BlogGang.com : : singhip : คิดนอกกรอบ

คิดนอกกรอบ

เรื่องของทักษะการคิดนั้น ผมคิดว่าเป็นทักษะที่สำคัญมากสำหรับพนักงานทุกคน และจะยิ่งสำคัญมากขึ้น ถ้าตำแหน่งของพนักงานยิ่งสูงขึ้นไปอีก ในปัจจุบันหลายๆ องค์กรได้ให้ความสำคัญกับเรื่องของการพัฒนาทักษะการคิดของพนักงาน โดยเฉพาะผู้บริหาร เพื่อให้คิดออกนอกกรอบที่เคยคิด เพื่อให้เกิดความคิดใหม่ๆ ในการพัฒนาองค์กร และไม่วนเวียนอยู่กับความคิดเดิมๆ

เรื่องของการพัฒนาทักษะในการคิดนั้น จริงๆ แล้วควรจะพัฒนากันตั้งแต่เด็กๆ เลย ไม่ใช่มาทำกันตอนโต เพราะยิ่งโตกรอบความคิดของเราก็จะมากขึ้น ก็จะยิ่งคิดนอกกรอบยากขึ้นไปอีก แต่ก็แปลกนะครับ ในหลักสูตรการเรียนการสอนของบ้านเราตั้งแต่อนุบาลจนถึงปริญญาเอกนั้น ไม่มีวิชาที่ว่าด้วยการคิดเลย แต่เรากลับต้องคิด คิด และคิด ในการเรียนทุกวิชา โดยที่ไม่รู้เลยว่า วิธีการคิดของเรานั้น ถูกต้อง หรือเหมาะสมหรือไม่

นักวิชาการเรื่องของทักษะการคิดที่มีชื่อเสียงโด่งดังในระดับโลกเลยก็คือ Edward De Bono ซึ่งได้วางแนวทางและวิธีการคิดให้กับชาวโลก และเป็นผู้ให้กำเนิดคำว่า Lateral Thinking หรือการคิดนอกกรอบ ก็พยายามสอนให้คนเรารู้จักวิธีคิดที่เหมาะสม และคิดได้มากขึ้น หลากหลายขึ้น

ปกติเป้าหมาของการคิด ก็คือ การทำให้สุดท้ายแล้วไม่ต้องคิด แปลกดีใช่มั้ยครับ สมองคนเรานั้นจะคิดครั้งแรก จากนั้นก็จะแปรความคิดนั้นเป็นการรับรู้ และเป็นกรอบความคิด ซึ่งเมื่อพบกับเหตุการณ์แบบเดิมอีก สมองก็จะไปดึงเอากรอบนั้นมาใช้ได้เลย โดยไม่ต้องคิดใหม่ เช่น เวลาเราขับรถมาทำงาน ผมถามว่า เราคิดใหม่หรือเปล่า จริงๆ ถ้าเราไม่เปลี่ยนเส้นทางใหม่ เราจะไม่ได้คิดใหม่เลย มันเป็น Pattern ของมันปกติ เราจะรู้เลยว่า ข้างหน้าจะมีหลุมนะ จะมีถนนขรุขระ และมีจุดกลับรถที่เราต้องหลบ เราจะขับอย่างอัตโนมัติโดยไม่ต้องคิดอะไรเลย นี่ก็คือกรอบความคิดที่เป็นตัวอย่างหนึ่ง

คนเราจะมีกรอบความคิดแบบนี้เยอะแยะมากมายในสมองของเรา เมื่อไรที่เราประสบกับเหตุการณ์ที่เคยประสบมาก่อน หรือมีปัญหาที่เคยแก้ไขได้มาก่อนแล้ว สมองเราก็จะดึงเอากรอบความคิดเดิมๆ ออกมาใช้ ซึ่งนี่ก็คือสาเหตุที่ทำให้เราไม่คิดอะไรใหม่ๆ และมักจะอ้างว่า นี่คือวิธีที่ดีที่สุดแล้ว ซึ่งจริงๆ แล้วอาจจะมีวิธีการอื่นมากกว่านี้ก็ได้

ลองพิจารณาสมการสองอันนี้นะครับ

* 5 + 5 = 10

* 10 = 5+5

สองสมการนี้มีความแตกต่างกันหรือไม่ครับ ดูเผินๆ ก็คือเหมือนกัน นี่คือกรอบความคิดเดิมๆ แต่จริงๆ แล้วบรรทัดล่างที่เป็น 10 = 5+5 นั้นแสดงให้เราเห็นถึงทางเลือกที่มากขึ้น 10 ไม่ใช่แค่ 5+5 อาจจะเป็น 4+6 หรือ 2+8 หรือ 2×5 ฯลฯ นี่ก็คือสิ่งที่เรียกว่า Lateral Thinking ก็คือคิดหาทางอื่นๆ ที่สามารถสร้างผลได้เช่นกัน

ตัวอย่างของ Lateral thinking ที่เห็นชัดมากๆ และผมเชื่อว่าหลายท่านอาจจะเคยอ่าน หรือเคยพบมาก่อนก็ได้ก็คือ มีเรื่องของลูกค้าที่บ่นว่าลิฟท์ช้ามาก ว่าจะขึ้นไปถึงชั้น 30 ใช้เวลานานมาก อยากให้ปรับปรุง ถ้าเราคิดในกรอบ เราก็จะพยายามหาเทคโนโลยีใหม่ๆ เข้ามา หรือเปลี่ยนลิฟท์ใหม่ แต่เจ้าของตึกใช้วิธีติดกระจกรอบลิฟท์ พอคนเข้าไปก็ยืนส่องกระจก ทำให้ดูเพลินและรู้สึกว่าลิฟท์เร็วขึ้น หรือใช้วิธีการติดโทรทัศน์ภายในลิฟท์ พอเข้าไปก็จะมีรายการต่างๆ ซึ่งทำให้คนที่ขึ้นลิฟท์ไม่สนใจว่าจะเร็วหรือช้า ซึ่งก็เป็นวิธีที่เขาแก้ไขปัญหาได้

อีกเรื่องก็คือ เรื่องขององค์การนาซ่า ที่นักบินอวกาศไม่สามารถใช้ปากกาหมึกแห้งเขียนได้ในอวกาศ ซึ่งเป็นปัญหาเรื่องของการบันทึกข้อความระหว่างที่อยู่บนอวกาศ ซึ่งถ้าเราคิดในกรอบ ก็คือ เราจะพยายามคิดค้นหาส่วนผสมของหมึกที่สามารถใช้ในอวกาศได้ ทดลองเท่าไรก็ไม่ได้ แต่นักบินอวกาศของอีกประเทศหนึ่ง คิดได้ครับ ก็ใช้ดินสอไงครับ

เรื่องที่เล่าให้อ่านนั้น เป็นตัวอย่างของการคิดแบบ Lateral Thinking ก็คือพยายามไม่คิดตามกรอบความคิดเดิมๆ ที่เรามีอยู่ แต่ให้คิดออกจากกรอบให้ได้ ซึ่งต้องอาศัยการฝึกฝนพอสมควรเลยครับ

มีตัวอย่างเรื่องราวให้ลองฝึกคิดดูนะครับ

มีนักโทษประหารคนหนึ่ง ซึ่งได้รับการตัดสินประหารชีวิต ซึ่งผู้พิพากษาก็ให้เลือกวิธีการตายของตัวเอง โดยมีอยู่ 3 ห้องให้เลือก ก็คือ ห้องที่หนึ่ง เป็นห้องของนักฆ่ามืออาชีพจำนวน 3 คน ห้องที่สอง เป็นห้องของนักวางยาพิษซึ่งจะทำให้ตายโดยไม่รู้ตัวได้ ห้องที่สาม เป็นห้องของฝูงสิงโตที่ไม่มีอะไรตกถึงท้องมาเป็นเวลา 1 ปีแล้ว นักโทษคนนี้ควรจะเลือกห้องใด ที่จะทำให้ตนเองมีโอกาสรอดได้มากที่สุด

ลองคิดดูนะครับ ถ้าอยากได้เฉลยก็เขียนมาสอบถามได้ครับ ท่านที่รู้อยู่แล้วก็อย่าเพิ่งบอกกันนะครับ อยากให้ลองคิดกันดูเป็นการฝึกสมองให้ออกนอกกรอบกันครับ

Create Date : 03 มิถุนายน 2553

Last Update : 3 มิถุนายน 2553 5:51:57 น.

3 comments

Counter : 1065 Pageviews.

ห้องของฝูงสิงโตที่ไม่มีอะไรตกถึงท้องมาเป็นเวลา 1 ปีแล้ว
ก็แสดงว่าสิงโตตายหมดแล้ว หรือไม่ก็ฆ่ากินกันเองหมดแล้ว
เลือกห้องที่ 3 ครับ

โดย: ทะเลโปรแกรมเมอร์

วันที่: 3 มิถุนายน 2553 เวลา:10:16:28 น.

กะลังงง ว่าจะเลือกอันไหน แต่ได้พี่ข้างบนมาช่วย อิอิอิ

โดย: Mr.ใหม่_01

วันที่: 7 มิถุนายน 2553 เวลา:22:36:56 น.

คิดเหมือนคุณ ทะเลโปรแกรมเมอร์ ค่ะ ยังไม่ได้ดูข้างล่างนะคะ แค่คิดไว้แล้วกะจะตอบคอมเม้นท์ เลยเห็นคนที่ตอบก่อน ก็คิดเหมือนกันเลย

คิดว่าสิงโตถ้าไม่กินอะไรเลยตั้ง 1 ปี จะอยู่ยังไง?? ก็อาจจะไม่มีสิงโตแล้วก็ได้

ยังไงช่วยเฉลยด้วยนะคะ สนุกมากค่ะ ขอบคุณค่ะ

โดย: woosung

วันที่: 16 กรกฎาคม 2553 เวลา:22:20:43 น.