ความคิดเห็นที่ 1 สัตตสดกมหาทาน  ทานใหญ่อย่างละ ๗๐๐ (ตามที่อรรถกถาประมวลไ้ว้ ๗ หมวด คือ ช้าง ๗๐๐ ม้า ๗๐๐ รถ ๗๐๐ สตรี ๗๐๐ วัวนม ๗๐๐ ทาส ๗๐๐ ทาสี ๗๐๐ )  ซึ่งชาดกเล่าว่า  พระเวสสันดรบริจาคก่อนเสด็จออกจากวังไปอยู่ที่เขาวงกตในแดนหิมพานต์,   แต่ตามหลักพระพุทธศาสนา อิตถีทาน คือการให้สตรี จัดเข้าในจำพวกทานที่ไม่เป็นทาน  และไม่เป็นบุญ  (คือเป็นบาป ซึ่งในมิลินทปัญหากล่าวว่าพาผู้ให้ไปสู่อบาย) จึงน่าวิเคราะห์ว่าในเรื่องนี้มีเหตุผลหรือมีนัยที่น่าศึกษาอย่างไร,  ในที่นี้ จะกล่าวถึงข้อมูลและข้อสังเกตเบื้องต้นไว้ประกอบการพิจารณา คือ ก) ในโอกาสนี้ พระเวสสันดรให้ทานโดยสั่งให้แจกจ่าย ทั้งให้ผ้าแก่ผู้ต้องการผ้า ให้สุราแก่นักเลงสุรา ให้อาหารแก่ผู้ต้องการอาหาร อรรถกถาอธิบายว่าพระเวสสันดรก็ทราบอยู่ว่าการให้น้ำเมาเป็นทานที่ไร้ผล แต่ให้เพื่อให้นักเลงสุราที่มาก็ได้ไป ไม่ต้องไปพูดว่ามาแล้วไม่ได้   ข) สตรีที่เป็นทานในคราวนี้ ตามเรื่องว่านั่งประจำรถ ๕๐๐ คันซึ่งเป็นทาน คันละคน (ทำนองว่าเป็นคนประจำรถ)   ค) ในการให้ทานบุคคล พระเวสสันดร คงจะได้รับหรือให้เป็นไปโดยความเห็นชอบของบุคคลนั้น เช่นเดียวกับการให้ภริยา ง) ในเวลามสูตร (องฺ นวก.๒๓/๒๒๓/๔๐๖) พระพุทธเจ้าตรัสเล่าว่าพระองค์เคยทรงเกิดเป็นพราหมณ์ชื่อว่าเวลามะ และได้ให้มหาทาน มีของที่เป็นทานยิ่งใหญ่มากมาย ตั้งแต่ถาดทองคำจำนวน ๘๔,๐๐๐ รวมทั้งช้าง รถ โคนม หญิงสาว อย่างละ ๘๔,๐๐๐ (ถ้าเทียบกันก็ย่ิงใหญ่กว่ามหาทานของพระเวสสันดรครั้งนี้มากมาย) แล้วลงท้ายพระองค์ตรัสว่า ทานของผู้ให้อาหารแก่คนมีสัมมาทิฏฐิเพียงคนเดียว มีผลมากกว่ามหาทานของเวลามพราหมณ์ที่กล่าวมานั้น และตรัสถึงกศลกรรมที่มีผลมากยิ่งๆ ขึ้นไป ตามลำดับ  อรรถกถาอธิบายด้วยว่า ทานบางอย่างของเวลามพราหมณ์ก็ไม่นับว่าเป็นทาน  แต่ให้เพราะจะให้ครบถ้วน ไม่ต้องมีใครมาพูดว่าไม่มีอันนั้นไม่มีอันนี้ ทำนองว่าให้ครบสมบูรณ์ตามนิยมของโลก ซึ่งมาเข้าข้อที่เป็นหลักทั่วไปว่า จ)  พระโพธิสัตว์บำเพ็ญบารมี ก็คือกำลังพัฒนาตนอยู่ แม้จะบำเพ็ญความดีอย่างยวดยิ่งยากที่ใครอื่นจะทำได้ แต่เพราะยังไม่ตรัสรู้ ความดีที่ทำส่วนมากก็เป็นความดีตามที่นิยมยึดถือเข้าใจกันในกาลสมัยนั้นๆ คือทำดีที่สุดเท่าที่ทำได้ในกาลเทศะนั้น  เช่น ออกบวชเป็นฤาษี ได้ฌานสมาบัติ ได้โลกียอภิญญา แล้วไปเกิดในพรหมโลก (อรรถกถากล่าวว่าสุเมธดาบส ก่อนออกบวชก็ได้บริจาคสัตตสดกมหาทาน) จากคุณ : ปล่อย เขียนเมื่อ : 28 ก.ค. 52 22:27:26

ความคิดเห็นที่ 2 ทาน การให้, ยกมอบแก่ผู้อื่น,  ให้ของที่ควรให้ แก่คนที่ควรให้ เพื่อประโยชน์แก่เขา,  สละให้ปันสิ่งของของตนเพื่อประโยชน์แก่ผู้อื่น; สิ่งที่ให้ ,ทรัพย์ิสินสิ่งของที่มอบให้หรือแจกออกไป; ทาน๒  คือ ๑. อามิสทานให้สิ่งของ ๒. ธรรมทานให้ธรรม; ทาน ๒อีกหมวดหนึ่ง คือ ๑.สังฆทาน ให้แก่สงฆ์ หรือให้เพื่อส่วนรวม ๒. ปาฏิกบุคลิกทาน ให้เจาะจงแก่บุคคลผู้ใดผู้หนึ่งโดยเฉพาะ (ข้อ ๑ ในทศพธราชธรรม, ข้อ ๑ ในบารมี ๑๐, ข้อ ๑ ในบุญกิริยาวัตถุ ๓ และ ๑๐, ข้อ ๑ ในสังคหวัตถุ ๔, ข้อ ๑ ในสัปปุริสบัญญัติ ๓) ----------------------------------------------------------- ทานมิใช่ถูกต้องดีงามหรือเป็นบุญเสมอไป ทานบางอย่างถือไม่ได้ว่าเป็นทาน และเป็นบาปด้วย ในพระไตรปิฎก (วินย.๘/๙๗๙/๓๒๖)   กล่าวถึงทานที่ชาวโลกถือกันว่าเป็นบุญ แต่ที่แท้หาเป็นบุญไม่ ทานที่เป็นบาป ๕ อย่าง คือ ๑.มัีชชทาน (ให้น้ำเมา)   ๒. สมัชชทาน  (ให้มหรสพ)   ๓.  อิตถีทาน  (ให้สตรี)   ๔. อุสภทาน  (ท่านอธิบายว่าปล่อยให้โคอุสภะเข้าไปในฝูงโค)   ๕. จิตรกรรมทาน  (ให้ภาพยั่วยุกิเลส  เช่น  ภาพสตรีและบุรุษเสพเมถุน),   ในคัมภีร์มิลินทปัญหา(มิลินท.๓๕๒) กล่าวถึง ทานที่ไม่นับว่าเป็นทาน อันนำไปสู่อบาย ๑๐ อย่าง ได้แก่ ๕ อย่างที่กล่าวแล้ว และเพิ่มอีก ๕ คือ ๖. สัตถทาน (ให้ศัสตรา) ๗. วิสทาน (ให้ยาพิษ)   ๘. สังขลิกทาน (ให้โซ่ตรวน)   ๙. กุกกุฏสูกรทาน (ให้ไก่ให้สุกร) ๑๐. ตุลากูฏมานกูฏทาน (ให้เครื่องชั่งตวงวัดโกง); สำหรับสมัชชาทาน พึงดู สาธุกีฬา จากคุณ : ปล่อย เขียนเมื่อ : 28 ก.ค. 52 22:34:21

ความคิดเห็นที่ 3 สาธุกีฬา  กีฬาที่ดี,  การละเล่นที่ดีงาม เป็นประโยชน์;   เป็นคำในชั้นอรรถกถา เฉพาะอย่างยิ่งที่เล่าว่า เมื่อพระพุทธเจ้าปรินิพพานแล้ว มีสาธุกีฬา ๗ วัน ต่อเนื่องและประสานกับการบูชาพระบรมสารีริกธาตุ,  แม้ในการปรินิพพานของพระปัจเจกาพุทธเจ้าและพระอรหันต์หลายท่าน ก็มีเรื่องเล่าถึงการเล่นสาธุกีฬา ๗ วัน และการบูชาพระธาตุ; สาธุกีฬามีลักษณะสำคัญคือ  มิใช่เล่นเพื่อความสนุกสนานบันเทิงของตนเอง แต่เล่นให้เป็นประโยชน์แก่ผู้อื่น  และไม่ขัดต่อสัมปรายิกัตถะ  (ประโยชน์ด้านจิตใจและปัญญา) ให้ก่อกุศลมาก เช่นมีคีตะคือเพลงหรือการขับร้องที่กระตุ้นเตือนใจให้ระลึกถืงความจริงของชีวิตและคิดที่จะไม่ประมาท เร่งสร้างสรรค์ทำความดีพร้อมทั้งเป็นการสักการะบูชาพระผู้ปรินิพพาน จากคุณ : ปล่อย เขียนเมื่อ : 28 ก.ค. 52 22:35:51

ความคิดเห็นที่ 9 พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ //rirs3.royin.go.th/dictionary.asp จากคุณ : ปล่อย เขียนเมื่อ : 29 ก.ค. 52 20:43:34