เรื่อง ตักบาตรเทโว


 
 
235 ตักบาตรเทโว
 

     มีตำนานเล่าว่า ในพรรษาที่ ๗ หลังจากตรัสรู้แล้ว   พระพุทธเจ้าได้เสด็จไปทรงจำพรรษาในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ และทรงแสดงพระอภิธรรมโปรดพระพุทธมารดา พร้อมทั้งเทวดาทั้งหลาย
 
     ครั้นสิ้นสุดพรรษาแล้ว ในวันมหาปวารณา (คือ วันขึ้น ๑๕ ค่ำ ที่เรียกกันว่า วันออกพรรษา) พระองค์ก็เสด็จจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ลงสู่มนุษยโลกที่เมืองสังกัสสะ ซึ่งเป็นนครสำคัญแห่งหนึ่งของแคว้นโกศล
 
     ครั้งนั้น  เทวดามากมายได้ตามส่งเสด็จ  ฝ่ายมนุษย์ทั้งหลายก็พากันตื่นเต้นดีใจ  มาชุมนุมกันรอรับเสด็จอย่างคับคั่งเป็นธรรมดาของพุทธศาสนิกชน  เมื่อมาชุมนุมกันในโอกาสเช่นนี้  ก็ย่อมตักบาตร  ถวายภัตตาหารแก่พระภิกษุสงฆ์  เป็นการทำบุญครั้งใหญ่ และถวายการต้อนรับแด่พระพุทธเจ้า
 
     จากตำนานนี้ ก็ได้เกิดประเพณีตักบาตรเทโวสืบต่อมา  ตักบาตรเทโวเป็นคำย่อ  เรียกเต็มว่า  ตักบาตรเทโวโรหณะ
 
     เทโวโรหณะ  แปลว่า  การลงจากเทวโลก คือการที่พระพุทธเจ้าเสด็จลงจากสวรรค์ ตามตำนานที่เล่ามาแล้วนั้นเอง  ตักบาตรเทโว  จึงหมายถึง การตักบาตรเนื่องในการที่พระพุทธเจ้าเสด็จลงจากเทวโลก
 
     จะเห็นว่า  ในพิธีตักบาตรเทโวนี้  มีการชักรถที่มีพระพุทธรูปประดิษฐานอยู่ นำแถวพระสงฆ์ที่รับบิณฑบาตด้วย  เป็นเครื่องหมายว่า  พระพุทธเจ้าเสด็จลงตามตำนานนั้น
 
     เนื่องจากในการออกพรรษาไม่มีพิธีการอย่างหนึ่งโดยเฉพาะ  การตักบาตรเทโวนี้ จึงเป็นพิธีที่เป็นเครื่องหมายของการออกพรรษา  สำหรับพุทธศาสนิกชนทั่วไป
 
     การตักบาตรเทโว  บ่งบอกถึงความหมายที่ลึกซึ้งลงไปอีก  หมายถึงการที่พระพุทธเจ้าเสด็จกลับคืนมาสู่โลกมนุษย์ คือการที่มนุษย์ทั้งหลายได้ต้อนรับพระองค์กลับมาอีก
 
     ในระหว่างพรรษานั้น  พระพุทธเจ้าจะเสด็จปลีกพระองค์ไปปฏิบัติพุทธกิจอย่างใด ณ ที่ใด หรือแก่ชุมชนใดโดยเฉพาะก็ตาม  แต่เมื่อออกพรรษาแล้ว  พระองค์ก็จะเสด็จออกมาบำเพ็ญพุทธกิจในหมู่ประชาชนทั่วไปอีก ประชาชนทั้งหลายจะได้พบได้เฝ้าพระองค์นี้คือความหมายของการออกพรรษา
 
     ดังนั้น  ว่าที่แท้  การออกพรรษา ก็คือการเริ่มต้นของเวลานอกพรรษา  เป็นเครื่องบ่งบอกว่า ระยะเวลาที่พระสงฆ์อยู่ประจำที่ เพื่อดำเนินการศึกษาอบรมภายในหมู่พระสงฆ์เองโดยเฉพาะเพื่อซักซ้อมตระเตรียมฝึกฟื้นตนเองให้พร้อมยิ่งขึ้น และเพื่อสงเคราะห์ชุมชนหมู่หนึ่งโดยเฉพาะนั้น  บัดนี้ระยะเวลาแห่งศาสนกิจที่เน้นหนักในด้านนั้นได้สิ้นสุดลงแล้ว
 
     ต่อแต่นี้ไปเป็นการเริ่มต้นแห่งรอบเวลาใหม่ คือการที่พระสงฆ์จะออกปฏิบัติศาสนกิจจาริกไปเพื่อประโยชน์สุขของหมู่ชน
 
     ตักบาตรเทโว  เป็นเรื่องของประเพณี  ไม่มีบทบัญญัติใด้กำหนดไว้ในวินัย
 
     บางวัดจัดในวันมหาปวารณา คือ วันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๑ ที่เรียกว่าวันออกพรรษา เพราะถือตามตำนานอันมาในอรรถกถาว่า พระพุทธเจ้าเสด็จลงจากเทวโลกในวันนั้น
 
     แต่บางวัดจัดหลังจากวันนั้น ๑ วัน คือ ในวันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๑๑ คงจะถือว่าพระพุทธเจ้าเสด็จลงมาในวันมหาปวารณาก็จริง  แต่ประชาชนได้มีโอกาสตักบาตรทำบุญในวันรุ่งขึ้น
 
     ประเพณีนี้  ในบางวัดบางถิ่นก็เลือนหายไปแล้ว  บางวัดหรือบางถิ่นยังปฏิบัติอยู่  แต่ส่วนมากดูจะค่อยๆ จืดจางและอ่อนกำลังลงโดยลำดับ

 



Create Date : 07 พฤศจิกายน 2567
Last Update : 7 พฤศจิกายน 2567 16:21:09 น.
Counter : 192 Pageviews.

0 comments
ตั้งจิตมั่น เป็นกลาง เป็นธรรม ชนะที่ควร ปลูกธรรมะ พลังขันธ์ ปัญญา Dh
(5 ก.ค. 2568 18:58:11 น.)
ธรรมะวันนี้ ๓ ก.ค. ๒๕๖๘ **mp5**
(3 ก.ค. 2568 06:50:03 น.)
: กะว่าก๋าแนะนำหนังสือ - วิชา ภูผา ชีวิต : กะว่าก๋า
(30 มิ.ย. 2568 05:01:21 น.)
พระพุทธสิหิงค์ : หลวงพ่อเพชร ผู้ชายในสายลมหนาว
(27 มิ.ย. 2568 15:34:46 น.)
ชื่อ : * blog นี้ comment ได้เฉพาะสมาชิก
Comment :
 *ส่วน comment ไม่สามารถใช้ javascript และ style sheet
 

Samathijit.BlogGang.com

สมาชิกหมายเลข 6393385
Location :
  

[ดู Profile ทั้งหมด]
 ผู้ติดตามบล็อก : 9 คน [?]

บทความทั้งหมด