ขุนองค์กับการสวรรคตของสมเด็จพระนารายณ์มหาราช
"...พระราชรักษาให้เรียนถามพญาเพชราชา พญาสุระศักว่าพร้อมแล้วหรือยัง บอกว่าพร้อมแล้ว ขุนองค์อยู่งานถอนนิ้วขึ้นจากพระองค์พระโอษฐ์งับก็นิ่งไป วัน ๗ฯ๙ ค่ำ เพลา ๑๐ ทุ่ม เสด็จนิพพานฯ"--พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพระจักรพรรดิพงษ์(จาด)
หลักฐานร่วมสมัยของตะวันตกจำนวนมาก ระบุว่าสมเด็จพระนารายณ์ประชวรสวรรคตในวันอาทิตย์ที่ ๑๑ กรกฎาคม พ.ศ.๒๒๓๑ ที่ลพบุรี หลังจากโดนออกพระเพทราชา ออกหลวงสุรศักดิ์สองพ่อลูกก่อรัฐประหารยึดอำนาจมาเป็นเวลาหลายเดือน
สำหรับการสวรรคตของสมเด็จพระนารายณ์ส่วนใหญ่กล่าวว่าทรงประชวรเรื้องรังมาเป็นเวลานานตั้งแต่ก่อนถูกรัฐประหาร แต่ก็มีหลักฐานบางชิ้นที่ระบุว่าอาจจะถูกลอบปลงพระชนม์ด้วยการวางยาพิษ ซึ่งใีการกล่าวถึงในรูปข่าวลือที่หลากหลายรูปแบบ
แต่ในที่นี่จะขอเน้นถึงตัวขุนองค์เป็นหลัก
อธิบายเบื้องต้นว่าพระราชพงศาวดารไทยส่วนใหญ่ชำระต่อเป็นทอดๆ ฉบับที่ความสมัยอยุธยาเริ่มตั้งแต่ฉบับพันจันทนุมาศ(เจิม)ชำระสมัย ร.๑ ความสมัยสมเด็จพระนารายณ์ขาดไป ๒ เล่มสมุดไทย มีต่อก็ตอนพระองค์สวรรคตแล้วจนไปเขียนจบสมัยพระเจ้าเสือ จากนั้นเจ้าพระยาพิพิธพิชัย(น่าจะเป็นเจ้าพระยาเพชรพิชัย)ชำระใหม่ตั้งแต่สมเด็จพระนารายณ์ประชวรก่อนสวรรคต(แต่ส่วนก่อนหน้าที่ขาดไปได้เว้นไว้)จนถึงเสียกรุงศรีอยุทธยา ฉบับต่อๆมาคือ ฉบับบริติชมิวเซียมกรุงลอนดอน ฉบับพระพนรัตน์(ฉบับหมอบรัดเลย์) ฉบับพระราชหัตถเลขา ส่วนใหญ่ก็ลอกๆกันมาแต่ก็มีข้อความพิศดารก็เพิ่มขึ้นตามลำดับ พระราชพงศาวดารฉบับพระจักรพรรดิพงศ์(จาด)ถูกค้นพบภายหลัง ข้อความเหตุการณ์สมัยสมเด็จพระนารายณ์ทั้งปีศักราชและการลำดับเหตุการณ์หลักตรงกับหลักฐานของยุโรป(ในขนาดที่พงศาวดารฉบับอื่นๆทั้งพิศดารและปีศักราชคลาดเคลื่อน) อย่างไรเสียพงศาวดารฉบับนี้ยังมีความน่ากังขาอยู่บ้าง เดิมผมคิดว่าพงศาวดารฉบับนี้น่าจะชำระสมัยปลายกรุงศรีอยุทธยา แต่ก็มีเหตุการณ์เช่นระบุปีเกิดกบฏธรรมเถียรผิด บอกว่าพระเจ้าเสือครองราชย์ ๗ ปี แต่ระบุศักราชผิดบ้าง แต่เหตุการณ์สมัยพระนารายณ์จะขอยึดว่าถูกต้องไว้ก่อน(แต่วันสวรรคตผิด) ในพระราชพงศาวดารเกือบทุกฉบับ ในตอนที่ออกพระเพทราชาขึ้นครองราชสมบัติมีการกล่าวถึงการแต่งตั้งขุนนางผู้หนึ่งคือขุนองค์ บานแพนกเดิมของฉบับพันจันทนุมาศ(เจิม)กล่าวว่า ขุนองค์ขุนสนิท มีความชอบ ตั้งเป็นพระยาสุรสงคราม บานแพนกใหม่ของฉบับพันจันทนุมาศ(เจิม) ไม่กล่าวถึงขุนองค์ แต่กล่าวถึงเจ้าพระยาสุรสงครามมีส่วนช่วยลวงออกญาวิไชเยนทร์(ฟอลคอน)มาฆ่าได้ แต่ก็ถูกพระเพทราชาหาเหตุกำจัดทิ้งภายหลัง ฉบับชำระหลังจากนั้นก็กล่าวเพิ่มไปว่าหลังจากพระเพทราชาประหารเจ้าพระยาสุรสงครามไปแล้ว ทรงพระกรุณาตั้งขุนองค์มีความชอบให้เป็นพระยาสุรสงครามแทนที่ ในบรรดาพงศาวดารที่กล่าวมาทั้งหมดไม่เคยมีการระบุว่าขุนองค์ทำอะไรมาก่อน ยกเว้นฉบับเดียวคือฉบับพระจักรพรรดิพงษ์(จาด) ซึ่งยกไว้ต้นกระทู้ ฉบับนี้ก็กล่าวเหมือนกันตอนที่พระเพทราชาครองราชย์ให้พระอภัยสุรินทร์(ฉบับชำระหลังๆเรียกเจ้าพระพิชัยสุรินทร์) รับพระบัญชา เอาขุนองค์เป็นพญาสุระสงคราม พระราชทานเครื่องสูง
ขุนองค์ทำความชอบอะไร?
ข้อความในพระราชพงศาวดารฉบับพระจักรพรรดิพงษ์(จาด) เขียนไว้แบบกำกวม
น.พ.วิบูล วิจิตรวาทการ เคยเขียนไว้ในหนังสือ เกร็ดสนุกในอดีต ถึงเหตุการณ์ในพงศาวดารฉบับพระจักรพรรดิพงษ์(จาด)ตอนนี้ไว้ว่า
ข้อความนี้มีความหมายอย่างไร เหตุใดพระราชรักษาจึงถามพระเพทราชาและหลวงสรศักดิ์ว่าพร้อมแล้วหรือยัง พระเพทราชากับหลวงสรศักดิ์ก็ตอบว่าพร้อมแล้ว หลังจากนั้นเราอ่านพบว่า ขุนองค์ถอนนิ้วขึ้นจากร่างสมเด็จพระนารายณ์ และเมื่อทำเช่นนั้นพระโอษฐ์(ปาก)ก็งับแน่นิ่ง และเสด็จสวรรคต ขุนองค์นี้เป็นใครเราไม่ทราบดี เพราะเหตุใดคนที่มีตำแหน่งแค่เป็นท่านขุนจึงใช้นิ้วแตะต้องร่างกายพระเจ้าแผ่นดิน เป็นเรื่องน่าสงสัย และข้อเขียนนี้ทำให้เรามีความเข้าใจว่า ระหว่างที่นิ้วของขุนองค์ยังไม่ถอนขึ้นจากร่างสมเด็จพระนารายณ์นั้น พระโอษฐ์อ้าอยู่ ต่อเมื่อถอนนิ้วแล้วพระโอษฐ์จึงงับ และสมเด็จพระนารายณ์แน่นิ่งไป
ถ้าคิดตามหลักแพทย์สมัยใหม่ทำให้มีความรู้สึกว่า มนุษย์เราจะอ้าปากก็ต่อเมื่อในเวลาถูกผู้อื่นใช้นิ้วบีบเค้นอก และเมื่อถอนนิ้วปล่อยมือออกแน่นิ่งถึงแก่ความตายแล้ว ปากมักจะงับกลับลงมาตามเดิม จึงอยากตั้งข้อคิดว่า จะเป็นไปได้หรือไม่ที่สมเด็จพระนารายณ์มหาราชขณะประชวรหนักอยู่ใกล้ความตายเต็มทีแล้ว พระเพทราชา หลวงสรศักดิ์ได้สั่งการให้พระราชรักษาและขุนองค์เค้นคอเสียให้เสด็จสวรรคตเมื่อรู้สึกว่าถึงเวลาอันสมควรแล้ว
ข้อสันนิษฐานของ น.พ.วิบูล วิจิตรวาทการ นับว่าน่าสนใจมาก และยังอธิบายตามหลักการแพทย์ได้ด้วย
และเมื่อลองไปค้นคว้าเพิ่มเติมทำให้เจอเรื่องที่น่าสนใจและน่ากลัวมากขึ้น
น.พ.วิบูลสงสัยว่า ขุนองค์นี้เป็นใครเราไม่ทราบดี เพราะเหตุใดคนที่มีตำแหน่งแค่เป็นท่านขุนจึงใช้นิ้วแตะต้องร่างกายพระเจ้าแผ่นดิน เป็นเรื่องน่าสงสัย ทำให้ผมลองไปค้นหาทินนามที่น่าจะเข้าเค้าในพระอัยการตำแหน่งนาพลเรือนในกฎหมายตราสามดวง
พบอยู่ทินนามหนึ่งคือ ขุนองครักษา เป็นตำแหน่งของปลัดกรมหมอนวดซ้าย ในสมัยหลังก็เขียน ขุนองค์รักษา จะอ่านย่อว่าขุนองค์คงไม่แปลก
เท่านี้ก็นับว่าตอบปัญหาได้หมดว่าทำไมขุนองค์ถึงแตะพระวรกายได้ ก็คงเพราะอยู่ในฐานะที่สามารถถวายนวดให้สมเด็จพระนารายณ์ได้ นอกจากนี้ผู้ที่เป็นหมอนวดที่สามารถถวายนวดย่อมมีความเชี่ยวชาญในเรื่องร่างกายเป็นอย่างดีและคงรู้ว่าจุดไหนในร่างกายที่สามารถก็ให้เกิดอันตรายถึงชีวิตได้
เพื่อเพิ่มความแน่ใจอีกระดับจึงลองหาทินนาม ราชรักษา ของพระราชรักษาด้วย ก็พบความจริงที่ว่าเป็นทินนามของเจ้ากรมหมอนวดขวา
เท่านี้ก็แน่ชัดว่าออกพระเพทราชา ออกหลวงสุรศักดิ์ วางแผนให้หมอนวดทำอะไรบางอย่างกับสมเด็จพระนารายณ์ และอะไรบางอย่างที่ว่านั้นก็มีความเป็นไปได้ทำให้ขุนองค์ได้เลื่อนขึ้นเป็นพระยาสุรสงคราม(เพราะไม่มีกล่าวว่าขุนองค์ทำอะไรนอกจากนี้)
จริงอ่านไปรู้สึกว่าน่ากลัวอยู่เหมือนกันในตอนที่ถาม พร้อมแล้วหรือยัง แล้วตอบว่า พร้อมแล้ว ข้อความที่กำกวมไม่รู้แน่ชัดอ่านไปแล้วทำให้รู้สึกใจคอไม่ดีเลย
น่าสงสัยว่าหากการกระทำของขุนองค์เป็นการปลงพระชนม์แล้ว เหตุใดต้องปลงพระชนม์ มีหลักฐานระบุว่าช่วงนั้นสมเด็จพระนารายณ์ทรงประชวรพระอาการร่อแร่เต็มทีแล้ว บาทหลวงเดอ แบส ซึ่งมีโอกาสเข้าเฝ้าสองวันก่อนสวรรคตก็กล่าวว่าพระองค์ก็ประชวรหนัก แถมราวกับรู้แน่ว่าพระองค์จะสวรรคตจึงทูลขอให้นับถือศาสนาคริสต์ก่อนจะสวรรคต(แต่โชคร้ายที่ล่ามไม่แปลถวาย) ดูยังไงก็ไม่น่ามีหวังว่าพระองค์จะหาย ปล่อยให้สวรรคตไปเองไม่ดีกว่าหรือ
ทั้งนี้เป็นเรื่องที่ต้ิิองวิเคราะห์กันต่อไป
Create Date : 25 เมษายน 2555 |
Last Update : 27 เมษายน 2555 17:04:32 น. |
|
1 comments
|
Counter : 5464 Pageviews. |
|
|
|
จะบริหารงานอย่างไรก็คงทำไม่ได้
หรือ
อาจมีใครในใจอยู่ที่จะแต่งตั้ง ก็เลยชิงปราบดาภิเษกก่อนไหมคะ