24 กค 56 หมากเม่า - Antidesma thwaitesianum Muell. Arg

" Retreat" รอบบริเวณที่พัก เขียวครึ้มร่มรื่น

กุฏิเล็กๆริมลำธารสายใหญ่ต้นไม้บังไว้เกือบรอบ

พักผ่อนหายเหนื่อยจากการเดินทางไกล

เสียงเรียก โหวกเหวก

"ต้นหมากเม่า" รอบๆบริเวณกุฏิที่พัก เห็นจนชินตา

รู้จักกันมาหลายปีเพื่อนชาวเลย ชี้ชวนดูไว้ทำน้ำปานะ

" ดูอะไรนี่"

อืม แปลกจริง หาดูยาก น่าจะเป็นแมลงเต่าทองชนิดหนึ่ง

เพื่อความอยู่รอดสัตว์ต้องพรางตัวเสมอ ..เนียนมาก

สัตว์ที่ไม่ต้องพรางตัว สีสวยทำตัวโดดเด่น ถ้าไม่ใสซื่อก็คือสัตว์ที่มีพิษเต็มตัว

ธรรมชาติเป็นเช่นนั้น

ไหนๆหยิบกล้องแล้ว หยิบมาถ่ายภาพพวงหมากเม่าด้วย

ลูกอ่อนเป็นพวงเขียวใส ห้อยระย้าเต็มต้น

ลูกใกล้สุกให้สีแดงไล่สีอ่อนแก่สวย

สวยด้วยรับประทานได้ด้วย สารพัดประโยชน์

เลือกเก็บลูกแก่สีดำรับประทาน รสเปรี้ยวๆหวานๆ เมล็ดกรุบกรับ

ลาไปด้วยทะเลหมอกยามเช้า หลังคืนฝนตก

"หมากเม่า" พืชเศรษฐกิจทางภาคอีสาน ผลหมากเม่ามีสรรพคุณเป็นยาระบายและบำรุงสายตา ยอดอ่อนรับประทานสดได้ ภาคอื่นในประเทศไทยเรียกว่า เม่า มีชื่อวิทยาศาสตร์ Antidesma thwaitesianum Muell. Arg. วงศ์ Euphorbiaceae ตระกูล(Family) สติลาจินาเซียอี(Stilainaceac) สกุล(Genus) แอนติเดสมา(Antidesma)

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

หมากเม่า จัดเป็นไม้ยืนต้นที่ไม่พลัดใบ ลำต้นสูงประมาณ 6-15 เมตร ออกดอกเป็นช่อที่ปลายยอดกิ่ง ช่อดอกคล้ายช่อพริกไทย ดอกจะแยกเพศต่างต้น ออกดอกปีละ 1 ครั้งในเดือนมีนาคม-พฤษภาคม ใบเป็นใบเดี่ยวสีเขียวเข้ม มีการเรียงตัวแบบสลับ ผลหมากเม่าจัดเป็นไม้ผลชนิดฉ่ำน้ำ ขนาดผลรูปวงรี กว้าง 0.7-1.0 เซนติเมตร ยาว 0.8-1.3 เซนติเมตร ก้านผลยาว 0.3-0.5 เซนติเมตร ผลอ่อนมีสีเขียวหรือสีขาวนวล ผลเริ่มแก่มีสีแดง ผลสุกมีสีดำ ผลดิบมีรสเปรี้ยว ผลสุกมีรสหวานอมเปรี้ยวและฝาด ลักษณะของช่อผลจะยาวหรือสั้น ผลดก ลูกเล็กหรือลูกใหญ่ ผลมีรสหวาน รสฝาด หรือเปรี้ยว ขึ้นอยู่กับลักษณะของสายพันธุ์ต้นหมากเม่าของแต่ละต้น การติดผลติดปีเว้นปี ผลเมื่อสุกแก่เต็มที่เมล็ดสีน้ำตาล เมล็ดมีการพักตัวใช้เวลางอกหลังเพาะ 1-3 เดือน ผลสุกระหว่างปลายเดือนกรกฎาคม สุกเต็มที่เดือนสิงหาคม และเริ่มวายในเดือนกันยายนของทุกปี

ผลหมากเม่าสุกจะมีรสหวานอมเปรี้ยวและฝาด ซึ่งรสฝาดจะมีสารฟลาโวนอยด์(Flavonoid) มีคุณสมบัติยับยั้งไม่ให้ผนังหลอดเลือดเสื่อมหรือเปราะช้าลง

และรสขมจะมีสารแทนนิน(Tannin)ทำให้เกล็ดเลือดจับตัวกันน้อยลงในหลอดเลือดซึ่งจะช่วยไม่ให้เป็นโรคหัวใจล้มเหลว ในผลหมากเม่าสุกดำที่มีสีม่วง จะมีสาร

แอนโทไชยานินจะช่วยขับสารพิษออกจากร่างกาย ต้านอนุมูลอิสระไม่ก่อให้เป็นโรคมะเร็ง และจะช่วยชะลอความแก่ได้อีกด้วย

คุณค่าทางด้านสมุนไพร

การบริโภคผลหมากเม่าสุกในปริมาณที่พอเหมาะ มีสรรพคุณเป็นยาระบาย ช่วยบำรุงสายตา ขับเสมหะ ฟอกโลหิต ใช้ใบหมากเม่านำไปอังไฟแล้วนำมาประคบ

จะรักษาอาการฟกช้ำดำเขียวได้ ใบหมากเม่าสดนำมาตำพอกรักษาแผลฝีหนอง นำเอาหมากเม่าทั้งห้าคือ ราก ลำต้น ใบ ดอก ผล ต้มดื่มเป็นประจำเป็นยาอายุวัฒนะ

ยอดอ่อนหมากเม่ายังนำมารับประทานเป็นผักได้

หมากเม่าหรือมะเม่าเป็นไม้ผลท้องถิ่นทางภาคอีสาน โดยเฉพาะในเขตเทือกเขาภูพาน จังหวัดสกลนครเป็นไม้ผลเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ

ผลหมากเม่านำมาแปรรูปได้หลายชนิดเช่น น้ำผลไม้ แยม และทำไวน์ที่มีคุณภาพสูงอีกด้วย

ในปัจจุบันหมากเม่าได้รับการพัฒนาพันธุ์มากมาย พันธุ์ที่ดีจะมีลักษณะเด่นคือ ผลขนาดใหญ่ สุกพร้อมกัน ช่อผลยาวและมีผลถี่ ลำต้นทนทานต่อโรคและแมลง

Create Date : 24 กรกฎาคม 2556		4 comments
Last Update : 31 กรกฎาคม 2556 7:01:29 น.
Counter : 4982 Pageviews.
Share Tweet