BlogGang.com : : kuk-42 :

คำนวณน้ำ แบบวิธี ชปท. บทที่ 2

บทที่ 2 หาระยะเวลาที่จะต้องใช้ในการเติมน้ำให้เต็มพื้นที่

หลักการ สูตรการส่งน้ำของชลประทานเป็น ลบ.ม./วินาที วงกลมคำว่า 0.747 ลบ.ม./วินาที
สิ่งที่ทุกคนรู้จักแล้วคือ ลบ.ม. จากบทที่ 1 แต่ยังสับสนว่า ทำไมต้องมี /วินาที (อ่านว่าทับวินาที)
ข้อสังเกตจากชุดคำถามเกริ่นนำว่า ทุกคนเข้าใจว่า ลบ.ม./วิ. คืออะไร ทั้งเจ้าหน้าที่ชลประทานและ ชปท.ทั้งหมด ยังไม่เข้าใจหรือ
รู้จัก /วิ. ดีพอ เอาละซี .... ตอนเรียนตั้งปีสองกว่าจะรู้จัก เวลาแค่เดี๋ยวเดียวทำไงดี...
ลองถามว่าปริมาตรหาได้หรือยัง ทุกคนตอบว่าเข้าใจมากแล้ว (บางคนยังมีสูตรสำเร็จอีก) ก็เลยถามว่า ชลประทานให้น้ำเข้าคลอง
ซี-95 กี่วัน ทุกคนตอบว่า 7 วัน (มี ชปท.บางท่านเริ่มเอะใจกับคำถามหลังนี้) คำถามต่อไป ถ้าเราเอาปริมาตรน้ำที่ได้จากบทที่แล้วที่สมมตินา
ลุงกว้าง 10 ไร่ หาร 7 วันซึ่งใน 1 วันมี 24 ชั่วโมง 1 ชั่วโมง มี 60 นาที 1 นาทีมี 60 วินาที ดูจะเห็นอะไร
ทุกคนเริ่มเอะใจ แต่มีบางคนสังเกตหน่วยว่าเป็นวินาที จึงเริ่มเข้าใจบ้าง แต่ก็ยังสับสน (ไวไปควรทำทีละขั้นตอนจะเข้าใจง่ายกว่า)

จึงยกตัวอย่างใหม่ พื้นที่แฉก 95-1 มี 305 ไร่ ถ้าต้องการน้ำ 20 เซนต์ จะต้องใช้น้ำเท่าไหร่
ทุกคนได้คำตอบตรงกัน = 305x1,600x20/100 = 97,600 ลบ.ม.
ถ้าส่งน้ำ 7 วัน จะต้องส่งน้ำ = 97,600/(7x24x60x60) = 0.161 ลบ.ม./วินาที เปรียบเทียบให้เห็นกับตัวเลข 0.747 ลบ.ม./วินาที
ชปท. เริ่มสงสัย คิดว่าไม่เข้าใจ แต่สุดท้ายเป็นปัญหาเรื่องการใช้เครื่องคิดเลขกับการไม่เข้าใจสูตรทางคณิตศาสตร์
แต่ทางชลประทานทุกคน เริ่มเข้าใจมากขึ้น จึงใช้วิธีการดึงความรู้ที่ฝังอยู่ในคน (Tacit Knowledge) ของฝ่ายหนึ่งมาช่วยอีกฝ่ายหนึ่ง
ประกอบกับวิทยากรไม่มีคนเตือน เนื่องจากประสบการณ์น้อย จึงไม่ทบทวนเหมือนการแปลงหน่วย แต่พยายามไปเรื่องต่อแทน
คำถาม ชปท.อยากรู้ว่า คลอง ซี-95 ส่งน้ำพอหรือไม่
ตั้งโจทย์ให้ทุกคนคิด แต่ละแฉกว่าจะต้องใช้น้ำเท่าไหร่
ชปท. มีแนวคิดว่าน่าจะรวมพื้นที่ทั้งหมดแล้วคิดทีเดียว ซึ่งก็สรุปว่าใช้พื้นที่ทั้งมดคือ 2,919 ไร่มาคำนวณ
ปริมาตรน้ำ = 2,919x1,600x20/100 = 934,080 ลบ.ม.
หากส่งน้ำ 7 วันจะต้องส่งน้ำ = 934,080/(7x24x60x60) = 1.54 ลบ.ม. ซึ่งเกินความจุคลอง คือ 0.747 ลบ.ม.
หากส่งน้ำ 14 วันจะต้องส่งน้ำ = 934,080/(14x24x60x60) = 0.77 ลบ.ม. .ใกล้เคียงความจุคลอง คือ 0.747 ลบ.ม.
ถึงตอนนี้ ชปท.และชลประทานทุกคนจะรู้จักความต้องการน้ำ เปรียบเทียบกับความจุคลอง ว่าถ้าความต้องการมากต้องใช้เวลาส่งน้ำนานวันขึ้นจึงจะพอใช้

ข้อสงสัย ชปท.ลุงเอ๊มกับลุงวิเชียรยังอยากรู้ว่า ตอนนี้ ชลประทานส่งน้ำ กี่ ลบ.ม./วินาที

ขอเขียนต่อในตอนต่อไป
รายชื่ออาจไม่ตรงเพราะผมจำได้บางคน

Create Date : 02 พฤศจิกายน 2552

0 comments

Last Update : 2 พฤศจิกายน 2552 10:48:05 น.

Counter : 704 Pageviews.