ประวัติอำเภอคำชะอี

อำเภอคำชะอี เป็นอำเภออยู่ในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย เคยเป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดนครพนม เมื่อจังหวัดมุกดาหารได้รับการจัดตั้งเป็นจังหวัด เมื่อวันที่ 27 กันยายน 2525 จึงขึ้นเป็นเขตการปกครองอยู่ในจังหวัดมุกดาหารตั้งแต่น้นมา ตามประวัติศาตร์มีหลักฐานที่พอเชื่อถือได้ว่าเมืองนครพนมเป็นเมืองสืบเนื่องมาจากนครในอาณาจักรโคตรบูรณ์ งอยู่บนฝั่งซ้ายของแม่น้ำโขง ต่อมาได้ย้ายมาอยู่บนฝั่งขวา ในรัชสมัยพระเจ้ากรุงธนบุรี ส่วนตำนานเมืองโคตรบูรณ์ไม่ปรากฏแน่ชัดว่ามีความเป็นมาอย่างไร สรุปว่าอำเภอคำชะอีเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรโคตรบูรณ์ อันรุ่งเรืองในอดีต

ความเป็นมาของชื่อ “คำชะอี”
คนเฒ่าคนแก่ได้เล่าต่อ ๆ กันมา ถึงความเป็นมาของคำว่า “คำชะอี” มีที่มาพอเชื่อถือได้ 2 กรณี คือ
กรณีที่ 1 กล่าวกันว่า ทางทิศเหนือของหมู่บ้านคำชะอีในปัจจุบัน ซึ่งเป็นบริเวณเขตพื้นที่ป่าช้าของหมู่บ้านในทุกวันนี้ หรือที่เรียกอีกชื่อหนึ่งว่า “ ดานตึง” (ดาน เป็นภาษาท้องถิ่น หมายถึง ลานหิน ตึง หมายถึง เสียงก้อง แปลรวมความหมายถึง ลานหินที่เวลาเดินผ่านแล้วจะมีเสียงดังก้อง เพราะบริเวณใต้ลานหินลงไปเป็นถ้ำ ) เดิมนั้นเป็นป่าทึบและมีหนองน้ำอยู่ด้วย หนองน้ำที่เกิดจากน้ำคำ ซึ่งหมายถึง น้ำซับไหลรินอยู่ตลอดทั้งปี จนเกิดเป็นหนองน้ำไหลลงสู่ที่ลุ่มทางทิศตะวันออกของหมู่บ้าน และในป่าทึบดังกล่าวมีแมลงชนิดหนึ่ง ลักษณะคล้ายจักจั่นแต่ตัวเล็กกว่า ชื่อ แมลงอี มีอยู่มากมาย แมลงเหล่านี้จะมาตายรวมกันในบริเวณหนองน้ำนี้เป็นจำนวนมาก ชาวบ้านจึงเรียกบริเวณดังกล่าวว่า บ้านคำแมงอี ต่อมาสันนิษฐานว่ากลายเป็นชื่อหมู่บ้าน และบริเวณดานตึงยังปรากฏอยู่ทุกวันนี้ ซึ่งอยู่ทางทิศเหนือด้านขวามือก่อนทางเข้าหมู่บ้านคำชะอี
กรณีที่ 2 กล่าวกันว่า หมู่บ้านคำชะอี (ปัจจุบัน) มีต้นไม้ชนิดหนึ่ง เรียกว่า ต้นคำชะอี เป็นต้นไม้ที่มีดอกสีเหลือง มีกลิ่นหอม เปลือกและแก่นลำต้นก็หอมเหมือนดอก ชาวบ้านนิยมนำไปย้อมผ้าให้มีกลิ่นหอม ต้นไม้ประเภทนี้เป็นต้นไม้ที่หายาก และสูญพันธ์ไปแล้ว ชาวบ้านจำนำมาตั้งเป็นชื่อหมู่บ้านสืบมาจนทุกวันนี้

การตั้งชื่ออำเภอว่า “คำชะอี”



ที่ว่าการอำเภอคำชะอีในปัจจุบัน

ที่ว่าการอำเภอคำชะอี ตั้งอยู่ที่บ้านดอนสวรรค์ ตำบลน้ำเที่ยง แต่กลับเรียกว่าอำเภอคำชะอี หลาย ๆ ท่านอาจจะสงสัย สืบเนื่องมาจากสาเหตุดังนี้
เมื่อปี พ.ศ. 2484 อำเภอคำชะอี มีฐานะเป็นกิ่งอำเภอ ตั้งอยู่ในการปกครองของอำเภอเมืองมุกดาหาร จังหวัดนครพนม สถานที่ตั้งกิ่งอำเภอมีสถาพเป็นป่า มีภูเขาล้อมรอบถึง 3 ด้าน การคมนาคมไม่สะดวก และเป็นไปด้วยความยากลำบาก มีไข้ป่าชุกชุม สภาพอากาศเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว กลางวันอาการร้อนจัด กลางคืนอากาศเย็นจัด ทำให้ข้าราชการและประชาชนที่อยู่อาศัยมักเจ็บป่วยกันเป็นประจำ และถึงแก่ความตายอยู่เสมอ ต่อมาในปี 2492 ทางราชการจึงได้ย้ายที่ตั้งกิ่งอำเภอ จากบ้านคำชะอี ไปตั้งที่บ้านน้ำเที่ยงหมู่ 6 ตำบลบ้านซ่ง (ปัจจุบันที่ตั้งตัวอาคารที่ว่าการได้แยกเป็นหมู่บ้านใหม่ คือ บ้านดอนสวรรค์ หมู่ที่ 1 ตำบลน้ำเที่ยง ) ห่างจากที่ตั้งเดิมประมาณ 10 กิโลเมตร โดยพิจารณาเห็นว่า สถานที่ตั้งที่ว่าการกิ่งอำเภอใหม่ เป็นที่ราบเตียน ไม่มีป่าทึบเหมือนเดิม

ต่อมาในปี 2499 ได้ยกฐานะกิ่งอำเภอคำชะอี เป็นอำเภอคำชะอี เนื่องจากมีพื้นี่กว้างขวาง จำนวนราษฎรก็มากและมีความเจริญพอสมควร ทั้งนี้เพื่อประโยชน์ในการปกครองและอำนวยความสะดวกแก่ราษฎรในพื้นที่

รายชื่อผู้ดำรงตำแหน่งนายอำเภอคำชะอี

ลำดับที่ / ชื่อ - สกุล	ปีที่ดำรงตำแหน่ง
1. นายยุวรัตน์ กมลเวชช	พ.ศ. 2499  - พ.ศ. 2500
2. นายสิน เอกสุวรรณ	พ.ศ. 2500 - พ.ศ. 2503
3. นายพรรณ พิมพ์ศักดิ์	พ.ศ. 2503  - พ.ศ. 2504
4. นายศิวเรศ ณ นครพนม	พ.ศ. 2504  - พ.ศ. 2507
5. นายคำบุ เหมลา	พ.ศ. 2507  - พ.ศ. 2510
6. นายอาษา มงคลศรี	พ.ศ. 2510- พ.ศ. 2512
7. นายจำลอง ศิริพันธ์	พ.ศ. 2512 - พ.ศ. 2514
8. เรืออากาศตรีถวัลย์ พิทักษ์วงศ์	พ.ศ. 2514  - พ.ศ. 2515
9. นายโสฬส ศุภลักษณ์ศึกษากร	พ.ศ. 2515   - พ.ศ. 2515
10. พันตรีนิล บุญโสภณ	พ.ศ. 2515   -  พ.ศ. 2518
11. ร้อยตรีวิบูลย์ ภาตะนันท์	31 .ต.ค. 2518 - 1 ม.ค. 2519
12. ร้อยเอกสุรพล เมธาวิสัย	16 ม.ค. 2519 - 19 พ.ค. 2520
13. ร้อยเอกสมนึก สาริกกะวณิช	20  พ.ค. 2520 - 21 ส.ค. 2521
14. พันตรีสิโรตม์ สุวรรณนาคินทร์	22 ส.ค. 2521-  26 ต.ค. 2523
15. นายเกียรติคุณ สุวรรณกูล	11 ก.ย. 2523 - 5 ต.ค. 2527
16. นายปัญญา สากระจาย	6  ต.ค. 2527 - 5 ธ.ค. 2531
17. นายปราโมทย์ สัจจรักษ์	6 ธ.ค. 25231 - 2 ธ.ค. 2533
18. นายวรวิทย์ ชนะกุล	3 ธ.ค.2533   - 11 ต.ค.2535
19. นายวิเชียร ชวลิต	12 ต.ค. 2535 - 7 พ.ย. 2536
20. นายพงษ์ศักดิ์ นิลประภา	8 พ.ย.2536  - 16 ธ.ค. 2537
21. นายจีระศักดิ์ คำรณฤทธิศร	17  ต.ค.2537 - 31 ต.ค.2538
22. นายประวัน สัตยธีรานนท์	1 พ.ย. 2538 - 30 ก.ย.2541
23. นายประดิษฐ์ ทิพย์สุมาลัย	1 ต.ค. 2541 - 19 ก.ย.2542
24. นายโรจน์นภา จันทรโรจน์	22 ก.ย.2542 - 19 ก.ย.2543
25. นายชัยวัฒน์ อิทธิวรรณพงศ์	20 ก.ย.2543 - 5 ต.ค.2546
26. นายจีระเกียรติ ภูมิสวัสดิ์	6 ต.ค.2546 -  31 ต.ค. 2547
27. นายมลชัย บริสุทธิ์	1 พ.ย. 2547 - 25 ธ.ค.2548
28. นายจิรพงษ์ แก้วมณี	26 ธ.ค.2548 - 2554
29. นายชัยรัตน์ สุทธิธรรม	2554 – ปัจจุบัน

 



ตรงแนวรั้วด้านหน้าที่ว่าการอำเภอฯจะมีต้นตาลยืนเรียงรายอยู่ 10 ต้น