“ขอบคุณ” ตามมุสลิมสไตล์ (ตอนที่ 2 จบ)

คำถาม การขอบคุณแบบอิสลามสามารถใช้กับคนต่างศาสนิกได้ใหม?
ขอบคุณแบบย่อได้ใหม? “จะซากุมุ้ลลอฮฺ” (ขออัลลอฮฺตอบแทนคุณ)
แล้วหากมีคนมาขอบคุณเรา เราควรตอบกลับเช่นไร?

คำตอบ
เราสามารถขอดุอาอฺให้คนต่างศาสนิก “ได้” ครับ
ถึงไม่ได้ทุกเรื่อง เช่น การขออัลลอฮฺยกโทษให้แก่ผู้ปฏิเสธศรัทธาในขณะที่เขายังเป็นผู้ปฏิเสธอยู่
อิสลามไม่อนุญาตให้ขอในเรื่องดังกล่าว เพราะอัลลอฮฺกล่าวไว้ชัดเจนว่า
พระองค์ยกโทษให้ได้ในทุกกรณี ยกเว้น “การตั้งภาคีต่อพระองค์”
แต่โดยรวมแล้ว เราขอให้คนต่างศาสนิกได้รับสิ่งที่ดีงามนอกจากนั้นได้ เช่นการขอให้พ้นจากอุปสรรค ขอให้เขาได้ทรัพย์สิน ลูกหลานที่ดี และสิ่งที่ดีที่สุดสำหรับเขา คือ “การขอให้เขาได้รับทางนำ”
เพราะทุกชิวิตในดุนยา ต่างได้รับความดีงาม จากความเมตตาของอัลลอฮฺ รวมถึง ผู้ปฏิเสธศรัทธาด้วย ดังที่มีในบันทึกของท่านอิมามมุสลิม ว่า
عن أنس بن مالك أنه حدث عن رسول الله صلى الله عليه وسلم إن الكافر إذا عمل حسنة أطعم بها طعمة من الدنيا وأما المؤمن فإن الله يدخر له حسناته في الآخرة ويعقبه رزقا في الدنيا على طاعته. رواه مسلم
จากท่านอนัส บิน มาลิก ท่านนบีกล่าวว่า “หากผู้ปฏิเสธศรัทธาทำความดี อัลลอฮฺจะให้ภาคผลที่ดีแก่เขาในโลกนี้ (รวมถึงการให้ทางนำ) และหากผู้ศรัทธาทำความดี อัลลอฮฺจะสะสมความดีงามทั้งหมดนั้นให้แก่เขาในโลกหน้า โดยยังจะให้ปัจจัยแก่เขาในดุนยาจากการเชื่อฟังของเขา”
ดังนั้น การขอให้อัลลอฮฺมอบสิ่งดีๆ แก่ผู้ปฏิเสธ จึงครอบคลุมถึงความดีงามต่างๆ ในโลกดุนยา เท่าที่อัลลอฮฺจะมอบให้แก่เขา ซึ่งแน่นอนที่สุด จะได้เพียงใด ขึ้นอยู่กับพระองค์ และไม่มีผู้ใดบังคับพระองค์ได้

ดังที่ท่าน ชะอฺบี กล่าวไว้ เมื่อมีผู้ถามท่าน เมื่อเห็นว่าท่านตอบสลามแก่ชาวชาวคริสต์
“ไม่ใช่ว่าที่เขายังมีชีวิตอยุ่ได้ ก็เพราะความเมตตาของอัลลอฮฺกระนั้นหรือ?”

อีกทั้งการขอขอบคุณด้วยการขอพรให้แก่คนต่างศาสนิก ยังเป็นการทำตัวเป็นแบบอย่างที่ดีให้เขาได้เห็น และยังเป็นการเผยแผ่ศาสนา อีกด้วยนะครับ
---------------------------------------------
ทีนี้ มาถึงเรื่องที่ต้องระวัง
การดุอาอฺ (ขอพร) ไม่ว่าจะรูปแบบใด ผู้ขอต้องมีความจริงใจ และรู้ตัวว่ากำลังขออะไร
เพราะอิสลามสอนว่า “อัลลอฮฺจะไม่รับการขอของผู้ที่ไม่รู้ว่าเขาขออะไรอยู่”
ดังนั้น อย่าได้ “ย่อ” การขอบคุณ เหลือแค่ “จะซากั้ลลอฮฺ” (ขออัลลอฮฺตอบแทน)
ตอบแทนอะไร? อาจเป็นไปได้ทั้ง ตอบแทนด้วยสิ่งที่ดี หรือ สิ่งที่ไม่ดี
ดังนั้นจะขอบคุณใคร พูดให้เต็มเถอะครับ ว่า “จะซากุมุลลอฮุคอยรอน” (ขออัลลอฮฺตอบแทนคุณด้วยความดี)
ให้ความรู้สึกว่า ผู้ขอจริงใจกว่ากันเยอะ

และไม่ต้องไปต่อท้ายด้วยกับตัวเลขนะครับ เช่น “ขอให้ตอบแทนร้อยความดี พันความดี” อย่าเจาะจงเลยครับ สิ่งดีๆจากอัลลอฮฺเกินกว่าจะนับได้
---------------------------------------------
ประเด็นสุดท้ายครับ
แล้วเราควรตอบอย่างไร? เวลามีคนมาขอบคุณเราด้วยการขอพร
จริงๆแล้วในเรื่องนี้ ไม่มีหลักฐานบังคับว่า ต้องกล่าวอะไรตอบไปอีกรอบนะครับ

ในสังคมบางที เวลามีคนกล่าว “จะซากุมุลลอฮุคอยรอน” เหมือนเจ้าตัวจะคาดคั้นเลยว่า “ต้องตอบฉันมานะ”
หากเราไปดูตัวบทที่เกี่ยวข้องกับเรื่องนี้ จะไม่มีหลักฐานเลยว่า ท่านนบี หรือ ศอฮาบะฮฺ มีการกล่าวตอบคนที่มาขอดุอาอฺขอบคุณ
หากมี จะเป็นในกรณีที่ ต่างฝ่ายต่างมีเรื่องให้ต้องขอบคุณกัน เช่น “ก่อนวิญญาณออกจากร่าง” เป็นต้น
ครับ หากว่า ต่างฝ่ายต่างมีเหตุให้ต้องขอบคุณกัน หรือ ผู้ที่ได้รับดุอาอฺมาอาจอยากพูดอะไรตอบไปบ้าง
ที่นี้ ตอบได้ หลายแบบครับ
อาจกล่าวว่า “วะอียากุม” ที่แปลว่า ขอให้คุณได้ตามที่ขอให้ฉัน
หรือ
“จะซากุมุลลอฮุคอยรอน” เช่นกัน
ก็ไม่ผิดตรงไหนครับ เพราะนี่เป็นเรื่องของมุอามะละฮฺ (การดำเนินชีวิต) ซึ่งทุกอย่างจะเป็นที่อนุมัติ จนกว่าจะมีหลักฐานเป็นอื่น
---------------------------------------------
หากไม่รู้ซึ่งบุญคุณคน
ก็เสียทีที่เกิดเป็น “คน” ก็เสียทีที่เป็น” มุสลิม”
วัลลอฮุอะอฺลัม
มุสลิมด้วยความเข้าใจ