อีสาน : หาอยู่หากิน จากดินฮอดฟ้า ภูมิปัญญาอีสาน

	อีสาน : หาอยู่หากิน จากดินฮอดฟ้า ภูมิปัญญาอีสาน เอกลักษณ์อาหารอีสาน ... อาหารพื้นบ้านเป็นเอกลักษณ์ที่แสดงออกถึงวัฒนธรรมของแต่ละท้องถิ่น การคัดสรรและปรุงแต่งอาหารเป็นประสบการณ์ที่ผ่านการเรียนรู้ ลองผิดลองถูก ปรับแต่งจนกลายเป็นสูตรหรือตำรับอาหารที่ลงตัวและถ่ายทอดกันมาจากรุ่นสู่รุ่น “อาหารตำรับพื้นบ้านเป็นภูมิปัญญาของชาวบ้านในการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติรอบ ๆ ตัว การปรุงรสด้วยวิธีที่เรียบง่าย มีความหลากหลาย และมีรสชาติที่ชวนลิ้มลอง เป็นส่วนผสมที่ลงตัวระหว่างประเภทและปริมาณของเนื้อสัตว์ ผักพื้นบ้าน เครื่องปรุงรส และประโยชน์ของอาหาร” ความพึงพอใจในรสชาติหรือความอร่อยของอาหารพื้นบ้าน มักไม่มีกฎเกณฑ์ตายตัว เป็นความคุ้นเคยที่เรียนรู้มาตั้งแต่วัยเด็กซึ่งแตกต่างกันในแต่ละท้องถิ่น นับเป็นสิ่งที่สะท้อนถึงประสบการณ์และภูมิปัญญาของท้องถิ่นที่สำคัญประการหนึ่ง .......เมื่อกล่าวถึง “อาหารอีสาน” ผู้คนส่วนใหญ่มักจะนึกถึง “ลาบ ก้อย ข้าวเหนียว ส้มตำ” ซึ่งก็ไม่ใช่เรื่องแปลกเพราะปัจจุบันผู้คนทุกทั่วภูมิภาคหรืออาจเรียกได้ว่าทั่วโลกนิยมกินอาหารเหล่านี้ แต่ที่แปลกก็คือ อาหารจำพวกนี้บางชนิด เช่น ส้มตำ(มะละกอ) ไม่ใช่อาหารตำรับดั้งเดิมของชาวอีสาน หรืออาหารบางชนิด เช่น ลาบ ก้อย น้ำตก ไม่ใช่อาหารประจำครัวเรือนของชาวอีสาน เพราะชาวอีสานจะมีโอกาสกินลาบ ก้อย เฉพาะเมื่อมีเทศกาลงานบุญที่สำคัญ ๆ เท่านั้น .... ดังนั้น สิ่งที่น่าสนใจก็คือ ชาวอีสานกินอะไร กินอย่างไร มีตำรับอาหารที่เด็ดกว่านี้อีกหรือไม่ ......ตำรับอาหารของชาวอีสานที่ปรุงแต่งขึ้นจากส่วนประกอบจากแหล่งอาหารธรรมชาติของท้องถิ่นจำพวกพืชผักเห็ด สัตว์ แมลง และเครื่องปรุงรสต่าง ๆ มีมากกว่า 150 ตำรับ นั่นแสดงให้เห็นถึงความหลากหลายของทรัพยากรและความอุดมสมบูรณ์ของท้องถิ่นอีสาน และที่สำคัญคือ การกินอาหารของชาวอีสานเป็นวัฒนธรรมในการดูแลสุขภาพ เป็นการกินอยู่เพื่อการป้องกันและรักษาโรค ซึ่งเห็นได้จากความนิยมในการกินพืชผักสมุนไพรที่มีคุณค่าทางยา รวมทั้งมีวัฒนธรรมท้องถิ่นที่กำหนดให้กินอาหารบางประเภทเพื่อเกิดประโยชน์ต่อร่างกาย และมีข้อห้ามหรือ “ข้อคะลำ” ห้ามไม่ให้กินอาหารบางประเภทที่จะเกิดโทษต่อร่างกาย ......การกินอาหารของชาวอีสาน เป็นการกินที่เข้าถึงความสัมพันธ์ระหว่างวิถีชีวิต สิ่งแวดล้อม และภูมิปัญญา กล่าวคือ ชาวอีสานคัดสรรอาหารที่อยู่ในท้องถิ่นประกอบอาหารตามสูตรหรือตำรับที่เป็นเอกลักษณ์ของท้องถิ่น และผสมผสานคติความเชื่อด้านลักษณะและคุณประโยชน์ของอาหารที่สืบทอดกันมาจากบรรพบุรุษ โดยอาจระบุเอกลักษณ์ของอาหารอีสานที่เด่นชัด 3 ประการคือ “หากินตามฤดูกาล มีแหล่งอาหารจากดินฮอดฟ้า รสชาติ ขมนำ เผ็ดตาม เปรี้ยวและฝาดตามธรรมชาติ และถือข้อคะลำในการกิน” ปล.ขอขอบคุณข้อมูลจากหนังสือ : ชีวิต วัฒนธรรม ธรรมชาติ (Museum Siam)

Create Date : 18 พฤศจิกายน 2551		3 comments
Last Update : 21 พฤศจิกายน 2551 8:53:40 น.
Counter : 802 Pageviews.
Share Tweet