Bloggang.com : จอมอสูร :

๐ พระนลคำฉันท์ ๐๑ ๐

งานพระนิพนธ์ ของ
พระราชวงศ์เธอกรมหมื่นพิทยาลงกรณ์

ความนำ : กรุงเทพ ฯ วันที่ ๕ กันยายน ๒๔๕๙

พระนลคำฉันท์นี้เริ่มแต่งในตอนต้นปี พ.ศ. ๒๔๕๖ แลได้ทูลเกล้าฯ ถวายในงานเฉลิมพระตำหนักจิตรลดาระโหฐาน เมื่อวันที่ ๑๔ สิงหาคมปีเดียวกันนั้น ๕ สรรคครั้งหนึ่ง ทูลเกล้าฯ ถวายในวันขึ้นปีใหม่ พ.ศ. ๒๔๕๗ อีก ๕ สรรคครั้งหนึ่ง. เพราะได้ทูลเกล้าฯ ถวายเช่นนี้ จึ่งมีหนังสือเปนที่จดจำไว้ว่าได้แต่งใน พ.ศ. ๒๔๕๗ แล ๒๔๕๘ จบบริบูรณ์เมื่อวันที่ ๓๐ กรกฏาคม พ.ศ. ๒๔๕๘

การแต่งฉันท์นี้มิได้แต่งติดต่อคราวเดียวจบ บาคราวแต่งได้ท่อนหนึ่งแล้วทิ้งทอดไปนานๆ ก็มี เหตุดังนั้นจึงกินเวลานานนักหนา. เมื่อแต่งสำเร็จแล้วได้ให้เสมียนเขียนตัวดีขึ้นดี หวังจะเอาไว้เปนร่างหลายๆ ฉบับ กันต้นฉบับหาย ครั้งเขียนแล้วอ่านสอบดูเห็นผิดมากมาย ถ้าทิ้งไว้มีผู้คัดต่อๆ กันไปสัก ๓ ทอดคงจะเปลี่ยนแปลกไปมาก การคัดผิดนั้นจะเปนเหตุให้ฉันท์ดีขึ้นไม่ได้เปนอันขาด. คิดดังนี้จึงจัดพิมพ์พระนลคำฉันท์ขึ้นเปนครังแรก สำเร็จในเดือนกันยายน พ.ศ. ๒๔๕๙ จำนวนฉบับที่พิมพ์เพียง ๖๓เท่านั้น. การพิมพ์ครั้งนี้สำหรับเอาไว้เปนร่างชั้นหนึ่งก่อน ไม่ใช่เพื่อโฆษณาแลจำหน่าย

พิทยาลงกรณ์

ต้องขอขอบคุณ คุณ SONG982อย่างยิ่งที่นำบทประพันธ์ ไว้ในห้องสมุด ผมเอามารวบไว้ใน Blog บทประพันธ์เนะครับ เพราะที่ห้องสมุดลิงก์ไปลิงก์มาผมมึนอะ เอามาไว้ที่นี่เพื่อใช้สำหรับการศึกษานะครับ

หมายเหตุ :

๑ สารบัญ กับ ห้องรับแขก (ลงนาม) ยังไม่ล่ายทำ
อั๊วเลย เอิ้กๆ ลิงก์มาหน้านี้ก่องนะคับ ว่างๆและขยันเมื่อไหร่ จะลงมือปั่นๆอีกที

๒ รู้สึกโดยส่วนตัวว่า บางคำพิมพ์ผิด แต่ยังไม่มีเวลาแก้ไข และที่สำคัญไม่เชี่ยวชาญพอที่จะ บังอาจทำอย่างนั้นเลย มายังงัยไปอย่างงั้น ถ้าจะมีใครกรุณาแนะนำจักขอบพระคุณยิ่งครับป๋ม

๓.ไม่ทราบว่า สรรค ๑๕ เนี่ยะมันจบยัง เพราะไม่เคยอ่านเลย เพิ่งเจอที่นี่ที่แรก เอิ้ก รบกวนผู้รู้ชี้แนะด้วยนะคร้าบ

๔ เพิ่งรู้ว่า bloggang displays ได้สูงสุด ๑๕ blogs per group และแต่ละ blog มีตัวอักษรได้ไม่เกิน ๔๐,๐๐๐ อักษร ตั้งใจจะนำงานประพันธ์ที่ชื่นชอบเก็บไว้ group เดียว ฤๅ blog เดียว เซ็งเลย เพราะมีเยอะเชียว ต้องหั่นๆซอยๆแยกหลาย group หลาย blog.

เริ่มดีก่า บ่นมากเด๋วแก่เร็วยิ่งกัวๆอยู่ด้วย เอิ้กๆ

สดุดี
วสันตติลกฉันท์

...๐อัญขยมประนมนขประณาม....พระสยามสวามี
เชลงฉันท์ประพันธสดุดี...............นรเทพเถกิงไกร

...๐จักรพรรดิขัตติยนรินทร์..........ปถพินทร์ทิพาลัย
ดั่งรามราฆพไผท.......................กิติศักดิ์ประจักษ์จินต์

...๐สมเด็จปรเมนทรมหา............วชิราวุธาวนินทร์
เอกองค์พระมงกุฏสิริน................ทสุคันธ์สมัญญา

...๐นามเมืองก็เรืองกิติวิมล..........เพราะยุบลพระราชา
นามราชก็เรืองกิติประภา ............กรเหตุประเทศเรือง

...๐โสภาวิชาภรณแพร้ว...............กลแก้วกำจายเมือง
โสภณพิมลสตยเนือง ..................นิติธรขจรธรรม์

...๐ในสรวงก็แสงสุริยส่อง............ทิวก่องณะกลางวัน
สิ้นสูรย์ก็แสงศิศิรจัน....................ทรจ้าณะราตรี

...๐สูรย์จันทร์ก็ปันทินนิศา...........จกรานุจรมี
เวรเปลี่ยนและเวียนศศิรวี............ปริวัตระผลัดกัน

...๐อันองค์พระมงกุฏกษัตริย์.......ทนุรัฐนครฃัณฑ์
วันคืนพระยืนจิตกระสัน...............ธุรม่งพระองค์เดียว

...๐เชอดชาติพระราชประยุรรัก...มนภักดิกลมเกลียว
เสนาประชานรก็เหนียว...............จิตรักสมัคคุณ

...๐ครองดินอรินทมนเรนทร์......ประเมนทร์มฆาดุลย์
เดชเปรื่องกระเดื่องพระยศบุณ....ยโศลกสิเรนทร

...๐สรวมคุณพระไตรย์สรณรัตน์..สิริภัทร์อุบัติพร
ยิ่งกี้พระกีรติขจร ......................ทิศเทอดคุณาธาร

...๐พุทธานุภาพผริตผล...............สุขดลอดูลย์ดาล
ธรรมานุภาพพิมลภูล ..................ชยเชอดชลอธรรม์

...๐จำเริญพระชนม์ธนสุขี...........พลศรีสอางพรรณ
ไร้โรคนิราศภยนิรัน ...................ตรทุกขถอยไกล

...๐ฃ้าบาทประดิษฐ์พจประพันธ์...บทฉันท์ชลอใจ
ดำเนิรนิทานพระนลไน.................ษธเบื้องฉบับบรรพ์

...๐ทูลแทบพระราชบทมาลย์......มหิพาลวิบูลย์ธรรม์
หวังเสริมสราญกมลกรรณ...........พระนราธิราชา ฯ

อธิบายคำในสดุดี

๑. สดุดี แปลว่า ชม, สรรเสริญ
๒. นรเทพ แปลว่า เทวดาในหมู่คน
๓. รามราฆพ แปลว่า พระรามผู้เป็นวงศ์พระระฆุ กษัตริย์สูรยวงศ์
๔. อวนิ แปลว่า ภูมิ , แผ่นดิน
๕ ศิศิร แปลว่า เย็น หนาว
๖. ศศิ แปลว่า ทรงไว้ซึ่งกะรต่าย คือพระจันทร์
๗. อรินทม แปลว่า ทรมานศัตรู
๘. มฆ แปลว่าความสำราญ ในพระเวทแปลว่าอำนาจ ทรัพย์
๙. บุญยโศลก แปลว่า บุคคลผู้ซึ่งกวีได้แต่ลกลอนสรรเสริญแล้ว
เป็นชื่อเรียกพระราชาที่ทรงพระนามเลื่องลือในโบราณกาล
คือ พระยุธิษฐิร แล พระนลเปนต้น
๑๐. กีรติ คือ เกียรติ
๑๑. ไนษธ แปลว่า ชาวเมืองนิษัธ เป็นชื่อ พระนล

แผนผังแสดงคณะและสัมผัสการแต่งวสันตดิลกฉันท์ ๑๔
ข้อมูลผังจาก สถาบันสุนทรภู่

หมายเหตุ : การแสดงสัญลักษณ์ในแผนผัง

หมายถึง ครุ

หมายถึง ลหุ

<<< previous | สารบัญ | ลงนาม | next >>>

Create Date : 01 สิงหาคม 2548

0 comments

Last Update : 9 สิงหาคม 2548 9:37:45 น.

Counter : 2087 Pageviews.