|
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าหญิงประไพวดี กรมหลวงเทพยวดี
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าหญิงประไพวดี กรมหลวงเทพยวดี (14 มกราคม พ.ศ. 2320 - 23 สิงหาคม พ.ศ. 2366) พระราชบุตรพระองค์ที่ 10 ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ประสูติแต่สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี
เจ้าฟ้าหญิงประไพวดี ประสูติในรัชสมัยกรุงธนบุรี เมื่อวันอังคาร เดือน 7 ขึ้น 7 ค่ำ ปีระกา นพศก จุลศักราช 1139 ตรงกับวันที่ 14 มกราคม พ.ศ. 2320 มีนามเดิมว่า "เอี้ยง" ในรัชกาลที่ 1 ทรงพระราชทานนามใหม่ว่า "เจ้าฟ้าประไพวดี" แต่รัชกาลที่ 4 ทรงออกพระนามว่า "ประภาวดี"
พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ทรงสถาปนาขึ้นเป็น สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้า และทรงกรมเป็น กรมหลวงเทพยวดี เมื่อปีมะโรง สัมฤทธิศก จุลศักราช 1170 ตรงกับ พ.ศ. 2351
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าหญิงประไพวดี กรมหลวงเทพยวดี สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 2 เมื่อเมื่อวันศุกร์ เดือน 9 แรม 2 ค่ำ ปีมะแม เบญจศก จุลศักราช 1185 ตรงกับวันที่ 23 สิงหาคม พ.ศ. 2366 พระชันษา 47 ปี
Create Date : 04 เมษายน 2551 | | |
Last Update : 4 เมษายน 2551 18:33:10 น. |
Counter : 637 Pageviews. |
| |
|
|
|
|
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าฉิมใหญ่
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าฉิมใหญ่ (สมัยกรุงศรีอยุธยา - พ.ศ. 2322) พระราชชายาในสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช มีพระนามเดิมว่า ฉิมใหญ่ ทรงเป็นพระราชบุตรพระองค์ที่สามในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ประสูติแต่สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี ตั้งแต่ครั้งยังไม่สิ้นกรุงศรีอยุธยา ในจดหมายเหตุออกพระนามว่า "หวาน"
เมื่อสมเด็จพระเจ้าตากสินปราบดาภิเษกเป็นพระมหากษัตริย์แห่งกรุงธนบุรี พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ขณะนั้นทรงดำรงพระยศเป็น สมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึก ได้ถวายตัวคุณฉิมใหญ่ เป็นพระราชชายาในสมเด็จพระเจ้าตากสิน ดำรงพระยศเป็น สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้า ชั้น 1
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าฉิมใหญ่ได้ประสูติพระราชโอรส พระนามว่า "เจ้าฟ้าเหม็น" ต่อมาทรงพระนามว่า "สมเด็จเจ้าฟ้าชายสุพันธุวงศ์" และได้รับการสถาปนาในรัชกาลที่ 1 เป็น สมเด็จเจ้าฟ้าอภัยธิเบศร์ กรมขุนกระษัตรานุชิต ครั้นในรัชกาลที่ 2 ทรงถูกฟ้องร้องว่าคิดวางแผนก่อการกบฏ จึงถูกถอดยศเป็น "หม่อมเหม็น" และถูกสำเร็จโทษด้วยท่อนจันทน์ ที่วัดปทุมคงคา
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าฉิมใหญ่ สิ้นพระชนม์ในรัชสมัยสมเด็จพระเจ้าตากสิน เมื่อปีกุน พ.ศ. 2322 พระนามจารึกที่พระโกศอัฐิว่า เจ้าครอกฉิมใหญ่
Create Date : 04 เมษายน 2551 | | |
Last Update : 4 เมษายน 2551 18:31:48 น. |
Counter : 589 Pageviews. |
| |
|
|
|
|
สมเด็จพระราชชายานารี เจ้าฟ้ากุณฑลทิพยวดี
สมเด็จพระราชชายานารี เจ้าฟ้ากุณฑลทิพยวดี ทรงเป็นพระมเหสี (บางคราวเรียกว่าสมเด็จพระอัครมเหสีฝ่ายซ้าย) ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย พระองค์ทรงเป็นพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาเจ้าทองสุก ซึ่งเป็นพระธิดาในพระเจ้าอินทวงศ์แห่งนครเวียงจันทน์) พระนามเดิมว่า พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงจันทบุรี
เมื่อพระชนมายุได้ ๙ พรรษา มีอุปัทวเหตุเกิดขึ้น แต่ทรงรอดพระชนม์มาได้ราวปาฏิหาริย์ คือเรือพระพี่นั่งแตก แต่พระองค์กลับทรงลอยทุ่นเกาะไว้ไม่ทรงจม พระราชบิดาทรงสงสารและทรงพระกรุณามากขึ้น อีกทั้งประการหนึ่งก็คือเจ้าจอมมารดาเจ้าทองสุกนั้นก็ได้ถึงแก่พิราลัยไปเมื่อเจ้าฟ้าหญิงฯ ทรงมีพระชนม์ได้เพียง ๖ พรรษาเท่านั้น จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาขึ้นให้เป็นสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้า และได้มีพระราชพิธีโสกันต์เต็มตามอย่างสมเด็จพระเจ้าฟ้าพระราชกุมารีเป็นครั้งแรกของกรุงรัตนโกสินทร์ในครั้งนั้น
ในรัชกาลที่ ๔ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้มีพระบรมราชโองการเรื่อง ประกาศพระราชพิธีโสกันต์ สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ ณ วันพฤหัสบดี เดือนยี่ ขึ้น ๑๑ ค่ำ ปีฉลูสัปตศก ความตอนหนึ่งเกี่ยวกับสมเด็จพระราชชายานารีฯ ความว่า
ก็พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกได้มีพระราชธิดาพระองค์หนึ่ง มารดาเป็นบุตรีเจ้าเมืองเวียงจันทน์โปรดให้เป็นแต่เพียงพระองค์เจ้า เหมือนกันกับพระราชบุตรแลพระราชบุตรพระองค์อื่นที่ประสูติแต่พระสนม เจ้าจอมมารดาของพระองค์เจ้านั้นสิ้นชีพในปีกุนเบญจศก เมื่อกรมพระราชวังบวรสวรรคตแล้วนั้น พระองค์เจ้านั้นมีพระชนมายุได้ ๕ ขวบ เป็นกำพร้าไม่มีเจ้าจอมมารดา ทรงพระกรุณามาก ภายหลังล่วงมาปีหนึ่งพระองค์เจ้านั้นตามเสด็จลงไปลอยกระทง วิ่งเล่นตกน้ำหายไป คนทั้งปวงตกใจเที่ยวหาอยู่ครู่หนึ่ง จึงพบพระองค์เจ้าไปเกาะทุ่นหยวกอยู่หาจมน้ำไม่ ผู้พบเชิญเสด็จกลับมาได้ จึงทรงพระกรุณาโปรดมากขึ้น มีพระบรมราชโองการดำรัสว่า พระองค์เจ้านี้เจ้าจอมมารดาก็เป็นฝ่ายลาว อัยยิกาธิบดีคือท้าวเจ้าเวียงจันทน์ก็ยังอยู่ ควรจะให้เลื่อนที่เป็นสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้า การพิธีโสกันต์ในพระบรมมหาราชวังแต่ตั้งแผ่นดินมาก็ยังหาได้ทำไม่ ถ้าถึงคราวโสกันต์จะได้ทำให้เป็นแบบอย่างในแผ่นดิน จึงโปรดพระราชทานพระสุพรรณบัฏให้เป็น สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้ากุณฑลทิพยวดี เจ้าฟ้านั้นเมื่อถึงปีมะโรงสัมฤทธิศก ศักราช ๑๑๗๐ ตรงกับปีมีคริสตศักราช ๑๘๐๘ พระชนมายุครบ ๑๑ ปีถึงกำหนดโสกันต์ เมื่อนั้นเจ้าฟ้าพินทวดีที่เป็นผู้ชี้การมาก็สิ้นพระชนม์ไปแล้วถึง ๗ ปี
ต่อมาในรัชกาลที่ ๒ ได้ทรงดำรงพระอิสริยยศเป็น สมเด็จพระราชชายานารี เจ้าฟ้ากุณฑลทิพยวดี มีพระราชโอรสพระราชธิดาทั้งสิ้น ๔ พระองค์ คือ
- สมเด็จเจ้าฟ้าชายอาภรณ์ ต้นราชสกุลอาภรณ์กุล
- สมเด็จเจ้าฟ้าชายมหามาลา (สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ามหามาลา กรมพระยาบำราบปรปักษ์) ต้นราชสกุลมาลากุล
- สมเด็จเจ้าฟ้าหญิง (ไม่ปรากฏพระนาม)
สมเด็จพระราชชายานารี เจ้าฟ้ากุณฑลทิพยวดี สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๓
Create Date : 04 เมษายน 2551 | | |
Last Update : 4 เมษายน 2551 18:30:26 น. |
Counter : 458 Pageviews. |
| |
|
|
|
|
สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี
สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี หรือ สมเด็จพระอมรินทรามาตย์ พระนามเดิม นาก หรือ นาค พระราชสมภพเมื่อวันอาทิตย์ที่ ๙ มีนาคม พ.ศ. ๒๒๘๐ ณ บ้านบางช้าง ตำบลอัมพวา อำเภอเมืองสมุทรสงคราม พระบิดาชื่อ "ทอง" พระมารดาชื่อ "สั้น" (สมเด็จพระรูปศิริโสภาค มหานาคนารี) เป็นคหบดีเชื้อสายมอญ
ข้อมูล
วันประสูติ ๙ มีนาคม พ.ศ. ๒๒๘๐ วันสวรรคต ๒๕ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๓๖๙ พระราชบิดา พระชนกทอง พระราชมารดา พระชนนีสั้น พระราชสวามี พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช พระบุตร ๑๐ พระองค์ ราชวงศ์ ราชวงศ์จักรี
พระราชประวัติ
สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี ทรงมีพี่น้องร่วมบิดามารดา รวม 10 พระองค์ ซึ่งนับเป็นสายสกุลราชินิกุล ได้แก่
- เจ้าคุณหญิงทองอยู่ เป็นภริยาของท่านตาขุนทอง มีธิดาชื่อ "หงส์" ซึ่งถวายตัวเป็นพระสนมใน พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก
- เจ้าคุณชายชูโต ต้นสกุล แสง-ชูโต และ สวัสดิ-ชูโต
เจ้าคุณหญิงเสม
- เจ้าคุณหญิงนวล ต่อมาได้เป็น เจ้าคุณพระราชพันธุ์นวล สมรสกับ เจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค) ต้นสกุล บุนนาค
- เจ้าคุณหญิงแก้ว ต้นสกุล ณ บางช้าง
- สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี สมรสกับพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก เมื่อครั้งยังเป็นหลวงยกบัตรเมืองราชบุรี ประมาณ พ.ศ. ๒๓๐๑ - พ.ศ. ๒๓๐๔ มีพระราชโอรส พระราชธิดารวม ๑๐ พระองค์
- สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าชาย (ไม่ปรากฏพระนาม) สิ้นพระชนม์แต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา
- สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าหญิง (ไม่ปรากฏพระนาม) สิ้นพระชนม์แต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา
- สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าหญิงฉิมใหญ่ พระสนมเอกในสมเด็จพระเจ้าตากสิน
- สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าชายฉิม
- สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าหญิงแจ่มกระจ่างฟ้า
- สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าหญิง (ไม่ปรากฏพระนาม) สิ้นพระชนม์ในแผ่นดินพระเจ้ากรุงธนบุรี
- สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าชายจุ้ย
- สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าหญิง (ไม่ปรากฏพระนาม) สิ้นพระชนม์ในแผ่นดินพระเจ้ากรุงธนบุรี
- สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าหญิง (ไม่ปรากฏพระนาม) สิ้นพระชนม์ในแผ่นดินพระเจ้ากรุงธนบุรี
- สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าหญิงเอี้ยง
- พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ทรงสถาปนาเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระราชชนนีเป็นกรมสมเด็จเด็จพระอมรินทรามาตย์ เมื่อพ.ศ. ๒๓๕๓ เทียบกับกรมพระเทพามาตย์ที่เป็นสมเด็จพระชนนี พระพันปีหลวง ตามโบราณราชประเพณี
ต่อมาพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระราชประสงค์จะเทิดพระเกียรติสมเด็จพระบรมราชชนนี พระพันปีหลวง ในรัชกาลก่อนๆ ที่ดำรงตำแหน่งอัครมเหสีให้สูงขึ้น จึงประกาศเฉลิมพระนามใหม่เป็น สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี
สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินีทรงสร้างวัดอัมพวันเจติยาราม จังหวัดสมุทรสงคราม ขึ้นในบริเวณนิวาสสถานเดิมของพระองค์เพื่ออุทิศถวายแด่พระชนนีไว้ที่องค์พระปรางค์ด้วย
สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี เสด็จสวรรคตเมื่อวันพฤหัสบดีที่ ๒๕ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๓๖๙
พระอิสสริยยศ
- สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี
- กรมสมเด็จพระอัมรินทรามาตย์ พระบรมราชชนนี พระพันปีหลวง
Create Date : 04 เมษายน 2551 | | |
Last Update : 4 เมษายน 2551 18:27:28 น. |
Counter : 2943 Pageviews. |
| |
|
|
|
|
| |
|
|