การไล่หลังโคน ถ้าฝ่ายหนี หนีไปยังมุมที่มีเบี้ยหงายตรงมุม ฝ่ายไล่สามารถที่จะไล่ฝ่ายหนีให้จน โดยไม่ต้องสกัดตาเดินให้มายังหน้าโคน
รูปจน

กลการไล่
กลการไล่ให้เข้ารูปจน แสดงดังภาพ โดยตาต่อไปจะเป็นฝ่ายไล่เดิน

จากนั้นเดินดังนี้
๑) ค, ฉ๓-ฉ๔ ข, ญ๒-ญ๑
๒) ง, ช๔-ฉ๓ ข, ญ๑-ญ๒
๓) ค, ฉ๔-ช๓+ ข, ญ๒-ญ๓
๔) ง, ฉ๓-ช๒++
การปรับรูปหมากให้เข้ากล
ปัญหาของการไล่รูปนี้คือ ทำอย่างไรให้เข้ากลการไล่ ซึ่งหากไม่เข้ากล จะมีการแก้ที คือการปรับรูปหมากให้เข้ากล ซึ่งขอนำเสนอ ๔ แบบ คือ
แบบที่ ๑

ขุนฝ่ายหนีอยู่ในตำแหน่งที่ต่างออกไปจากกลการไล่หนึ่งช่อง ฝ่ายไล่สามารถปรับรูปหมากได้ดังนี้
๑) ค, ฉ๓-ช๒+ ข, ญ๑-ญ๒
๒) ค, ช๒-ฉ๑ ข, ญ๒-ญ๑
๓) ข, ฉ๒-จ๓ ข, ญ๑-ช๑
๔) ข, จ๓-จ๒ ข, ช๑-ญ๒
๕) ข, จ๒-ฉ๓ ข, ญ๒-ช๑
๖) ค, ฉ๑-จ๒ ข, ช๑-ญ๑
๗) ข, ฉ๓-ช๓ ข, ญ๑-ช๑
๘) ง, ช๔-ญ๓ ข, ช๑-ญ๑
๙) ข, ช๓-ฉ๒ ข, ญ๑-ญ๒
๑๐) ง, ญ๓-ช๔ ข, ญ๒-ญ๑
๑๑) ค, จ๒-ฉ๓ ข, ญ๑-ญ๒
อธิบายเพิ่มเติม
ในการเดินตาที่ ๓ ถึง ๖ ขุนฝ่ายหนีสามารถเลือกตาเดินได้ โดยตาเดินที่แสดงเป็นการเดินชิงทีเพื่อหนีให้นานที่สุด (ซึ่งอาจทำให้เสมอได้ เพราะนับครบศักดิ์กระดาน) และฝ่ายไล่ก็พยายามเดินแก้ที เพื่อให้เข้ารูปกลให้เร็วที่สุด
ตัวอย่างจากภาพ หลังจากฝ่ายไล่เดิน ๓) ข, ฉ๒-จ๓

ถ้าฝ่ายหนีไม่เดิน ข, ญ๑-ช๑ แต่เดิน ข, ญ๑-ญ๒
๓) _______ ข, ญ๑-ญ๒
๔) ข, จ๓-ฉ๓ ข, ญ๒-ช๑
๕) ค, ฉ๑-จ๒ ข, ช๑-ญ๑
๖) ข, ฉ๓-ช๓ ข, ญ๑-ช๑
๗) ง, ช๔-ญ๓ ข, ช๑-ญ๑
๘) ข, ช๓-ฉ๒ ข, ญ๑-ญ๒
๙) ง, ญ๓-ช๔ ข, ญ๒-ญ๑
๑๐) ค, จ๓-ฉ๓ ข, ญ๑-ญ๒
สังเกตว่าฝ่ายหนี หนีได้น้อยลงจากเดิมหนึ่งตา หากเดิน ข, ญ๑-ญ๒ ในตาที่ ๓
และหากเดิน ข, ญ๑-ญ๒ ในตาที่ ๓ นี้ แล้วตาที่ ๔ ไม่เดิน ข, ญ๒-ช๑ แต่ไปเดิน ข, ญ๒-ญ๑ จะทำให้เข้ากลเร็วขึ้นดังนี้
๓) _______ ข, ญ๑-ญ๒
๔) ข, จ๓-ฉ๓ ข, ญ๒-ญ๑
๕) ข, ฉ๓-ฉ๒ ข, ญ๑-ญ๒
๖) ค, ฉ๑-จ๒ ข, ญ๒-ญ๑
๗) ค, จ๒-ฉ๓ ข, ญ๑-ญ๒
แบบที่ ๒

๑) ข, จ๒-จ๑ ข, ช๑-ญ๒
๒) ข, จ๑-ฉ๒ ข, ญ๒-ญ๑
เป็นการเข้ารูปตามแบบที่ ๑ การเดินต่อไปจึงเป็นการปรับรูปหมากตามแบบที่ ๑
(ถ้าฝ่ายหนีเดิน
๑) ข, จ๒-จ๑ ข, ช๑-ญ๑
๒) ข, จ๑-ฉ๒ ข, ญ๑-ญ๒
จะเป็นการเดินเข้ากลการไล่โดยไม่ต้องปรับรูปหมากอีก)
แบบที่ ๓

โคนกับเบี้ยหงายสลับตำแหน่งกัน สามารถปรับรูปหมากได้ดังนี้
๑) ง, ฉ๓-จ๒ ข, ญ๒-ญ๑
๒) ข, ฉ๒-ช๓ ข, ญ๑-ช๑
๓) ค, ช๔-ฉ๓ ข, ช๑-ญ๑
๔) ง, จ๒-ง๓ ข, ญ๑-ช๑
๕) ค, ฉ๓-จ๒ ข, ช๑-ญ๑
๖) ง, ง๓-จ๔ ข, ญ๑-ช๑
๗) ง, จ๔-ฉ๓ ข, ช๑-ญ๑
๘) ข, ช๓-ฉ๒ ข, ญ๑-ญ๒
๙) ง, ฉ๓-ช๔ ข, ญ๒-ญ๑
๑๐) ค, จ๒-ฉ๓ ข, ญ๑-ญ๒
แบบที่ ๔

๑) ค, ช๔-ญ๓ ข, ญ๑-ญ๒
๒) ง, ฉ๓-ช๔ ข, ญ๒-ญ๑
๓) ค, ญ๓-ช๒+ ข, ญ๑-ญ๒
จากนั้น เดินตามแบบที่ ๑ ตั้งแต่ลำดับที่ ๒ ถึง ๑๑ ดังนี้
๔) ค, ช๒-ฉ๑ ข, ญ๒-ญ๑
๕) ข, ฉ๒-จ๓ ข, ญ๑-ช๑
๖) ข, จ๓-จ๒ ข, ช๑-ญ๒
๗) ข, จ๒-ฉ๓ ข, ญ๒-ช๑
๘) ค, ฉ๑-จ๒ ข, ช๑-ญ๑
๙) ข, ฉ๓-ช๓ ข, ญ๑-ช๑
๑๐) ง, ช๔-ญ๓ ข, ช๑-ญ๑
๑๑) ข, ช๓-ฉ๒ ข, ญ๑-ญ๒
๑๒) ง, ญ๓-ช๔ ข, ญ๒-ญ๑
๑๓) ค, จ๓-ฉ๓ ข, ญ๑-ญ๒
อ้างอิง:
- ตำรากลหมากรุก โดย บ. พยัคฆ์
- แม่ไม้หมากรุกไทย 'ตำราเซียนป่อง' โดย สุชาติ ชัยวิชิต
รูปจน

กลการไล่
กลการไล่ให้เข้ารูปจน แสดงดังภาพ โดยตาต่อไปจะเป็นฝ่ายไล่เดิน

จากนั้นเดินดังนี้
๑) ค, ฉ๓-ฉ๔ ข, ญ๒-ญ๑
๒) ง, ช๔-ฉ๓ ข, ญ๑-ญ๒
๓) ค, ฉ๔-ช๓+ ข, ญ๒-ญ๓
๔) ง, ฉ๓-ช๒++
การปรับรูปหมากให้เข้ากล
ปัญหาของการไล่รูปนี้คือ ทำอย่างไรให้เข้ากลการไล่ ซึ่งหากไม่เข้ากล จะมีการแก้ที คือการปรับรูปหมากให้เข้ากล ซึ่งขอนำเสนอ ๔ แบบ คือ
แบบที่ ๑

ขุนฝ่ายหนีอยู่ในตำแหน่งที่ต่างออกไปจากกลการไล่หนึ่งช่อง ฝ่ายไล่สามารถปรับรูปหมากได้ดังนี้
๑) ค, ฉ๓-ช๒+ ข, ญ๑-ญ๒
๒) ค, ช๒-ฉ๑ ข, ญ๒-ญ๑
๓) ข, ฉ๒-จ๓ ข, ญ๑-ช๑
๔) ข, จ๓-จ๒ ข, ช๑-ญ๒
๕) ข, จ๒-ฉ๓ ข, ญ๒-ช๑
๖) ค, ฉ๑-จ๒ ข, ช๑-ญ๑
๗) ข, ฉ๓-ช๓ ข, ญ๑-ช๑
๘) ง, ช๔-ญ๓ ข, ช๑-ญ๑
๙) ข, ช๓-ฉ๒ ข, ญ๑-ญ๒
๑๐) ง, ญ๓-ช๔ ข, ญ๒-ญ๑
๑๑) ค, จ๒-ฉ๓ ข, ญ๑-ญ๒
อธิบายเพิ่มเติม
ในการเดินตาที่ ๓ ถึง ๖ ขุนฝ่ายหนีสามารถเลือกตาเดินได้ โดยตาเดินที่แสดงเป็นการเดินชิงทีเพื่อหนีให้นานที่สุด (ซึ่งอาจทำให้เสมอได้ เพราะนับครบศักดิ์กระดาน) และฝ่ายไล่ก็พยายามเดินแก้ที เพื่อให้เข้ารูปกลให้เร็วที่สุด
ตัวอย่างจากภาพ หลังจากฝ่ายไล่เดิน ๓) ข, ฉ๒-จ๓

ถ้าฝ่ายหนีไม่เดิน ข, ญ๑-ช๑ แต่เดิน ข, ญ๑-ญ๒
๓) _______ ข, ญ๑-ญ๒
๔) ข, จ๓-ฉ๓ ข, ญ๒-ช๑
๕) ค, ฉ๑-จ๒ ข, ช๑-ญ๑
๖) ข, ฉ๓-ช๓ ข, ญ๑-ช๑
๗) ง, ช๔-ญ๓ ข, ช๑-ญ๑
๘) ข, ช๓-ฉ๒ ข, ญ๑-ญ๒
๙) ง, ญ๓-ช๔ ข, ญ๒-ญ๑
๑๐) ค, จ๓-ฉ๓ ข, ญ๑-ญ๒
สังเกตว่าฝ่ายหนี หนีได้น้อยลงจากเดิมหนึ่งตา หากเดิน ข, ญ๑-ญ๒ ในตาที่ ๓
และหากเดิน ข, ญ๑-ญ๒ ในตาที่ ๓ นี้ แล้วตาที่ ๔ ไม่เดิน ข, ญ๒-ช๑ แต่ไปเดิน ข, ญ๒-ญ๑ จะทำให้เข้ากลเร็วขึ้นดังนี้
๓) _______ ข, ญ๑-ญ๒
๔) ข, จ๓-ฉ๓ ข, ญ๒-ญ๑
๕) ข, ฉ๓-ฉ๒ ข, ญ๑-ญ๒
๖) ค, ฉ๑-จ๒ ข, ญ๒-ญ๑
๗) ค, จ๒-ฉ๓ ข, ญ๑-ญ๒
แบบที่ ๒

๑) ข, จ๒-จ๑ ข, ช๑-ญ๒
๒) ข, จ๑-ฉ๒ ข, ญ๒-ญ๑
เป็นการเข้ารูปตามแบบที่ ๑ การเดินต่อไปจึงเป็นการปรับรูปหมากตามแบบที่ ๑
(ถ้าฝ่ายหนีเดิน
๑) ข, จ๒-จ๑ ข, ช๑-ญ๑
๒) ข, จ๑-ฉ๒ ข, ญ๑-ญ๒
จะเป็นการเดินเข้ากลการไล่โดยไม่ต้องปรับรูปหมากอีก)
แบบที่ ๓

โคนกับเบี้ยหงายสลับตำแหน่งกัน สามารถปรับรูปหมากได้ดังนี้
๑) ง, ฉ๓-จ๒ ข, ญ๒-ญ๑
๒) ข, ฉ๒-ช๓ ข, ญ๑-ช๑
๓) ค, ช๔-ฉ๓ ข, ช๑-ญ๑
๔) ง, จ๒-ง๓ ข, ญ๑-ช๑
๕) ค, ฉ๓-จ๒ ข, ช๑-ญ๑
๖) ง, ง๓-จ๔ ข, ญ๑-ช๑
๗) ง, จ๔-ฉ๓ ข, ช๑-ญ๑
๘) ข, ช๓-ฉ๒ ข, ญ๑-ญ๒
๙) ง, ฉ๓-ช๔ ข, ญ๒-ญ๑
๑๐) ค, จ๒-ฉ๓ ข, ญ๑-ญ๒
แบบที่ ๔

๑) ค, ช๔-ญ๓ ข, ญ๑-ญ๒
๒) ง, ฉ๓-ช๔ ข, ญ๒-ญ๑
๓) ค, ญ๓-ช๒+ ข, ญ๑-ญ๒
จากนั้น เดินตามแบบที่ ๑ ตั้งแต่ลำดับที่ ๒ ถึง ๑๑ ดังนี้
๔) ค, ช๒-ฉ๑ ข, ญ๒-ญ๑
๕) ข, ฉ๒-จ๓ ข, ญ๑-ช๑
๖) ข, จ๓-จ๒ ข, ช๑-ญ๒
๗) ข, จ๒-ฉ๓ ข, ญ๒-ช๑
๘) ค, ฉ๑-จ๒ ข, ช๑-ญ๑
๙) ข, ฉ๓-ช๓ ข, ญ๑-ช๑
๑๐) ง, ช๔-ญ๓ ข, ช๑-ญ๑
๑๑) ข, ช๓-ฉ๒ ข, ญ๑-ญ๒
๑๒) ง, ญ๓-ช๔ ข, ญ๒-ญ๑
๑๓) ค, จ๓-ฉ๓ ข, ญ๑-ญ๒
อ้างอิง:
- ตำรากลหมากรุก โดย บ. พยัคฆ์
- แม่ไม้หมากรุกไทย 'ตำราเซียนป่อง' โดย สุชาติ ชัยวิชิต
Create Date :02 พฤศจิกายน 2554
Last Update :3 มิถุนายน 2555 21:59:28 น.
Counter : Pageviews.
Comments :2
- Comment
หมูปิ้งเล่นไม่เป็นอ่า แง แง
โดย: หมูปิ้งไม้ละ 5 บาท
โดย: อุปนิกขิต