*********  

การไปอังกฤษ ครั้งแรก คือ การไปในฐานะนักเรียนแลกเปลี่ยน ระหว่าง University of Illinois กับ Oxford ในโครงการศึกษา International Comparative Intellectual Property Law ไปอยู่เมือง Oxford เป็นเวลา ๒ เดือนเท่านั้น และไปอังกฤษอีกครั้ง ในฐานะกรรมาธิการ ศึกษาการถ่ายโอนภารกิจ จราจรไปยังกรุงเทพฯ  ไปดูงานจราจรของอังกฤษ และสก๊อตแลนด์  

*********

ส่วนการไปรัสเซีย ผมไปในฐานะนักวิจัยของกรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ กระทรวงยุติธรรม  เกี่ยวกับการคุ้มครองสิทธิของผู้ต้องหาในการมีทนายความอย่างมีประสิทธิภาพ จึงได้ไปเยี่ยมชมสถานที่ต่าง ๆ รวมถึง จตุรัสแดง มหาวิทยาลัยเก่าแก่ของรัสเซีย  เมืองเซนท์ ปีเตอร์ เบิร์ก ซึ่งมีพิพิธภัณฑ์และพระราชวังจำนวนมากตั้งอยู่  

**********

ที่อังกฤษ มีความน่าสนใจ คือ ระบบกฎหมายจราจรของเขา  จะมีการตรวจจับความเร็วอย่างเป็นระบบ คือ มีการติดภาพโต ๆ รูปกล้องว่า อีก ๑๐๐ - ๓๐๐ เมตร จะมีกล้องจับความเร็ว ฯลฯ  เพื่อเตือนประชาชนให้ทราบว่า  อย่าขับรถเร็วนะ  จะได้ไม่โดนจับ  

ผมเคยถามว่า อย่างนี้ ก็จับไม่ได้นะซิ  ทางการอังกฤษบอกว่า  เขาไม่ได้อยากจับประชาชนหรอก เขาอยากแค่เตือนประชาชนให้ทราบว่าจะมีกล้องจับความเร็ว เพื่อให้คนขับรถความเร็วแล้ว ก็จะลดอุบัติเหตุลง  อีกอย่างหนึ่ง คือ  ทางการอังกฤษ จะศึกษาก่อนว่า จะติดตั้งกล้องตรงไหน ที่มีอุบัติเหตุเยอะ ๆ เท่านั้ัน ไม่ใช่ จะจับหากินแบ่งส่วนเงินรางวัลแต่อย่างใด  แต่เพื่อช่วยลดอุบัติเหตุเท่านั้น ... โอ้ เหมือนบ้านเราหรือต่างกันหรือไม่อย่างไรครับ ??

ส่วนที่รัสเซียนั้น  ที่น่าทึ่ง คือ การเก็บของเก่าแก่ ในพิพิธภัณฑ์ของเขา มีของใช้ในสมัย ราชวงศ์ โรมาน๊อฟ ก่อนถูกปฏิวัติโดยคอมมิวนิสต์ ตั้งแต่ประมาณต้น ค.ศ. ๑๙๐๐ ในช่วงเศรษฐกิจตกต่ำ ของใช้เก่าแก่ต่าง ๆ ของราชวงศ์ทุกพระองค์ถูกเก็บรักษาไว้โดยคอมมิวนิสต์อย่างดี ไม่ได้ทำลาย หรือขายทิ้ง ยกเว้น ช่วง โจเซฟ สตาร์ลิน ที่ขายของทิ้งไปเยอะเหมือนกัน 

************

ผมว่า ไทยเราน่าจะปรับเอาแนวคิดของอังกฤษมาใช้บ้าง ส่วนแนวคิดของรัสเซีย ที่เกี่ยวข้องกับการเก็บของเก่าไว้เป็นสมบัติของชาติโดยส่วนรวม ก็น่าจะมีการนำมาใช้กันบ้างครับ