|
|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| 29 | 30 | 31 | |
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
ขันธ์ ๕ กับ จิต เจตสิก รูป
ผมได้มีโอกาสเข้าไปศึกษาพระอภิธรรมจากเว็บ พระอภิธรรม online คำที่จะพบบ่อยๆในเนื้อหาของพระอภิธรรมก็คือ จิต เจตสิก รูป และนิพพาน ซึ่งแต่ละบทก็จะมีการพูดถึงในแง่มุมที่ต่างกัน ก็เลยเกิดความคิดว่าอยากจะลองสรุปรวบรวมมาไว้ เพื่อที่จะได้เห็นความเกี่ยวข้องต่อเนื่องได้ชัดเจนขึ้น ก็เลยเป็นที่มาของ blog group นี้ครับ ถ้าอ่านเจออะไรเพิ่มก็จะมี add blog ใหม่เป็นระยะๆครับ
ขันธ์ แปลว่ากอง พวก หมวด หมู่
ขันธ์ ๕ (เบญจขันธ์) จึงจะหมายถึงสถาวะธรรมห้าอย่าง
คนหรือสัตว์ทั้งหลาย ประกอบด้วยธรรมชาติ 3 อย่างคือ
1. รูป หรือ รูปขันธ์ เป็นอวัยวะน้อยใหญ่ หรือกลุ่มรูปที่มีอยู่ในร่างกาย
2. จิต คือ วิญญาณขันธ์ คือ ธรรมชาติที่รับรู้สิ่งต่างๆ ที่มาปรากฏทาง ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ (อยาตนะภายใน)
3. เจตสิก ได้แก่
- เวทนาขันธ์ ความรู้สึก ที่เป็นสุข เป็นทุกข์ ดีใจ เสียใจ เฉยๆ
- สัญญาขันธ์ ธรรมชาติที่มีหน้าที่ในการจำ
- สังขารขันธ์ ธรรมชาติที่ปรุงแต่งจิตให้มีลักษณะต่างๆ เป็นดีบ้าง ไม่ดีบ้าง
สรุปว่า ขันธ์ 5 ก็คือ รูป จิต และเจตสิก นั่นเอง
การเกิดขึ้นของจิต (วิญญาณขันธ์) จะเกิดขึ้นโดยไม่มีเจตสิก (เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์) นั้นไม่ได้ ลำพังจิตอย่างเดียว ไม่สามารถรับรู้หรือนึกคิดอะไรได้เลย จิตและเจตสิก จะแยกจากกันไม่ได้ ต้องเกิดร่วมกันอิงอาศัยกัน จิตแต่ละดวงที่เกิดขึ้น จะต้องมีเจตสิกประกอบปรุงแต่งด้วยเสมอ
อ้างอิง : รูป-นามกับขันธ์ ๕ สัมพันธ์กันอย่างไร
| Create Date : 29 มกราคม 2549 |
| Last Update : 3 พฤษภาคม 2549 2:10:26 น. |
|
4 comments
|
| Counter : 7246 Pageviews. |
 |
|
|
โดย: ar-moo  วันที่: 29 มกราคม 2549 เวลา:8:41:21 น. |
|
|
|
| โดย: what for ^.~ วันที่: 10 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา:14:28:33 น. |
|
|
|
| โดย: สงครามกวี IP: 202.57.169.18 วันที่: 12 กรกฎาคม 2549 เวลา:0:38:01 น. |
|
|
|
| โดย: แอ IP: 171.99.210.107 วันที่: 27 มีนาคม 2555 เวลา:22:02:59 น. |
|
|
|
|
|
|
|
ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
ผู้ติดตามบล็อก : 2 คน [
ผมจะเข้ามาติดตาม
ขอบคุณข้อความดีๆและมีประโยชน์ ครับ
ขอให้คุณมีความสุขได้รับสิ่งดีจากเจตนาดีที่ได้ทำครับ