(Photo by Aaron Burden)

หนึ่งในปัญหาที่ผมได้ยินบ่อยๆ จากนักเขียนหลายคน (รวมทั้งตัวผมเมื่อหลายปีก่อนด้วย) คือ ทำไมนิยายเราไม่ประสบความสำเร็จเท่าที่ควร เนื้อหาก็ไม่ได้แย่ ภาษาก็ไม่ได้เน่า แต่ผลตอบรับกลับเป็นไปในทางตรงกันข้าม จนอดสงสัยไม่ได้ว่า เอ๊ะ ทำไมนิยายของเรามันไม่โดน ทั้งที่มันก็ดีนะ, เราควรเขียนนิยายดี หรือเขียนนิยายโดน, แล้วจะทำให้มันทั้งดีและโดนไม่ได้เลยหรือ วันนี้ผมมีคำตอบผมฝากครับ

เวลาที่คุณเขียนนิยายสักเรื่องหนึ่ง สิ่งที่จะมีอย่างแน่นอนไม่ว่าจะโดยรู้ตัวหรือไม่ก็คือ ความคาดหวัง/เป้าหมาย ลึกๆ ในใจครับ ซึ่งความคาดหวังนั้นแตกต่างกันไปในแต่ละคน บ้างคาดหวังให้นิยายของตนแสดงกลเม็ดเด็ดพรายทางวรรณศิลป์ออกมาเต็มที่ บ้างตั้งใจเขียนนิยายถ่ายทอดองค์ความรู้ให้ผู้อื่น บ้างเขียนเผยแพร่ศาสนา บ้างคาดหวังชื่อเสียง บ้างคาดหวังเงินทอง ไม่ว่าจะเป็นการคาดหวังใดก็ตาม ไม่มีคำว่าผิดหรือถูกครับ ขอแค่คุณมีทักษะที่ดี และไม่เบื่อเขียนเสียก่อน คุณย่อมเขียนนิยายได้แน่ๆ

สิ่งสำคัญที่จะทำให้นิยายของคุณออกมา ดี และ โดน(เป้า) นั้น คือ “จุดยืน – Position” ครับ 

(Photo by Ian Schnider)

จุดยืนจะเป็นตัวกำหนดกฏเกณฑ์ ขอบเขต จุดประสงค์ วิธีการเล่าเรื่อง จุดเริ่ม และจุดจบของนิยาย พูดง่ายๆ ก็คือ จุดยืนจะเป็นตัวกำหนดวิธีการที่จะทำให้คุณไปถึงเป้าหมายที่คาดหวังไว้ เหมือนที่เขาชอบเปรียบเทียบกันว่า ถ้าจะขับรถไปเชียงใหม่ ก็ไม่ควรวิ่งลงสายใต้ เพราะมันจะไปไม่ถึง ประมาณนั้นล่ะครับ คุณจะรู้จักจุดยืนของคุณที่มีต่อนิยายเรื่องใดเรื่องหนึ่งได้ ผ่านคำถาม 2 ข้อ

1.คุณอยากเล่าอะไร – ประเด็นเยอะไว้ก่อนใช่จะดี เพราะมันทำให้คนอ่านสับสนว่าคุณต้องการพูดเรื่องอะไรกันแน่ (นึกภาพไม่ออกให้นึกถึงเวลาอ่านข้อตกลงทางกฏหมาย) ดังนั้น ก่อนจะเล่าเรื่องใดก็ตาม คุณต้องตอบตัวเองให้ได้ว่าคุณกำลังเล่าเรื่องอะไร อาทิ “ฉันอยากเล่าเรื่องรักโรแมนติก” “ฉันอยากเล่าเรื่องสยองขวัญ” “ฉันอยากเล่าเรื่องตลก” “ฉันอยากเล่าเรื่องดราม่าจัดจ้าน” “ฉันอยากเล่าเรื่องโศกนาฎกรรม” ฯลฯ เลือกเอาสักอย่างมาเป็นตัวชูโรงครับ คุณอาจจะบอกว่า เอ๊า ก็อยากเขียนสองแนวรวมกันไม่ได้เหรอ... ได้ครับ แต่ต้องมีเพียงหนึ่งเดียวเป็นตัวชู ไม่งั้นจับปลาสองมือ หลุดทั้งสองมือนะค้าบบบ จุดยืนในคำถามนี้ จะเป็นตัวกำหนดขอบเขตของนิยาย กฏเกณฑ์ จุดเริ่มต้น และจุดจบ ได้อย่างคร่าวๆ

(Photo by Negative pace)

2.คุณอยากเล่าให้ใครฟัง – การกำหนดกลุ่มผู้ฟังจะเป็นตัวกำหนดวิธีการเล่าเรื่อง วิธีเขียนก็เหมือนวิธีพูดครับ คุณคงไม่ใช้วิธีพูดกับนักวิชาการไปพูดกับเด็กประถมจริงไหมครับ เพราะขืนทำงั้น แน่นอนว่าเด็กคงเข้าใจคำพูดของคุณไม่ถึง 1 ใน 10 นิยายก็เหมือนกันครับ ไม่มีนิยายเล่มใดที่เหมาะสำหรับทุกคนบนโลก (คุณจะพูดแบบนี้ได้เฉพาะเวลาต้องการโปรโมทนิยายเท่านั้น) การกำหนดว่า “ใคร” คือคนที่คุณอยากพูดด้วย จะทำให้คุณรู้ว่าคุณต้อง “ให้” อะไรบ้าง สิ่งนี้แหละครับที่เรียกว่า การเอาใจใส่คนอ่าน ถ้าคุณอยากเล่าเรื่องให้ตัวเองฟัง... คุณก็จะใช้ภาษาที่คุณอยากฟัง เล่าในเรื่องที่คุณชอบ และที่คุณคิดว่าสนุก...คนเดียว (อันนี้ผมเป็นบ่อย ฮ่า ฮ่า ฮ่า), ถ้าคุณอยากเล่าให้เด็กฟัง... คุณก็จะเล่าเรื่องด้วยภาษาที่คุณจะใช้กับเด็กๆ ทำให้มันเป็นเรื่องง่ายๆ ให้เหมาะสำหรับเด็ก, เล่าเรื่องให้ผู้หญิงฟัง ก็จะมีวิธีการเล่าแบบหนึ่ง, เล่าเรื่องให้ผู้ชายฟัง วิธีการเล่าก็จะเป็นอีกแบบหนึ่ง และอย่าหาว่าผมหยาบคาย เพราะบางครั้งคุณอาจจำเป็นต้องเจาะลึกลงไปในขั้น กลุ่มฐานะ การศึกษา สภาพแวดล้อม ปัญหาทางจิตใจ เลยทีเดียว ทั้งนี้เพราะต่างคน ต่างก็มีความต้องการไม่เหมือนกัน ฉะนั้นแล้ว เลือกมาแค่กลุ่มใดกลุ่มหนึ่งครับ อย่าโลภ และถ้ามีนักอ่านจากกลุ่มอื่นที่ไม่ใช่กลุ่มเป้าหมายมาอ่านและชื่นชอบ ก็ให้ถือว่าเป็นกำไรของคุณเสีย

อย่างที่บอกครับ เป้าหมายในการเขียนนิยายของแต่ละคนแตกต่างกัน ลางเนื้อชอบลางยา นิยายดีของคนหนึ่งอาจจะไม่ดีสำหรับอีกคน นิยายโดนสำหรับคนหนึ่งก็อาจจะไม่โดนสำหรับอีกคนก็ได้ รู้อย่างนี้แล้ว ก่อนจะลงมือเขียนนิยายเรื่องใดๆ ก็ตาม อย่าลืมหาจุดยืนเสียก่อน แล้วนิยายของคุณจะออกมาทั้ง “ดี” และ “โดน(เป้า)” แน่นอน... ฟันธง!! 

^O^

กลิ้งโคลงแก้มขาว

(Photo by Helloquence)