BlogGang.com : : sirivinit : ทะไล ลามะ

ทะไล ลามะ

คอลัมน์ที่ 13

แม้จะเป็นผู้นำศาสนาพุทธต่างนิกาย แต่ "องค์ทะไลลามะ" ทรงยกย่อง "สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก" ว่าเป็นเสมือนพี่ชายทางธรรม และเมื่อเสด็จเยือนประเทศไทย จะทรงเข้าเฝ้าฯ สนทนาธรรมกับสมเด็จพระสังฆราชทุกครั้งไป

ทะไล ลามะ ไม่ใช่ชื่อของผู้นำศาสนาทิเบตตามที่หลายคนเข้าใจ แต่เป็นตำแหน่งประมุขหัวหน้าคณะสงฆ์ของพุทธศาสนานิกายเกลุก หรือนิกาย เกลุกปะ หรือนิกายหมวกเหลืองซึ่งค้นพบโดย พระสองขะปะ

คำว่า "ทะไล" เป็นภาษาซีโน-มองโกเลียน แปลว่ามหาสมุทร ส่วนคำว่า "ลามะ" มาจากภาษาทิเบตหมายถึงกูรู ผู้รอบรู้ และอาจารย์

ชาวทิเบตมีความเชื่อว่า องค์ทะไลลามะอวตารมาจากพระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์ เมื่อองค์ทะไลลามะองค์หนึ่งสิ้นพระชนม์ จะกลับชาติมาประสูติเป็นองค์ทะไลลามะองค์ต่อไป ซึ่ง "ปันเชนลามะ" พระสงฆ์ชั้นผู้ใหญ่ที่มีระดับรองลงมา จะใช้นิมิตสรรหาผู้ที่เชื่อว่าเป็นองค์ทะไลลามะกลับชาติมารับตำแหน่ง

เดิมทีทะไลลามะเป็นเพียงผู้นำทางจิตวิญญาณ โดยทะไลลามะองค์ที่ 1 มีพระนามว่า เกนดุน ดรัป ทะไลลามะองค์ที่ 2 คือ เกนดุน เกียตโซ ทะไลลามะองค์ที่ 3 คือ โซนัม เกียตโซ ทะไลลามะองค์ที่ 4 พระนามว่า ยอนแทน เกียตโซ

ต่อมาในปี พ.ศ.2538 คณะสงฆ์นิกายเกลุกสถาปนาให้องค์ทะไลลามะ ถืออำนาจทางอาณาจักร คือ เป็นพระมหากษัตริย์ปกครองประเทศ เริ่มในสมัยทะไลลามะองค์ที่ 5 คือ ลอบซัง เกียตโซ เรื่อยมาจนถึงทะไลลามะองค์ที่ 14 องค์ปัจจุบันซึ่งมีพระนามว่า เทนซิน เกียตโซ

แม้จะถูกรัฐบาลจีนเนรเทศออกจากทิเบต จนต้องลี้ภัยไปอยู่ธรรมศาลา เชิงเขาหิมาลัย รัฐหิมาจัลประเทศ ประเทศอินเดีย ตั้งแต่ปี พ.ศ.2502 แต่ชาวทิเบตยังคงยึดถือว่าพระองค์เป็นประมุขเช่นเดิม

องค์ทะไลลามะ เทนซิน เกียตโซ เคยตรัสไว้ว่า พระองค์อาจเป็นทะไลลามะองค์สุดท้าย แต่หากมีทะไลลามะในอนาคตอาจเป็นผู้หญิง หรืออยู่นอกทิเบต ซึ่งทางการจีนประกาศไม่ยอมรับคำคาดการณ์ดังกล่าว

พร้อมระบุว่ารัฐบาลจีนเท่านั้น ที่มีสิทธิแต่งตั้งองค์ทะไลลามะ และปันเชนลามะ จีนซึ่งต้องการควบคุมระบอบการปกครองในทิเบต ปฏิเสธ เกดุน โชกี นีมะ ที่องค์ทะไลลามะ เทนซิน เกียตโซ แต่งตั้งให้เป็นปันเชนลามะ และสถาปนา เกียลเซน นอร์บู ขึ้นรับตำแหน่งเป็นปันเชนลามะองค์ที่ 11 แทนในปี พ.ศ.2538

นายทาชิ หวางทิ โฆษกประจำองค์ทะไลลามะ ตอบโต้ความพยายามในการแทรกแซงทิเบตของจีนว่า รัฐบาลจีนไม่สามารถใช้อำนาจทางการเมือง ยัดเยียดให้ใครก็ตามที่พอใจขึ้นเป็นองค์ทะไลลามะ

หากไม่ทำตามธรรมเนียมปฏิบัติดั้งเดิม ตำแหน่งประมุขสูงสุดของทิเบตก็ไร้ความหมาย เหมือนองค์ปันเชนลามะที่รัฐบาลจีนตั้งขึ้น แม้ว่าจะพยายามมากเท่าไหร่ ชาวทิเบตก็ไม่ศรัทธา

หน้า 6

ขอบคุณ ข่าวสดออนไลน์
คอลัมน์ที่ 13

อาทิตยวารสิริสวัสดิ์ค่ะ

Create Date : 10 พฤศจิกายน 2556

Last Update : 10 พฤศจิกายน 2556 14:18:52 น.

0 comments

Counter : 537 Pageviews.