|
|
แม้สุขเวทนา ก็ยังเป็น ทุกขอริยสัจจ์
เมื่อพูดถึงคำว่าทุกข์ โดยมากเราจะนึกถึง
ความทุกข์ทางโลกต่างๆ
ซึ่ง ความทุกข์แบบนี้ จัดว่าเป็น ทุกขเวทนา
------------------------------------------------
แต่เมื่อว่าให้ละเอียดไปกว่านี้ พระพุทธองค์ทรงสอน ทุกข์ที่ละเอียดไปกว่านี้
นัยยะหนึ่ง อาจจัดแบ่ง ทุกข์ ออกเป็นสามอย่าง
โดยจัดตามนัยแห่งเวทนาสัมปยุตต
คือ
๑ ทุกขะทุกขะ
๒ วิปริณามะทุกขะ
๓ สังขาระทุกขะ
----------------------------------------------
๑ ทุกขะทุกขะ
ได้แก่ ความทุกขเวทนาต่างๆ เช่นความไม่สบายกายความไม่สบายใจ
สัตว์ที่อยู่ในอบายภูมิ เช่น นรก เปรต สัตว์เดรัจฉาน ย่อมมีทุกข์ประเภทนี้ค่อนข้างมาก
ส่วน บุคคลในสุคติภูมิ เช่น เทวดา พระพรหม จะมีทุกข์ประเภทนี้น้อยมาก
๒ วิปริณามทุกข์
ซึ่งได้แก่ ตัวสุขเวทนานั่นเอง จัดว่าเป็นวิปริณามทุกข์เพราะต้องหมดไป
ถึงเทวดาจะยังมีสุขเวทนาสืบต่อไปเรื่อยๆ แต่ตัวสุขนี้พระพุทธองค์ท่านก็จัดว่า
เป็นวิปริณามทุกข์ อันเนื่องมากจากความหมดไปและความแปรเปลี่ยน
ไปของสุขเวทนาเหล่านี้
๓ สังขารทุกข์
คือ แม้ในสภาวะที่เป็นอุเบกขา คือ มีจิตเป็นกลางไม่ได้สุขไม่ได้ทุกข์
ท่านก็จัดว่า รูปนามทั้งหลายเป็นสังขารทุกข์ ด้วยอำนาจแห่ง อนิจจัง ทุกขัง คือ ถูกเบียดเบียน
อยู่ด้วยความเกิดดับแตกสลายไปอยู่เป็นนิจ เป็นภัย และเป็นอาทีนวโทษ
-------------------------------------------
และเมื่อว่าโดยละเอียดไปกว่านี้
จิต เจตสิก รูป ทั้งปวง ที่เว้นไปจาก สัจจะสามที่เหลือ และสัจจะวิมุตตินี้
ล้วนแต่จัดว่าเป็น "ทุกขอริยสัจจ์" ทั้งสิ้น ดังบาลีว่า
อริยานํ สจฺจานิ อริยสจฺจานิ ฯ
ธรรมที่เป็นความจริงของอริยบุคคลทั้งหลาย ชื่อว่า อริยสัจจ
รูปนามทั้งหลาย แม้แต่ความสุข สภาวะที่มีสุขอันเป็นทิพย์ต่างๆ
สำหรับพระอริยะเจ้านั้น จัดว่าเป็นทุกข์ทั้งสิ้น ด้วยอรรถะสี่ประการได้แก่
ปีฬนตฺโถ คือ เบียดเบียนอยู่เป็นนิจ
สงฺขตตฺโถ คือ ต้องปรุงแต่งอยู่เนือง ๆ
สนฺตาปตฺโถ คือ เร่าร้อนอยู่ไม่วาย
วิปริณามตฺโถ คือ ไม่คงที่ แปรปรวนอยู่เสมอ
| Create Date : 10 เมษายน 2554 |
| Last Update : 10 เมษายน 2554 20:38:39 น. |
|
0 comments
|
| Counter : 917 Pageviews. |
 |
|
|
|
|
|
|
ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
ผู้ติดตามบล็อก : 16 คน [