ประวัติเมืองชุมพร เรื่องโดย คุณครูสุนีย์ จุนเจือ โรงเรียนวัดหาดพันไกร อ.เมืองชุมพร ภาพ ครูกิตติพงศ์(อู๊ด) พันธ์เมือง วันอาทิตย์ต่อมา “คุณตาคะ วันนี้หนูอยากรู้ประวัติของเมืองชุมพรบ้าง คุณตาเล่าให้ฟังหน่อยนะ” โสภีถามคุณตาเกื้อบุญ และวันนี้เธอเตรียมสมุดสำหรับจดมาด้วย คุณตาเกื้อบุญ จึงหยิบหนังสือศิลปวัฒนธรรม ฉบับที่ ๑๑ วันที่ ๑ เดือนกันยายน พ.ศ.๒๕๔๗ ปีที่ ๒๕ เขียนโดย ประพนธ์ เรืองณรงค์ มาอ่านประกอบการเล่า โดยคุณตาเกื้อบุญเล่าว่า ชื่อเมืองชุมพร มีที่มาหลายประการ เช่นมาจากคำว่า "ชุมนุมพล" เพราะชุมพรเคยเป็นเมืองหน้าด่าน เป็นที่รวมพลของกองทัพไทยจากเมืองหลวง และกองทัพหัวเมืองภาคใต้ ก่อนเคลื่อนทัพไปรบกับพม่าหรือหัวเมืองมลายู หรือชุมพร อาจมาจากคำว่า "ชุมนุมพร" หรือ "ประชุมพร" เพราะก่อนกองทัพไทยจะเคลื่อนทัพไปทำศึกสงคราม แม่ทัพนายกองร่วมทำพิธีขอพรจากเทพยดาอารักษ์ เพื่อให้มีชัยชนะแก่ข้าศึก จากสถานที่ชุมนุมพร หรือประชุมพร ภายหลังกลายเสียงเป็น ชุมพร (ภาพศาลากลางหลังเก่าโบราณ) แต่บ้างก็ว่า ชุมพร เพี้ยนเสียงมาจาก "อุทุมพร" หมายถึงต้นมะเดื่อ เพราะบนฝั่งแม่น้ำตะเภาที่ตั้งเมืองชุมพรชุกชุมด้วยต้นมะเดื่อชุมพร ภาพตรา จังหวัดชุมพร จึงเป็นภาพเทวดาประทับยืนประทานพร มีต้นมะเดื่ออยู่ข้างละต้น และภาพค่ายทหารหรือที่ชุมนุมพล ชื่อ จังหวัดชุมพร เกี่ยวข้องกับพลเรือเอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ (พระนามเดิมว่า พระองค์เจ้าอาภากรเกียรติวงศ์) พระบิดาแห่งกองทัพเรือไทย กรมหลวงชุมพร ฯ สิ้นพระชนม์เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๖๖ ณ ตำหนักบนยอดเขา บริเวณ หาดทรายรี อำเภอเมือง จังหวัดชุมพร ฝั่งทะเลช่วงนั้นเว้าเป็นรูปวงรีด้านเดียว จึงเรียกหาดทรายรี ที่หาดทรายรี มีอนุสรณ์สถานสมเด็จฯ กรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ คือศาลเจ้าพ่อกรมหลวงชุมพร ฯ มีทั้งศาลเก่าและศาลใหม่ รวมทั้งเรือรบหลวงชุมพร ที่ปลดระวางแล้วจัดเป็นพิพิธภัณฑ์เรือรบบนบกแห่งแรกของไทย และเป็นพิพิธภัณฑ์ส่วนพระองค์ของกรมหลวงชุมพร ฯ ชุมพร เป็นเมืองเก่า มีสถานที่ตั้งเมืองหลายแห่ง เช่น ในท้องที่บ้านประเดิม ตำบลตากแดด อำเภอเมืองชุมพร หรือที่บ้านท่าตะเภา ตำบลนาชะอัง อำเภอเมืองชุมพร โดยเฉพาะบ้านท่าตะเภา เมื่อ พ.ศ. ๒๔๐๐ เคยเป็นที่ตั้งศาลากลาง จังหวัดชุมพร ภายหลังเป็นอำเภอท่าตะเภา มาเปลี่ยนเป็นอำเภอเมืองเมื่อ พ.ศ. ๒๔๘๑ ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมืองไทยปกครองแบบเทศาภิบาล เรียกว่ามณฑล มณฑลประกอบด้วยเมืองต่าง ๆ หลายเมือง มณฑลชุมพรประกอบด้วยเมืองชุมพร เมืองกำเนิดนพคุณ เมืองไชยา เมืองหลังสวน และเมืองกาญจนดิษฐ์ ปัจจุบันเมืองกำเนิดนพคุณคืออำเภอบางสะพาน เดิมเขียนว่า “บางตะพาน” ตอนนี้ขึ้นกับจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เมืองกำเนิดนพคุณ หมายถึงแหล่งเกิดทองเนื้อเก้าซึ่งสุกที่สุด เมืองกำเนิดนพคุณเคยเป็นแหล่งแร่ทองคำ ส่วนเมืองไชยาและเมืองกาญจนดิษฐ์ปัจจุบันเป็นอำเภอขึ้นกับจังหวัดสุราษฎร์ ธานี) (หาภาพจากเวบมาใส่) ในสมัยพระบรมไตรโลกนาถ มีชื่อออกญาพระชุมพร ครองเมืองอุทุมพรตั้งอยู่ที่ตำบลท่าข้าม “บ้านรับร่อ” แล้วก็ย้ายเมืองมาตั้งที่วัดประเดิม เพราะเหตุเรือสินค้าไม่เข้าไป หรือเข้าไปลำบาก หลังจากคลองตื้นเขินจึงเมืองมาตั้งใหม่ ที่ซีกซ้ายของแม่น้ำชุมพรแต่ไม่ใช่ฝั่งท่าตะเภา เมืองชุมพรเคยถูกพม่า มาตีถึงสี่ครั้ง แต่ไม่มีกำลังจะสู้ ในปี พ.ศ. ๒๓๐๗ ชาวชุมพรต้องทิ้งบ้านเมืองไปอยู่ที่ตำบลท่ายาง ห่างเมืองชุมพรปัจจุบันไปราว ๑๐ กิโลเมตร จนถึงปี พ.ศ. ๒๓๑๗ ผู้รั้งเมืองจึงเข้าทำการต่อสู้กับพม่า ทำให้กองโจรชาวพม่าหนีกลับไปทางบ้านท่าแซะและทับต้นไทร ปี พ.ศ. ๒๓๒๘ กองทัพพม่ายกมาใหม่ ตีเมืองมะริด เมืองระนอง และเข้าชุมพรได้อีกครั้ง ปี พ.ศ. ๒๓๓๒ พม่าผ่านเข้าทางบ้านปากจั่นไล่ฟันฆ่าผู้คนจนมาถึงชุมพร พม่าเผาวัดวาอารามหลายแห่งแต่พระยาจ่าแสนกร เป็นทัพใหญ่จากกรุงเทพฯ เป็นห่วงหัวเมืองทางใต้ จึงยกทัพเรือมาช่วย จอดเรือไว้ชายหาดหน้าอ่าวแล้วยกไพร่พลขึ้นบก บุกป่ามาถึงชุมพรเข้ารุกไล่ฆ่าฟันพม่า จนพม่าถอยไป ส่วนอีกทัพแยกจากทัพใหญ่ลงไปทางใต้ไล่ต่อตีพม่าไปจนถึงตะกั่วป่าและถลาง ตามเส้นทางที่พม่าล่าถอย พอเสร็จศึกรบพม่า กองทัพใหญ่ก็ยกทัพกลับกรุงเทพฯ โดยทางเรือ ชุมพรเป็นเมืองเล็ก ไม่มีไพร่พลที่ได้รับการฝึกฝนอย่างเพียงพอ ทำให้ต้องย้ายเมืองไปมาบ่อยครั้ง ก่อนที่จะมาตั้งเมืองที่ฝั่งแม่น้ำท่าตะเภา ในปี พ.ศ. ๒๓๕๒ ก่อน พ.ศ. ๑๙๙๗ ชื่อเจ้าเมืองชุมพรที่ปรากฏ คือ “ออกญาเคาะงะทราธิบดีฯ พ.ศ. ๒๓๑๒ชื่อพระชุมพร(มั่น) แล้วก็มาถึงพระยาแก้วโกรพบ พระยาเพชรกำแหงสงคราม สำหรับชื่อ “เพชรกำแหง” มีจำนวนทั้งหมด ๗ ท่าน เพราะเป็นตำแหน่งที่แต่งตั้งโดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มีคำว่า “เพชรกำแหง” แล้วต่อท้ายด้วยนามจริง เช่น พระยาเพชรกำแหงสงคราม(ถิ่น) พระยาเพชรกำแหง (ซุ่ย) พระยาเพชรกำแหง(ยม) พระยาเพชรกำแหง(ภู่) พระยาเพชรกำแหง(กล่อม) พระยาเพชรกำแหง(ครุฑ) จนหมดตำแหน่งเจ้าพระยา ใน พ.ศ. ๒๔๕๒ แล้วตำแหน่งเจ้าพระยา ก็ปรับเปลี่ยนลดลงมาเป็น “พระ” คือ พระรามฤทธิรงค์(สิน) แต่พระรามฤทธิรงค์พอเริ่มจะได้เป็นพระยาเพชรกำแหง ก็มาวายชนม์ลงเสียก่อน จากนั้นเมืองชุมพรก็หมดสิ้นตำแหน่งเจ้าพระยา แต่ก่อนที่จะหมดสิ้นตำแหน่งเจ้าพระยา ชุมพรก็ได้พระยาคนสุดท้ายมาอีกคน คือ พระยาชุมพร (มะลิ ยุกตนันท์) โดยตำแหน่งเหล่านี้จะถูกย้ายหมุนเวียนผลัดเปลี่ยนกันลงไปอยู่เมืองตะกั่วป่า เพื่อป้องกันศึกพม่ามาก่อกวน พอหมดเจ้าพระยาก็มีแต่ตำแหน่ง “ข้าหลวง” เริ่มจาก “ข้าหลวงเทศา” ข้าหลวงจังหวัด ในชุมพรเคยมีชื่ออำเภอท่าตะเภา ตั้งอยู่ที่ตำบลท่าตะเภาในปัจจุบัน ส่วนศาลากลางจังหวัดหลังแรกเป็นเรือนไม้มุงหลังคาจาก อยู่หน้าศาลชุมพรปัจจุบัน มีถนนสายแรกชื่อ ถนนปรมินทรมรรคา ตาพอที่จะเล่าให้เธอ ๒ คนฟังได้แค่นี้แหละ” (โปรดอ่านต่อฉบับหน้า)   Create Date : 30 ธันวาคม 2553 20 comments Last Update : 30 ธันวาคม 2553 10:20:13 น. Counter : 8850 Pageviews. Share Tweet

แวะมาเจิมและกล่าวสวัสดีค่ะคุณลุงอย่าลืมทานข้าวเที่ยงด้วยนะคะ   โดย: หญิงแก่น 30 ธันวาคม 2553 11:53:21 น.

สายัณห์สวัสดีค่ะลุงบูลย์ +=============================+ "สุขสันต์วันส่งท้ายปีเก่าค่ะ" เรื่องเล่า "เมืองชุมพร" มีสาระน่ารู้มากมายเลยค่ะ ปล. ช่วงนี้ไม่ค่อยว่างเข้า BG และไม่สะดวกด้วยค่ะ   โดย: สาวบ้านนอก ณ ขอนแก่น 30 ธันวาคม 2553 15:56:17 น.

บล็อกนี้เนื้อหาพอประมาณ คนวาด ๆ ให้ ๔ ภาพแบบว่า ไม่มีเวลา แต่ตอนหน้าภาพเยอะ และสวย ครับพี่น้อง ประมาณวันจันทร์จะอั้พ แฮ่ ๆ ปีใหม่ก็ใหม่อยู่ในบ้านนี่แหละคงไม่ได้ไปไหนหรอก ไม่ค่อยซาบาย อิ ๆ   โดย: ลุงบูลย์ (pantamuang ) 30 ธันวาคม 2553 16:16:25 น.

ไม่ค่อยสบายเป็นอะไรค่ะ อากาศเริ่มเย็นดูแลสุขภาพพักผ่อนมากๆ ทานน้ำอุ่นเยอะๆนะคะ เรื่องเจ้าหนูแฮมสเตอร์ เล็กไม่เคยมีโครงการอยากเลี้ยงเหมือนหมาแมวเลย เพราะขึ้นชื่อว่าหนู ยังไงก็ไม่ควรเลี้ยงในบ้าน ต่อให้น่ารักก็เถอะ แต่ลูกชายด้วยความเป็นเด็กรักสัตว์ เค้าแอบมาเปรยๆก่อน 2 วัน พอดีที่โรงเรียนเค้าจัดงาน และมีหนูมาขายเพื่อนๆซื้อกันเต็มคนขายขายดีมากจนต้องนำมาเพิ่ม ลูกชายแกล้งมาขอค่าขนมเพิ่มอ้างว่าอยากกินโอวัลติลภูเขาไฟ อยากกินไ่ก่ชิ้คกี้ชิค ด้วยความสงสารเลยเพิ่มค่าขนมให้ตกเย็นวันศุกร์แอบซื้อเข้าบ้าน เลยโดนแม่เทศน์ยาวไป 1 ชม. ว่าแม่ต้องมีภาระเพิ่ม ลูกอยากเล่น แต่เวลาส่วนใหญ่ที่ต้องดูแลก็ไม่พ้นแม่อยู่ดี หนำซ้ำซื้อมาแต่หนู กรงใส่ ขี้เลื่อยอะไรก็ไม่มี เดือดร้อนต้องโทรให้พ่อหาซื้อเข้ามาอีก จนตอนนี้ ออกลูกมาอีกคลอก ไม่ไหวจะเคลียร์จริงๆค่ะคุณลุง พอลูกหนูโตคงต้องแจกเด็กๆที่อยากได้ และพ่อแม่โอเค ว่าแต่คุณลุงจะเอาซักตัวไหมค่ะอิอิ   โดย: หญิงแก่น 30 ธันวาคม 2553 16:25:38 น.

โดย: deeplove 31 ธันวาคม 2553 2:10:56 น.

สุขสันต์วันปีใหม่ครับคุณลุงบูลย์ ขอคุณพระศรีรัตนตรัย และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลายในสากลโลกจงดลบันดาลให้คุณลุงบูลย์มีสุขภาพแข็งแรง มีกำลังใจ กำลังกายที่จะประกอบการงานได้สำเร็จตามที่มุ่งหวังทุกประการครับ   โดย: Insignia_Museum 31 ธันวาคม 2553 8:49:16 น.

คุณลุงค่ะอย่ารอจนปวดจัดเลยนะคะ เล็กว่าควรรีบไปหาหมอรักษาให้มันหายจะดีกว่าปล่อยทิ้งไว้ให้ทรมาน เหมือนเล็ก เคยเป็นนิ่วในถุงน้ำดี ตลอดเวลา 10 ปี ทุกอาทิตย์ต้องปวดท้องทรมาน และเข้าใจว่าตัวเองเป็นโรคกระเพาะ กินยารักษาตามอาการ แต่สุดท้ายตัดสินใจด้วยตัวเองต้องรักษาให้หายขาดจะได้ไม่ปวดท้องทรมาน สุดท้ายหมอฟังอาการแล้วบอกว่าลักษณะเหมือนเป็นนิ่วให้ไปอัลตร้าซาวด์ดูปรากฏว่าเจอก้อนนิ่วในถุงน้ำดีจริงๆทิ้งไว้นานจนใหญ่ไม่สามารถสลายได้ต้องผ่าตัดอย่างเดียว เนี่ยเล็กเพิ่งผ่าตัดแบบส่องกล้องไปเมื่อเดือนตุลา หลังจากนั้นอาการปวดท้องแบบไม่มีสาเหตุอิ่มปวดหิวก็ปวดหายไปเลย เพราะรีบตัดสินใจไปตรวจและรักษา ก็จะทำให้เราไม่ต้องเจ็บปวดอีกต่อไป ยังไงซะคุณลุงลองหาเวลาว่างไปรักษานะคะ แล้วคุณลุงจะรู้ว่าความไม่มีโรคคือลาภอันประเสริฐจริงๆ ขออวยพรให้คุณลุงมีสุขภาพร่างกายแข็งแรง รู้ว่าเป็นอะไรก็รีบรักษาให้หายขาดนะคะ รักและเป็นห่วงจริงๆ สวัสดีปีใหม่ค่ะ   โดย: หญิงแก่น 31 ธันวาคม 2553 13:08:15 น.

แวะมากราบอวยพรลุงบูลย์ค่ะ   โดย: นางมารร้ายจีจี้ 31 ธันวาคม 2553 18:09:46 น.

สวัสดีปีใหม่ค่ะ มีความสุขมากๆ สุขภาพแข็งแรงนะคะ   โดย: nootikky 31 ธันวาคม 2553 19:02:11 น.

อีกไม่กี่ชั่วโมง ทั้งผมและลุงก็จะเฒ่าไปอีก 1 ปี 555 ไม่เป็นไรนะลุง เราไม่ใช่เฒ่าขี้พร้าเฒ่าลอกอ แต่เป็นเฒ่าที่มีคุณภาพ ยิ่งแก่ประสบการณ์ยิ่งเพียบ ยิ่งแกร่งกล้า 555 ผมขอให้ครอบครัวคุณลุงทุกคน คุณอิ๊ด คุณลูกชาย จงมีสุขภาพที่แข็งแรง จับงานชิ้นไหนก็ขอให้ได้ประสบกับความสำเร็จ เงินทองไหลเข้าเป้าตลอดปีและตลอดไป พร้อมกับความสุขมากมายจงบังเกิดขึ้นกับครอบครัวคุณลุง ณ. บัดนาว มาเลย..กลอนปีใหม่ เอามาให้ผมซะดีๆ ต่อเช้าเลยนะ   โดย: ปลายแป้นพิมพ์ 31 ธันวาคม 2553 21:44:02 น.

สวัสดีปีใหม่ค่ะ...คุณลุงบูลย์ หนูขออวยพรให้ คุณลุง และ ครอบครัว มีความสุข,สุขภาพแข็งแรง ปราศจากโรคภัย พร้อมทั้ง สมหวังในทุกสิ่งที่หวัง ตลอดปีและ ตลอดไปด้วยค่ะ ปล. ฝากสวัสดีปีใหม่ คุณ ปลายแป้นพิมพ์ ด้วยนะคะ   โดย: ไกลบ้าน IP: 2.205.132.101 1 มกราคม 2554 0:46:57 น.

สวัสดีปีใหม่ค่ะลุง.. ขอให้สุขภาพแข็งแรง ได้เดินทางไปท่องเที่ยวต่างประเทศอีกนะคะ.. แจมค่ะ   โดย: สีน้ำฟ้า 1 มกราคม 2554 1:46:02 น.

สวัสดีปีใหม่ค่ะคุณลุง ขอให้สุขภาพร่างกายแข็งแรง อายุมั่นขวัญยืนนะคะ   โดย: หญิงแก่น 1 มกราคม 2554 10:22:10 น.

ขอให้ลุงบูลย์มีความสุขมาก ๆ สุขภาพแข็งแรงครับ   โดย: น้ำ-ฟ้า-ป่า-เขา 1 มกราคม 2554 12:45:44 น.

แวะมาสวัสดีวันอาทิตย์สีแดงค่ะ คุณลุงหายปวดยังคะ   โดย: หญิงแก่น 2 มกราคม 2554 11:49:23 น.

สวัสดีปีใหม่ครับ ขอให้มีความสุขมากๆนะครับ   โดย: บูรพากรณ์ 2 มกราคม 2554 13:39:36 น.

สวัสดีปีกระต่าย สุขสันต์วันปีใหม่ ขอให้โชคดีมีชัยตลอดปี พ.ศ. ๒๕๕๔ +++++ @ +++++ สาวฯ เจอเรื่องร้ายเมื่อปลายปีค่ะ ทำโทรศัพท์มือถือหล่นหายตั้งหนึ่งเครื่อง (31 ธ.ค.53) (สำหรับเติมเงินให้ลูกค้า.. รุ่นตกน้ำไม่ไหล ตกไฟไม่ไหม้ อิอิ) วันนี้ 2 ม.ค.54 โชคดีต้อนรับปีกระต่าย ดั้นด้นค้นหาโทรศัพท์เจอที่ใต้ต้นขนุน อะคึ่ ๆ (แบบว่า... มุดไปเก็บขนุนข้างบ้านแล้วหล่นจากกระเป๋าไม่รู้ตัว) ปล. ขอเล่าสู่กันฟังค่ะ   โดย: สาวบ้านนอก ณ ขอนแก่น 2 มกราคม 2554 18:47:42 น.

โดย: นักล่าน้ำตก 2 มกราคม 2554 21:41:54 น.

บ้านลุงเมล์ล่ม ๒ วัน เพิ่งเข้าได้วันนี้ ขออวยพรย้อนหลัง ปีเอ๋ยปีใหม่ โลก สังคม สมมติให้ ว่าใหม่หนอ หากเยาวัย ใสแจ่ม แอร่มจอ หากเลยวัย อย่ารอ จ่อเทียนชัย ปีที่ผ่าน มานสำรวจ ตรวจและสอบ สิ่งประกอบ ยังพร่อง ต้องแก้ไข ชีวิตคนดุจ แท่งเทียน หมุนเวียนไว ไส้เทียนไข ยิ่งสั้น บั่นแรงเทียน ไม่มีเทียน แท่งใหม่ ให้จุดอีก ไม่อาจปลีก เปลี่ยนไส้ ปลายยิ่งเหี้ยน อวยพรให้ ไส้ที่เหลือ เผื่อจวนเจียน ใช้เปลวเทียน ส่องธรรม เพื่อนำทาง ....... ลุงให้พรแบบนี้นะครับ   โดย: ลุงบูลย์ (pantamuang ) 3 มกราคม 2554 11:03:37 น.

พอดีบังเอิยเข้ามาอ่านค่ะ ดีใจจังเป็นคนชุมพร แต่พิ่งจะได้รู้ที่มาอย่างละเอียดวันนี้เอง   โดย: ผึ้ง IP: 61.47.106.210 3 กุมภาพันธ์ 2554 16:37:35 น.