ว่ากันว่ากลุ่มเชื้อชาติที่เป็นเป้าหมายในตลาดหนังและเพลงในสหรัฐที่นายทุนไม่อาจปฏิเสธได้ นอกจากอเมริกัน-นิโกรแล้ว ชาวฮิสแปนิค(Hispanic) หรือชาวละติน คือตลาดที่ใหญ่ไม่เป็นรองใคร วัดได้จากขบวนแถวของนักร้อง-นักแสดงเชื้อสายละตินที่ถูกปั้นขึ้นมาเป็นสินค้าวางขายไม่หยุดหย่อน

คำว่าฮิสแปนิคหมายถึงคนที่สืบเชื้อสายจากสเปน หรือจากชาติที่พูดภาษาสเปนโดยเฉพาะในอเมริกาใต้ จากสถิติ ชาวฮิสแปนิคคือชนกลุ่มน้อยที่มีจำนวนมากที่สุดในสหรัฐ นั่นคือกว่า 40 ล้านคน หรือ 14 เปอร์เซ็นต์ของชาวอเมริกัน

ถิ่นฐานชาวฮิสแปนิคที่ใหญ่ที่สุดคือแถบตะวันตกเฉียงใต้ ทั้งเท็กซัส โคโลราโด อริโซนา นิวเม็กซิโก ไวโอมิง และบางส่วนของแคลิฟอร์เนีย ซึ่งประวัติศาสตร์ระบุว่าดินแดนแถบนี้ถูกกลืนเป็นส่วนหนึ่งของสหรัฐ เพราะผลของสงครามเม็กซิกัน-อเมริกัน ช่วงปี 1846-1848

หรือที่ฝ่ายเม็กซิโกเรียกในเชิงประวัติศาสตร์บาดแผลว่า การรุกรานเม็กซิโกโดยสหรัฐ (The U.S. Invasion of Mexico)

อาจเพราะเหตุนี้ ประกอบกับความภาคภูมิใจในอารยธรรมที่สั่งสมมายาวนานกว่าชาวอเมริกันมากมายนัก เราจึงได้เห็นการปกป้องวัฒนธรรมตนเองอย่างแข็งขันโดยคุณแม่ยังสาวชาวเม็กซิกัน ในหนังฮอลลีวู้ดเรื่อง Spanglish เมื่อไม่นานมานี้

และในหนังอิสระปี 2002 เรื่อง Real Women Have Curves ของผู้กำกับฯหญิงชาวโคลัมเบีย แพรทริเซีย คาร์โดโซ


Real Women Have Curves เล่าถึงครอบครัวชาวเม็กซิกัน-อเมริกัน ในชุมชนชาวฮิสแปนิคแถบลอสแองเจลิสตะวันออก อานา ลูกสาวคนเล็กของครอบครัวเพิ่งจบไฮสคูล เธอมีผลการเรียนดีจนอาจารย์พยายามผลักดันให้เธอได้ทุนเรียนต่อมหาวิทยาลัยในนิวยอร์ก

แต่อนาคตที่เธอคาดหวังตั้งใจ ไม่มีคนในครอบครัวเห็นด้วย โดยเฉพาะคาร์เมนผู้เป็นแม่ซึ่งเป็นคนหัวเก่า มองไม่เห็นประโยชน์ของการเรียนให้สูงๆ และไม่อยากให้ลูกสาวไปอยู่ไกลจากบ้าน คาร์เมนมองว่าชีวิตลูกผู้หญิงคือการทำงานช่วยครอบครัว และแต่งงานมีครอบครัวกับคนในชุมชนเดียวกัน

ด้วยเหตุนี้อานาจึงต้องไปช่วยงานในโรงงานตัดเย็บเสื้อผ้าของพี่สาว ซึ่งรับจ้างจากนายทุนผิวขาวทำเสื้อผ้าขึ้นห้างด้วยค่าจ้างต่ำ พอดีกับเป็นช่วงที่โรงงานกำลังประสบปัญหาหลายอย่าง อานาจึงต้องช่วยพี่สาวและพักความคิดที่จะเรียนต่อไว้ชั่วคราว

ถึงจะยอมทำงานตามใจแม่ แต่อานากับคาร์เมนก็ยังทะเลาะกันไม่เว้นวัน เพราะทัศนคติ-ความเชื่อที่แตกต่างกัน คาร์เมนคือชาวเม็กซิกันดั้งเดิมซึ่งยึดมั่นในขนบประเพณีอย่างเคร่งครัดแม้ต้องโยกย้ายมาอยู่นอกแผ่นดินเกิด ขณะที่อานาเป็นคนรุ่นลูกที่เกิดและเติบโตในอเมริกา จึงมีมุมมองแบบโลกสมัยใหม่

นอกจากนี้ คาร์เมนมักจะตำหนิรูปร่างอวบอ้วนของลูกสาว ด้วยห่วงว่าอานาจะต้องขึ้นคานเหมือนพี่สาวคนโต

อย่างไรก็ตาม ถึงอานาจะยอมโอนอ่อนผ่อนตามความต้องการของแม่ แต่ความดื้อรั้นเพราะเชื่อมั่นในความคิดและต้องการมีชีวิตตามที่ตนเองต้องการได้ผลักดันให้อานาต้องเผชิญกับการตัดสินใจครั้งสำคัญ

สำคัญ...ไม่ใช่ต่ออนาคตของตนเองเท่านั้น แต่ยังสำคัญต่อครอบครัวและชาติกำเนิดของเธอเอง


บรรยากาศในหนังที่สัมผัสได้คือ สภาพบ้านเมืองที่เต็มไปด้วยสีสันสดใสสไตล์ละติน อาบด้วยแสงแดดสีเหลืองส้มดูอบอุ่น ประกอบเพลงละตินฟังคึกคักมีชีวิตชีวา เมื่อได้เนื้อหาที่ไม่เคร่งเครียด มีอารมณ์ขัน หนังจึงดูโปร่งเบา ง่ายในการติดตามรับชม

กระนั้น ในความง่ายก็ยังมีความงาม ทั้งยังมีคุณค่าแง่คิดหนักแน่นให้หยิบฉวยตีความ

ประเด็นที่หนังตั้งไว้ให้เห็นเด่นชัดคือความแตกต่างของวิถีชีวิตและทัศนคติของชาวเม็กซิกัน-อเมริกันรุ่นเก่ากับรุ่นใหม่ ฝ่ายแรกยึดมั่นกับความดีงามอันเป็นอุดมคติ อิงกับหลักศาสนา เช่นการรักษาพรหมจรรย์ ขณะที่ฝ่ายหลังมองว่าอุดมคติเก่าๆ เป็นเรื่องล้าสมัย และไม่ได้มีคุณค่ามากไปกว่าความรู้ และจิตใจที่ดีงาม

“ความอ้วน” ที่ผู้เป็นแม่ติติงลูกสาว ทั้งที่ตนเองก็อ้วนเหมือนกัน จึงมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบถึงสิ่งที่ประกอบขึ้นเป็นคนแต่ละคน คนหนึ่งพอใจในตัวเอง พอใจในสิ่งที่คิด ที่เชื่อ ที่ตนเองกระทำ

ขณะที่บางคนมองกลับมาในเชิงลบเพราะเห็นว่าเป็น “ส่วนเกิน”

ทั้งที่จริงๆ แล้ว ใครๆ ก็มี “ส่วนเกิน” ขึ้นอยู่กับว่าใครจะมองอย่างไร และเราพอใจกับที่จะดำเนินชีวิตไปพร้อมกับมันหรือไม่

อย่างไรก็ตาม หนังไม่ได้วางประเด็นนี้ไว้บนตาชั่งเปรียบเทียบอย่างชัดเจน เหตุผลของความขัดแย้งที่บทหนังสอดแทรกไว้ คืออคติส่วนตัวซึ่งอาจเกิดจากความอิจฉาของผู้เป็นแม่ ไม่อยากเห็นลูกสาวมีโอกาสที่ตนเองไม่เคยมี ทั้งยังมีเรื่องช่องว่างระหว่างวัยซึ่งเกิดขึ้นได้ไม่ว่าครอบครัวไหน

ฉากที่คุณตาเล่าเกี่ยวกับตำนานสมบัติทองคำที่ถูกซ่อนไว้ในถ้ำสมัยปฏิวัติด้วยน้ำเสียงเปี่ยมความเชื่อ โดยอานาตั้งใจฟังทั้งที่เธอมองว่าเป็นเรื่องไม่จริง กับฉากที่อานาขัดคอแม่ขณะเล่าเรื่องนิยายประโลมโลกย์ แสดงให้เห็นว่าความขัดแย้งระหว่างแม่กับเธอ ไม่ใช่เรื่องความแตกต่างระหว่างวิถีเก่ากับวิถีใหม่ไปเสียทั้งหมด

นอกจากนี้ บทหนังยังได้ถ่วงดุลไม่ให้หนังเทน้ำหนักไปกับวิถีโลกใหม่ที่อานาต้องการในฐานะตัวละครหลัก ด้วยการให้ภาพลบของชนชั้นทางสังคมอเมริกัน การจ้างชาวฮิสแปนิคตัดเย็บเสื้อผ้าแบรนด์เนมด้วยราคาถูกแสนถูกของนายทุนผิวขาว ซ้ำยังเคร่งครัด ไร้น้ำใจ คือสารที่หนังสื่อให้เห็นว่าชาวฮิสแปนิคในสหรัฐยังถูกคนอเมริกันผิวขาวมองว่าอยู่ในตำแหน่งที่ด้อยกว่า

และยังเป็น “ส่วนเกิน” ของกันและกันเสมอ