หลวงประดิษฐ์ไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) มหาดุริยกวีลุ่มเจ้าพระยาแห่งอุษาคเนย์
ออกจากโรงละคร K-Bank สยามพิฆเนศ ด้วยความอิ่มเอม เสียงระนาดจากละครเวที เรื่อง โหมโรง เดอะ มิวสิคัล ไร้ราก ไร้แผ่นดิน ยังแว่วกังวาล ก็เลยมาเปิดตู้หนังสือหยิบหนังสือที่เป็นแรงบันดาลให้คุณอิทธสุนทร เขียนบทและสร้่างภาพยนตร์เรื่องโหมโรงขึ้นมาอ่าน
หลวงประดิษฐไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) มหาดุริยกวีลุ่มเจ้าพระยาแห่งอุษาคเนย์
อานันท์ นาคคง และ อัษฏาวุธ สาคริก : เขียน / สุจิตต์ วงษ์เทศ : บรรณาธิการ สำนักพิมพ์มติชน พิมพ์ครั้งที่ 2 : มีนาคม 2547 ซื้อเมื่อ : 27 มันาคม 2547 อา่นจบ : 1 พฤษภาคม 2558
:: โปรยปกหลัง ::
หนังสือเล่มนี้คือแรงบันดาลใจสำคัญ ที่ทำให้เกิดภาพยนตร์ "โหมโรง" เรืองราวชีวิตของ ท่านครูหลวงประดิษฐไพเราะ ที่ผู้เขียนนำมาถ่ายทอดไว้นี้ ให้ทั้งความสนุกสนาน น่าติดตาม และแง่มุมประวัติศาสตร์ ที่ผมไม่เคยรู้มาก่อน ผมได้พบฉากชีวิต ที่หลากหลาย ทั้งโลดเล่น เร้าอารมณ์ และสงบนิ่ง งดงาม และได้เข้า่ใจความหมายของ อัจฉริยะนักดนตรี ที่ควรค่าแก่การรู้จักเป็นอย่างยิ่ง - อิทธิสุนทร วิชัยลักษณ์ -
ผู้เขียนเรียบเรียงเรื่องราวตามประวัติชีวิตของ "ท่านครู" ตั้งแต่วัยเยาว์ จนเข้าถวายตัวเป็นมหาดเล็กใน "สมเด็จวังบูรพา" มีตำแหน่งเป็น "จางวางศร" และเติบโตในราชการงานตนตรี มาตลอดตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5-6-7 ได้รับตำแหน่งเป็น "หลวงประดิษฐไพเราะ" ด้วยว่ามีความสามารถทางการประพันธ์เพลง เป็นผู้แต่งเพลงสำเนียงชวา สำเนียงเขมร เพราะเคยเดินทางไปยัง 2 เมืองนี้ และยังมีเพลงสำเนียงอื่นๆ อีกมาก ท่านได้รับมอบเครื่องดนตรีมอญจากครูดนตรีเชื้อสายมอญ จึงได้คิดแนวทางการบรรเลงและตั้งวงปี่พาทย์มอญขี้นมา ลูกหลานท่านในรุ่นต่อมาก็สืบสานงานดนตรีมาโดยตลอด ท่านเป็นครูดนตรีที่มีลูกศิษย์มาก และถ่ายทอดวิชาได้ทุกเครื่องดนตรีเลยทีเดียว ก็สมแล้วที่จะกล่าวว่าท่านเป็น "อัจฉริยะนักดนตรี" ที่หาได้ยากยิ่ง
นอกจากเรื่องราวของท่านแล้ว ในหนังสือจะกล่าวถึงพระประวัติเจ้านายที่ให้การสนับสนุนดนตรี ประวัติครูดนตรีที่ท่านนับถือหลายท่าน มีเรื่องเล่าโดยลูกศิษย์ของท่านเป็นเกร็ดประวัติหลายเรื่องทีเดียว ทำให้เราเข้าใจ "วงการดนตรีไทย" ขึ้นอีกมาก แม้จะมีศัพท์แสงของดนตรีไทยที่เราไม่เข้าใจ แต่ก็ไม่ทำให้เสียอรรถรสให้การอ่านแต่อย่างใด จะให้ดี ต้องเปิดเพลงไทยเดิมไปด้วยขณะอ่าน ...จะลึกซึ้งเข้าท่านที่
สำหรับเพลงแสนคำนึง ซึ่งเป็นเพลงสุดท้ายที่ปรากฎในเรื่อง "โหมโรง" นั้น เป็นเพลงที่ท่านต้องการถ่ายทอดความคับแค้นใจที่มีต่อกฎระเบียบในยุด "เชื่อผู้นำ ชาติพ้นภัย" ท่านครูแต่งเพลงที่ทำให้นักดนตรีในวงสามารถ "เดี่ยว" ทุกเครื่องดนตรีเลย
ฟังเพลงแสนคำนึง บรรเลงโดยปีพาทย์ไม้แข็ง (ออกเดี่ยว) ระนาดเอก : ทวีศักดิ์ อัครวงษ์
เพลงนี้ แรกแต่งนั้น ท่านครูแต่งเนื้อร้องไว้ด้วย และจะให้ "คุณหญิงชิ้น ศิลปบรรเลง" บุตรสาวซึ่งเป็นครูสอนร้อง ร้องให้ฟัง แต่พออ่านเนื้อเพลงจบ คุณหญิงชิ้นก็ฉีกเนื้อเพลงทิ้งเสีย ด้วยเกรงว่า "เก็บไว้จะเป็นภัย" จึงไม่มีใครทราบว่าเพลงนี้มีเนื้อร้องอย่างไร และท่านครูได้หยิบตอนหนึ้งจากเรื่องขุนช้างขุนแผนมาเป็นเนื้อร้องแทน
ดนตรีไทย ฟังกี่ครั้ง ก็ยังคงซาบซึ้ง ตราตรีงใจเสมอ อีกทั้งเพลงเดียวกัน หากบรรเลงด้วยวงดนตรีคนละแบบ นักดนตรีคนละคน ก็ให้อารมณ์เพลง ความไพเราะ และความซาบซึ้ง ที่แตกต่างกัน แบบ "ทางใครก็ทางมัน" นั่นแล
ตอบโจทย์ : ปกมีรูปคน
Create Date : 02 พฤษภาคม 2558 |
Last Update : 2 พฤษภาคม 2558 19:13:33 น. |
|
2 comments
|
Counter : 2260 Pageviews. |
|
|
|