|
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 31 | |
|
|
|
|
|
|
|
โคลงสี่ลีลา พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์
โคลงสี่ลีลา พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ (๑)
๏ ฟ้าลั่นครั่นกระหึ่มก้อง................นภากาศ ก็ดี กรีดดีดสีปี่พาทย์............................ขับครึ้ม สะดิ้งฤดีเฉกกวีวาท.......................ไพเราะ ไฉนรา พจะนาทสาวสวาทพรึ้ม..................เพราะเพี้ยงนิพนธ์หรือ ๚
๏ การเวกหรือวิเวกร้อง...................ระงมสวรรค์ เสนาะมิเหมือนเสนาะฉันท์............เสนาะซึ้ง ประกายฟ้าสุริยาจันทร์....................แจร่มโลก ไฉนฤๅ เมฆพยับอับแสงสะอึ้ง......................อร่ามแพ้ประพนธ์เฉลย ๚
โคลงพระนิพนธ์ของกรมพระนราธิปฯ ๒ บทนี้ เพื่อนๆหลายท่านน่าจะรู้จักเป็นอย่างดี เล่ากันว่าครั้งหนึ่งทรงส่งโคลงสองบทนี้เข้าประกวด แต่ไม่ได้รับรางวัลใดๆ เข้าใจกันว่ากรรมการในสมัยนั้นเห็นว่าโคลงสองบทนี้ไม่ใช่โคลงที่ถูกต้องตามแบบ
กรมพระนราธิปฯ ถือได้ว่าเป็นกวีใหญ่ในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์พระองค์หนึ่ง ทรงแต่งไว้ทุกประเภทอย่างละมากๆ ท่านโปรดจังหวะเสริมจนเป็นเหตุให้มีผู้ตำหนิพระนิพนธ์ของท่านว่า " สบัดสบิ้ง " แต่ถ้าหากจะพิจารณาโคลงที่ทรงพระนิพนธ์ในรัชกาลที่ ๕ เทียบกับที่ทรงพระนิพนธ์ในสมัยรัชกาลที่ ๗ ก็จะเห็นได้ว่าเดิมทีเดียวท่านไม่ได้เสริมจังหวะเท่าไรนัก เมื่อพระชนม์มากเข้าเสียงดนตรีในพระกรรณดูจะแรงขึ้นเป็นลำดับ จนเกือบจะว่าได้ว่า พระนิพนธ์ในวัยหนุ่มและวัยสูงเป็นของกวีสองพระองค์
ก่อนจะว่ากันต่อไป เพื่อให้เห็นตัวอย่างที่ชัดเจนขึ้น จอมยุทธฯ ขอคัดตัวอย่างพระนิพนธ์ของกรมพระนราธิปฯ ในแต่ละยุคมาให้อ่านกันก่อนดีกว่าขอรับ
โคลงชุดแรกที่จะยกตัวอย่าง เป็นโคลงจาก นิราศไทรโยค ซึ่งทรงพระนิพนธ์เมื่อครั้งเสด็จประพาสน้ำตกไทรโยคเป็นการส่วนพระองค์ ระหว่างวันที่ ๑๗ กุมภาพันธ์ ถึงวันที่ ๒๔ มีนาคม ร.ศ. ๑๑๒ (พ.ศ.๒๔๓๗) จอมยุทธฯ ขอคัดมาให้อ่านสัก ๕ บทแล้วกันขอรับ
๏ หลายนัยหลายเล่ห์ล้วน..............อุบายมนุษย์ นอกกับในใสพิสุทธิ์.....................ซื่อบ้าง ในกลอกนอกตรงพิรุธ.................กลแยบ เกลอเอย บางนอกหลอกตาข้าง..................จิตรแม้นใจมุนี ๚
๏ พลันถึงบ่อนต้นมะม่วง.............หมองกระมล บ่อนเที่ยวบ่อนเบียฬคน...............ทุกคุ้ง พี่เฉพาะเคราะห์ร้ายดล.................แดนบ่อน มะม่วงแม่ บ่อนอย่าบ่อนกลบุ้ง....................บ่อนคุ้ยคันทรวง ๚
๏ เสียงสนั่นสุโนคแจ้ว.................จำเรียง ลิงค่างบ่างชนีเมียง....................โลดร้อง มยูรเหยียบยอดไม้เสียง..............ส่งสั่ง พี่ฤๅ เสนาะไม่เหมือนเสียงน้อง.............สั่งแล้วเรียมลา ๚
๏ สังเวชอนิตย์ลักษณโอ้..............อนาถองค์ นราธิปประพันธ์พงศ์..................ชื่อข้า วรวรรณพจนบรรจง..................จบนิราศ แล้วรา อีกไม่นานไม่ช้า...........................ชื่อทั้งตัวตาย ๚
นี่ถือว่าเป็นโคลงช่วงแรกของท่าน ที่ยังไม่โปรดจังหวะเสริมเท่าไรนัก
Create Date : 27 มกราคม 2549 |
|
26 comments |
Last Update : 27 มกราคม 2549 14:34:14 น. |
Counter : 6660 Pageviews. |
|
|
|
|
| |
โดย: namit 27 มกราคม 2549 20:02:56 น. |
|
|
|
| |
โดย: เจน IP: 203.113.80.16 11 กุมภาพันธ์ 2550 15:08:37 น. |
|
|
|
| |
โดย: เจน IP: 203.113.80.16 11 กุมภาพันธ์ 2550 15:16:22 น. |
|
|
|
| |
โดย: เด็กลพบุรีน่ารัก IP: 203.146.63.187 12 กุมภาพันธ์ 2550 19:55:27 น. |
|
|
|
| |
โดย: เด็กลพบุรีน่ารัก IP: 203.146.63.187 12 กุมภาพันธ์ 2550 19:58:57 น. |
|
|
|
| |
โดย: เด็กเทพ IP: 203.113.44.74 18 มิถุนายน 2550 21:26:21 น. |
|
|
|
| |
โดย: น่ารัก IP: 203.209.90.44 30 มิถุนายน 2550 13:01:01 น. |
|
|
|
| |
โดย: ฟ้า IP: 124.121.128.200 5 สิงหาคม 2550 20:00:39 น. |
|
|
|
| |
โดย: ลิน IP: 202.5.85.139 8 สิงหาคม 2550 21:23:00 น. |
|
|
|
| |
โดย: แอน IP: 124.157.206.159 11 กันยายน 2550 15:14:55 น. |
|
|
|
| |
โดย: แปป IP: 58.8.109.73 23 กันยายน 2550 13:44:44 น. |
|
|
|
| |
โดย: 123 IP: 125.26.127.119 9 ธันวาคม 2550 21:10:06 น. |
|
|
|
| |
โดย: เด็กนครปฐมน่าตาดีอ่ะ IP: 58.147.21.141 16 ธันวาคม 2550 10:52:34 น. |
|
|
|
| |
โดย: เตย IP: 203.130.159.3 18 ธันวาคม 2550 21:15:50 น. |
|
|
|
| |
โดย: เตย IP: 203.130.159.3 18 ธันวาคม 2550 21:15:54 น. |
|
|
|
| |
โดย: แอน IP: 125.27.175.28 27 ธันวาคม 2550 14:02:46 น. |
|
|
|
| |
โดย: 4545454554 IP: 203.113.60.7 7 มกราคม 2551 19:08:48 น. |
|
|
|
| |
โดย: เด็กโง่แต่น่ารัก IP: 124.121.58.55 16 สิงหาคม 2551 7:37:02 น. |
|
|
|
| |
โดย: เด็กโง่แต่น่ารัก IP: 124.121.58.55 16 สิงหาคม 2551 7:38:24 น. |
|
|
|
| |
โดย: รบกวนด้วยค่ะ IP: 203.144.144.165 2 กุมภาพันธ์ 2553 22:27:42 น. |
|
|
|
| |
โดย: roke ree IP: 223.207.175.44 7 สิงหาคม 2554 23:01:09 น. |
|
|
|
| |
โดย: mint IP: 101.51.146.67 24 มกราคม 2556 21:14:05 น. |
|
|
|
|
|
|
|
โคลงชุดต่อไปของกรมพระนราธิปฯ ที่จอมยุทธฯ ขอคัดมาให้เพื่อนๆได้อ่านกัน จะยกมาจาก ลิลิตเรื่องตำนานพระแท่นมนังคศิลาบาต ที่ทรงพระนิพนธ์ในสมัยรัชกาลที่ ๖ เป็นระยะเวลาที่ทรงเสริมจังหวะบ้างแล้ว แต่ยังไม่มากถึงตอนหลัง
๏ ศรีอินทราทิตย์เจ้า..................สุโข ทัยเอย
เฉลิมฉัตรร่วมรัชราม.................ร่วงฟ้า
ศัตกะสิบเจ้ามโห.......................ฬารเลิศ ไทแฮ
หนอุดรแกล้วกล้า......................เกริ่นคุณ ๚
๏ กรูทหารปานผึ้งเริด...............โรมผจญ ไทยแฮ
ตรงคชาธารมหา......................ราชเร้า
ขุนอริรี่คชชน...........................คเชนทรราช รุมพ่อ
สยามกษัตริย์ปัดช้างเข้า.............ป่าผาย ๚
๏ เชษฐ์นิพุตราชอนุชขึ้น............ครองถวัลย์ สนองเอย
เนาสุโขทัยฉาน.........................ชาติเลี้ยง
ทำนุกยุติธรรม์บรร....................ลือเกียรติ ถเกิงแฮ
ที่พึ่งลูกฟ้าเพี้ยง.........................พ่อเมือง ๚
๏ พรรษสมัยไตรมาสเท้า............ทรงศีล
ตราบปวารณาบุญ.....................บวกเชื้อ
เทศกาลทอดทานกฐิน...............ถวายอัฐ ภัณฑ์พ่อ
แหนแห่เซ็งแซ่เมื้อ.....................หมู่จร ๚
๏ ฝั่งกลางนัคเรศเบื้อง..............โบราณ
ศรีสัชนาลัยขวัญ.......................โลกเลี้ยง
พระก่อพระสถูปสถาน.............สวมธาตุ พระนา
แลงเลิศเพริดแพร้วเพี้ยง............พิมาน ๚