กิจการลูกเสือเกิดขั้นหลังการสถาปนากิจการเสือป่าไม่นานนัก พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้ตราข้อบังคับลักษณะการปกครองลูกเสือออกบังคับใช้ เมื่อวันที่ ๑ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๕๔ เมื่อลูกเสือได้ทำพิธีเข้าประจำกองกันบ้างแล้ว จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานธงประจำกองเพื่อเป็นเครื่องแทนพระองค์ กองลูกเสือที่ได้รับพระราชทานธงประจำกองเป็นอันดับแรก คือลูกเสือกองร้อยที่ ๑ (ลูกเสือหลวง) ได้รับพระราชทานเมื่อ พ.ศ. ๒๔๕๗ ลักษณะเป็นธงพื้นสีดำ กลางมีรูปพระมนูแถลงสาร จากนั้นก็ได้พระราชทานธงให้แก่ลูกเสือกองอื่นตามลำดับโอกาสอันสมควร เช่น ในโอกาสสวนสนามถวายพระพรชัยมงคลในพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษาบ้าง ในโอกาสเสด็จประพาสหัวเมืองบ้าง ทุกคราวที่พระราชทานธงก็พระราชทานพระบรมราโชวาทแก่ลูกเสือเพื่อให้ประจักษ์ในความสำคัญของธง และหน้าที่ของตนทุกครั้ง ความสำคัญของธงประจำกองลูกเสือซึ่งทรงโปรดเกล้าฯ พระราชทานนั้น ปรากฏอยู่ในข้อบังคับลักษณะปกครองลูกเสือ พุทธศักราช ๒๔๖๑ ข้อ ๔๔ และ ๔๖ พอสรุปความได้ว่า ธงประจำกองลูกเสือนั้นเปรียบเสมือนเครื่องหมายแทนพระองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระราชทานสำหรับเป็นที่เคารพของบันดาลูกเสือ ลูกเสือแต่ละมณฑลที่ได้รับพระราชทานธงจึงเสมือนกับได้อยู่ใกล้ชิดพระองค์ ฉะนั้นจึงเป็นหน้าที่ของลูกเสือทุกคนที่ต้องรักษาธงไว้แม้ชีวิตของตน มิให้ตกไปอยู่ในมืออริราชศัตรูได้ มณฑลต่างๆ จะต้องจดหมายเหตุวันเดือนปีที่ได้รับพระราชทานธงเป็นหลักฐาน และต้องจัดพิมพ์พระบรมราโชวาทในวันนั้นแจกแก่ลูกเสือทุกคนให้เก็บรักษาไว้ ตลอดจนติดพระบรมราโชวาทนั้นไว้ที่กรมกองเพื่อลูกเสือจะได้ระลึกถึงหน้าที่ของตนอยู่เสมอ

ธงประจำกองลูกเสือต่างๆ ของไทยสมัยแรกมีลักษณะและสีสันต่างกัน ไม่ได้มีลักษณะเหมือนกันดังเช่นปัจจุบันนี้ รูปที่ปรากฏอยู่กลางผืนธงล้วนมีความหมายทั้งสิ้น สุดแต่จะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ออกแบบ สมัยนั้นนายช่างผู้ร่างแบบธงเพื่อทูลเกล้าฯ ถวายตามพระราชประสงค์ คือ สมเด็จเจ้าฟ้า กรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ธงเหล่านี้ถึงรัชกาลที่ ๗ ได้พระราชทานเพิ่มเติม และได้พระราชทานครบทุกมณฑลในงานชุมนุมลูกเสือแห่งชาติครั้งแรก เมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๐

ธงประจำกองลูกเสือมณฑลต่างๆ มีลักษณะดังนี้

รูปที่ ๕๔ ธงประจำกองลูกเสือมณฑลปัตตานี

รูปที่ ๕๕ ธงประจำกองลูกเสือมณฑลนครศรีธรรมราช

รูปที่ ๕๖ ธงประจำกองลูกเสือมณฑลภูเก็ต

รูปที่ ๕๗ ธงประจำกองลูกเสือมณฑลกรุงเทพ

รูปที่ ๕๘ ธงประจำกองลูกเสือมณฑลนครชัยศรี

รูปที่ ๕๙ ธงประจำกองลูกเสือมณฑลราชบุรี

รูปที่ ๖๐ ธงประจำกองลูกเสือมณฑลอยุธยา

รูปที่ ๖๑ ธงประจำกองลูกเสือมณฑลพิษณุโลก

รูปที่ ๖๒ ธงประจำกองลูกเสือมณฑลพายัพ

รูปที่ ๖๓ ธงประจำกองลูกเสือมณฑลจันทบุรี

รูปที่ ๖๔ ธงประจำกองลูกเสือมณฑลนครราชสีมา

รูปที่ ๖๕ ธงประจำกองลูกเสือมณฑลนครสวรรค์

รูปที่ ๖๖ ธงประจำกองลูกเสือมณฑลปราจีน

รูปที่ ๖๗ ธงประจำกองลูกเสือมณฑลอุดร

ธงประจำกองลูกเสือนี้ ต่อมาเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงการปกครองประเทศจากระบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์เป็นระบอบประชาธิปไตยแล้ว รัฐบาลได้พิจารณาเห็นว่าควรเปลี่ยนแปลงรูปร่างลักษณะธงประจำกองลูกเสือใหม่ ให้มีแบบเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันทั่วประเทศ เพื่อความเหมาะสมคล้องกับกาลสมัย จึงกำหนดลักษณะธงประจำกองลูกเสือขึ้นให้มีลักษณะตามที่ปรากฏในมาตรา ๑๓ ของ พระราชบัญญัติธง พุทธศักราช ๒๔๗๙ คือ

รูปที่ ๖๘ ธงประจำกองลูกเสือ

Create Date : 19 ตุลาคม 2550
Last Update : 9 สิงหาคม 2551 17:17:44 น.		5 comments
Counter : 5509 Pageviews.
Share Tweet