| |  ในปัจจุบันโรคร้ายที่คร่าชีวิตผู้คนรอบตัวเราเป็นจำนวนมาก อย่าง โรคมะเร็ง โรคหัวใจและหลอดเลือด ไปจนถึงอาการเจ็บป่วยด้วยโรคอื่น ๆ ที่ส่งผลกระทบในการดำเนินชีวิต เช่น โรคเบาหวาน โรคทางระบบประสาท โรคทางระบบภูมิคุ้มกัน โรคตา หรือ ภาวะการชราภาพของร่างกาย ล้วนแล้วแต่มีสาเหตุหลักส่วนนึงมาจากเจ้าสิ่งที่เรียกันว่า อนุมูลอิสระน้อยคนนักที่จะเข้าใจและตระหนักถึงเจ้าวายร้ายตัวนี้
บทความสุขภาพประจำวันศุกร์นี้ ผู้เขียนจึงยากขอนำเสนอ เรื่องของอนุมูลอิสระ และสารต้านอนุมูลอิสระ เพื่อให้คุณผู้อ่าน นำความรู้นี้ไปป้องกันร่างกายจากโรคร้ายทั้งหลายเหล่านี้กันค่ะ
อนุมูลอิสระ ( Free Radical ) คือ โมเลกุลที่ไม่เสถียรและไวต่อการเกิดปฏิกิริยาเคมีที่มีผลต่อการทำลายโมเลกุลอื่น ๆ ต่อเนื่องไปเป็นปฏิกิริยาลูกโซ่ อนุมูลอิสระจึงเป็นสารพิษต่อเซลล์ร่างกาย ถ้ามีมากในเซลล์ก็เป็นอันตรายได้โดยจะทำลายดีเอนเอ เยื่อหุ้มเซลล์ และอื่น ๆ ในระยะสั้นอนุมูลอิสระมีผลต่อการอักเสบ และการทำลายเนื้อเยื่อ ในระยะยาวมีผลต่อความเสื่อมหรือการแก่ของเซลล์ ปัจจุบันผลการศึกษาทั้งในประเทศและต่างประเทศพบว่า อนุมูลอิสระมีความสัมพันธ์กับการเกิดโรคเรื้อรังชนิดไม่ติดต่อหลายชนิด โดยเฉพาะโรคมะเร็ง ซึ่งเป็นสาเหตุแห่งการเสียชีวิตอันดับต้นๆ ของคนไทยและคนทั่วโลก
 ร่างกายเราได้รับอนุมูลอิสระจากไหน?
ภายใน: อนุมูลอิสระสามารถผลิตขึ้นเองในร่างกายโดยได้จาก1. การหายใจ จากขบวนการเผาผลาญภายในร่างกายตลอดเวลา ซึ่งเราเรียกว่าปฏิกิริยาออกซิเดชั่น(Oxidation) โดยมีออกซิเจนเป็นตัวเร่ง2. ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายในการฆ่าเชื้อโรคของเม็ดเลือดขาวภายนอก: ได้รับจาก แสงแดด, รังสี UV, ควันจากท่อไอเสีย, มลพิษในอากาศ, ฝุ่น, ควันบุหรี่,แอลกอฮอล์, สารเคมีในอาหาร, อาหารที่มีกรดไขมันไม่อิ่ม, อาหารที่มีธาตุเหล็กมากกว่าปกติ,อาหารที่ไหม้เกรียม ยารักษาโรค ฯลฯ
สารต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant) คืออะไร
สารต้านอนุมูลอิสระ คือสารที่ทำหน้าที่ป้องกันไม่ให้พวกอนุมูลอิสระก่อตัวขึ้น โดยจะทำการยับยั้งปฏิกิริยาลูกโซ่ของอนุมูลอิสระ และหยุดการก่อตัวใหม่ของอนุมูลอิสระ ช่วยซ่อมแซมความเสียหายที่เกิดจากตัวอนุมูลอิสระที่ไปทำลายเซลล์ต่างๆ ในร่างกาย รวมทั้งช่วยกำจัดและแทนที่โมเลกุลที่ถูกทำลาย
บทบาทของสารต้านอนุมูลอิสระ
มีงานวิจัยมากมายบ่งชี้ว่า สารต้านอนุมูลอิสระสามารถลดความเสี่ยงต่อโรคหลายโรคโดยเฉพาะโรคเรื้อรังที่สัมพันธ์กับอาหาร เช่น โรคมะเร็ง โรคเบาหวาน โรคหัวใจ โรคสมอง (เช่น อัลไซเมอร์) เป็นต้น รวมทั้งช่วยชะลอกระบวนการบางขั้นตอนที่ทำให้เกิดความแก่ โดยปกติร่างกายสามารถกำจัดอนุมูลอิสระก่อนที่มันจะทำอันตราย แต่ถ้ามีการสร้างอนุมูลอิสระเร็วหรือมากเกินกว่าร่างกายจะกำจัดทัน อนุมูลอิสระที่เกิดขึ้นจะสร้างความเสียหายต่อเซลล์และเนื้อเยื่อได้ ซึ่งส่งผลกระทบต่อสุขภาพ สารต้านอนุมูลอิสระจะช่วยลดความเสียหายที่เกิดจากอนุมูลอิสระได้ 2 ทาง คือ 1.ลดการสร้างอนุมูลอิสระในร่างกาย 2.ลดอันตรายที่เกิดจากอนุมูลอิสระ
สารต้านอนุมูลอิสระได้จากที่ไหน
1. สารต้านอนุมูลอิสระจะสามารถสร้างขึ้นมาได้เองโดยร่างกายมนุษย์ซึ่งก็คือเอนไซม์บางชนิด ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ( Antio-xidants ) ได้แก่ Superoxide dismutase , Catalese , Glutathione peroxidase , Glutathione reductase นอกจากนี้ยังมีสารต้านอนุมูลอิสระอีกบางตัวที่พบในร่างกายซึ่งไม่ใช่เอนไซม์ ได้แก่ Ceruloplasmin Hemopexin Uric acid เป็นต้น แต่ปัญหาคือร่างกายเรารับสารพิษเกินไป ในปัจจุบันทำให้สารต้านอนุมูลอิสระที่ร่างกายผลิตขึ้นได้เองไม่เพียงพอ2. ร่างกายได้รับสารต้านอนุมูลอิสระจากภายนอกซึ่งมาจาก อาหาร โดยเฉพาะอาหารประเภทผัก ผลไม้ซึ่งผลการศึกษาทางคลินิก และระบาดวิทยาระบุว่า คนที่นิยมบริโภค ผักสด ผลไม้จะมีความเสี่ยง ในการเกิดโรคน้อยกว่าผู้ที่ไม่นิยมบริโภคผักผลไม้
แหล่งอาหารที่สำคัญของสารต้านอนุมูลอิสระ
สารต้านอนุมูลอิสระได้แก่อะไรบ้างและมีในอาหารประเภทใด สารต้านอนุมูลอิสระหรือสารแอนติออกซิแดนซ์ (antioxidants) ได้แก่ วิตามินซี วิตามินอี ซีลีเนียม บีตาแคโรทีน วิตามินเอ พฤกษาเคมีต่าง ๆ (phytochemicals) เช่น สารประกอบฟีโนลิก (polyphenol) จากชาและสมุนไพรบางชนิด ไอโซฟลาโวน (isoflavones) จากถั่วเหลือง เป็นต้น เพื่อให้ร่างกายได้รับสารต้านอนุมูลอิสระพอเพียงกับความต้องการ ดังนั้นเทคนิคง่ายๆ ในกรได้รับสารต้านอนุมูลอิสระ ก็คือ เราควรกินผักผลไม้สีเข้มเป็นประจำโดยล้างให้สะอาดทุกครั้งนอกจากจะได้รับสารต้านอนุมูลอิสระแล้ว ยังจะได้รับใยอาหารด้วย ร่างกายของเราจำเป็นต้องได้รับใยอาหารเช่นกัน
อ่านมาถึงตรงนี้แล้วคงพอทราบว่าการที่ร่างกายแก่ชรา และปัจจัยในการเกิดโรคต่างๆ ก็เพราะมาจากเซลล์ที่เสื่อมสภาพจากเจ้าอนุมูลอิสระนั่นเอง ดังนั้นวิธีในการชะลอวัย และป้องกันโรคร้าย ก็คือการกำจัด หรือลดปริมาณสารอนุมูลอิสระลง โดยการลดจากปัจจัยภายนอก เช่น แสงแดด สารพิษ มลภาวะจากสิ่งแวดล้อม อาหารประเภท ปิ้ง ย่าง เผา จนเกรียมไหม้ และการทานอาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระเข้าไปเพื่อช่วยกำจัดเจ้าอนุมูลอิสระที่เกิดจากกระบวนการออกซิเดชั่นภายในร่างกายกันนะคะ
เพียงหลักง่าย ๆ แค่นี้เราก็จะมีร่างกายที่แก่ช้าลง ๆ และไม่ถูกโรคร้ายมาเบียดเบียนกันนะคะ ทราบอย่างนี้แล้วก็ ปรับรูปแบบการทานกันใหม่นะคะ เพื่อสุขภาพของเราเอง และคนที่เรารัก อย่าลืมประโยคสำคัญที่ว่า You are what you eat กันล่ะ
ที่มา : เดลินิวส์ออนไลน์
| | |
ร่างกายเราได้รับอนุมูลอิสระจากไหน? 
ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
ผู้ติดตามบล็อก : 43 คน [