มหกรรมชนเผ่าพื้นเมืองแห่งประเทศไทย
Festival of Indigenous Peoples In Thailand

ณ. สวนเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา

7-9 August 2011

อาข่า ( Akha )

ชนเผ่าอาข่า (Akha)

อาข่าเป็นชาวเขาเผ่าหนึ่งที่อาศัยอยู่ในประเทศไทยเรียกตนเองว่า อาข่า
คนไทยและคนเมียนมาร์เรียกว่า อีก้อ หรือ ข่าก้อ
ลาวและชนชาติอินโดจีนตอนเหนือเรียกอีก้อว่า โก๊ะ
คนจีนเรียกว่า โวนี หรือ ฮานี
ซึ่งหมายรวมถึงชนเผ่าที่พูดภาษาโล โล ในมณฑลยูนนานทางตอนใต้ด้วย

การแต่งกายแบบ "โล้มี้อาข่า"

ผู้หญิง : หมวกแบนนี้จะต้องมีแผ่นเงินรูปสี่เหลี่ยมคางหมูเชิดขึ้นมาทางด้านหลัง
ด้านหน้าแต่งด้วยแถวลูกปัด สลับกับแถวกระดุมเงิน
ล้อมกรอบใบหน้าด้วยลูกบอลเงิน เหรียญและลูกปัดห้อยเป็นสายประบ่า
ตัวเสื้อด้านหลัง แต่งด้วยลายปะเศษผ้าชิ้นเล็กชิ้นน้อยหลากสีสลับกับลายปักงามวิจิตร
แต่งด้วยกระดุมเปลือกหอยกระดุมเงิน ลูกเดือย ลูกปัด และพู่ห้อย รัดน่อง
และย่ามก็ปักแต่งในทำนองเดียวกัน ผ้าผูกเอวจะแต่งด้วยเปลือกหอย
และ ลูกเดือย ของสาวโสดจะกว้างกว่าหญิงแต่งงานแล้ว
ส่วนกระโปรงนั้นชาวอาข่าจะสวมเหมือนกันหมด

ผู้ชาย : เสื้อของบุรุษและเด็กชายมีลายปักประดับชายเสื้อโดยรอบและรอบตะเข็บข้างทั้งซ้ายขวา
หรือบางที่ไม่มีปักชายเปลี่ยนเป็นปักประดับอย่างงดงามที่สาบหน้า

ลาหู่ (Lahu)


ชนชาวมูเซอ เป็นชาวเขาเผ่าหนึ่งของประเทศไทย
ซึ่งมีจำนวนประชากรมากเป็นลำดับที่ ๓ รองจากกะเหรี่ยงและแม้ว
มูเซอจะเรียกตัวเองว่า ล่าหู่ (Lahu)
ชาวเขาเผ่านี้มีเชื้อสายมาจากพวกโลโล ซึ่งเป็นกลุ่มที่เคยรุ่งเรืองมาก่อนในแถบที่ราบสูงทิเบต

ในอดีตลาหู่ทอผ้าใช้เอง แต่ในปัจจุบันแทบจะไม่มีใครทอผ้าใช้เอง
นอกจากจะทอพวกของใช้ที่มีขนาดเล็กๆ เช่น ย่าม หรือสายสะพายย่ามเท่านั้น

เสื้อผ้าของลาหู่จะใช้ผ้าดำ หรือผ้าสีฟ้าซึ่งขึ้นอยู่กับว่าเป็นลาหู่กลุ่มใด
และตกแต่งด้วยผ้าหลากสีเป็นลวดลายสวยงาม

การแต่งกายของผู้หญิง
ลักษณะการแต่งกายของผู้หญิงคือสวมใส่เสื้อแขนยาว
สวมผ้าถุงยาวถึงข้อเท้า ตกแต่งด้วยแถบผ้าสีต่างๆ
และ มีเม็ดอลูมิเนียมเล็กๆ เย็บติดเสื้อ และมีสวดลายต่างๆ
แปะติดไว้ด้านหน้าและด้านหลังอย่างสวยงาม
(ดูได้จากรูปที่ถ่ายมาค่ะ ส่วนคนผู้ชายเป็นอีกชนเผ่าค่ะ)

การแต่งกายของผู้ชาย
ลักษณะการแต่งกายของผู้ชายคือสวมใส่เสื้อแขนยาวสีดำ
ประดับด้วยเม็ดโลหะเงินและลายปักต่างๆ
ส่วนกางเกงใช้สีดำ สีเขียว สีฟ้า เย็บปักด้วยมือที่สวยงาม

เมี่ยน (Iu Mien)

เมี่ยน (เย้า) ได้รับการจัดให้อยู่ในพวกมงโกลอยด์
คือ เป็นชาวเขาสายจีน- ธิเบต ในกลุ่มจีนเดิม
เรียกตนเองว่า " เมี่ยน" (MIEN) หรือ " อิ้วเมี่ยน" (IU MIEN)
มีถิ่นฐานเดิมอยู่ในประเทศจีนตอนใต้ แถบมณฑลกวางสี กวางเจา และยูนนาน

เมี่ยนที่เข้ามาในประเทศไทยสันนิษฐานว่าอพยพมาจากประเทศจีน
และอพยพลงมาเรื่อย ๆ โดยเข้ามาในลาว ( ราว พ. ศ. ๒๓๙๓)
และพม่าก่อน แล้วจึงอพยพเข้ามาในประเทศไทย

เมี่ยนมีลักษณะการแต่งกาย การใช้สีสัน จะแตกต่างกันบ้างเพียงเล็กน้อย
เมื่อแต่งกายตามจารีตประเพณีก็พอจะทราบได้ว่ามีถิ่นฐานอยู่ในท้องที่ใด หรืออยู่ในกลุ่มใด
แต่มีบ้างที่กลุ่มที่อาศัยอยู่ใกล้เคียงกันจะมีการลอกเลียนแบบซึ่งกันและกันบ้าง

ไทหย่า


ชนเผ่า ไทหย่า หรือ ไตหย่า เดิม อาศัยอยู่ที่ “ เมืองหย่า ”
ติดกับฝั่งแม่น้ำเต้า ทางด้านเหนือของเมืองซีเม่า เมืองทะลาง
และใต้เมืองคุนหมิง ในมณฑลยูนนาน ประเทศจีน
ภูมิประเทศเป็นพื้นที่ราบล้อมรอบไปด้วยไร่นาป่าไม้และทิวเขา
อันเรียงรายสลับซับซ้อน

คำที่ออกเสียงว่า ไต หมาย ถึง “ ไท ” ซึ่งแปลว่าคนส่วนคำว่า “ หย่า ” หมายถึงชื่อเมืองที่ตั้งบ้าน
คำว่า “ ไทยหย่า ” จึงหมายความถึงคนที่อยู่ในเมืองหย่า

สาวไทหย่า กำลังศึกษาปริญญาโท ที่มหาวิทยาลัยราชภัฎ เชียงราย
น่ารักดีเนาะ ขาวใส โอโม่ มั่ก มาก

ดาราอาง (ปะหล่อง)




ชนเผ่าดาราอาง แปลว่าชนเผ่าที่ชอบอยู่บนภูเขา
ซึ่งเป็นชื่อดั้งเดิมของชนเผ่านี้ ปกติชนเผ่านี้เรียกตนเองว่า ดาราอั้ง

ส่วนชื่อปะหล่องนั้นเป็นชื่อที่ชนกลุ่มพม่าขนานนาม
โดยทั่วไปชนกลุ่มนี้ไม่ชอบให้เรียกว่า ปะหล่อง
ด้วยเหตุผลที่ว่าไม่ใช่ภาษาตนเอง

เครื่องแต่งกายของผู้หญิง
ซึ่งประกอบด้วยเสื้อผ่าอกหน้า แขนกระบอก เอวลอย สีพื้นสดใส
ส่วนใหญ่มักเป็นสีดำ สีน้ำเงิน สีเขียวใบไม้ ตกแต่งลายเสื้อด้านหน้า
แถบผ้าสีแดงส่วนผ้ายีนที่ทอขึ้นมาเอง สีแดงสลับลายริ้วขาวเล็กๆ ขวางลำตัว ยาวคร่อมเท้า โพกศรีษะด้วยผ้าผืนยาว
ซึ่งส่วนใหญ่นิยมใช้ผ้าขนหนู ซึ่งซื้อจากตลาดพื้นราบลักษณะที่โดดเด่น
คือการสวมที่เอวด้วยวงหวายลงรักแกะลายหรือใช้เส้นหวายเล็กๆ
ย้อมสีถักเป็นลาย บางคนก็ใช้โลหะสีเงินลักษณะเหมือนแผ่นสังกะสีมาตัดเป็นแถบยาวตอกลาย
แล้วขดเป็นวง สวมใส่ปนกัน วงสวมเอวเหล่านี้ประหล่องเรียกว่า"หน่องว่อง"

การแต่งกายผู้ชาย
ลักษณะการแต่งกายเปลี่ยนแปลงไปจนไม่สามารถหาลักษณะที่บ่งบอกเอกลักษณ์ได้
ทั้งเด็ก หนุ่มและชายชรา ล้วนแต่งกายแบบคนพื้นราบมีเพียงผู้เฒ่าบางคนเท่านั้น

ที่ยังคงสูบยาด้วยกล้องยาสูบ ขนาดประมาณ ๑ ฟุต
ทำจากไม้แกะสลักเป็นสัญลักษณ์ที่บ่งบอกถึงความเป็นปะหล่อง
แตกต่างจากชนเผ่าอื่นๆในประเทศไทย