กรรมเก่า คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ.เป็นเจ้าบทบาทเดิม จากนั้น การศึกษาอาศัยปรโตโฆสะ ซึ่งมีคติว่า "คนเป็นไปตามสภาพแวดล้อมที่ปรุงปั้น" และโยนิโสมนสิการ ซึ่งมีคติย้อนกลับว่า "ถ้าเป็นคนรู้จักคิด แม้แต่ฟังคนบ้าคนเมาพูด ก็อาจสำเร็จเป็นพระอรหันต์"
space
space
space
 
พฤศจิกายน 2564
 
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
282930 
space
space
7 พฤศจิกายน 2564
space
space
space

แรงขับเคลื่อนที่จะเริ่มปฏิบัติธรรม


ตอน ๒

การเริ่มและก้าวหน้าในการปฏิบัติ

235 แรงขับเคลื่อนที่จะเริ่มปฏิบัติธรรม

     ตอนแรกขอพูดถึงต้นทุนและเครื่องประกอบในการปฏิบัติ คนเราจะออกเดินทาง ถ้าจะให้ดีก็ควรจะต้องมีเสบียง หรือมีทุน และเครื่องมือที่ช่วยในการเดินทาง อาจจะมีเข็มทิศ มีไม้เท้า มีไฟฉาย มีกระติกน้ำ และมีอะไรต่างๆ นี่เราก็จะเดินทางชีวิตก็เรียกว่า การปฏิบัติธรรม ก็ต้องมีทุน มีเสบียง มีเครื่องประกอบเหมือนกัน

    อย่างหนึ่งก็คือทุนเริ่มแรก เราจะออกเดินทาง  ตอนแรกก็ยังไม่รู้ว่าจุดหมายนี้มีทางที่คนเดินไปถึงได้จริงหรือไม่ แต่เราอาจจะเชื่อตำรา เชื่อครูอาจารย์ เชื่อคนที่บอกว่าเคยเดินทางไปถึง แล้วเราก็มีความมั่นใจ อย่างน้อยก็มีความเชื่อเป็นต้นทุนว่าทางที่เขาบอกนี้เขารู้ และเคยไปถึงจุดหมายจริง ซึ่งเราก็จะเดินทางไปถึงได้ ถ้าไม่เช่นนั้นเราก็ไม่เริ่มเดินทาง

    คนที่จะเดินทางชีวิตคือปฏิบัติธรรมก็เหมือนกัน จะต้องมีความเชื่อพื้นฐาน ความเชื่อนี้ท่านเรียกว่า ศรัทธา

    ศรัทธาในที่นี้ เป็นศรัทธาในความหมายจำเพาะ ต้องเติมคำว่า โพธิ เข้าไป เป็น โพธิสัทธา

    เดิมยาวออกไปอีกหน่อยให้เต็มว่า ตถาคตโพธิสัทธา แต่จะเรียกสั้นๆก็ได้ว่า โพธิสัทธา

    ตถาคตโพธิสัทธานี้ ท่านแปลกันว่า ความเชื่อในปัญญาตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า หมายความว่าอย่างไร พระพุทธเจ้าเคยเป็นมนุษย์ธรรมดา ต่อมาพระองค์ได้ตรัสรู้ค้นพบสัจธรรมก็กลายเป็นพระพุทธเจ้า ก็หมายความว่ามีปัญญาที่ทำให้คนกลายเป็นพระพุทธเจ้าได้ หรือมนุษย์สามารถพัฒนาปัญญาของตัวเองให้เป็นพุทธได้ เพราะฉะนั้น เชื่อในปัญญาตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า ก็คือ เชื่อในปัญญาที่ทำให้มนุษย์กลายเป็นพระพุทธเจ้า


    มนุษย์จะต้องมีปัญญาตัวนี้ และมนุษย์ก็สามารถพัฒนาให้ปัญญานี้เกิดขึ้นได้ ตรงกับที่ภาษาสมัยใหม่เรียกว่า เชื่อในศักยภาพของมนุษย์ที่พัฒนาได้ ถ้าไม่มีความเชื่ออันนี้ ก็ไปไม่รอด หรือก้าวไปไม่ได้

    ฉะนั้น คนที่จะเริ่มต้นปฏิบัติธรรมจะต้องมีความเชื่ออันนี้ คือมีตถาคตโพธิสัทธา เชื่อปัญญาตรัสรู้ของตถาคต คือเชื่อในปัญญาที่ทำให้มนุษย์กลายเป็นพุทธ เชื่อว่ามนุษย์นี้สามารถพัฒนาตนเองจนกระทั่งมีปัญญาสูงสุด ตรัสรู้เป็นพุทธได้ เชื่อในศักยภาพของมนุษย์ซึ่งเป็นสัตว์ที่พัฒนาได้

    ในเรื่องนี้มีพุทธภาษิตมากมายมาช่วยประกอบ  เช่น  พระพุทธเจ้าตรัสว่า ทนฺโต เสฏฺโฐ มนุสฺเสสุ ในหมู่มนุษย์นี้ มนุษย์ที่ฝึกแล้วเป็นผู้ประเสริฐ ฝึกแล้วคือพัฒนาแล้ว หรือได้รับการศึกษาแล้ว

     คำว่า ทม  แปลว่า ฝึก  คำว่า ภาวนา  แปลว่า  เจริญ  หรือพัฒนา  คำว่า  สิกขา แปลว่า ศึกษานี้  เป็นศัพท์ที่ใช้แทนกันได้ ใช้แทนกันบ่อย  ฝึกแล้ว  ก็หมายถึงมีการศึกษาหรือได้พัฒนาแล้วนั้นเอง   ในบรรดามนุษย์ทั้งหลายนั้น  มนุษย์ที่ฝึกแล้วหรือมีการศึกษา หรือพัฒนาแล้ว เป็นผู้ที่ประเสริฐสุด

      พุทธพจน์แห่งนั้น   ตรัสสอนให้คนมีความกล้าหาญเชื่อมั่นในตนเอง ท่านว่า

          กลฺยาณํ วต โภ สกฺขิ    อตฺตานํ   อติมญฺญูสิ

         ท่านเอย    ท่านก็สามารถทำดีได้   ใยจึงมาหมิ่นตนเองเสีย

     คนจำนวนมาก   ดูถูกตนเอง   นึกว่าตนเองไม่มีความสามารถ ก็เลยย่อท้อ ไม่สามารถทำสิ่งที่ดีงาม พระพุทธเจ้าได้ตรัสเตือนด้วยพุทธพจน์นี้ ซึ่งก็เป็นบทหนึ่งที่เร้าใจเรา มีพุทธพจน์ประเภทนี้หลายแห่งสำหรับเร้าใจอยู่เสมอให้มนุษย์มีความกล้าหาญ มีความเชื่อมั่นในตนเอง แต่ไม่ใช่เชื่อมั่นอย่างเลื่อนลอย ให้เชื่อมั่นในการที่จะพัฒนาตนเองต่อไป เพราะฉะนั้น สิ่งเริ่มแรกคือมีโพธิสัทธา ความเชื่อในปัญญาตรัสรู้ ที่ทำให้มนุษย์กลายเป็นพุทธได้

    โพธิสัทธานี้   เมื่อโยงออกไปให้เต็มระบบ  ก็คือศรัทธาในพระรัตนตรัยนั่นเอง

    ตอนนี้จะเข้าสู่ทางแล้ว พอมีความเชื่อ ก็เริ่มต้นเดินทางได้

    ทีนี้  ตัวทาง   เรียกว่าอะไร ตัวทางนี้เมื่อกี้ก็ได้ใช้คำหนี่งว่า ปฏิปทา เช่น มัชฌิมาปฏิปทา แปลว่า   ทางสายกลาง   แต่คำที่่สามัญกว่านั้น  คือคำว่า มรรคาหรือมรรค  มรรค   แปลว่า ทาง และในพระพุทธศาสนานี้ หลักธรรมที่เป็นข้อปฏิบัติทั้งหมด ก็คือ มรรค

    ตกลงมาสอดคล้องกันที่นี่ชัดเจนเลยว่า การปฏิบัติธรรม ก็คือการเดินทาง ได้แก่ การดำเนินชีวิต เพราะว่า หลักธรรมภาคปฏิบัติทั้งหมด รวมอยู่ในมรรคทั้งสิ้น

 


Create Date : 07 พฤศจิกายน 2564
Last Update : 2 มีนาคม 2567 16:45:27 น. 0 comments
Counter : 225 Pageviews.
Share

ชื่อ : * blog นี้ comment ได้เฉพาะสมาชิก
Comment :
  *ส่วน comment ไม่สามารถใช้ javascript และ style sheet
 
space

สมาชิกหมายเลข 6393385
Location :


[ดู Profile ทั้งหมด]

ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
ผู้ติดตามบล็อก : 9 คน [?]



space
space
[Add สมาชิกหมายเลข 6393385's blog to your web]
space
space
space
space
space