คาดว่าเพื่อนๆ สมาชิกหลายท่านคงเคยผสมเกสรเพื่อพยายามสร้างลูกผสมดอกซ้อน ซึ่งดอกซ้อนส่วนใหญ่มักไม่ค่อยมีเกสรตัวเมีย หรือเกสรตัวเมียไม่สมบูรณ์ เราจึงใช้ละอองเกสรตัวผู้ของดอกซ้อนไปป้ายบนดอกลาที่ต้องการ ถ้าไปป้ายดอกใหญ่ (ที่มีชุดโครโมโซมแบบเดียวกัน) ก็มักติดได้โดยง่าย แต่เมื่อไปป้ายดอกเล็กๆ อย่าง Papilio, Exotic Star, Giraffe, รางเงิน, รางทอง, รางนาก, พันธุ์ไทยพื้นเมือง, Amputo, Misty, Pink Floyd, Santos, Cybister ทั้งหลายอย่าง Chico, Emerald, Evergreen, Sumatra, La Paz กลับผสมไม่ค่อยติด เมล็ดเสียเยอะ หรือได้เมล็ดดีน้อย

นั้นเป็นเพราะดอกซ้อนส่วนใหญ่มีชุดโครโมโซมเป็นแบบ Tetraploid คือมีจำนวนโครโมโซม 44 ตัว แต่ดอกเล็กส่วนใหญ่มีชุดโครโมโซมเป็นแบบ Diploid คือมีจำนวนโครโมโซม 22 ตัว จึงผสมไม่ค่อยติด และได้เมล็ดดีน้อย

มีว่านสี่ทิศดอกซ้อนเท่าที่ทราบตอนนี้มี 2 พันธุ์ที่มีชุดโครโมโซมแบบ Diploid สามารถผสมกับพันธุ์ดอกเล็กส่วนใหญ่ได้คือ Jewel และ H. puniceum var alberti (คาดว่าว่านสี่ทิศดอกซ้อนจากญี่ปุนที่ดอกเล็กอีกบางพันธุ์มีโครโมโซมแบบเดียวกัน)

สร้างลูกผสมดอกซ้อนจากพันธุ์ดอกเล็กส่วนใหญ่ (มีชุดโครโมโซมแบบ Diploid) ใช้ Jewel เป็นพ่อจะติดง่าย ได้เมล็ดสมบูรณ์ครับ ^__^

ข้อดีของว่านสี่ทิศ Jewel คือ

1. ดอกสีขาวผสมง่าย ได้ลูกผสมที่มีสี และลวดลายที่ต้องการ

2. ดอกหอมมากๆ ลูกผสมที่ได้มีโอกาสมีกลิ่นหอม

3. จัดว่าดอกมีขนาดค่อนข้างใหญ่มากคือ 17.5 cm สำหรับว่านสี่ทิศแบบ Diploid มีโอกาสได้ลูกผสมดอกใหญ่สูง

4. ให้เกสรตัวผู้บ่อย บางครั้งบานออกมาเป็นดอกลาที่มีทั้งเกสรตัวเมียและตัวผู้สมบูรณ์ จึงสามารถเป็นแม่ได้ โดยเอาละอองเกสรตัวผู้ของดอกซ้อนมาใส่จะได้ดอกซ้อนสมบูรณ์ขึ้น

All pictures are from the internet.