ประเพณีเดือนยี่เป็ง ของชาวเชียงใหม่
"ประเพณีเดือนยี่เป็ง ตอนที่ 1 (ลอยโขมดหรือลอยไฟ) "
"ประเพณีเดือนยี่เป็ง" คือประเพณีสำคัญซึ่งจะจัดขึ้นในเดือนยี่ ตรงกับเดือนพฤศจิกายน ขึ้น 15 ค่ำ ซึ่งในปีนี้ตรงกับวันที่ 2 พฤศจิกายน เมื่อถึงคืนดังกล่าวชาวล้านนาก็จะนำกระถางพร้อมเครื่องสักการะบูชาด้วยธูปเทียนลอยตามน้ำเพื่อให้ถึงญาติพี่น้องและบรรพบุรุษที่ล่วงลับพร้อมเรียกพิธีกรรมนี้ว่า "ลอยโขมดหรือลอยไฟ" โดยก่อนจะถึงวันยี่เป็ง 2-3 วัน ชาวบ้านจะทำความสะอาดบ้านเรือน วัดวาอารามปัดกวาดวิหารศาลาให้งดงาม เพื่อจัดเตรียมสถานที่สำหรับ "การตั้งธรรมหลวง"
สำหรัับกิจกรมที่สำคัญของประเพณีเดือนยี่เป็ง ประกอบไปด้วย "การตกแต่งซุ้มประตูป่า" คือการนำเอาก้านมะพร้าว ต้นกล้วย ต้นอ้อย ดอกไม้มาช่วยกันทำซุ้มประตูที่หน้าบ้าน และประตูวัด เรียกว่า "ประตูป่า" ซึ่งชาวบ้านเชื่อกันว่า ทำเพื่อต้อนรับพระเวสสันดร เพราะชาวล้านนานิยมฟังมหาเวสสันดรชาดก และขณะเดียวกันก็มีความเชื่อว่าหากใครฟังเทศน์จนครบ 13 กัณฑ์ จะเป็นสิริมงคลแก่บ้านเมืองและชีวิตความเป็นอยู่
"การจุดผางประทีป" ในช่วงพลบค่ำ ชาวล้านนาจะนำกระถางเทียนหรือขี้ผึ้งเรียกว่า "ผางประทีป" จุดเรียงไว้ตามหน้าบ้านหรือตามรั้วเท่ากับอาุยุของคนในบ้าน พร้อ "ลอยกระทงล่องสะเปา" ในยามค่ำคืนชาวล้านนาก็จะเตรียม "สะเปา" บรรจุดอกไม้ ธูปเทียน ข้าวสารอาหารแห้ง ลอยไปตามแม่น้ำ ไม่ก็เตรียมเป็นกระทงลอยเพื่อขอขมา และบูชาแม่พระคงคา
"แขวนโคมยี่เป็ง" เนื่องจากการฟังเทศน์ต้องใช้เวลานานตลอดวัน ตลอดคืน ชาวบ้านจึงทำโคมค้าง โคมแขวน โคมหูกระต่าย โคมรังมดส้ม โคมผัด โคมเวียน นำไปประดับตามวัด และ้บ้านเรือน เตรียมกัณฑ์ธรรมหรือกัณฑ์เทศน์ ข้าวตอกดอกไม้ เพื่อโปรยเวลามีขบวนแห่ โปรยเวลาเทศน์มหาชาติกัณฑ์นคร หากใครถวายดอกไม้และข้าวตอกบูชา เกิดมาในภพชาติใดจะเป็นคนมีเสน่ห์
"การปล่อยโคมลอย" การจุดโคมลอยมี 2 แบบคือ "ว่าว" หรือ "โคมลอย" เป็นแบบที่ใช้ปล่อยในตอนกลางวัีนจะเน้นด้วยกระดาษหลากสีสันเพื่อให้เห็นได้เด่นชัดจะใช้การรมควันในการที่ทำให้โคมลอยขึ้นบนท้องฟ้า การจุดโคมลอยที่ปล่อยในตอนกลางวันมักจะนำเงิน สิ่งของ หรือเขียนข้อความว่าผู้ในเก็บโคมนี้ได้ก็นำไปรับรางวัลจากผุ้จุด ส่วนโคมลอยที่ปล่อยในตอนกลางคืน จะเรียกว่า "โคมไฟ" ตัวโคมจะทำด้วยกระดาษสีขาว เพื่อให้เห็นแสงไฟที่ใช้จุดรมไอร้อนเพื่อให้โคมลอยขึ้น ทำให้เห็นเป็นแสงไฟลอยขึ้นไปบนท้องฟ้าดูสวยงามยิ่งนัก การจุดโคมลอยนี้ตามตำนานกล่าวว่า ทำเพื่อบูชาพระเกตุแก้วจุฬามณีบนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์
พบกับประเพณีเดือนยี่เป็งของชาวเชียงใหม่ ตอนที่ 2 (กาัรตั้งธรรมเดือนยี่เป็ง) เร็ว ๆ นี้
Create Date : 03 พฤศจิกายน 2552 |
|
18 comments |
Last Update : 3 พฤศจิกายน 2552 14:34:09 น. |
Counter : 5350 Pageviews. |
|
|
|