รีวิวตอนที่ 3 จากดินก้อนเดียวฉันเคี่ยวฉันย้อมกลายมาเป็นผ้าสวยผ้าภูอัคนี
คลิกที่นี่ย้อนไปอ่านตอนที่ 1 รีวิวมาเที่ยวปราสาทเมืองต่ำแล้วแวะนอนที่โรงแรมนางรอง บัดเจ็ท แอนด์ บูติค โฮเทล
คลิกที่นี่ย้อนไปอ่านตอนที่ 2 อุ้มสีตะลอนมาเที่ยวอุทยานประวัติศาสตร์พนมรุ้ง จ.บุรีรัมย์
เข้าสู่ตอนที่ 3 คุณนายอุ้มสีนางก็ยังคงตะลอนอยู่ที่จังหวัดบุรีรัมย์ เป็นภาพเมื่อวันที่ 17 กุมภาพันธ์ 2561 ค่ะ หมู่เฮาตะลอนกันด้วยรถสองแถวคันเดิมที่เพิ่มเติมคือผู้คนชาวอีสานยิ้มแย้มแจ่มใส ถามเส้นทางกันไปตลอดทางค่ะ แต่ทุกคนเอ็นจอยกับการเดินทางไม่มีใครบ่น เขาถึงบอกว่าถ้าท่องเที่ยวไปกับคนรู้ใจแค่ไหนก็ไม่หวั่นแม้วันที่ไม่คุ้นเส้นทาง คริคริ สุภาษิตซำเหมาพเนจรเจ้าค่ะออเจ้า
ออกจากอุทยานประวัติศาสตร์พนมรุ้งทีแรกอุ้มคิดว่าจะพาขึ้นเขาพระอังคาร แต่คิดว่ามาเจอะเจอผู้คนก่อนดีกว่าเนาะเอนทรี่ก็เลยพามาชื่นชมภูมิปัญญาคนบุรีรัมย์ ณ ศูนย์สาธิตผ้าภูอัคนีชุมชนบ้านเจริญสุข ม.1 ต.เจริญสุข อ.เฉลิมพระเกียรติ จ.บุรีรัมย์ บรรยากาศระหว่างทางหญ้าแห้งวัวผอมพเนจรหมอนหมิ่น
เก็บตกรถอีแต๋นที่สวนทางกันแบบไม่ได้ตั้งใจจะถ่ายภาพ หยิบกล้องได้มาภาพเดียวไหวไปหน่อยแต่อยากลงเพราะไม่ได้เห็นรถอีแต๋นนานมาก ดีจังไม่คิดว่าจะได้เจอรถอีแต๋นเจ้าค่ะออเจ้า นางถ่ายภาพจากรถสองแถวที่แล่นไปนางก็ถ่ายไปเรื่อยๆ เมื่อยนางก็หยุดเอง ว่าแต่ว่าเพลงประกอบเอนทรี่นี้น่ารักดีเนาะดูภาพไปฟังไปก็นั่งอมยิ้มไปดีจัง
และแล้วเราก็เลี้ยวขวากันเข้าเขตหมู่บ้าน OTOP Village Champion หรือเรียกกันว่าหมู่บ้าน OVC ที่เกิดขึ้นจากภูมิปัญญาชาวบ้านที่รังสรรค์ผ้าผืนสวยจากดินภูเขาไฟที่อยู่ใกล้ๆ หมู่บ้าน นั่นก็คือภูเขาพระอังคารน่ะค่ะ
ออกต่างจังหวัดล่ะชอบวิถีชีวิตชุมชนมากเลย
ยุ้งข้าว
มะละกอ
อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดบุรีรัมย์ แยกออกจากอำเภอนางรอง และอำเภอละหานทราย เนื่องในวโรกาสมมหามงคลฉลองสิริราชสมบัติครบ 50 ปี ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชมหาราช อำเภอนางรองจึงขอตั้งอำเภอเฉลิมพระเกียรติ เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติ และแสดงความจงรักภักดีแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ โดยกระทรวงมหาดไทยได้ประกาศแบ่งพื้นที่อำเภอนางรอง จำนวน 3 ตำบล และอำเภอละหานทราย จำนวน 2 ตำบล จัดตั้งเป็นอำเภอเฉลิมพระเกียรติ รวมทั้งหมด จำนวน 5 ตำบล ประกอบด้วย ตำบลตาเป๊ก ตำบลอีสานเขต ตำบลเจริญสุข แยกออกจากอำเภอนางรอง ตำบลถาวร และตำบลยายแย้มวัฒนา แยกออกจากอำเภอละหานทราย ยกฐานะเป็นอำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดบุรีรัมย์ ซึ่งมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 5 ธันวาคม 2539 เป็นต้นไป
ออกมา ตจว. ก็เลยเพิ่งจะรู้ว่าแต่ละอำเภอมีคำขวัญทุกอำเภอเลย...เชยค่ะเชย ว่าแล้วคำขวัญอำเภอเฉลิมพระเกียรติ จ.บุรีรัมย์มีว่า "เมืองพนมรุ้ง ทุ่งฝ้ายคำ นามพระราชทาน ตำนานทับหลัง ที่ตั้งเจ้าพ่อปราสาททอง ของดีผ้าภูอัคนี"
ไม่ไกลจากภูเขาไฟอังคารเป็นที่ตั้งของวัดเขาอังคารสีส้มสวยสง่าบนเขาดินแดง ซึ่งเป็นภูเขาบริวารลูกหนึ่งของเขาอังคารมีดินสีส้มแดงเหมืองกำแพงวัด อันเป็นภูเขาอุดมสมบูรณ์ที่ชาวหมู่บ้านเจริญสุขไปเก็บเห็ด เก็บหน่อโจด และพืชผักอื่นๆ เป็นประจำ
วันหนึ่งเมื่อป้าสมศรี ถุนนอก สมาชิกกลุ่มทอผ้าฝ้าย หมู่บ้านเจริญสุข ได้เล่าให้ฟังว่า " ป้าไปเก็บผักหวานแล้วสังเกตเห็นคราบดินติดผ้าถุงล้างไม่ออก จึงตัดสินใจนำมาลองย้อมฝ้ายด้วยโคลนแดง"
สมัยก่อนคนโบราณทำแหทำสวิงสำหรับช้อนกุ้งหอยปูปลา เขาใช้ยางตะโก ลูกตะโกนาสีเขียวกลมๆ มียางสีดำเทา ใช้ย้อมแหแล้วมันติดทน ไม่หลุดออกมาเลย
ป้าเลยคิดได้ว่า ถ้าเราเอายางไม้ที่โทนสีใกล้เคียงกับฝ้ายมาย้อมดูก็น่าจะดี เลยทดลองใช้ยางเปลือกประดู่มาย้อมเคลือบ สีก็ติดทนนาน
และได้ข้อสรุปมาว่า ยางสีแดงน้ำตาลจากเปลือกประดู่เป็นทางเลือกที่ดีที่สุด ผ้าทอมือของที่นี่จึงสะอาดปลอดสารเคมี
ขั้นตอนการย้อมผ้า เริ่มจากไปเก็บดินที่เขาดินแดงมาทำความสะอาด ร่อนดินให้แตกร่วน ผสมดินในน้ำแช่เปลือกประดู่สดก่อนนำเส้นฝ้ายมาแช่ค้างคืนให้สีดินซึมลึกในเส้นใย
ป้าสมศรีบอกว่า ถ้าแช่นานๆ สีจะเข้มขึ้น
ปกติครึ่งชั่วโมงถ้าอยากให้สีเข้มก็หนึ่งชั่วโมง
ส่วนการต้มนี้แช่ทิ้งไว้ 4 ชั่วโมงค่ะ
นำไปขึงตากให้เย็น
และล้างให้สะอาดเป็นครั้งสุดท้าย
ฝ้ายที่ผ่านกระบวนการย้อมจะถูกนำมากระตุกให้แห้ง เส้นด้ายตรงไม่ม้วนงอ
หลังจากนั้นจึงกรอฝ้ายเข้าหลอด เตรียมพร้อมสำหรับการออกแบบบนหลักเฝือ โครงไม้หลายซี่ฟันเป็นอุปกรณ์สำหรับพันด้ายไขว้เรียงกัน
ใช้ดีไซน์เส้นยืนว่าอยากได้สีและลวดลายแบบไหน ก็ต่อเส้นให้ได้ความยาวเท่าที่ต้องการแล้วนำไปผูกใส่ฟันหวีทอต่อเป็นผืนผ้าเนื้อละเอียด
ป้าสมศรีบอกว่าที่ศูนย์สาธิตนี้จะมีเด็กนักเรียนมาเรียนรู้ทุกวันอังคาร
ในชุมชนเรามีโรงโม่หิน หินที่เขาโม่ใหม่จะมีฝุ่นสีเทาออกครามๆ เหมือนแป้งเนียน ป้าเลยเกิดไอเดียว่าถ้าเราย้อมดินแดงได้ ฝุ่นหินน่าจะให้สีเทาสวย หินนี่มันหนักร่อนไม่ได้ เราเลยใช้วิธีหมักย้อมโคลน และย้อมซ้ำด้วยยางลูกตะโกหรือมะเกลือ ส่วนสีเหลืองมาจากขมิ้นผงและเปลือกต้นมะพูด เหลืองสดเหมือนดอกคูนเลย
การทอผ้าภูอัคนีและการย้อมสีธรรมชาตินับเป็นภูมิปัญญาชาวบ้าน ปัจจุบันได้มีการบรรจุเป็นหลักสูตรการเรียนการสอนให้นักเรียนโรงเรียนเจริญสุข
ได้เรียนรู้กระบวนการ ตั้งแต่ไปเก็บดินบนเขาจนจบที่กี่ทอผ้า เป็นความรู้ที่หาเลี้ยงได้จริงและเป็นการนำวัตุดิบจากธรรมชาติจากดินก้อนเดียว มาเคี่ยวมาย้อมมาเป็นเส้นสายสีสันที่ทอออกมาเป็นผ้าสีสวย ผ้าภูอัคนี ปัจจุบันผ้าฝ้ายย้อมดินภูเขาไฟหรือผ้าภูอัคนีผ่านการรับรองจากกระทรวงอุตสาหกรรม และมีแห่งเดียวในจังหวัดบุรีรัมย์ จนได้รับเลือกให้เป็นหมู่บ้าน OVC หรือ OTOP Village Champion ที่ได้รับการสนับสนุนจากกรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทยนะออเจ้าสุดยอด
ป้าสมศรี ถุนนอก ได้รางวัลจากการทอผ้าเมื่อปี 2553 จากวันนั้นถึงวันนี้ที่นี่กลายเป็นศูนย์สาธิตผ้าภูอัคนีเป็นแหล่งเรียนรู้ถึงภูมิปัญญา ส่งผลให้ป้าสมศรี ถุนนอก อายุ 67 ปี มีความสุขกับวิถีชีวิตในแต่ละวันที่ได้เป็นส่วนช่วยให้ชุมชนได้เป็นที่รู้จักทั่วประเทศ ผ้าภูอัคนีเป็นอาชีพสร้างรายได้สร้างความมั่นคงให้กับตัวเองและชุมชนอย่างยั่งยืน
ปัจจุบันนี้ส่งขายให้กับโรงแรมพนมรุ้งปุรีและโรงแรมโซคูลค่ะ สนใจติดต่อป้าสมศรี ถุนนอกได้ที่ 08-5632-7629
ผ้าพันคอชิ้นละ 150.-บาทค่ะ สวยๆ ทุกสีทุกชิ้นเลยนะออเจ้า
เกร็ดความรู้ : ผ้าภูอัคนี หรือผ้าย้อมดินภูเขาไฟ หมู่บ้านเจริญสุข เกิดจากภูมิปัญญาชาวบ้านที่นำวัตถุดิบจากธรรมชาติจากท้องถิ่นมาประยุกต์ให้เกิดประโยชน์สูงสุด นับเป็นกรรมวิธีในการย้อมสีผ้าให้ออกมามีสีสวยงามอย่างมีเอกลักษณ์ ด้วยการนำผ้าฝ้ายหรือผ้าไหมไปย้อมกับดินภูเขาไฟ เนื่องจากหมู่บ้านเจริญสุขนั้นตั้งอยู่ใกล้กับภูเขาพระอังคาร ซึ่งเป็นภูเขาไฟเก่าแก่ที่ดับแล้วค่ะเป็น 1 ใน 6 ลูกของจังหวัดบุรีรัมย์
ดังนั้น ดินจึงอุดมสมบูรณ์ด้วยแร่ธาตุจากลาวาภูเขาไฟ ซึ่งนอกจากเป็นประโยชน์ต่อการเพาะปลูกแล้ว ชาวบ้านในหมู่บ้านเจริญสุขยังคิดค้นนำดินมาใช้ในการย้อมผ้าอีกด้วย จากดินก้อนเดียวฉันเคี่ยวฉันย้อม + ภูมิปัญญา ก่อเกิดรังสรรค์ผลิตภัณฑ์ที่งดงาม สร้างชื่อ สร้างรายได้จนมีเอกลักษณ์ทางด้านสิ่งทอ ที่ใช้ชื่อว่า ผ้าภูอัคนี ที่ผสมผสานจากผ้าฝ้ายสีขาวเปลี่ยนเป็นสีดินน้ำตาลอ่อนกับน้ำตาลแดงแบบดินภูเขาไฟ
ขอขอบคุณ เพลง : รำวงบุรีรัมย์ แบรนเนอร์ : คุณ oranuch_sri โค้ดแต่ง BLOG : ป้ามด & น้องดอกหญ้าเมืองเลย ของแต่ง BLOG : คุณชมพร & น้องญามี่ & คุณเนยสีฟ้า BG : คุณเนยสีฟ้า / กล่องเขียนคอมเม้นท์ : คุณ lozocat
Create Date : 16 มีนาคม 2561 |
Last Update : 25 กันยายน 2561 7:00:35 น. |
|
32 comments
|
Counter : 3469 Pageviews. |
|
|
|
ผู้โหวตบล็อกนี้... |
คุณKavanich96, คุณกะว่าก๋า, คุณเจ้าหญิงไอดิน, คุณไวน์กับสายน้ำ, คุณหอมกร, คุณSertPhoto, คุณวลีลักษณา, คุณเนินน้ำ, คุณเนินน้ำ, คุณนกสีเทา, คุณข้ามขอบฟ้า, คุณtoor36, คุณInsignia_Museum, คุณAppleWi, คุณสองแผ่นดิน, คุณบาบิบูเบะ...แปลงกายเป็นบูริน, คุณSai Eeuu, คุณhaiku, คุณเริงฤดีนะ, คุณยังไงก็ได้ว่ามาเลย, คุณอาจารย์สุวิมล, คุณtuk-tuk@korat, คุณALDI, คุณ**mp5**, คุณNoppamas Bee, คุณเจ้าการะเกด, คุณStand by bowky |
โดย: Kavanich96 วันที่: 16 มีนาคม 2561 เวลา:4:11:05 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 16 มีนาคม 2561 เวลา:6:37:25 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 16 มีนาคม 2561 เวลา:12:30:42 น. |
|
|
|
โดย: หอมกร วันที่: 16 มีนาคม 2561 เวลา:16:31:15 น. |
|
|
|
โดย: จันทร์ใส วันที่: 16 มีนาคม 2561 เวลา:18:49:56 น. |
|
|
|
โดย: วลีลักษณา วันที่: 16 มีนาคม 2561 เวลา:19:44:50 น. |
|
|
|
โดย: พายุสุริยะ วันที่: 16 มีนาคม 2561 เวลา:19:55:30 น. |
|
|
|
โดย: เนินน้ำ วันที่: 16 มีนาคม 2561 เวลา:21:14:18 น. |
|
|
|
โดย: ทนายอ้วน วันที่: 16 มีนาคม 2561 เวลา:23:08:20 น. |
|
|
|
โดย: นกสีเทา วันที่: 16 มีนาคม 2561 เวลา:23:26:03 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 17 มีนาคม 2561 เวลา:6:51:18 น. |
|
|
|
โดย: คุณต่อ (toor36 ) วันที่: 17 มีนาคม 2561 เวลา:18:03:50 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 17 มีนาคม 2561 เวลา:21:17:43 น. |
|
|
|
โดย: ชีริว วันที่: 17 มีนาคม 2561 เวลา:22:20:20 น. |
|
|
|
โดย: สองแผ่นดิน วันที่: 17 มีนาคม 2561 เวลา:23:05:51 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 18 มีนาคม 2561 เวลา:6:12:00 น. |
|
|
|
โดย: Sai Eeuu วันที่: 18 มีนาคม 2561 เวลา:15:35:45 น. |
|
|
|
โดย: เริงฤดีนะ วันที่: 19 มีนาคม 2561 เวลา:3:43:11 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 19 มีนาคม 2561 เวลา:6:35:47 น. |
|
|
|
โดย: ALDI วันที่: 19 มีนาคม 2561 เวลา:21:00:04 น. |
|
|
|
โดย: **mp5** วันที่: 19 มีนาคม 2561 เวลา:22:22:26 น. |
|
|
|
โดย: เจ้าการะเกด วันที่: 19 มีนาคม 2561 เวลา:22:56:51 น. |
|
|
|
|
|
บรรยากาศแบบชนบท
ชอบมากค่ะ