คุณหมอเดเนียล จี. เอเมน  ผู้เขียนหนังสือ Making a Good Great กล่าวว่า การออกกำลังกาย คือ สิ่งสำคัญที่สุดสิ่งเดียวในการช่วยให้นิวตรอนในสมองมีสุขภาพดีข้ามวันเวลา

วิธีสร้างนิสัยออกกำลังกายก่อนสมองฝ่อ

        ๑. จัดเวลาแต่ละวันและสถานที่เพื่อออกกำลังกายให้เหมือนกันทุกวัน 

        ๒. สวมรองเท้าคู่เดิม และสวมเสื้อผ้าสำหรับออกกำลังกายสไตล์เดิม ที่เราสวมแล้วรู้สึกคล่องแคล่ว สบายตัว 

        ๓. หากิจกรรม หรือ วิธีการเล่นให้หลากหลาย เพื่อป้องกันความเบื่อหน่ายที่อาจเกิดขึ้นหลังจากเริ่มเล่นไปสักพักหนึ่ง 

        ๔. บังคับตนเองให้ทำเช่นนี้ติดต่อกันสัก ๒ – ๓ เดือน

        - กระตุ้นหัวใจให้มีประสิทธิภาพในการหมุนเวียนโลหิต โดยเฉพาะการนำเลือดที่ดีขึ้นสู่สมอง ซึ่งช่วยเพิ่มออกซิเจนและกลูโคสให้สมอง ลดความเสียหายของนิวตรอนจากท็อกซินที่มาจากสิ่งแวดล้อม

        - ปกป้องโครงสร้างระบบความจำระยะสั้นในสมองส่วนฮิปโปแคมปัส (hippocampus) จากความเครียด เพราะฮอโมนคอร์ติซอลที่เกิดจากความเครียดฆ่าเซลล์ในสมองส่วนฮิปโปแคมปัส และทำลายความจำ 

        - ลดความดันโลหิต สถาบันวิจัย  The Honolulu Study of Aging พบว่า ผู้ที่ป่วยเป็นโรคความดันโลหิตสูงเสี่ยงต่อโรคความจำเสื่อมในวัยกลางคนมากกว่าคนที่ไม่เป็นโรคนี้ถึง  ๓.๘ – ๔.๘ เท่า 

        - เสริมสร้างการสร้างนิวตรอนใหม่ในสมอง  ซึ่งตามธรรมชาติจะมีอายุ ๔ สัปดาห์ และจะตายไปเองตามธรรมชาติ แต่หากคุณฝึกพัฒนาจิตใจ สังคม และความรู้ด้านอื่นๆ ไปพร้อมกัน นิวตรอนใหม่เหล่านี้จะเชื่อมโยงเป็นโครงข่ายเข้ากับนิวตรอนเดิม ซึ่งจะอยู่กับคุณไปจนชั่วชีวิต  จึงเป็นเหตุผลว่าคนที่ออกกำลังกายแล้วไปห้องสมุด จึงฉลาดกว่าคนที่ออกกำลังกายอย่างเดียว 

        - เพิ่มไนตริกออกไซด์  ซึ่งเป็นสารช่วยให้ผนังหลอดเลือดเปิดและเป็นทรงกลม เพื่อการหมุนเวียนโลหิตเป็นไปอย่างสะดวกมากขึ้น ซึ่งช่วยให้เลือดสามารถเวียนเข้าไปในเส้นเลือดเล็กและลึกมากในสมอง และสมองส่วนที่ลึกที่สุดนี้เองที่มีหน้าที่ควบคุมการเดิน ความรวดเร็วในการคิด การศึกษาเนื้อสมองของผู้ป่วยโรคพาร์กินสันพบว่า มีการอุดตันของเส้นเลือดที่เล็กและลึกมากในสมอง 

        - เพิ่มกลูต้าไธโอน  ซึ่งทำหน้าที่เป็นแอนติออกซิเดนต์ในเซลล์ต่างๆ ปกป้องฟรีแรดิคัลมาทำลายเซลล์ ซึ่งเมื่อเซลล์เริ่มถูกทำลาย โปรแกรมการทำลายทุกอวัยวะก็เริ่มต้น (รวมทั้งสมอง)

        อย่างไรก็ตาม สถาบันวิจัยชื่อ The Sydney Older Persons Study พบว่า การเริ่มต้นออกกำลังกายหลังจากอายุ ๗๕ ปี ไม่ช่วยลดอัตราเสี่ยงต่อโรคอัลไซเมอร์และโรคความจำเสื่อม ฉะนั้น ทางที่ดีที่สุดจึงควรเริ่มต้นออกกำลังกายวันนี้เลยครับ

        คุณหมอเอเมน ยืนยันว่า การออกกำลังกายที่ดีที่สุดสำหรับสมอง คือ การเล่นปิงปอง (Table Tennis) เพราะเป็นกีฬาประเภทแอโรบิก เรียกเหงื่อ ต้องใช้อวัยวะทั้งส่วนบนและส่วนล่าง แถมยังเป็นการกระตุ้นการทำงานที่ต้องสัมพันธ์กันระหว่างมือและสายตา เนื่องจากต้องรับลูก วางแผนในการโต้ตอบ และหากลยุทธ์กำราบคู่ต่อสู้ในเวลาเดียวกัน จึงต้องใช้สมองหลายส่วนไปพร้อมๆ กัน

        ปิงปองจึงเหมือนหมากรุกแอโรบิก (Aerobic Chess) ในเกมการแข่งขันครั้งหนึ่ง ภายในเวลาหนึ่งชั่วโมง ผู้เล่นปิงปองอาจตีลูกบอลเล็กๆ คิดเป็นระยะทางที่นำมาต่อกันได้ยาวราว ๑๔๕ กิโลเมตรเลยทีเดียว

        ฉะนั้น หากย้อนกลับไปดูประโยชน์ของการออกกำลังกายต่อสมอง และการใช้สมองหลายส่วนตลอดเวลาที่เล่นเกมการแข่งขันปิงปองเพียงหนึ่งชั่วโมง (หรือเพียง ๓๐ นาที) ย่อมสร้างประโยชน์ต่อสมองอย่างมหาศาล

        อย่าลืมว่า สุขภาพดีและสมองดี จิตใจและชีวิตก็จะดีตามไปด้วย