พระอาจารย์พรหมวังโส

เมื่อวันอาทิตย์ - วันจันทร์ต้นเดือนเมษา ฉันมีโอกาสไปฟังพระธรรมเทศนาของพระอาจารย์พรหมวังโส 2 วัน

เลยขอนำการเทศน์เมื่อวันอาทิตย์ที่ 6 เมษายน มาเล่าสู่กันฟัง
เนื่องจากหลวงพ่อเทศน์เป็นภาษาอังกฤษ ฉันจึงแปลและเรียบเรียงตามความเข้าใจ
ผิดพลาดประการใดขออภัยไว้ล่วงหน้า และขอน้อมรับความผิดไว้ทุกประการ

สมาธิคืออะไร

หลวงพ่อถามแล้วสาธิตโดยยกแก้วน้ำให้ดู
ยิ่งยกแก้วไว้นานเท่าไร แก้วก็จะยิ่งหนักมากขึ้นเท่านั้น
เมื่อถือไว้นานๆ จนรู้สึกว่าแก้วหนักเกินไป

เรื่องง่ายๆ ที่ควรจะทำก็คือ วางแก้วใบนั้นลง
หลังจากวางลงแล้ว เมื่อเรายกแก้วใบเดิมขึ้นมาใหม่
เราจะรู้สึกเหมือนกับว่าแก้วใบนั้นเบาลง

การนั่งสมาธิก็เหมือนการวางแก้วลง
เมื่อออกจากสมาธิ เราจะพบว่า ชีวิตนั้นไม่หนักหนาสาหัสจนเกินไปนัก

ปล่อยวาง

หลวงพ่อเปรียบเทียบสมาธิกับการทำให้น้ำในแก้วนิ่ง
หลายๆ คน ทำสมาธิโดยการบังคับ ให้ใจนิ่ง
เหมือนกับการพยายามถือไว้ให้นิ่งๆ
ยิ่งเราเกร็ง ตั้งใจถือแก้วให้อยู่นิ่งๆ
น้ำในแก้วกลับยิ่งสั่นไหว

การทำให้น้ำในแก้วนิ่งนั้น
จำเป็นต้องวางแก้วน้ำนั้นลง
แม้ว่าในช่วงที่เรายกแก้วน้ำลงสู่พื้นนั้น น้ำอาจจะกระฉอกมากสักหน่อย
เหมือนเมื่อเราปลดปล่อยการควบคุมบังคับจิตใจ
มันอาจจะกระเพื่อมเกินปกติไปบ้าง
แต่ที่สุดแล้ว มันก็จะนิ่ง เหมือนกับน้ำในแก้วที่วางอยู่บนพื้น

ทำไม

หลวงพ่อเล่าว่า ครั้งหนึ่ง สมัยที่ท่านยังบวชอยู่ที่วัดป่านานาชาติ
ครั้งหนึ่งท่านเพิ่งออกมาจากสมาธิ และเดินสวนกับหลวงพ่อชา
หลวงพ่อชาจ้องท่านเขม็งแล้วถามด้วยเสียงอันดังว่า 'พรหมวังโส ทำไม!'
หลวงพ่อได้แต่ตอบว่า I don't know
หลวงพ่อชาหัวเราะ แล้วบอกว่า งั้นจะบอกให้
หลวงพ่อจึงตั้งใจฟัง คำตอบจากครูบาอาจารย์
คำตอบของคำถามว่า "ทำไม"
คำตอบของหลวงพ่อชาคือ "ไม่มีอะไร"
แล้วหลวงพ่อชาก็ถามว่า เข้าใจไหม
ในตอนนั้นหลวงพ่อก็ตอบไปว่า เข้าใจ
ทั้งที่จริงๆ ก็ยังไม่เข้าใจ

ที่ว่าไม่มีอะไรก็คือ
ไม่มีใคร ไม่มีตัวตน มีแต่ความว่าง

การนั่งสมาธิ
การวางแก้วลง
การเลิกยึดถือ
การหยุดทำ
การไม่พยายามจะไปที่ใด
หรือไม่พยายามจะเป็นสิ่งใด
การไม่ตัดสิน
การเลิกพยายามจะควบคุมสิ่งต่างๆ


ในการนั่งสมาธิ เราจะพบว่า ยิ่งเราปล่อยวางได้มากเท่าใด ตัวเราก็จะยิ่งหายไปมากเท่านั้น
ยิ่งเราปล่อยวาง เลิกพยายามควบคุมสิ่งต่างๆ ได้มากเท่าใด เราก็จะยิ่งสงบมากขึ้น
ยิ่งอยู่นิ่ง ก็จะยิ่งมีพลัง มีความสุข และยิ่งว่าง

หากต้องการมีร่างกายที่แข็งแรง ก็ต้องออกกำลังกาย
หากต้องการมีจิตใจที่มีกำลัง ก็ต้องให้มันอยู่นิ่งๆ



ยิ่งคิด ยิ่งทำ มากเท่าใด จิตใจก็จะยิ่งอ่อนแอลง
ยิ่งตัวเราหายไปมากเท่าใด จิตก็จะยิ่งมีกำลังมากขึ้นเท่านั้น

มีคำกล่าวในคัมภีร์วิสุทธิมรรคตอนหนึ่งว่า

The path is, but no traveller on it is seen
Enlightenment is, but no person will enter enlightenment

ถ้าหากยังยึดถือในตัวตนอยู่ การนั่งสมาธิก็จะเป็นหนทางอันยากลำบาก
ยิ่งเราพยายามที่จะควบคุม สมาธิก็ยิ่งยากที่จะเกิดขึ้น

ชีวิตเปรียบดังรถโดยสารที่ไร้พลขับ

ในชีวิตของเราเราต้องพบเจอกับเรื่องต่างๆ มากมาย
บางครั้งรถโดยสารที่เรานั่งไปก็ผ่านไปยังเหตุการณ์ดีๆ
เหตุการณ์ที่เราอยากจะให้รถของเราแล่นไปช้าๆ หรือหยุดนิ่ง
เพื่อจะได้ชื่นชมสิ่งดีๆ เหล่านั้นนานๆ
มิไยที่เราขอร้องคนขับให้ลดความเร็วลง
หรือตะโกนบ่นว่าสักเท่าไร ก็ไม่ได้ผล
ยิ่งเราอยากให้รถวิ่งช้าลง
ก็ดูเหมือนคนขับจะกระทืบคันเร่งพารถห้อตะบึงให้ผ่านพ้นไปอย่างสุดความสามารถ

บางครา ที่รถแล่นผ่านไปยังเหตุการณ์อันไม่น่ารื่นรมย์
เหตุการณ์ที่เราอยากจะพ้นไปเสียเร็วๆ
เราก็ตะโกนร้องให้คนขับรีบๆ เหยียบคันเร่งไปเสียให้พ้นๆ
คนขับก็กลับจะแกล้งขับให้ช้าเฉื่อย หรือบางทีอาจจะจอดรถเสียเฉยๆ

---

ส่วนมากในการปฏิบัติธรรมนั้นในขั้นต้น
เรามักจะเสาะหาเจ้าตัวคนขับรถ เพื่อที่เราจะได้ไม่เป็นทุกข์
เพื่อที่เราจะสามารถควบคุมรถโดยสารคันนี้ได้ตามต้องการ
ให้แล่นช้าในยามที่เรามีความสุข
ให้แล่นเร็ว เมื่อเรามีความทุกข์

แต่เราสำรวจไปทั่วทั้งคันรถ
เราตามหาลึกลงไปเรื่อยๆ เราจะได้พบว่า
ณ ที่นั่งคนขับนั้น ไม่มีผู้ใดนั่งอยู่

แล้วเราจะทำอย่างไร
เราทำได้เพียงแต่กลับไปนั่งที่ผู้โดยสาร และหยุดบ่น

ก็จะบ่นไปทำไมในเมื่อไม่มีใครอยู่ฟัง
นั่งให้สบายๆ ดีกว่า

นี่อาจจะเป็นครั้งแรกในชีวิตที่เรายอมรับว่า
เราไม่อาจควบคุมอะไรได้

และเมื่อนั้นเราก็จะเรียนรู้ที่จะปล่อยวาง

เป้าหมายของชีวิต

เคยมีคนถามหลวงพ่อว่า เป้าหมายของชีวิตคืออะไร

เป้าหมายของชีวิตคือการหาเป้าหมายของชีวิต
ถ้าลองพิจารณาดู จะพบว่านี่คือความจริง
เมื่อเราพบเป้าหมายของชีวิตแล้ว
ก็เท่ากับเราได้บรรลุเป้าหมายของชีวิต


สมัยยังเป็นนักวิทยาศาสตร์
หลวงพ่อมองผ่านกล้องโทรทรรศน์ เพื่อจะค้นหาความจริงของจักรวาล
แต่ต่อมาแทนที่จะอยากรู้ว่ามีอะไรบนดวงดาว
หลวงพ่อกลับอยากรู้ว่า ใครกันที่กำลังมองดูดวงดาวเหล่านั้นอยู่
หลวงพ่อใช้การนั่งสมาธิเป็นเครื่องมือที่จะค้นพบคนๆ นั้น
คนๆ นี้คือใครกัน
ใครกันที่กำลังนั่งฟังเทศน์อยู่
ใครกันที่กำลังทำอะไรต่อมิอะไร

เป้าหมายทั้งหมดของศาสนาพุทธคือการค้นพบเก้าอี้คนขับรถอันว่างเปล่า
เพื่อที่จะหายไป

เรากำลังทนทุกข์

ยิ่งมีตัวตนมาก ก็ยิ่งทุกข์มาก
ยิ่งหายไปมาก ก็ยิ่งทุกข์น้อยลง

How wonderful it is, to be nothing...

Create Date : 18 เมษายน 2551 Last Update : 19 มิถุนายน 2552 22:37:31 น. Counter : 2757 Pageviews.		24 comments
Share Tweet

	ที่อยู่ถูกสูตร ตั้งหลัก อธิษฐาน การทำ เพียร กล้า กล้าหาญ เข้มแข็ง อดทน สู้ ปัญญา Dh (3 ก.ค. 2568 10:00:07 น.)		: กะว่าก๋าแนะนำหนังสือ - ความสุขโดยสังเกต : กะว่าก๋า (2 ก.ค. 2568 04:34:43 น.)
	: กะว่าก๋าแนะนำหนังสือ - วิชา ภูผา ชีวิต : กะว่าก๋า (30 มิ.ย. 2568 05:01:21 น.)		: กะว่าก๋าแนะนำหนังสือ - แห่งใดหรือคือบ้าน : กะว่าก๋า (29 มิ.ย. 2568 05:44:44 น.)