พิธีทวาทศมาสในบันทึกของโจวต้ากวาน
พระราชพิธีทวาทศมาส ในบันทึกของโจวต๋ากวาน
จดหมายเหตุของโจวต๋ากวาน เป็นบันทึกการเดินทางของโจวต๋ากวาน ผู้เดินทางในขบวนราชทูตจากราชสำนักมองโกล มายังราชสำนักเจินละ (พระนครศรียโศธรปุระ) ในปี พ.ศ. ๑๘๓๘ ตรงกับรัชกาลพระเจ้าศรีนทรวรมัน โดยได้บันทึกรายละเอียดและเรื่องราวทาง สังคมประเพณีเขมรที่ได้พบเห็นในสมัยนั้น ไว้ละเอียดลออที่สุด หลังจากนั้นไม่นานกรุงศรียโศธรปุระ หรือเมืองพระนครก็เสื่อม จึงอาจนับได้ว่าหนังสือเล่มนี้เป็นเอกสารสำคัญซึ่งอธิบาย สภาพสังคมและวัฒนธรรมของเขมรในสมัยนั้น
ในจดหมายเหตุของโจวต๋ากวานบทที่ ๑๓ มีการกล่าวถึงวันขึ้นปีใหม่กับฤดูกาล ซึ่งปรากฏข้อความเกี่ยวกับประเพณีของเขมรในเวลานั้น (แปลจากต้นฉบับ อ.ศานติ ภักดีคำ)
"เขาเอาเดือนที่ ๑๐ ของจีนเป็นเดือนที่ ๑ และเดือนนั้นมีชื่อว่า "กัตติก" ที่หน้าวัง เขามีสร้างเวทีใหญ่ ซึ่งอาจรองรับคนได้กว่าพันคน แล้วเขาจองประทีปชวาลา และดอกไม้ไฟเป็นต้นอย่างงดงามบนชั้นนั้น ที่ด้านหน้าซึ่งห่างจากที่นั้นประมาณ ๒๐๐ ศอก มีลานแห่งหนึ่ง เขาต่อไม้ทำเป็นโรงระทา.....ซึ่งมีความสูงกว่า ๒๐๐ ศอก
ในคืนนั้น เขามีจุดประทัด ระทา หรือดอกไม้ไฟ... ๓,๔, หรือ ๕ ที่ ในโรงนั้นล้วนแต่มีขุนนางใหญ่น้อยทุกชั้นฐานะ เวลานั้นพระเจ้าแผ่นดินก็เสด็จออกมาทอดพระเนตร ประทัด ระทา และดอกไม้ไฟ ซึ่งเขาจุดอยู่ข้างนอกไกล ๑๐๐ ลี้ แต่เขาอาจเห็นและได้ยินเสียงอย่างชัดเจน ดังมากเหมือนปีนใหญ่ดังไปทั่วกรุง"> ภาพประกอบจากอินเตอร์เน็ท
"...ขุนนางและพระญาติวงศ์ทั้งหมด แบ่งกันถือเทียน และหมากพลูซึ่งเป็นเหตุนำให้เสียเงินมาก ในพิธีนี้พระเจ้าแผ่นดิน ได้อัญเชิญพวกทูตต่างประเทศไปร่วมด้วย เขาทำอย่างนี้ใช้เวลาครึ่งเดือนจึงได้หยุด..." ในเดือนหนึ่ง ๆ ล้วนแต่มีพิธีกรรมด้วยดังเช่น.... ในเดือน...๔ ทิ้งข่าง.....
เดือน๕...เขานำน้ำพระพุทธมนต์จากไกลใกล้ทั่วพระราชอาณาจักร นำมาโสรจ สรงถวายพระราชาชำระพระกาย แล้วพายเรือบนบก ส่วนพระเจ้าแผ่นดินเสด็จขึ้นบนเกยปราสาท ทอดพระเนตรพิธีนี้.......
เดือน ๗...ทำพิธีเผาพนมข้าว...เวลานั้นข้าวเพิ่งจะสุกใหม่ เขารับเอามาตามประตูด้านตะวันออก แล้วเขาจึงเผาเป็นการบูชาพระพุทธ มีหญิงเป็นจำนวนมากนั่งรถหรือขี่ช้าง พากันมาดูพิธีนี้ ส่วนพระราชาไม่ออกมาทอดพระเนตร ทรงประทับอยู่ในพระตำหนัก....
เดือน ๘...ทำพิธีอ๋ายหลาน....พิธีนี้คือ "รำแรก" เขาจัดนักรำและนักเพลงเก่ง ๆ....ให้เข้าไปรำอ๋ายหลานในวังทุก ๆ วัน นอกจากมีชนหมู และมีชนช้างอีกด้วย พิธีนี้พระเจ้าแผ่นดินก็เชิญพวกทูตต่างประเทศ เข้าไปชมด้วย เขาทำอย่างนี้จนครบ 10วัน ส่วนเดือนอื่น ๆ ข้าพเจ้าไม่ได้จดให้ชัดเจนนัก...."(*)
เดือน...๙ ทำ "ย่าล่า".....พิธีนี้เขาเรียกว่าประชุมคนมาในกรุง แล้วจัดกระบวนเดินแห่ตัดหน้าวัง
* ลี ธามเตง, กํณต่เหตุรบส่ ชีวตากฺวาน อํพีปฺรไพณีไนอฺนกสฺรุกเจนฬา (ภฺนํเพญ มหาลาต ,๑๙๗๓ ) หน้า ๓๙ - ๔๐
Create Date : 28 กรกฎาคม 2552 |
|
1 comments |
Last Update : 24 พฤศจิกายน 2554 23:05:31 น. |
Counter : 1959 Pageviews. |
|
|
|
feel it with the love of God ask for his and then you will
find out what is the truth love in Your life as he does for me!
GOD always forgive your mistake
the one that you cant even forget,
he always does it and always being with us
to help and blesss us for us whose heart is full of him