ต้นมะม่วงต้นนั้น ยังอยู่ที่เดิม แต่เปลี่ยนแปลงจากเมล็ดจนเติบโตเป็นต้น แต่กว่ามะม่วงต้นนั้นจะเติบโตได้. ต้องผ่านอุปสรรคหลายอย่าง ต้องอดทนกับแมลงที่คอยกัดกิน ต้องรอน้ำ รอฝน ต้องแตกรากฝอยหาอาหารในดิน. วันแล้ววันเล่า มะม่วงต้นนั้นผ่านกาลเวลา ในทุกวันที่มันเติบโต ใบก็จะร่วงหล่น ลงพื้นดินทุกๆ วัน. 
จะเปรียบต้นมะม่วงกับเวลา. ว่าใบมะม่วงที่มันร่วงหล่นลงมา ก็เหมือนกับเวลา นั่นแหล่ะ. มันร่วงลงทุกวัน จะเก็บใบที่มันร่วง คืนต้นมะม่วงก็ไม่ได้. 
สิ่งเดียวที่ทำได้ คือรอใบใหม่ให้งอกขึ้นมา. ครั้นจะรักษา ใบไม่ให้มันร่วงก็เป็นไปไม่ได้. 
ธรรมชาติของใบมะม่วงกันก็ต้องแก่ และเหี่ยวเฉา ร่วงลงมาจากต้นอยู่ดี. 
ต้นมะม่วงยังอยู่ที่เดิม แต่ต้นมะม่วงนั้นเปลี่ยนไป ตามเวลา. เราจะให้ต้นมะม่วงต้นนั้นกลับไปเป็นเมล็ดเหมือนเดิมไม่ได้. ได้แต่รอ เมล็ดใหม่จากม่วงต้นเดิม
ในเมื่อเติบโตมาเป็นมนุษย์แล้ว มีสติปัญญาแล้ว ก็จงใช้เวลาที่มีอยู่ในปัจจุบันให้คุ้มค่า. อย่ารอเวลาเสียไป เหมือนใบไม้ร่วง ถ้ามันร่วงไปแล้ว. ไม่ว่าจะเป็นใบไม้หรือเวลา ประโยชน์ ของใบไม้ก็คือปุ๋ย ประโยชน์ของเวลาก็คือประสบการณ์ อย่าไปยึดถือ หรือเหนี่ยวรั้ง สิ่งที่มันผ่านไปแล้ว.

ความสมบูรณ์แบบ มันไม่ได้มีอยู่จริง
ความเป็นจริงคือเราต้องยอมรับความไม่สมบูรณ์แบบนั้นให้ได้

บันทึกธรรม 
ครูออย