Bloggang.com : hathairat2011

ประธานาธิบดีอับลาฮัม ลินคอล์น

"การค้ามนุษย์นั้นเห็นได้ชัดว่ายังไม่หมดไปจากโลก...แม้ไม่มีเรือจอดทอดสมอหน้าป้อมกักกัน แต่ก็ยังมีผู้คนถูกบังคับเข้าสู่ความเป็นทาสไม่รูปแบบใดก็รูปแบบหนึ่งอยู่ตลอดเวลา" โดโฮ-กวีชาวกานา

ในอดีต การสร้างบ้านเมืองอันโอฬารล้วนมาจากแรงงานทาสทั้งสิ้น หลังการเดินเรือล่องมหาสมุทรของโปรตุเกส แอฟริกาคือดินแดนแห่งการค้าขาย นอกจากเข้าไปเพื่อกอบโกยทรัพยากรต่าง ๆ แล้ว ชนชาวตะวันตกยังนำคนพื้นเมืองใส่เรือมาเพื่อนำมาใช้แรงงานในทวีปยุโรปและอเมริกา ที่กรุงลอนดอน ในปี ค.ศ. 1660 มีบริษัทค้าทาสจดทะเบียนที่ถูกกฎหมาย ชื่อ เดอะ รอยัล แอฟริกัน คอมปานี ก่อตั้งขึ้นโดย ดยุคแห่งยอร์ค (ภายหลังก้าวขึ้นเป็นกษัตริย์ในนาม พระเจ้าเจมส์ที่ 2) พระองค์จับมือพ่อค้าผูกขาดการค้ามนุษย์ด้วยกฎหมาย สั่งการควบคุมโดยกองทัพเรือที่เกรียงไกรของอังกฤษ จัดตั้งสถานีย่อยตลอดแนวชายฝั่งแอฟริกาตะวันตกควบคู่ไปกับสถานีการค้าขาย

ที่เซเนกัล มีเกาะแห่งหนึ่งที่ชื่อกอรี่ มีขนาด 900 × 300 เมตรเท่านั้น ใครจะรู้ว่าที่แห่งนี้เป็นที่ตั้งของ “บ้านทาส” (Slave House) หลังแรกของโลก จัดสร้างโดยชาวเนเธอร์แลนด์ในปี ค.ศ.1776 บ้านแต่ละหลังที่สร้างคือสถานที่กักกันชนผิวดำเพื่อรอการลงเรือข้ามมหาสมุทรไปเป็นแรงงานทั้งในยุโรปและอเมริกา มีทาสถูกส่งผ่านเส้นทางสายนี้ไม่ต่ำกว่า 10 ล้านคน หรือบางทีอาจจะถึง 50 ล้านคน

ที่สหรัฐอเมริกา ในยุคแห่งการสร้างชาติ มีการค้าขายทาสอย่างเอิกเกริก แม้ว่าเมื่อแรกมีรัฐธรรมนูญนั้น ในบทเฉพาะกาลระบุไว้ชัดว่า จะต้องยกเลิกการมีทาสภายในเวลา 21 ปี ทว่าเมื่อถึงเวลานั้นรัฐทางใต้ที่เน้นการปศุสัตว์และกสิกรรมกลับเห็นว่าพวกเขาจะต้องเสียผลประโยชน์มหาศาล ความเห็นนี้แย้งกับเมืองที่อยู่ทางเหนือขึ้นไป ที่พัฒนาไปในทางอุตสาหกรรม การประนีประนอมมีขึ้นในปี 1820 โดยตกลงกันว่า จะยอมให้มีทาสได้ในแผ่นดินที่อยู่ทางใต้เส้นแม่น้ำมิสซูรี่ แต่กลุ่มหัวรุนแรงพวกทางเหนือไม่เห็นด้วย จึงตั้งองค์การ Abolitionst ขึ้น และทำทุกวิถีทางเพื่อปลดปล่อยทาสตามเจตนารมณ์ของการก่อตั้งประเทศ อย่างที่ จอร์จ วอชิงตัน กล่าวไว้ว่า “มนุษย์ทุกคนนั้นเท่าเทียมกัน” พวกเขาแอบพาทาสหนี โจมตีเหล่าเจ้านาย ซึ่งทำให้คนทางใต้ไม่พอใจอย่างมาก

ปี ค.ศ. 1860 เกิดพรรคการเมืองใหม่ชื่อรีพับลิกัน พวกเขาส่งผู้สมัครวัย 52 ปี จากอิลลินอยส์ ชื่อ อับลาฮัม ลินคอล์น ลงสมัคร เขาเป็นที่จดจำมากก่อนหน้านี้แล้วจากการชูนโยบายจำกัดพื้นที่การมีทาส ในการรณรงค์หาเสียง รีพับลิกันชูเรื่องนี้เป็นประเด็นสำคัญ เพราะเรื่องทาสนั้นค้างคาในสังคมอเมริกามานานหลายสิบปี ลินคอล์นนั้นได้ชื่อว่ามีวาทศิลป์ที่เปี่ยมพลังและมีเสน่ห์ ทั้งคู่แข่งก็เกิดปัญหาภายใน ส่งผู้สมัครสองคนในนามพรรคเดโมแครต ลินคอล์นจึงชนะได้อย่างไม่ยากเย็น

หลังการเลือกตั้งที่ลินคอล์นได้ชัยชนะ 7 รัฐทางใต้ไม่พอใจจึงแยกตัวออกมาจัดตั้งประเทศใหม่ ในนาม สมาพันธรัฐอเมริกา แต่งตั้งอดีตรัฐมนตรีสงครามมากความสามารถอย่าง เจฟเฟอสัน เดวิส ขึ้นเป็นประธานาธิบดี จัดตั้งเมืองหลวงที่ริชมอนด์ ซึ่งอยู่ตรงข้ามกับกรุงวอชิงตัน ดี.ซี. ของรัฐบาลกลางเพียงแค่แม่น้ำโปโตแมกกั้นเท่านั้น

แล้วสงครามที่แม้กระทั่งตัวลินคอล์นเองคิดว่าไม่น่าจะยาวนานถึง 4 ปีก็เริ่มต้นขึ้น กองทัพฝ่ายใต้เข้าโจมตีป้อมซัมเตอร์ที่แคโรไลนาในวันที่ 12 เมษายน ค.ศ.1861 ลินคอล์นเรียกระดมคน 75,000 คน ตอบโต้ทันที ประชาชนทางเหนือโกรธแค้นการกระทำในครั้งนี้มาก สนับสนุนประธานาธิบดีคนใหม่กันอย่างพร้อมเพรียง สี่รัฐทางใต้ไม่พอใจจึงประกาศแยกตัวไปเข้าร่วมกับทางฝ่ายใต้ และการเข้าร่วมของสี่รัฐในภายหลังนี้ถือเป็นการสูญเสียครั้งสำคัญ เพราะ นายพลโรเบิร์ต อี. ลี บุคคลที่ถูกทาบทามจากลินคอล์นให้เป็นผู้บัญชาการกองทัพ เขาเป็นชาวเวอร์จิเนีย นอนคิดเพียงข้ามคืนก็ปฏิเสธข้อเสนอ และกลับไปรับใช้บ้านเกิดในฐานะผู้บัญชาการกองทัพเช่นกัน

เมื่อเข้าสู่ปีที่สอง ทั้งสองฝ่ายผลัดกันกำชัยและปราชัย ฝ่ายเหนือได้ปิดล้อมทางทะเลเพื่อกดดัน สงครามครั้งนี้เปลี่ยนโฉมหน้าการต่อสู้ที่โลกเคยมีมา สิ่งประดิษฐ์แห่งโลกหลังยุคอุตสาหกรรมถูกเรียกใช้ การสื่อสารด้วยโทรเลขที่รวดเร็วกว่าขี่ม้าส่งสาร เรือกลที่พิษสงร้ายกาจกว่าเรือใบโบราณ รถไฟถูกนำมาส่งเสบียงและลำเลียงกำลังพลที่มีมากกว่าฝ่ายใต้ถึงสองเท่า ความรวดเร็วเหล่านี้ทำให้การศึกของฝ่ายเหนือเป็นต่อ หากผู้บัญชาการทัพของฝ่ายใต้ไม่ใช่นายพลโรเบิร์ต อี. ลี สงครามน่าจะจบสิ้นไปแล้ว

หลังเข้ายึดเมืองนิวออร์ลีนส์และควบคุมแม่น้ำมิสซิสซิปปี้ได้ในปี ค.ศ.1862 ลินคอล์นทำตามปณิธานที่ตั้งไว้ เขาลงนามในประกาศให้มีการเลิกทาสทั่วประเทศรวมทั้งในเขตฝ่ายใต้ด้วย เขาแถลงต่อสมาชิกรัฐสภาที่มีใจความจับใจตอนหนึ่ง “...การให้อิสรภาพแก่ผู้เป็นทาส คือการรักษาอิสรภาพแก่ผู้เป็นไท เรามีเกียรติในการให้เท่ากับที่เป็นผู้รักษา”

มิถุนายน ค.ศ.1863 การสู้รบครั้งใหญ่ก็เกิดขึ้น ฝ่ายใต้คิดว่าการตะลุยขึ้นเหนือเพื่อขยี้เมืองหลวงฝ่ายเหนือน่าจะทำให้เกมจบ ทว่าที่เมือง เก็ตตี้สเบิร์ก ฝ่ายใต้บุกเข้าตีทัพฝ่ายเหนือที่มีกำลังน้อยนิดซึ่งร่นไปตั้งแนวรับบนเนินเขา โดยไม่รู้ว่าไม่ไกลจากที่นั่นมีฝ่ายเหนือรออยู่เกือบแสนคน ด้วยชัยภูมิที่ดี ทัพเหนือยันไว้ได้ แม้จะถูกตีโอบจากด้านข้าง นายพลลีสั่งระดมยิงปืนใหญ่และใช้ทหารนับหมื่นเรียงหน้า กระดานเข้าหา แต่ในการรบวันที่สามพวกเขาก็ล้มเหลวไม่เป็นท่า สิ้นสุดในสมรภูมิที่มีทหารสองฝ่ายตายเกือบครึ่งแสน

แพ้ในสมรภูมิใช่ว่าแพ้ในสงคราม นายพลลีแม่ทัพฝ่ายใต้เชื่อเช่นนั้น เขาจึงประคองการต่อสู้ไปได้อีกเกือบสองปี จนกระทั่ง วิลเลียม เชอร์แมน นายพลมากฝีมือของรัฐบาลฝ่ายเหนือ ได้นำยุทธวิธีการรบโบราณมาใช้ คือเข้าตีเมืองไหนเผาและปล้นเมืองนั้น ตลอดการเคลื่อนพลเพื่อมุ่งสู่ฝั่งแอตแลนติกยาวไกลหลายร้อยไมล์ ด้านหลังที่เชอร์แมนทิ้งไว้มีเพียงสิ่งเดียวคือความหายนะ

แล้วจุดสิ้นสุดอย่างแท้จริงก็มาถึง พลเอกยูลิซิส แกรนท์ ผู้บัญชาการทหารรัฐบาลกลาง ล้อมเมืองหลวงฝ่ายใต้นานหลายเดือนก่อนจะเข้ายึดได้ ทหารฝ่ายใต้พากันหนีทัพอย่างทุลักทุเล นายพลลีแม่ทัพหนีไปไม่ไกลก็ยอมจำนน ต้นเดือนเมษายน ค.ศ. 1865 ทหารของรัฐบาลกลางก็มีชัยชนะอย่างสมบูรณ์ อดีตประธานาธิบดีผู้หยิบยื่นอิสรภาพแก่เหล่าทาสท่านมีชีวประวัติที่น่าสนใจอย่างยิ่ง ปัจจุบันก็ยังมีผู้คนกล่าวถึงท่านมิได้ขาดปาก เร็ว ๆ นี้ก็มี DVD ภาพยนตร์เรื่อง LINCOLN ที่ว่าด้วยช่วงท้ายชีวิตของท่าน เปิดเผยช่วงชีวิตที่เต็มไปด้วยอันตราย ขณะที่สงครามกลางเมืองใกล้ยุติ ประธานาธิบดีลินคอล์นเผชิญแรงกดดันในการผ่านบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญมาตรา 13 ที่จะระบุว่าการมีทาสเป็นเรื่องผิดกฎหมาย ลินคอล์นมองยาวไกลไปถึงเพื่อนร่วมชาติที่เป็นทาสราว 4 ล้านคน และอเมริกันชนรุ่นถัดไป จึงต้องออกกฎหมายเพื่อเลิกทาสอย่างถาวร ภาพยนตร์เรื่องนี้ได้รับเกียรติจากอดีตประธานาธิบดีบิล คลินตัน มากล่าวนำเกร็ดภาพยนตร์บนเวทีลูกโลกทองคำเมื่อต้นปีที่ผ่านมา นับเป็นภาพสะท้อนให้เห็นตัวตนของชายที่ชื่อลินคอล์นได้เป็นอย่างดี.

โดย : นฤพนธ์ สุดสวาท ทีมงานนิตยสารต่วย'ตูน

แผ่นดิน อุดมการณ์ ศักดิ์ศรี และสงคราม

การสู้รบเพื่อช่วงชิงดินแดน

ในอดีตที่ผ่านมามนุษย์เราต่อสู้ทำสงครามกันมานับครั้งไม่ถ้วน ไม่เคยมีดินแดนใดที่มีมนุษย์เข้าไปอยู่แล้วจะสงบสันติอย่างถาวร อาจจะอยู่กันด้วยความผาสุกกันสักช่วงหนึ่ง หากที่นั่นมีผู้นำหรือผู้ปกครองที่เป็นคนมีศีลมีธรรม ไม่เห็นแก่ประโยชน์และอำนาจของตนเอง ขณะเดียวกัน ก็มีความเข้มแข็งพอที่จะไม่ถูกศัตรูภายนอกรุกรานเอาได้ง่ายเกินไป แต่เมื่อแผ่นดินใดมีความสุขสันติ มีความอุดมสมบูรณ์เกิดขึ้น ก็ย่อมเป็นเป้าหมายที่จะเข้าไปครอบครองโดยคนกลุ่มอื่น นอกจากเรื่องดินแดนแล้ว การดูถูก กดขี่ระหว่างคนต่างเชื้อชาติ ต่างความเชื่อกัน ก็เป็นอีกประเด็นหนึ่งที่ทำให้มนุษย์เราเกิดความขัดแย้งจนนำไปสู่สงครามกันได้เสมอ ดินแดน และศักดิ์ศรีจึงเป็นชนวนให้เกิดสงครามขึ้นมามากที่สุดตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันและจะยังคงเป็นต่อไปในอนาคต

หลายร้อยปีที่ผ่านมา ชนชาติในยุโรปเป็นชาติที่สามารถพัฒนาอาวุธร้ายแรงคือ ปืน ได้ก่อนชนชาติในทวีปอื่นๆ ประกอบกับการค้าขายที่ขยายตัวกว้างไกลออกนอกทวีปมากขึ้น ทำให้ชาติเหล่านั้นมองเห็นขุมทรัพย์ที่อยู่ในดินแดนโพ้นทะเล ทำให้เกิดการล่าอาณานิคมกันขนานใหญ่ ชนิดที่แทบจะเรียกว่า “แย่งกัน” ปักธงชาติของตนเพื่อประกาศความเป็นเจ้าของเลยทีเดียว แต่ก็ใช่ว่าจะง่ายดายนัก เพราะส่วนใหญ่เจ้าของดินแดนก็ต้องต่อต้านจนสุดฤทธิ์

ตัวอย่างของสงครามเพื่อปกป้องแผ่นดินและศักดิ์ศรีที่น่าสนใจคือ การต่อสู้ของชาวอินเดียนแดงเผ่าต่าง ๆ กับคนผิวขาวจากยุโรป ผู้เข้าไปตั้งถิ่นฐานบนดินแดนของพวกเขาที่อยู่อาศัยกันมานับพัน ๆ ปี วันที่โคลัมบัสเดินทางไปถึงทวีปอเมริกาเมื่อ ค.ศ. 1492 และประทับรอยเท้าแรกลงไปบริเวณหมู่เกาะฮิสปันอิโอล่า (ประเทศเฮติในปัจจุบัน) วันนั้นคือวันที่ปีศาจจากอีกฟากมหาสมุทรก็เข้าไปที่นั่นพร้อมๆกันด้วย เพราะไม่กี่ปีหลังจากนั้นดินแดนอันอุดมสมบูรณ์ของชนพื้นเมืองในอเมริกาใต้ก็ค่อยๆถูกชาวสเปนครอบครองไปจนหมด ไม่เพียงเท่านั้นเจ้าของดินแดนเดิมยังถูกกดขี่อย่างทารุณ ที่ทวีปอเมริกาเหนือก็ไม่ต่างจากอเมริกาใต้เท่าใดนัก ชาวยุโรปผู้อพยพเข้าไปตั้งถิ่นฐานบนพื้นดินของชนพื้นเมือง หรืออินเดียนแดง ก็เข้าไปยึดครองแผ่นดินที่พวกเขาอยู่มาตั้งแต่บรรพบุรุษ นับตั้งแต่ ค.ศ. 1600 เป็นต้นไป เกิดการต่อสู้กันระหว่างชาวอินเดียนแดงกับผู้อพยพชาวอังกฤษจำนวนหลายต่อหลายครั้ง เช่น สงครามระหว่างผู้ตั้งถิ่นฐานชาวอังกฤษกับคนพื้นเมืองเผ่าเพาฮาทาน (Powhatan) ซึ่งมีถิ่นฐานอยู่บริเวณรัฐเวอร์จิเนียในปัจจุบัน ค.ศ. 1622 นักรบชาวเพาฮาทานเข้าไปในเมืองเจมส์ทาวน์ของผู้อพยพโดยไม่มีอาวุธ ทำทีเป็นเข้าไปเพื่อแลกเปลี่ยนของกัน แต่แล้วเมื่อได้โอกาสก็หยิบฉวยสิ่งรอบตัวใช้เป็นอาวุธสังหารชาวเมืองไปร่วมสี่ร้อยชีวิต ปีต่อมาผู้ตั้งถิ่นฐานชาวอังกฤษแก้แค้นด้วยการติดต่อขอสงบศึกแต่แอบวางยาพิษในเครื่องดื่ม ทำให้เพาฮาทานเสียชีวิตไปราวสองร้อยคน ค.ศ. 1644 คนพื้นเมืองเผ่าเดิมที่จงเกลียดจงชังคนผิวขาวก็โจมตีอีกครั้ง ทำให้คนผิวขาวเสียชีวิตไปประมาณห้าร้อยคน ปีต่อมาฝ่ายผู้ตั้งถิ่นฐานก็รวมกำลังกันบุกเข้าไปโจมตีที่มั่นของเพาฮาทาน และสามารถจับตัวหัวหน้าเผ่าที่มีอายุราวหนึ่งร้อยปีได้ และถูกสำเร็จโทษในเวลาต่อมา สงครามครั้งนั้นเป็นครั้งสุดท้ายของชาวอาณานิคมอังกฤษกับชาวเพาฮาทาน

ค.ศ. 1637 - 1638 เกิดสงครามระหว่างชนเผ่าพีควัด (Pequot) กับชาวผิวขาวที่ไปตั้งรกรากบริเวณอ่าวแมสซาชูเสตต์ พลีมัธ และเซย์บรู๊ค ชาวผิวขาวซึ่งได้พันธมิตรเป็นคนพื้นเมืองเผ่าอื่นมาช่วย สงครามที่ยืดเยื้อเป็นปีครั้งนั้นจบลงด้วยชีวิตของชาวพีควัดกว่า 700 คน กับอีกจำนวนมากที่ถูกจับเป็นเชลยแล้วขายเป็นทาสออกไปตามเกาะต่าง ๆ ในทะเลแคริบเบียน

บริเวณรัฐนิวอิงแลนด์ในปัจจุบัน เดิมเป็นถิ่นที่อยู่ทำกินของอินเดียนแดงหลายชนเผ่า ในช่วง ค.ศ. 1675 - 1678 ชาวอินเดียนแดงบางเผ่าได้รวมกันแล้วตั้งให้ เมทาคอม เป็นหัวหน้า ซึ่งเมทาคอมนี้เป็นคนที่ไม่ชอบผู้รุกรานผิวขาว ขณะที่คนพื้นเมือง อีกบางเผ่าก็เข้าข้างฝ่ายผู้ตั้งถิ่นฐานชาวอังกฤษ สงครามนี้จัดว่าเป็นสงครามที่รุนแรงและสร้างความเสียหายต่อผู้ตั้งถิ่นฐานบนทวีปอเมริกาเหนือมากที่สุด มากกว่าครึ่งหนึ่งของชาวอังกฤษในแถบนั้นถูกทำลาย และประชากรก็ถูกสังหารไปจำนวนมาก ขณะที่นักรบชาวอินเดียนแดงก็เสียชีวิตไปไม่น้อยกว่าสามพันคน

อีกสงครามหนึ่งเรียกว่า สงครามทัสคาโรร่า ซึ่งเป็นชื่อคนพื้นเมือง ซึ่งมีถิ่นฐานอยู่บริเวณรัฐนอร์ทแคโรไลนา ในปัจจุบัน ในยุคแรกนั้น ทั้งคน พื้นเมืองและชาวยุโรปต่างถ้อยทีถ้อยอาศัยอยู่กันอย่างเป็นมิตรนานร่วมห้าสิบปี จนกระทั่งเข้าฤดูใบไม้ร่วงของ ค.ศ. 1711 สงครามก็เกิดขึ้น เมื่อที่ดินของชนพื้นเมืองมักจะถูกบุกรุกอยู่เสมอ คนในหมู่บ้านจำนวนมากถูกจับตัวไปขายเป็นทาส และที่สำคัญคนต่างถิ่นนำโรคไปแพร่ระบาดสู่พวกเขาด้วย หัวหน้าเผ่าทัสคาโรร่าชื่อแฮนค็อคได้ชักชวนนักรบจากเผ่าอื่นเข้าร่วมโจมตีเพื่อขับไล่คนผิวขาวออกจากดินแดนของตน การโจมตีครั้งนั้นทำให้ผู้ตั้งถิ่นฐานจากยุโรปตายไปเป็นจำนวน หลายร้อยคน หลังจากนั้นผู้ตั้งถิ่นฐานซึ่งประกอบไปด้วยชาวยุโรปจำนวนหลายชาติก็ร่วมกันตั้งกองทหารขึ้นมาตอบโต้บ้าง ค.ศ. 1712 เผ่าทัสคาโรร่าถูกโจมตีและนักรบถูกสังหารไปร่วมสามร้อยคน ผู้หญิงและเด็กนับร้อยถูกจับตัวไปเป็นทาส จากนั้นหัวหน้าเผ่าทัสคาโรร่าอีกคนหนึ่งซึ่งอยู่ทางเหนือก็ถูกเกลี้ยกล่อมให้ร่วมมือกับฝ่ายผู้ตั้งถิ่นฐานโดยสัญญาว่าจะยกให้เป็นใหญ่เหนือชนเผ่าทัสคาโรร่าทั้งหมด แต่เขาต้องจับตัวหัวหน้าแฮนค็อคให้ได้ ซึ่งไม่นานหลังจากนั้นแฮนค็อคก็ถูกจับตัวและถูกสำเร็จโทษ คนเผ่าทัสคาโรร่าที่ต่อต้านผู้ตั้งถิ่นฐานจำนวนนับพันถูกสังหารหรือไม่ก็ถูกจับไปขายเป็นทาส

ยังมีสงครามอีกหลายต่อหลายครั้งระหว่างชาวยุโรปผู้เข้าไปตั้งถิ่นฐานที่ทวีปอเมริกาเหนือ จนถึงการสู้รบระหว่างนักรบเผ่าอาพาเช่กับกองกำลังของรัฐบาลสหรัฐอเมริกาที่ยืดเยื้อนานหลายปี ต่อมาเมื่อวันที่ 31 มกราคม ค.ศ. 1875 จึงออกกฎหมายให้คนพื้นเมืองอเมริกันหรือคนอินเดียนแดงทั้งหมด ย้ายไปอาศัยอยู่ในพื้นที่ที่รัฐจัดสรรไว้ให้ ถึงกระนั้นก็ตามการต่อสู้ของคนพื้นเมืองยังคงมีอยู่หลังจากนั้นอีกหลายปีจึงสงบลง

ในประเทศไทยเรานั้น ก็เคยเกิดสงครามขึ้นระหว่างรัฐและชนกลุ่มน้อยมาแล้ว แต่สงครามดังกล่าวไม่ได้เกิดจากความขัดแย้งโดยตรงระหว่างรัฐกับชนกลุ่มน้อย แต่เกิดจากอุดมการณ์ทางการเมืองที่แตกต่างกัน

ชาวม้งนั้นสันนิษฐานกันว่า อพยพมาจากที่ราบสูงทิเบต ไซบีเรีย และมองโกเลีย เข้าสู่ประเทศจีน เมื่อราว 3,000 ปีมาแล้ว และตั้งหลักแหล่งอยู่บริเวณลุ่มแม่น้ำฮวงโห แถบมณฑลกุ้ยโจว เสฉวน และยูนนาน ม้งอาศัยอยู่ในประเทศจีนมาหลายศตวรรษ จนกระทั่งเมื่อเข้าคริสต์ศตวรรษที่ 17 จีนปกครองโดยราชวงศ์แมนจู ชาวม้งก็ถูกทางการจีนมองว่าเป็นศัตรูของชาติ และส่งทหารออกไปกวาดล้าง ทำให้ชาวม้งสูญเสียพลรบ และประชากรเป็นจำนวนมาก เป็นเหตุให้ม้งต้องทยอยอพยพถอยร่นสู่ทางใต้ของจีน และกระจายเป็นกลุ่มย่อยๆหลายกลุ่ม บ้างก็ยังอยู่ตามภูเขาสูงในเขตสิบสองปันนาของจีน บางกลุ่มเข้าไปในลาว บางกลุ่มเลยเข้าไปถึงตอนเหนือของเวียดนาม ในประเทศไทยนั้นมีนายพลวังปอ เป็นหัวหน้านำชาวม้งบางส่วนอพยพเข้ามาเมื่อประมาณ พ.ศ. 2400 เศษ

ในยุคที่พรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย (พคท.) ได้มีการก่อตั้งและปฏิบัติงานอยู่นั้น บริเวณภูหินร่องกล้า ซึ่งมีพื้นที่ครอบคลุมสามจังหวัดคือ เพชรบูรณ์ เลย พิษณุโลก ถือเป็นฐานที่มั่นสำคัญแห่งหนึ่งของ พคท. เนื่องจากมีพื้นที่เป็นป่าเขายากต่อการเข้าถึง พคท.ได้ส่งหน่วยงานเข้าไปปฏิบัติงานในพื้นที่ มีการปลุกระดมชาวเขาเผาม้งซึ่งชำนาญพื้นที่ให้ต่อต้านเจ้าหน้าที่รัฐและหันมาร่วมมือกับ พคท. ชี้นำให้ราษฎรชาวม้งจับอาวุธขึ้นต่อสู้กับเจ้าหน้าที่ เพื่อปลดแอกอำนาจรัฐ ทางกองทัพภาคที่ 3 ในเวลานั้นจึงส่งเจ้าหน้าที่เข้าไปจัดตั้งราษฎรอาสาสมัครคุ้มครองหมู่บ้านที่บ้านห้วยทราย–เหนือ ซึ่งเป็นหมู่บ้านชาวเขาเผ่าม้งที่ตั้งบ้านเรือนกันอย่างหนาแน่น จนกระทั่งเมื่อวันที่ 20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2511 คอมมิวนิสต์ได้ระดมกำลังโจมตีอาสาสมัครคุ้มครองหมู่บ้านนี้ สงครามระหว่าง พคท.ซึ่งมีนักรบชาวม้งเป็นกำลังสำคัญกับกองทัพของรัฐบาลจึงเกิดขึ้น ทำให้เจ้าหน้าที่อาสาสมัครบาดเจ็บและเสียชีวิตหลายราย หมู่บ้านชาวเขาเผ่าม้งในพื้นที่แถบนั้นมีจำนวนมาก เช่น บ้านเล่านะ บ้านเล่าเพ้ง บ้านเล่าลือ บ้านพ้อย บ้านหูช้าง บ้านสะเดาะพง ฯลฯ เมื่อ พ.ศ.2511 มีชาวม้งที่ไม่เข้าร่วมกับ พคท.เพียงหมู่บ้านเดียว คือบ้านเล่าลือ รัฐบาลไทยถือว่าเขาค้อเป็นจุดยุทธศาสตร์ที่ต้องเผด็จศึกเพื่อความมั่นคงของประเทศชาติ เขาค้อจึงกลายเป็นสมรภูมิเลือดที่รุนแรงอีกสมรภูมิหนึ่งในประวัติศาสตร์ของไทย และใช้เวลานานจนถึง พ.ศ.2525 การสู้รบจึงยุติลง สูญเสียชีวิตทหารและพลเรือนทั้งสองฝ่ายไปเป็นจำนวนมาก

เหตุการณ์ในยุคนั้นมีเรื่องราวมากมายที่ผู้คนเก็บมาเล่าขานกันไม่รู้จบ จากหลากหลายมุมมอง และเมื่อไม่นานนี้ก็มี DVD ภาพยนตร์เรื่อง ม้ง-สงครามวีรบุรุษ ซึ่งสะท้อนภาพความแตกแยกทางความคิดด้านการเมืองของผู้คนในยุคนั้น ที่ถึงขั้นต้องจับอาวุธขึ้นมาประหัตประหารกัน ซึ่งสะท้อนให้เราได้คิดคำนึงถึงความแตกแยกในยุคปัจจุบันได้อย่างชัดเจน หวังว่าบทเรียนจากอดีตคงสอนใจให้คนไทยในยุคปัจจุบันคงหันมาจับมือร่วมกันสร้างสรรค์สิ่งที่ดีงามให้สังคมโดยไม่มีการแบ่งข้างแบ่งฝ่ายกันอีกต่อไปในเร็ววันนี้.

โดย/คนเหนือ ทีมงานนิตยสารต่วย'ตูน