.....อีกอู่ทองหนีห่าน่าสลด ....................... กำหนดบทหมากไล่ไม่ผิดผัน
มีโคนหนึ่งเบี้ยสามพองามกัน .................... เข้าโรมรันโอบอ้อมเที่ยวล้อมราย
ข้างหมากหนีมีเรือลำเดียวเดี่ยว ................. เข้าเกี้ยวเกี่ยวรุกกระชั้นเหมาะมั่นหมาย
ไม่จนแต้มจนตาตามธิบาย ....................... กำหนดหมายหกสิบสี่เสมอตัว
รูปแบบที่ ๘ อู่ทองหนีห่า
ฝ่ายไล่: ขุน, โคน ๑, เบี้ยหงาย ๓ (ผูกและเทียม)
ฝ่ายหนี: ขุน, เรือ ๑

หมากไล่-หมากหนี นับศักดิ์กระดาน ๖๔ รูปนี้คือ รูปแบบที่ ๘ จากเพลงยาวกระบวรไล่หมากรุก ตามที่นำเสนอไว้ในบล็อกชื่อ หมากรุกไทย - ๑๒ รูปแบบ หมากไล่-หมากหนี
การหนีของหมากรูปนี้จะใช้วิธีตัดหมากฝ่ายไล่ไม่ได้ เพราะยังจะเหลือหมากให้ไล่จนได้ จึงต้องใช้วิธีวางตำแหน่งเรือกันฝ่ายไล่ไม่ให้อยู่ในตำแหน่งที่จะรุกจน แล้วขุนฝ่ายหนีพยายามวนหนีออกซ้ายขวาตามแต่จังหวะ ซึ่งควรจะให้อยู่ด้านหลังโคนของฝ่ายไล่ จะหนีง่ายขึ้น
ตัวอย่างการไล่-หนีของบล็อกนี้ นำมาจาก ตำราหมากรุกไทยเซียนป่อง ฉบับลูกสูตรสะท้านฟ้า จินตนาการไร้ขอบเขต โดย อ.ป่อง สุชาติ ชัยวิชิต โดยดัดแปลงจากในเล่มเล็กน้อยคือ ฝ่ายไล่ เปลี่ยนจากเม็ด มาเป็น เบี้ยหงาย ซึ่งในหนังสือของอ.ป่องดังกล่าวนี้ จะมีคำอธิบายที่ละเอียดมากกว่าในบล็อกนะครับ

1) ง, จ3 - ง2 ร, ก8 - ก3+
2) ง, ง2 - ค3 ร, ก3 - ก4

3) ค, จ4 - จ5+ ข, ง6 - ค6
4) ง, ฉ3 - จ4 ข, ค6 - ง7
5) ง, จ4 - ง5 ข, ง7 - จ7
6) ข, ง3 - จ4 ร, ก4 - ก1
7) ง, ง5 - จ6 ร, ก1 - จ1+
8) ข, จ4 - ง5 ร, จ1 - ฉ1
9) ง, ค3 - ข4 ข, จ7 - ฉ8

10) ง, ข4 - ค5 ข, ฉ8 - ช7
11) ง, ง4 - จ3 ข, ช7 - ช6
12) ค, จ5 - ฉ4 ข, ช6 - ญ5
13) ง, ค5 - ง6 ร, ฉ1 - ก1
14) ง, จ3 - ง4 ร, ก1 - ก5+

15) ง, ง4 - ค5 ร, ก5 - ก3
16) ง, ง6 - จ5 ข, ญ5 - ช4
17) ข, ง5 - จ4 ข, ช4 - ญ3
18) ง, จ6 - ฉ5 ข, ญ3 - ญ4
19) ง, ค5 - ง4 ข, ญ4 - ญ3
20) ง, ง4 - จ3 ข, ญ3 - ช2
21) ง, ฉ5 - ช4 ข, ช2 - ฉ1
22) ง, ช4 - ฉ3 ข, ฉ1 - จ1
23) ง, จ5 - ง4 ข, จ1 - ง1

24) ค, ฉ4 - ฉ5 ร, ก3 - ข3
25) ค, ฉ5 - จ6 ร, ข3 - ก3
26) ค, จ6 - ง5 ร, ก3 - ก4
27) ข, จ4 - ง3 ร, ก4 - ก2
28) ค, ง5 - ค4 ร, ก2 - ง2+

29) ข, ง3 - จ4 ร, ง2 - ก2
30) ค, ค4 - ง3 ร, ก2 - ก8
31) ง, ง4 - ค3 ร, ก8 - จ8+
32) ข, จ4 - ฉ4 ร, จ8 - ฉ8+

33) ข, ฉ4 - ช3 ร, ฉ8 - ช8+
34) ข, ช3 - ฉ2 ร, ช8 - ฉ8
35) ง, จ3 - ง4 ร, ฉ8 - ฉ7
36) ข, ฉ2 - จ3 ร, ฉ7 - จ7+

37) ง, ฉ3 - จ4 ร, จ7 - จ8
38) ง, ค3 - ข4 ร, จ8 - จ7
39) ง, ข4 - ค5 ร, จ7 - จ8
40) ง, ค5 - ง6 ร, จ8 - จ6
41) ง, ง6 - จ5 ร, จ6 - ค6
42) ง, จ4 - ฉ3 ร, ค6 - ค8
43) ง, ฉ3 - จ2+ ข, ง1 - ค1

44) ง, จ5 - ง6 ร, ค8 - จ8+
45) ค, ง3 - จ4 ข, ค1 - ค2
46) ง, จ2 - ง3+ ข, ค2 - ง1
47) ง, ง6 - จ5 ร, จ8 - จ7
48) ค, จ4 - ฉ3 ร, จ7 - จ8
49) ค, ฉ3 - จ2+ ข, ง1 - ค1

50) ข, จ3 - ฉ2 ร, จ8 - จ7
51) ง, จ5 - ฉ4 ข, ค1 - ง2
52) ง, ฉ4 - จ3+ ข, ง2 - ค1

อ้างอิง
- ตำราหมากรุกไทยเซียนป่อง ฉบับลูกสูตรสะท้านฟ้า จินตนาการไร้ขอบเขต
โดย สุชาติ ชัยวิชิต
- สนุกกับหมากรุกไทย โดย วินัย ลิ้มดำรงค์ชิต
- หมากรุกไทย โดย นายแพทย์ ประกอบ บุญไทย
- หลักการและวิธีการเดินหมากรุกไทย โดย สุนทร ศราภัยวานิช
- ภาพ และข้อความบันทึกหมากส่วนใหญ่ นำมาจากโปรแกรมถอดหมาก thaichess.net/chess ที่พัฒนาโดยคุณเอก และคุณไพรัฐ ศรีดุรงคธรรมพ์ (ข้อมูลจาก thaichess.net/?page_id=673)
- Comment