สุภาษิต อีสานใต้ กับเด็กชายสังวีด

สุภาษิตอีสานใต้ กับเด็กชายสังวีด


ห่างหายกันไปหลายเดือนครับที่ไม่ได้มาเขียนสุภาษิตอีสานใต้ (ภาษา ขแมร์ เซราะ แซร เยิง ) ตรงนี้ ก็เนื่องมาจากช่วงนี้ฝนตกแล้วก็ต้องทำนา ทั้งไถนา หว่านกล้า ตกกล้า ดำนา กว่าจะเข้าที่เข้าทางก็หลายเดือนไม่ใช่ย่อยเลยครับ



ตามคำเรียกร้องของแฟนๆ ที่บอกว่าอยากให้นำเสนอ สุภาษิตภาษาเขมร อันเป็นภูมิปัญญาที่ทรงคุณค่า ของชาวชนบท (เซราะกราวบ้านเรา) ที่นับวันเด็กๆ รุ่นใหม่ไม่ค่อยรู้จักกันแล้ว เป็นเป็นปรัชญาเกี่ยวกับการใช้ชีวิตที่มีคุณค่า เรามาเริ่มกันเลยดีกว่า



“แจะฮฺ ปรั๊วฮฺ รีน / เมียน ปรั๊วฮฺ รัว / กรอ ปรั๊วฮฺ กะจิล”
แปลว่า : รู้เพราะเรียน ร่ำรวยเพราะขยันหา ยากจนเพราะเกียจคร้าน
หมายถึง ถ้าต้องการมีความรู้มากต้องเรียนมาก ถ้าต้องการร่ำรวยมีทรัพย์สินเงินทองมากก็ต้องขยันหา ขยันทำงาน แต่ถ้าเกิดว่าเกียจคร้านไม่ทำงานความจนก็จะมาเยือนแน่นอน

<b>“จำเน็ย ลออ, กุม ตุก สะแอก / บาน ประปวน เกือบ พะแนก, กุม ออย เดิร กรอย”
แปลว่า : มีอาหารอร่อยอย่าเก็บไว้พรุ่งนี้ / มีเมียสวยอย่าให้เดินตามหลัง
หมายถึง การทำงานอย่าผัดวันประกันพรุ่ง และในการทำสิ่งใดต้องทำด้วยความรอบคอบ เช่น มีอาหารอร่อยหากเราไม่กินวันนี้ จะเก็บเอาไว้กินพรุ่งนี้ก็คงบูดเน่าไม่อร่อย จึงต้องกินวันนี้เท่านั้นจึงจะอร่อย หรือมีเมียสวยสะดุดตาก็เช่นเดียวกัน คนเขมรเมื่อก่อนเขาห้ามไม่ให้เมียสวยเดินตามหลังห่าง เพราะชายหนุ่มอื่นเห็นแล้วอาจจะขโมยเอาไปกินได้ จึงต้องระวัง ฉะนั้นในการทำสิ่งใดต้องทำด้วยความรอบคอบ

“คเลียน กุมฺอาล แต ซี / เมียน กุมฺอาล แต ออรฺ / กะซอด กุมฺอาล แต คล๊าจ.”
แปลว่า : หิวอย่ามัวแต่กิน / รวยอย่ามัวแต่ดีใจ / ยากไร้อย่าเพิ่งกลัว
หมายถึง อย่าด่วนทำอะไร หรือตัดสินใจอะไร โดยไม่พิจารณาไตร่ตรองให้รอบคอบ

“สันลอว์ ออย ซาบ / อังกุย ออย เตียบ / สันเลง ออย ตระเจี๊ยก”
แปลว่า : แกงให้จืด / นั่งให้ต่ำ / สำเนียงเสียงพูดให้อ่อนหวาน
หมายถึง ให้รู้จักอ่อนน้อมถ่อมตน พูดจาให้อ่อนหวาน ทำให้เข้าสังคมได้ทุกระดับ





“มนึฮฺ นึง ปรัก / ยักษ์ นึง สัจจ์ /
จะเก นึง อัจฮฺ / สะร็ย นึง ปะเราะฮฺ”
แปลว่า : คนกับเงิน / ยักษ์กับเนื้อ / หมากับขี้ / ผู้หญิงกับผู้ชาย
หมายถึง เพราะเป็นของคู่กัน อดที่จะเกี่ยวข้องกันไม่ได้หรอก

“มนึฮฺ เฮียน สะแบก ดัจจ์ / มนึฮฺ คล๊าจ สะแบก สะเวิอด”
แปลว่า : คนกล้าหนังขาด / คนขลาดหนังเหนียว
หมายถึง กล้ามาก ย่อมเกิดอันตรายกับตนเองได้ คล้ายๆ กับสุภาษิตของไทยที่ว่า “กล้านักมักบิ่น”

“สลัญ โกน ออย ประเดา / สลัญ เจา ออย ปังเกือบ”
แปลว่า : รักลูกให้สั่งสอน / รักหลานให้บังคับ
หมายถึง รักลูกหลานต้องอบรมสั่งสอนให้เป็นคนดี ไม่ใช่ปล่อยปละละเลยลูกหลานจะเป็นคนดีไม่ได้



“บาน สวาย นาย กโร๊จ / บาน ตู๊จ นาย ทม / บาน กระมม นาย จ๊ะฮฺ ”
แปลว่า : ได้มะม่วง ก็เบื่อส้ม / ได้เมียน้อยแล้ว เบื่อเมียหลวง / ได้เมียสาวแล้วเบื่อเมียแก่
หมายถึง ไม่พอใจในสิ่งที่ตนเองได้หรือสิ่งที่มี




“รึง แดก ป๊วด บาน / รึง จาน ป๊วด บัก”
แปลว่า : เหล็กแข็งสามารถดัดได้ แต่จานแข็งดัดแล้วหักอย่างเดียว
หมายถึง คนย่อมมีหลายประเภทหลายแบบ บางคนไม่ดี แต่สามารถสั่งสอนหรือแก้ไขให้เป็นคนดีได้ แต่บางคนไม่สามารถสั่งสอนหรือแก้ไขได้เลย ไม่ว่าจะใช้วิธีการใดก็ตาม


ภาพถ่าย บ้านปราสาท ต.ปราสาท อ.ขุขันธ์ ศรีสะเกษ

Create Date : 29 กรกฎาคม 2552 Last Update : 29 กรกฎาคม 2552 9:45:44 น. Counter : 2377 Pageviews.		2 comments
Share Tweet