สำหรับบทความชุดนี้ ผู้เขียนขอหยิบยกเอากรณีที่คาปาซิเตอร์ในแอร์ ได้เกิดระเบิดขึ้น ซึ่งที่นำมาเขียนเป็นบทความก็เพราะเป็นเคสที่ผู้เขียนได้พบเจอมากับตนเอง จึงอยากแชร์ประสบการณ์บอกเล่าให้กับผู้ใช้งานทั่วไป

ซึ่งแอร์ยี่ห้อที่เกิดเหตุนี้จะว่าไปแล้ว หลังๆมานี้ ก็มักจะมีผู้ใช้งานหลายท่าน เจอปัญหาขัดข้องแอร์ที่ใช้งานอยู่ไม่เย็น เพราะมีสาเหตุมาจากตัวคาปาซิเตอร์รันของคอมเพรสเซอร์เสีย ทำให้คอมเพรสเซอร์สตาร์ทออกตัวไม่ได้ แอร์จึงไม่เย็น

ผู้เขียนได้ดูผ่านตามาอย่างคร่าวๆ จากรายการแจ้งซ่อมรวมที่ทีมงานได้รับเข้ามาช่วงหลังมานี้ก็มีเคสเข้าไปเปลี่ยนคาปาซิเตอร์ให้แอร์ยี่ห้อนี้อยู่พอสมควร 

ถ้าหากคุณผู้อ่านท่านใดที่ทำงานอยู่เกี่ยวกับแอร์บ้านหรือเป็นช่างแอร์ คงจะมีโอกาสเจอเคสเปลี่ยนคาปาซิเตอร์แอร์ยี่ห้อนี้อยู่บ้างไม่มากก็น้อย ส่วนใครที่ไม่ได้อยู่ในวงการงานซ่อมแอร์บ้าน ก็อาจจะลองค้นหาเพิ่มเติมในกูเกิ้ลหรือไม่ก็ลองย้อนกลับไปดูบทความในพันทิปที่ผ่านๆมา ก็อาจจะมีเรื่องปัญหาของคาปาซิเตอร์ของแอร์ยี่ห้อนี้ก็มีให้เห็นอยู่ในแวดวงสังคมออนไลน์เช่นกัน

สำหรับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น...ในวันที่เกิดเหตุเป็นช่วงเช้าของวันทำงานปกติ ผู้เขียนเองก็นั่งทำงานอยู่ในห้องทำงานชั้นบนของที่ร้าน สักพักก็ได้ยินเสียงระเบิดจากด้านนอกดังเข้ามาดังค่อนข้างชัดเจน ซึ่งตอนแรกที่ได้ยินเสียงดังกล่าว ผู้เขียนเองก็คิดว่าคงจะเป็นฟิวส์แรงสูงที่หม้อแปลงบนเสาหน้าร้าน ปลดวงจรลงอีก แต่ว่าไฟในห้องทำงานไม่ดับ จึงได้ถามลงไปยังข้างล่างให้ช่วยเช็คที่หน้าตู้ควบคุมไฟฟ้า ว่าไฟมาครบทั้งสามเฟสหรือเปล่า ก็ได้คำตอบว่าระบบไฟปกติดี มาครบทั้งสามเฟส แรงดันเฉลี่ยที่วัดได้ ของเฟสเทียบกับนิวทรัล แต่ละเฟสก็มีระดับแรงดันเฉลี่ยที่ราวๆ 225 V

ที่ในตอนแรกคิดว่าเป็นเสียงของฟิวส์แรงสูงเพราะเมื่อช่วงราวๆสองสัปดาห์ก่อนหน้า ในตอนช่วงที่ฝนตกลงมาปรอยๆของช่วงเช้า ก็เกิดเสียงระเบิดดังสนั่นได้ยินเสียงชัดเจน ครั้งนั้นที่มาของเสียงมาจากฟิวส์แรงสูงของหม้อแปลงที่ร้านก็ปลดวงจรลงมาเอง

แต่เคสนี้ เมื่อได้ทราบว่าเสียงดังที่ได้ยินนั้นไม่ได้มาจากฟิวส์แรงสูงที่หม้อแปลงของร้าน ก็ทำงานต่อไม่ได้ใส่ใจอะไร ยังคิดว่าคงเป็นเด็กแว๊นมาปาประทัดยักษ์เล่นประมาณนั้น แต่ผ่านไปสักพักหนึ่งไม่นานก็รู้สึกว่าแอร์ในห้องทำงานมันไม่เย็นเลย ดูที่รีโมทก็ยังคงตั้งไว้ที่ระดับเดิม และเริ่มเหมือนจะได้กลิ่นไหม้นิดๆโชยมาอ่อนๆ แต่หาที่มาในห้องก็ไม่พบ แง้มม่านที่ประตูระเบียงมองออกไปก็พบว่าควันสีขาวกำลังออกมาจากชุดคอยล์ร้อนแอร์ 

จากนั้นจึงรีบเดินออกไปที่แผงควบคุมไฟฟ้า เพื่อปิดเบรกเกอร์ของแอร์ แล้วหยิบถังดับเพิ่งที่วางใกล้ๆติดมือมาด้วย ยืนดูที่คอยล์ร้อนอยู่สักพัก ก็ไม่เห็นการลุกไหม้อะไรเพิ่ม ตอนนั้นยังคาดว่าเสียงระเบิดที่ได้ยินคงไม่ใช่การระเบิดของคอมเพรสเซอร์หรือการระเบิดของแรงดันในระบบแน่ เพราะถ้าระเบิดโดยแรงดันในระบบแอร์สภาพมันจะต้องดูไม่จืด และต้องมีน้ำยาแอร์รั่วออกมาแน่ แต่สภาพภายนอกตอนนั้นไม่ได้ดูเลวร้ายมากขนาดนั้น ก็คาดว่าน่าจะเป็นที่การลัดวงจรของอุปกรณ์ทางไฟฟ้าภายใน ซึ่งเสียงดังระดับนี้ความเป็นไปได้ก็เห็นจะเป็นเสียงจากการระเบิดของคาปาซิเตอร์ 

จากนั้นผู้เขียนจึงเรียกคนในร้านให้เอาเครื่องมือมาลองเกาะดูว่ามันเป็นอะไรกันแน่

และหลังจากนั้นคนที่ผู้เขียนให้ไปตรวจเช็ค ก็มาพร้อมกับคาปาซิเตอร์รัน ที่มีสภาพดังที่เห็นในภาพด่านล่างนี้

คนคนรอบข้างหลายคนที่ได้มาเห็นสภาพ ก็ต่างบอกกับผู้เขียนว่า “เคสนี้โหดจริงๆ” เพราะโดยทั่วไปในแอร์ที่ใช้กัน ไม่ว่าจะเป็นยี่ห้ออะไรก็ตาม การชำรุดของคาปาซิเตอร์รันในแอร์ ตัวคาปาซิเตอร์อาจจะขาดที่ข้างในซึ่งไม่มีความผิดปกติให้เห็นภายนอก แต่ถ้าเป็นการชำรุดแบบที่แสดงอาการให้เห็นได้ภายนอกก็มักจะเป็นอาการบวมเท่านั้น อาจจะเพราะว่าตัวถังที่บรรจุคาปาซิเตอร์ชนิดนี้เป็นโลหะหนา ด้วยรูปทรงและวัสดุรวมถึงการเชื่อมรอยต่อ ส่วนหนึ่งก็จะทำให้มันมีความแข็งแรงในระดับหนึ่งอยู่แล้ว ในเคสที่ใช้กับแอร์บ้านนั้นการระเบิดออกมาแบบในครั้งนี้จึงถือว่าค่อนข้างจะรุนแรงอยู่พอควรสำหรับเคสที่ใช้กับแอร์ ซึ่งเราไม่ค่อยจะพบได้บ่อยนัก 

แต่ถ้าเป็นเคสของคาปาซิเตอร์ที่ใช้ต่อในระบบไฟฟ้าเพื่อปรับปรุงคุณภาพของไฟฟ้า(ปรับปรุงค่าตัวประกอบกำลังไฟฟ้า)การระเบิดขณะใช้งาน เป็นเรื่องที่อาจจะพบได้บ่อยกว่า หากคาปาซิเตอร์ที่ใช้คุณภาพไม่ดี หรือใช้งานในสภาวะไม่เหมาะสม

ภาพแสดงตัวอย่างคาปาซิเตอร์รันของแอร์ที่มีอาการบวม

และถ้าหากเคสนี้ไปเกิดกับผู้ใช้แอร์ ที่ไม่ได้มีความรู้เฉพาะในด้านไฟฟ้า ทางบริษัทผู้ผลิตอาจจะสรุปสาเหตุของกรณีนี้ ว่าเป็นผลมาจากความไม่เสถียรของระบบไฟฟ้าที่ใช้งานแน่ 

แต่กรณีนี้หากจะมาสรุปว่าสาเหตุอยู่ที่ระบบไฟฟ้าของผู้เขียนเองไม่เสถียร ก็คงจะต้องเถียงกลับไปว่าเป็นไปได้ยาก เพราะผู้เขียนค่อนข้างเชื่อมั่นในความเสถียรของระบบไฟฟ้าที่นี่ ที่ค่อนข้างเชื่อมั่นระบบไฟฟ้าของตนเอง ก็เพราะเป็นระบบไฟฟ้าที่ได้ทำการออกแบบด้วยตนเอง มีหม้อแปลงแรงสูงที่ติดตั้งเองเพื่อใช้เฉพาะรายไม่ได้ใช้ร่วมกับบ้านอื่น เพราะด้วยความที่ว่าอาคารนี้ ด้านล่างเปิดเป็นร้านขายของ การไฟฟ้าฯจึงจัดประเภทผู้ใช้ไฟให้อยู่ใน ประเภทที่ 2 คือกิจการขนาดเล็ก ทำให้ต้องติดหม้อแปลงแยกของตนเอง 

มาดูแอร์ตัวที่เกิดเหตุการณ์คาปาซิเตอร์ระเบิดแอร์เครื่องนี้เป็นแอร์ของ Mitsubishi Electric รุ่น Econo Air ขนาดทำความเย็น 13,000 BTU เป็นรุ่นที่จัดอยู่ในระดับพื้นฐาน ซึ่งแน่นอนว่าไม่ใช่ระบบอินเวอร์เตอร์

ในส่วนของคาปาซิเตอร์ (Running Capacitor) ที่แอร์ของ Mitsubishi Electric Mr.Slim นำมาใช้ประกอบในแอร์ ช่วงหลังมานี้ทางผู้ผลิตได้ใช้คาปาซิเตอร์ ยี่ห้อ EPCOS โดยในช่วงหลังมานี้ก็พบว่าแอร์ของ Mitsubishi Electric ที่ใช้คาปาซิเตอร์ยี่ห้องนี้ มักมีปัญหาที่มาจากคาปาซิเตอร์เสียอยู่บ่อยครั้ง และครั้งนี้ของผู้เขียงเอง ก็นับว่าได้แจ๊คพ็อตใหญ่คาปาซิเตอร์จากไปพร้อมด้วยเสียงระเบิดที่มีให้ตกใจเล่น 

และหากแอร์ของท่านผู้อ่านท่านใดที่วันดีคืนดีเกิดเจอปัญหาแอร์ไม่เย็น และเมื่อให้ช่างมาตรวจสอบดูก็สรุปออกมาว่าคาปาซิเตอร์เสีย หากเป็นแอร์ยี่ห้อเดียวกันและใช้คาปาซิเตอร์ยี่ห้อเดียวกับที่ผู้เขียนได้นำเสนอมานั้น

การนำคาปาซิเตอร์ตัวใหม่มาเปลี่ยน อาจจะเลือกใช้คาปาซิเตอร์ยี่ห้ออื่นก็ได้เพราะการสั่งคาปาซิเตอร์ที่เป็นอะไหล่แท้จากศูนย์บริการ Mitsubishi อาจจะเจอราคาของอะไหล่ ที่ค่อนข้างสูงกว่าราคาอะไหลทั่วไปตามท้องตลาด ซึ่งคาปาซิเตอร์ที่สั่งจากศูนย์ ก็คงจะหนีไม่พ้นยี่ห้อเดิมที่เสียไป ซึ่งถ้าเอามาเปลี่ยนก็ไม่รู้ว่าจะเสียง่ายอีกหรือเปล่า

หากจะเปลี่ยนคาปาซิเตอร์ โดยนำของอื่นมาใช้สามารถทำได้ ขอให้เป็น Running Capacitor ที่มีค่าความจุเท่ากับของเดิม มีระดับค่าแรงดันไฟฟ้าที่ใกล้เคียงกับที่ตัวเลขบนคาปาซิเตอร์ตัวเดิม ก็สามารถใช้แทนกันได้ไม่มีปัญหา

หากใครที่สงสัยว่าคาปาซิเตอร์ที่เสีย สามารถเคลมกับทางผู้ผลิตได้หรือเปล่า

ในเคสของผู้เขียนเองที่เกิดขึ้นนั้น แอร์เครื่องดังกล่าวติดตั้งมาพร้อมๆกับตอนสร้างอาคารเสร็จ ซึ่งมันก็ผ่านมาราวๆ 3-4 ปีแล้ว แอร์เครื่องนี้ถ้าพูดเรื่องของเงื่อนไขการรับประกันนั้น ผู้ผลิตรับประกันคอมเพรสเซอร์ 5 ปี แต่อุปกรณ์อื่นๆนั้นจะรับประกันแค่ 1 ปี จึงไม่ต้องคิดถึงเรื่องของการเคลมประกันให้วุ่นวาย 

ท้ายที่สุดแอร์เครื่องนี้ผู้เขียนก็ได้เอาคาปาซิเตอร์ของใหม่ที่ผู้เขียนมีอยู่แล้ว มาเปลี่ยนแทน และใช้งานต่อ

ที่เขียนบทความชุดนี้ขึ้นก็เพื่อแชร์เรื่องราวอย่างเช่นกรณีนี้ ซึ่งมันไม่ได้เกิดขึ้นบ่อยๆและยิ่งมาประสบเจอกับตัวเองแบบนี้ จึงนำมาบอกเล่าสู่กันฟัง เพราะหลังๆมานี้เริ่มรู้สึกผิดหวังในแอร์หลายเจ้า ที่จัดว่าเป็นแอร์แบรนด์ดัง มีชื่อเสียงในบ้านเรามายาวนานหลายสิบปีแต่ช่วงหลังๆมานี้หลายๆยี่ห้อ นับวันก็ยิ่งเหมือนว่าคุณภาพไม่ดีเท่าในอดีต ผู้ผลิตหลายรายในปัจจุบันส่วนใหญ่มักจะเน้นการลดต้นทุน จนส่งผลคุณภาพสินค้า