Bloggang.com : รอยใบลาน - "เจ้านาย" ผู้มีสิทธิ์ในราชบัลลังก์ เมื่อปี พ.ศ. 2477 (ตอนที่ 8)

"เจ้านาย" ผู้มีสิทธิ์ในราชบัลลังก์ เมื่อปี พ.ศ. 2477 (ตอนที่ 8)

ตอนที่ 8 "พระองค์เจ้าอานันทมหิดล" องค์รัชทายาท

เมื่อคณะผู้แทนของรัฐบาลได้ทราบพระราชประสงค์อันชัดเจนของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าฯ ในการที่จะทรงสละราชสมบัติ หลวงธำรงนาวาสวัสดิ์ เลขาธิการคณะรัฐมนตรี ซึ่งเป็น 1 ในคณะผู้แทนของรัฐบาลจึงได้กราบบังคมทูลลาเพื่อเดินทางกลับกรุงเทพฯ เพื่อแจ้งเรื่องนี้ให้กับรัฐบาลทราบต่อไป และก่อนที่จะเดินทางกลับหลวงธำรงนาวาสวัสดิ์ได้รับมอบหมายให้เข้าเฝ้าฯ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์ และพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอานันทมหิดล

"...ในระหว่างที่พักอยู่กรุงปารีส ได้ขอให้อัครราชทูตสยามประจำกรุงปารีสโทรเลขไปยังหม่อมสังวาล มหิดล ซึ่งอยู่ที่โลซาน (Lausanne) ประเทศสวิสเซอร์แลนด์ ว่ารัฐบาลมีคำสั่งให้กระผมมาเฝ้าพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอานันทมหิดล จะโปรดให้เข้าเฝ้าวันใด ได้รับโทรเลขตอบจากหม่อมสังวาลว่า โปรดให้เข้าเฝ้าในวันที่ ๑๔ กุมภาพันธ์ ฉะนั้นในวันที่ ๑๔ กุมภาพันธ์ กระผมจึงเดินทางออกจากรุงปารีสโดยทางรถไฟ ถึงโลซาน (Lausanne) ในวันนั้น และได้เข้าเฝ้าพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอานันทมหิดล เมื่อเวลา ๑๙.๓๐ น...." (หนังสือที่หลวงธำรังนาวาสวัสดิ์ เรียนพระยาพหลฯ นายกรัฐมนตรี เกี่ยวกับเรื่องสละราชสมบัติ ลงวันที่ 1 มีนคม 2477)

"...วันที่ 12 กุมภาพันธ์ 2477 แม่มีจดหมายกราบทูลสมเด็จพระพันวัสสาฯ ว่าหลวงธำรงนาวาสวัสดิ์จะมาหาเพื่อพูดเรื่องพระองค์เจ้าอานันทมหิดล '...หม่อมฉันก็จะบอกกับเขาว่าการรับหรือไม่รับนั้นไม่เป็นหน้าที่ของหม่อมฉันที่จะตอบ แล้วแต่ใต้ฝ่าพระบาท*และพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว หม่อมฉันมีสิทธิที่จะพูดได้ก็คือสำหรับร่างกายของนันท เพราะเวลานี้ร่างกายยังอ่อนแอนัก และไม่ถูกกับอากาศร้อน หมอแนะนำให้อยู่ที่นี่ต่อไป...' ..." (เจ้านายเล็กๆ ยุวกษัตริย์)

"...19 กุมภาพันธ์ 2477 แม่ได้มีจดหมายไปกราบทูลสมเด็จพระพันวัสสาฯ ว่า '..เขาพูดเรื่องรัฐบาลอยากให้นันทเป็นพระเจ้าแผ่นดิน เมื่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงลาออกจริงๆ หม่อมฉันก็ได้พูดกับเขาตามที่ได้กราบทูลไป คือการจะรับหรือไม่รับต้องแล้วแต่ใต้ฝ่าพระบาท* และพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เขาเข้าใจและทราบดี..' ..." (เจ้านายเล็กๆ ยุวกษัตริย์)

หลวงธำรงนาวาสวัสดิ์ เดินทางกลับถึงกรุงเทพฯ ในวันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2477 และในวันที่ 1 มีนาคม 2477 ได้มีหนังสือเรียนนายพันเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา นายกรัฐมนตรี เกี่ยวกับเรื่องสละราชสมบัติความว่า

"... ข้อ ๑ ... มีความตอนหนึ่งว่า ถ้าทรงสละราชสมบัติแล้ว ให้สภาผู้แทนราษฎรเลือกพระบรมวงศ์พระองค์ใดพระองค์หนึ่งขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์ ก็จะตัดความระแวงสงสัยในระหว่างพระองค์ท่านกับรัฐบาลและสภาฯ เสียได้ แต่ก็ทรงเห็นว่ามีทางเสียในข้อที่อาจมีผู้คิดล้มพระมหากษัตริย์พระองค์ใหม่เสียและขอร้องให้พระองค์ท่านกลับขึ้นครองตำแหน่งตามเดิม แต่ทางเสียนี้ทรงเห็นว่า ถ้าหากได้ประกาศเสียโดยชัดเจนว่า ได้ทรงสละราชสมบัติโดยสมัครพระทัย และแม้ว่าจะมีผู้ใดกระทำการใดๆ เพื่อถวายพระราชอำนาจคืน ก็จะไม่ทรงยอมรับ ดังนัีี้แล้วก็จะแก้ทางเสียนี้ได้

ข้อ ๒ ... ถ้าทรงสละราชสมบัติจริงแล้ว ก็จะไม่ทรงใช้พระราชอำนาจตามที่บัญญัติไว้ในกฎมณเฑียรบาลว่าควรให้เป็นไปตามกฎมณเฑียรบาลว่าด้วยการสืบราชสันตติวงศ์ และรัฐธรรมนูญจะดีกว่า เพราะจะได้ไม่เป็นการกระทบกระเทือนและนำมาซึ่งความย่งยากอันเกิดจากการชิงราชสมบัติในภายหน้า..."

* หมายถึง สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสามาตุจฉาเจ้า (พระยศในขณะนั้น)

Create Date : 16 มิถุนายน 2549
Last Update : 17 มิถุนายน 2549 18:09:59 น.
Counter : 2209 Pageviews.

9 comments

	สวัสดีปีใหม่ Rain_sk (1 ม.ค. 2567 21:38:33 น.)		สวัสดีปีใหม่ Rain_sk (1 ม.ค. 2567 21:38:33 น.)
	สวัสดีปีใหม่ Rain_sk (1 ม.ค. 2567 21:38:33 น.)		ประสบการณ์ ทำพาสปอร์ตที่สายใต้ใหม่ newyorknurse (2 ม.ค. 2567 17:45:17 น.)