองขะมักเขม้นตา
มีเกณฑ์ย่างอย่างกำหนดหกสิบสี่ .......... แม้หมากหนีหนีไม่พ้นก็จนท่า
ตามพิกัดจัดไว้ในตำรา ....................... พึงวิจารณจงให้เจนใจ



รูปแบบที่ ๔ จับม้าอุประการ
ฝ่ายไล่: ขุน, โคน ๑, เบี้ยหงาย ๒ (เทียม)
ฝ่ายหนี: ขุน, ม้า ๑




หมากไล่-หมากหนี นับศักดิ์กระดาน ๖๔ รูปนี้คือ รูปแบบที่ ๔ จากเพลงยาวกระบวรไล่หมากรุก ตามที่นำเสนอไว้ในบล็อกชื่อ หมากรุกไทย - ๑๒ รูปแบบ หมากไล่-หมากหนี

สำหรับรูปหมากนี้ หลักการทั่วไปคือ ฝ่ายหนีพยายามหาทางใช้ม้าตัดโคน ก็จะหาเสมอได้ โดยพยายามให้ขุนหนีหลังโคนไว้ ส่วนฝ่ายไล่ก็พยายามสกัดตาให้ขุนฝ่ายหนีมาอยู่หน้าโคน พร้อมทั้งใช้เบี้ยและโคนคอยสกัดตาเดินให้แคบลง โดยระมัดระวังไม่ให้ม้าฝ่ายหนีมาแลกโคน

ตัวอย่างการไล่-หนีของบล็อกนี้ นำมาจาก ตำราหมากรุกไทยเซียนป่อง ฉบับลูกสูตรสะท้านฟ้า จินตนาการไร้ขอบเขต โดย อ.ป่อง สุชาติ ชัยวิชิต โดยดัดแปลงจากในเล่มเล็กน้อยคือ ฝ่ายไล่ เปลี่ยนจากเม็ด มาเป็น เบี้ยหงาย โดยเน้นไปที่การไล่ ซึ่งในหนังสือของอ.ป่องดังกล่าวนี้ จะมีคำอธิบายที่ละเอียดมากกว่าในบล็อกนะครับ




1) ค, ฉ2 - ฉ3             ม, ฉ6 - ง7
2) ง, จ3 - ฉ4             ม, ง7 - ฉ6
3) ง, ฉ4 - จ5             ม, ฉ6 - ง7



4) ข, ง4 - ง5             ม, ง7 - ข6+
5) ข, ง5 - ค6             ม, ข6 - ค8
6) ค, ฉ3 - จ4+           ข, ฉ5 - จ6
7) ง, ง3 - ค4             ม, ค8 - จ7+



8) ข, ค6 - ค5             ม, จ7 - ช6
9) ง, ค4 - ง5+           ข, จ6 - จ7
10) ข, ค5 - ค6             ม, ช6 - ญ4



11) ง, จ5 - ฉ4             ข, จ7 - ฉ6
12) ข, ค6 - ง6             ม, ญ4 - ฉ5+



13) ข, ง6 - ง7             ม, ฉ5 - ช7
14) ค, จ4 - ฉ3             ม, ช7 - ญ5
15) ง, ง5 - จ4             ข, ฉ6 - ฉ7
16) ง, จ4 - ฉ5             ม, ญ5 - ฉ6+
17) ข, ง7 - ง8             ม, ฉ6 - ง5
18) ง, ฉ4 - ช5             ม, ง5 - ข4
19) ค, ฉ3 - จ4             ม, ข4 - ค6+
20) ข, ง8 - ง7             ม, ค6 - ง4
21) ข, ง7 - ง8             ม, ง4 - ค6+
22) ข, ง8 - ค7             ม, ค6 - ง4
23) ข, ค7 - ง7             ม, ง4 - ข3
24) ค, จ4 - จ5             ม, ข3 - ค5+
25) ข, ง7 - ง6             ม, ค5 - ข7+
26) ข, ง6 - ค6             ม, ข7 - ก5+
27) ข, ค6 - ง7             ม, ก5 - ค4



28) ค, จ5 - ฉ6+           ข, ฉ7 - ฉ8
29) ข, ง7 - จ6             ม, ค4 - ก3
30) ค, ฉ6 - ฉ7+           ข, ฉ8 - ช7



31) ข, จ6 - จ7             ม, ก3 - ค4
32) ค, ฉ7 - ช6+           ข, ช7 - ช8
33) ข, จ7 - ฉ6             ม, ค4 - ง6



34) ค, ช6 - ช7+           ข, ช8 - ญ7
35) ง, ฉ5 - ช6++





อ้างอิง
- ตำราหมากรุกไทยเซียนป่อง ฉบับลูกสูตรสะท้านฟ้า จินตนาการไร้ขอบเขต
โดย สุชาติ ชัยวิชิต
- สนุกกับหมากรุกไทย โดย วินัย ลิ้มดำรงค์ชิต
- หมากรุกไทย โดย นายแพทย์ ประกอบ บุญไทย
- หลักการและวิธีการเดินหมากรุกไทย โดย สุนทร ศราภัยวานิช
- ภาพ และข้อความบันทึกหมากส่วนใหญ่ นำมาจากโปรแกรมถอดหมาก thaichess.net/chess ที่พัฒนาโดยคุณเอก และคุณไพรัฐ ศรีดุรงคธรรมพ์ (ข้อมูลจาก thaichess.net/?page_id=673)