Bloggang.com : : สมาชิกหมายเลข 5236191 : เจ้าเมืองอุบลคนแรก พระประทุมวรราชสุริยวงษ์ (เจ้าคำผง) ณ วัดหลวง อุบลราชธานี

เจ้าเมืองอุบลคนแรก พระประทุมวรราชสุริยวงษ์ (เจ้าคำผง) ณ วัดหลวง อุบลราชธานี

เจ้าพระประทุมวรราชสุริยวงษ์

เจ้าพระประทุมวรราชสุริยวงศ์ (เจ้าคำผง) หรือ พระปทุมวรราชสุริยวงษ

ในจารึกพระเจ้าอินแปงออกนามว่า เจ้าพระปทุม

ดำรงตำแหน่งเจ้าประเทศราชครองเมืองอุบลราชธานีศรีวนาลัยประเทศราช

คนแรก (ปัจจุบันคือจังหวัดอุบลราชธานีในภาคอีสานของประเทศไทย)

นามเดิมว่า เจ้าคำผง หรือ ท้าวคำผง

ด้วยการที่พระประทุมราชวงศา(เจ้าคำผง)

ร่วมมือกับเจ้าฝ่ายหน้าผู้อนุชาซึ่งไปตั้งกองนอกเก็บส่วย

อยู่ที่บ้านสิงห์โคกสิงห์ท่า(เมืองยโสธร)

และถูกบังคับให้ช่วยเหลือกองทัพเมืองนครราชสีปราบปรามกบฏอ้ายเชียงแก้ว

ได้พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชจึงโปรดเกล้าฯ

ให้พระประทุมราชวงศาเป็นที่พระปทุมวรราชสุริยวงษทรงยกเมืองอุบล

ขึ้นเป็นอุบลราชธานีศรีวนาลัยประเทศราช

ยกฐานะเมืองอุบลราชธานีเป็นเมืองประเทศราช

และสถาปนาพระปทุมราชวงศาเป็นเจ้าเมืองอุบลองค์แรกเมื่อพ.ศ. 2321

พระปรมาภิไธย

เจ้าพระประทุมวรราชสุริยวงษ์

พระอิสริยยศ

เจ้าประเทศราช

ราชวงศ์สุวรรณปางคำ

รัชกาลถัดไป

เจ้าพระพรหมวรราชสุริยวงศ์(เจ้าทิดพรหม)

พระประทุมวรราชสุริยวงศ์

ครองเมืองอุบลราชธานีเป็นเวลารวมได้17 ปี

จนถึงพ.ศ. 2338 จึงถึงแก่ พิราลัย สิริรวมชนมายุได้ 85 ปี

มีการประกอบพระราชทานเพลิงศพด้วยเมรุนกสักกะไดลิงก์

ณ ทุ่งศรีเมือง

แล้วเก็บอัฐิธาตุบรรจุในพระธาตุเจดีย์ไว้ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของเมือง

ณ บริเวณที่เป็นธนาคารออมสินสาขาอุบลราชธานีทุกวันนี้

ต่อมาภายหลังเมื่อมีการสร้างเรือนจำขึ้นในบริเวณดังกล่าวจึงย้ายอัฐิ

ไปประดิษฐาน ณ วัดหลวง เมืองอุบลราชธานีจนทุกวันนี้

ปัจจุบันมีอนุสาวรีย์ของพระปทุมวรราชสุริยวงศ์(เจ้าคำผง)

ประดิษฐาน2 ที่หนึ่ง

คือวัดหลวงโดยมีพระเจ้าใหญ่องค์หลวงเป็นพระประธานนานมานับแต่สร้างเมือง

และเพื่อทำนุบำรุงพระพุทธศาสนาสืบไปได้มีการจัดสร้างพิธีเททองหล่อพระ

อันมีชื่อว่า หลวงพ่อปากดำ องค์จำลองจากองค์จริงที่มีอายุนับร้อยปีขึ้น

เพื่อประดิษฐานณพระอุโบสถหลังใหม่เพื่อถวายเป็นพุทธบูชา

และเพื่ออุทิศบุญทั้งหมดอันเกิดจากการสร้างพระประธาน

หลวงพ่อปากดำ

องค์นี้ให้แด่เจ้าเมืองทุกๆพระองค์ผู้ซึ่งล่วงลับและผู้ที่เสียสละเลือดเนื้อและชีวิต

เพื่อแลกกับผืนแผ่นดินจนมีปัจจุบันทุกวันนี้

และอีกที่หนึ่ง ณ ทุ่งศรีเมือง กลางเมืองอุบลราชธานี

สกุลที่สืบเชื้อสาย

เจ้าพระประทุมวรราชสุริยวงศ์เป็นต้นกำเนิดของสายสกุลต่างๆ

ในเมืองอุบลราชธานีหลายสกุลเช่น

ณอุบล สกุลนี้สืบเชื้อสายเจ้าพระประทุมวรราชสุริยวงศ์

ผู้ขอรับพระราชทานนามสกุลสายนี้คือพระอุบลเดชประชารักษ์(เสือณอุบล)

กรมการเมืองพิเศษเมืองอุบลราชธานีในสมัยรัชกาลที่5

สุวรรณกูฏ สกุลนี้สืบเชื้อสายผ่านทางพระพรหมราชวงศา(กุทองสุวรรณกูฏ)

เจ้าเมืองอุบลราชธานีลำดับที่3 พระราชโอรสในเจ้าพระประทุมวรราชสุริยวงศา

สิงหัษฐิตสกุลสายนี้สืบเชื้อสายมาจากพระเกษโกมลสิงห์ขัตติยะพระนัดดา

ในเจ้าเมืองอุบลราชธานีองค์ที่3

ผู้ขอรับพระราชทานนามสกุลคือพระวิภาคย์พจนกิจบิดาของ

นายเติมวิภาคย์พจนกิจผู้เขียนหนังสือประวัติศาสตร์อีสาน

ทองพิทักษ์ สกุลนี้สืบเชื้อสายผ่านทางเจ้าอุปฮาด(สุดตา)

เป็นผู้ขอรับพระราชทานนามสกุล

อมรดลใจสกุลนี้สืบเชื้อสายผ่านทางพระอมรดลใจอดีตบรรดาศักดิ์

ที่ท้าวสุริยวงศ์เจ้าเมืองตระการพืชผลองค์แรกท่านนี้

เป็นบุตรในพระพรหมราชวงศาเจ้าเมืองอุบลราชธานีองค์ที่3

โทนุบล สกุลนี้สืบเชื้อสายผ่านทางเจ้าเมืองมหาชนะชัยหรือท้าวคำพูนสุวรรณกูฏ

ผู้เป็นบุตรในพระพรหมราชวงศาเจ้าเมืองอุบลราชธานีองค์ที่3

โดยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวพระราชทานนามท้าวคำพูนว่า

พระเรืองชัยชนะเจ้าเมืองมหาชนะชัยขึ้นตรงต่อเมืองอุบลราชธานี

ต่อมาภายหลังเมืองมหาชนะชัยได้ถูกลดฐานะเป็นอำเภอภายใต้การปกครอง

ของเมืองอุบลราชธานี

บุตโรบล สายนี้สืบมาจากเจ้าราชบุตร(สุ่ย)และเจ้าราชบุตร(คำ)

โอรสในเจ้าสีหาราชทั้งสองพระองค์เป็นพระราชอนุชา

ในเจ้าพระปทุมวรราชสุริยวงศ์

ผู้รับพระราชทานสกุลคือพระอุบลกิจประชากรสายสกุลนี้เป็นสายสกุลของอัญญา

นางเจียงคำบุตโรบล(หม่อมเจียงคำชุมพลณอยุธยา)

ในพระเจ้าบรมวงศ์เธอพระองค์เจ้าชุมพลสมโภชกรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์

"อนึ่งทายาทบุตรหลานสายใดก็ดีหรือสกุลใดก็ดีหรือมิได้สืบเชื้อสายก็ดีมิได้มีราชสกุลหรือนามสกุลโดยตรงกับท่านก็ดีชาวอุบลราชธานีทุกๆคน ที่ระลึกถึงท่าน
ก็ถือเป็นลูกหลานของท่านมิผิดแท้"

ด้วยการนี้การนี้จึงขอเผยแพร่ชื่อเสียงของท่านโดยสังเขป

ให้เป็นที่ประจักษ์แก่บุคคลผู้ต่างบ้านต่างเมืองหรือผู้อาจยังมิเคยล่วงรู้มาก่อนว่า

ชื่อเจ้าพระประทุมวรราชสุริยวงษ์คือผู้ใดกัน

ทั้งนี้มิได้มีการกล่าวถึงประวัติของท่านโดยละเอียด

หากแต่เพียงแค่เป็นเกร็ดความรู้เล็กๆที่เราในฐานะลูกหลานชาวอุบลฯ

ได้ถูกบอกเล่ากล่าวมาตั้งแต่เล็กแต่น้อยจนพลอยทราบซึ้งเคารพ

และระลึกถึงบุญคุณของท่านที่ทำให้มีจังหวัดอุบลราชธานีมาจนจวบทุกวันนี้

และในการนี้ หลวงพ่อ(โดยศักดิ์เราต้องเรียกท่านว่าหลวงปู่)

ท่านได้เมตตา มอบรูปหล่อองค์จำลอง

เจ้าพระประทุมวรราชสุริยวงษ์

มาเพื่อเป็นที่เคารพ เป็นสิริมงคล และเพื่อสักการะ ระลึกถึงท่าน

จากนี้ไป

ให้เรียกองค์ท่านว่า “พ่อใหญ่”

[พ่อ-ใหญ่] ในภาษาอีสาน แปลว่า คุณตา/คุณปู่/คำเรียกขานผู้ชายอาวุโส

วัดหลวง อ.เมือง จ.อุบลราชธานี

ตั้งอยู่ที่ถนนพรหมเทพ ด้านหน้า ติดถนน ด้านหลัง ติด ริมฝั่งแม่น้ำมูล

ระหว่างท่ากวางตุ้นกับท่าจวน (ตลาดใหญ่)สมัยนี้ที่เรียกกัน

Create Date : 05 กรกฎาคม 2562

Last Update : 15 สิงหาคม 2563 18:00:43 น.

0 comments

Counter : 2902 Pageviews.