วิตามินบี12 กับระบบประสาทและสมองที่เกือบถูกลืม

คนเราเมื่อถึงวัยหนุ่มสาว ร่างกายแข็งแรง ไม่ค่อยมีปัญหาสุขภาพอะไรมากมายนัก ในความเป็นจริง ร่างกายมนุษย์แต่ละคนมีพันเอนไซม์ช่วยขับสามล้านปฏิกิริยาทางเคมีทุกวินาที หากใครนึกไม่ภาพไม่ออก อย่างผงซักฟอกนอกจากมีสารเคมีชะล้างทำความสะอาดแล้ว ยังมีการเติมเอนไซม์ลงในผงซักฟอกเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการชำระล้างคราบขนาดใหญ่ที่เกาะติดกับเส้นใยผ้า จะถูกเอนไซม์ย่อยสลายเป็นอนุภาคขนาดเล็กแล้วหลุดออกจากเส้นใยผ้าได้ง่ายขึ้น

ส่วนมากมักเป็นเอนไซม์ประเภทโปรตีเอส(protease)ใช้สำหรับแช่ผ้าก่อนซักและใช้ซักผ้า เพื่อกำจัดคราบโปรตีน(เลือด)ออกจากผ้า  อะไมเลส(amylase)ใช้กำจัดคราบแป้งติดแน่นบนเนื้อผ้า และไลเปส(lipase)เพื่อกำจัดคราบไขมันบนเนื้อผ้า เอนไซม์ที่พบในผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดส่วนใหญ่สกัดจากแบคทีเรียและเชื้อรา

ระบบย่อยอาหารเหล่านี้เสมือนฟันเฟืองเล็กๆในร่างกายที่ช่วยให้ผู้คนสุขภาพดี มีภูมิต้านทานต่อเชื้อโรคและลดการอักเสบต่างๆ
จนมีคำกล่าวว่า ภูมิคุ้มกันเริ่มสร้างที่ลำไส้(หลายคนแอบหัวเราะ แต่เป็นความจริง)แต่พออายุมากขึ้นประกอบกับความเสื่อมของอวัยวะต่างๆ รวมถึงระบบย่อยอาหารทำงานลดลง วิตามินตามธรรมชาติที่เคยสังเคราะห์ได้เอง กลับไม่มีการสร้างขึ้นตามปกติ จึงเป็นที่มาของการขาดวิตามินบี12 ซึ่งมีความสำคัญต่อระบบประสาทและสมองอย่างมาก นั่นเอง

เรามักได้ยินคำว่า วิตามินบี12 ในเครื่องดื่มเพิ่มพลังงาน( energy drink)หลากหลายยี่ห้อ ซึ่งผสมลงในอัตราส่วนน้อยนิดนั้น เมื่อเครื่องดื่มเคลื่อนตัวลงสู่ระบบทางเดินอาหารแล้ว จะดูดซึมได้ดีหรือไม่ ลองมาหาคำตอบกันนะคะ

วิตามินบี 12 มีอีกชื่อหนึ่งเรียกว่า โคบาลามิน (Cobalamin) และแบ่งย่อยได้เป็นหลายชนิด เช่น ไซยาโนโคบาลามิน (Cyanocobalamin) ไฮดรอกโซโคบาลามิน (Hydroxocobalamin) อะดีโนซิล โคบาลามิน (Adenosyl Cobalamin) หรือเมทิลโคบาลามิน (Methylcobalamin) แต่ชนิดที่นำมาใช้รักษาภาวะขาดวิตามินบี 12 มากที่สุด คือ ไซยาโนโคบาลามิน มักเป็นส่วนประกอบในวิตามินบีรวมหรือรวมอยู่ในวิตามินชนิดอื่น

วิตามินบี12 ( Cyanocobalamin ) เป็นวิตามินชนิดละลายน้ำ ในเชิงพาณิชย์ผลิตได้จากการหมักเชื้อแบคทีเรียโดยใช้เทคโนโลยีพันธุวิศวกรรม แตกตัวได้ไม่ดีนักในกระเพาะอาหาร ต้องรวมตัวกับแคลเซียมเพื่อให้ดูดซึมได้ดีที่ลำไส้เล็กส่วนปลายที่เรียกว่า ileum 

การขาดวิตามินบี12 พบมากในผู้ที่มีปัญหาระบบทางเดินอาหาร เช่น ผู้สูงอายุที่ระบบย่อยอาหารทำงานน้อยลง ผู้ที่เป็นโรคกระเพาะอาหารอักเสบและผู้ที่ดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ

มีประโยชน์อย่างไร
1.ช่วยในกระบวนการผลิตเซลล์เม็ดเลือดแดงและป้องกันโรคโลหิตจางชนิด pernicious anemia ( โรคเรื้อรังที่เกิดจากการขาดวิตามินบี12 เนื่องจากขาดสาร intrinsic factor ซึ่งช่วยการดูดซึมวิตามินที่กระเพาะอาหาร )พบในสัตว์ทดลอง
2.ส่งเสริมการทำงานของระบบประสาทและไขสันหลัง 
3.ช่วยเปลี่ยนสารอาหารที่รับประทานเข้าไปให้อยู่ในรูปของกลูโคสเพื่อเป็นแหล่งพลังงานในร่างกาย
4.ช่วยเพิ่มสมาธิ ความจำและความคิดเฉียบคม
5.บรรเทาความเครียด วิตกกังวล หงุดหงิด
6.ช่วยรักษาภาวะขาดวิตามินบี 12 โดยการสร้างสารที่เรียกว่า "ไมอีลิน" สารนี้ทำหน้าที่หุ้มและปกป้องเส้นใยประสาท หากร่างกายมีโคบาลามินไม่เพียงพอ ปลอกไมอีลินจะไม่สามารถเจริญเติบโตได้ดีหรือคงสภาพดีได้(พบในสัตว์ทดลอง)
7.ลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ
8.บรรเทาอาการปวดจากโรคเส้นประสาทอักเสบสำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวาน
9.ช่วยให้นอนหลับได้ดีขึ้น
10.ลดภาวะซึมเศร้า
11.ลดภาวะปลายประสาทอักเสบ ( peripheral neuropathy ) คือ อาการรู้สึกเจ็บแปล๊บๆเหมือนเข็มทิ่ม แสบร้อนบริเวณปลายเท้าจากโรคแทรกซ้อนในผู้ป่วยที่เป็นเบาหวานนานเกิน 5 ปี 
13.หากรับประทานกรดโฟลิกร่วมกับวิตามินบี12 จะเป็นวิตามินที่เพิ่มพละกำลังได้อย่างดี

พบในเนื้อสัตว์ โดยเฉพาะตับ ปลา ไข่ ผลิตภัณฑ์จากนมและอาหารหมักดอง เช่น กะปิ น้ำปลา เต้าเจี้ยว ปลาร้าฯลฯ

อาหารที่มาจากพืชผักทั้งหมด ไม่มีวิตามิน บี12(ยกเว้นอาหารหมักดอง)จึงเป็นที่มาของการขาดวิตามินบี12 ในผู้ที่รับประทานมังสวิรัตน์ นั่นเอง

ถึงแม้จะเป็นวิตามินที่ละลายในน้ำ แต่มีความพิเศษคือ ร่างกายสามารถเก็บสะสมวิตามินบี12 ที่ตับได้นานถึง 3 ปี จนกว่าวิตามินจะถูกขับออกจากร่างกาย  ดังนั้นการขาดวิตามินบี12 มักปรากฎให้เห็นหลังจาก 5 ปีขึ้นไป

ปัจจุบันวิตามินบี 12 มีกรรมวิธีผลิตโดยเทคโนโลยีชั้นสูง เรียกว่า เมธิลโคบาลามิน( methylcobalamin )จะดูดซึมได้ดีมากในระบบทางเดินอาหาร 

หากใครกินมังสวิรัตน์อยู่เป็นประจำ แนะนำให้มองหาวิตามินบี12 ชนิดเม็ดอมหรือเคี้ยวในรูปแบบ methylcobalamin วันละ 1000-5000 mcg 

ส่วนรูปแบบการฉีดวิตามินบี12 เป็นที่นิยมมากโดยเฉพาะในอเมริกา แม้กระทั่งผู้ที่เป็นโรคอ้วนมีความจำเป็นต้องผ่าตัดบายพาสกระเพาะอาหาร ต้องได้รับการฉีดวิตามินบี12 ด้วยเช่นกัน อืม!! เพิ่งจะรู้นะเนี่ย

สัญญานที่บ่งบอกว่าร่างกายขาดวิตามินบี12
1.กล้ามเนื้ออ่อนแรง
2.กลั้นปัสสาวะไม่อยู่
3.มีปัญหาการมองเห็น สายตาพร่ามัว
4.สมาธิสั้น มีปัญหาในการจดจำสิ่งต่างๆ หรือสับสนได้ง่าย
5.ชาบริเวณปลายมือหรือเท้า
6.เดินเซหรือมีปัญหาเรื่องการทรงตัว
7.เบื่ออาหาร
8.มีอารมณ์หดหู่หรือซึมเศร้า
9.ปวดเส้นประสาทบริเวณใบหน้า (Facial neuralgia)
10.เหนื่อยง่าย อ่อนเพลียเรื้อรัง

ผลข้างเคียง : เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ผื่นผิวหนัง

ยังไม่พบรายงานว่า วิตามินบี12 ก่อให้เกิดอันตรายต่อร่างกาย แม้แต่การรับประทานในขนาดที่สูงมาก

วิตามินบี12 มีความเชื่อมโยงกับการนอนหลับ ภาวะซึมเศร้าเป็นอาการทางระบบประสาทจากการขาดวิตามินบี12 ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้นอนไม่หลับและมีผลต่อกระทบต่อการผลิตฮอร์โมน
เมลาโทนิน หากร่างกายมีวิตามินบี12 ในปริมาณสูง จะสามารถเพิ่มการผลิตเมลาโทนิน ส่งผลให้นอนหลับได้ดีขึ้น

ในประเทศไทย วิตามินบี 12 ขึ้นทะเบียนเป็นยา 2 ยี่ห้อคือ Neurobion®(นิวโรเบียน)และ Methylcobal®(เมธิลโคบอล)มีส่วนประกอบของ Vitamin B 12 แตกต่างกัน

ร่างกายมนุษย์แต่ละคนมีอัตราการดูดซึมสารอาหาร ยาหรือวิตามินไม่เหมือนกัน อาหารที่กินเข้าไปในแต่ละวัน พอผ่านระบบย่อยอาหารที่เปรียบเสมือนศูนย์กระจายสินค้าขนาดใหญ่จนกลายเป็นโมเลกุลขนาดเล็ก สารอาหารจะเปลี่ยนแปลงคุณภาพชีวิตผู้คนจากสุขภาพแข็งแรง กลายเป็นเจ็บป่วยเล็กน้อยไปจนถึงโรคร้ายแรง ใช้เวลาไม่นานนักหรือแรมปี เริ่มต้นจากตรงนี้คะ




เรียบเรียงโดย แป้งปังปอนด์


ที่มา 

Methylcobalamin : Uses, Side Effects, Dosage, Precautions ...CARE Hospitalshttps://www.carehospitals.com › Medicine Blogs

Vitamin B12 Deficiency: Symptoms, Causes & TreatmentCleveland Clinichttps://my.clevelandclinic.org › health › diseases › 228...

Vitamin B12 or folate deficiency anaemia - Symptoms - NHSnhs.ukhttps://www.nhs.uk › conditions › symptoms

Detergent enzymes - WikipediaWikipediahttps://en.wikipedia.org › wiki › Detergent_enzymes

Create Date : 29 สิงหาคม 2568 Last Update : 29 สิงหาคม 2568 16:15:28 น. Counter : 49 Pageviews.		0 comments
(โหวต blog นี้)  Share Tweet