Group Blog
All Blog
|
การเพาะเมล็ดว่านสี่ทิศ การเพาะเมล็ดว่านสี่ทิศ (Amaryllis/Hippeastrum Seed Germination) หากการผสมเกสรของเราสำเร็จ เราจะได้ฝักที่มีเมล็ดอยู่จำนวนมาก 50-80 เมล็ด ลักษณะคล้ายลูกมะยม แต่มีเพียง 3 กลีบ ฝักอาจมีรูปร่างกลมรีต่างกัน และขนาดใหญ่ตั้งแต่เหรียญบาท จนถึงลูกกอล์ฟ แล้วแต่พันธุ์ และพันธุ์ที่มาผสมด้วย (พ่อ) ฝักที่แก่พร้อมเก็บจะเริ่มเปิดออก (เพียงแต่ปริออกเป็นรอยแยก และเห็นเมล็ดสีดำๆ อยู่ภายใน) สีเขียวซีดลง สีเขียวอมเหลือง หรือสีเหลืองน้ำตาล ฝักแก่ไม่จำเป็นต้องมีสีเหลืองเสมอไป บางพันธุ์อย่าง Papilio ฝักแก่ยังมีสีเขียวอยู่ แต่เปิดออกแล้ว เมื่อฝักเริ่มปริออกมาแล้วก็สามารถตัดฝักออกมาได้ทันที ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้จนฝักเปิดออกกว้าง เพราะเมล็ดจะปลิวไปทั่ว และจะถูกแสงแดดซึ่งทำให้สูญเสียความชื้น ยิ่งนานเมล็ดยิ่งมีอัตราการงอกน้อยลง  ฝักระยะกำลังเติบโต สีเขียม ผิวตึง  ฝักโตเต็มที่ใกล้เปิดออกแล้ว ฝักจะเริ่มย่น กลีบฝักจะห้อยโย้ต่ำลง เหมือนท้องคนใกล้คลอดเลย  ฝักแก่พร้อมเก็บ ปริออกเพียงเล็กน้อยก็เก็บได้เลย  ว่านรางนาค H. reticulatum var. striatifolium เป็นว่านสี่ทิศเพียงพันธุ์เดียวที่เมล็ดมีลักษณะกลมรี สีดำเงา และภายในฝักเป็นสีแดง และลูกผสมของรางนากอาจมีเมล็ดที่นูนมาก หากทำก้านช่อหักเราสามารถนำก้านช่อไปแช่น้ำในแจกัน แล้วปล่อยทิ้งไว้ ฝักสามารถจะเจริญเติบโตจนแก่ เปิดออก และได้เมล็ดที่สมบูรณ์ แต่ไม่ควรไปแกะหรือเปิดฝักที่ยังไม่ปริออกเอง  ตัดฝักแก่ออกมาแล้วเปิดออก เมื่อตัดฝักมาแล้วให้ผึ่งแห้งโดยวางไว้ในบ้านที่อุณหภูมิปกติ ฝักจะเปิดออกกว้างขึ้น และดึงเมล็ดออกง่ายขึ้น สังเกตได้โดยจับฝักขึ้นมาเขย่าจะมีเสียงดัง เปิดฝักออกให้กว้าง แล้วค่อยๆ ดึงเมล็ดออกมาอย่างระมัดระวัง เมล็ดมีลักษณะเป็นแผ่นบางๆ สีดำ เนื้อสากแบบกระดาษ เมล็ดที่สมบูรณ์: จะมีส่วนนูนอยู่ริมด้านหนึ่ง ซึ่งมีเอมบริโอ้อยู่ภายใน หากส่องดูด้วยหลอดไฟจะเห็นส่วนทึบแสงอยู่ภายในเมล็ด โดยปกติเมล็ดที่ได้จากการผสมพันธุ์ที่มีจำนวนโครโมโซมเท่ากัน (การผสมว่านสี่ทิศพันธุ์ที่มีจำนวนโครโมโซม 22 ตัวด้วยกัน และพันธุ์ที่มีจำนวนโครโมโซม 44 ตัวด้วยกัน) จะมีเมล็ดที่สมบูรณ์จำนวนมากกว่าเมล็ดที่ไม่สมบูรณ์ ซึ่งเมล็ดที่ไม่สมบูรณ์จะมีจำนวนน้อยมาก ให้แยกเมล็ดที่สมบูรณ์และที่ไม่สมบูรณ์ออกจากกัน นำเฉพาะเมล็ดที่สมบูรณ์มาเพาะ เมล็ดที่ไม่สมบูรณ์: บ่อยครั้งฝักที่เปิดออกมามักจะพบเมล็ดที่ไม่สมบูรณ์ ซึ่งมีลักษณะเป็นแผ่นบางเล็กบ้างใหญ่บ้าง สีขาว หรือสีดำ แบนไม่มีส่วนนูน เรียกว่ามีแต่เปลือกนั่นเอง ให้คัดออก, เมล็ดที่มีสีแดง สีขาวหรือสีน้ำตาลอ่อนบนเปลือก หรือเมล็ดที่มีเอมบริโอ้อยู่นอกเปลือก  เมล็ดว่านสี่ทิศ  เมล็ดว่านสี่ทิศส่องไฟ หากเมล็ดที่ได้สมบูรณ์น้อยมาก หรือมีความผิดปกติเช่น มีเปลือกสีซีด ขาว หรือสีน้ำตาลอ่อน มีจุดแดง ไม่มีเมล็ดอยู่ภายในฝัก หรือเอมบริโอออกมาอยู่นอกเปลือก นั่นเป็นเพราะการผสมข้ามพันธุ์ที่มีจำนวนโครโมโซมไม่เท่ากัน (การผสมพันธุ์ว่านสี่ทิศพันธุ์ที่มีจำนวนโครโมโซม 44 ตัว (แม่) กับ พันธุ์ที่มีจำนวนโครโมโซม 22 ตัว (พ่อ)) บ่อยครั้งที่ผสมติดฝัก ฝักเจริญเติบโตมาถึงกลางทาง แต่ก้านช่อดอกและฝักเหี่ยวแห้งไปก่อน หรือฝักเจริญเติบโตจนแก่และเปิดออก แต่ให้เมล็ดที่ไม่สมบูรณ์ หรือผิดปกติทั้งหมด หรือเกือบทั้งหมด เมล็ดที่สมบูรณ์จำนวนน้อยมากที่ได้นี้ เมื่อนำไปเพาะอาจจะได้ต้นกล้าที่ไม่แข็งแรง และตายไประยะแรกๆ การผสมพันธุ์ว่านสี่ทิศพันธุ์ที่มีจำนวนโครโมโซม 22 ตัว (แม่) กับ พันธุ์ที่มีจำนวนโครโมโซม 44 ตัว (พ่อ) อาจทำให้ได้พันธุ์ลูกผสมใหม่ๆ ที่มีความโดดเด่น และดอกขนาดใหญ่กว่า แม้จะมีจำนวนเมล็ดสมบูรณ์เพียงน้อยนิดก็ตาม  เมล็ดที่ไม่สมบูรณ์จากการผสมพันธุ์ที่มีจำนวนโครโมโซมไม่เท่ากัน  ฝักเผยให้เห็นเมล็ดที่มีเอมบริโอ้นอกเปลือก เกิดจากการผสมพันธุ์ที่มีจำนวนโครโมโซมไม่เท่ากัน เมล็ดว่านสี่ทิศสามารถเก็บไว้ได้นานหลายเดือน แต่ต้องเก็บรักษาอย่างถูกต้อง รักษาความชื้นไว้ให้ดี หากเก็บไม่ดีเมล็ดจะแห้งได้ง่าย และสูญเสียความชื้นได้อย่างรวดเร็ว ทำให้เอมบริโอ้ตาย และเมล็ดจะดูแฟบลง หรือเน่าได้ง่ายหากความชื้นมากไปหรือเก็บเมื่อเมล็ดยังไม่แห้งดี เมื่อแยกเมล็ดที่สมบูรณ์ออกมาแล้ว ให้รีบนำมาเพาะโดยเร็ว เมล็ดที่สดใหม่มีอัตราการงอกดีกว่าเมล็ดที่เก็บไว้นานๆ การเพาะเมล็ดว่านสี่ทิศนั้นสามารถทำได้อย่างง่ายดายเช่นเดียวกับเมล็ดพันธุ์พืชชนิดอื่นๆ ดังนั้นขอให้ทุกท่านสลัดความกังวลใจออกไป หากเมล็ดสมบูรณ์แล้ว เมล็ดของเราจะงอกได้อย่างแน่นอน หลากหลายวิธีในการเพาะเมล็ดที่เราเคยทราบกันมา ล้วนสามารถนำมาใช้เพาะเมล็ดว่านสี่ทิศได้เช่นเดียวกัน ไม่ว่าจะเป็น การเพาะบนดินแบบปกติ หรือใช้ภาชนะและวัสดุเพาะแตกต่างกันไป เช่น กล่องพลาสติกกันชื้น, ลังโฟม หรือภาชนะอื่นๆ ที่มีฝาปิด หรือเพาะบนกระดาษทิชชู่เปียก ฯลฯ ปัจจัยที่สำคัญที่สุดในการเพาะเมล็ดว่านสี่ทิศให้สำเร็จ อัตราการงอกสูง คือความชื้นและแสงสว่าง เทคนิคการเพาะเมล็ดว่านสี่ทิศที่ให้ผลสำเร็จสูง และผู้เชี่ยวชาญนิยมใช้กัน มี 2 วิธีคือ 1. การเพาะเมล็ดแบบลอยน้ำ (Floating Method/California Method) - มักใช้ในพื้นที่ที่มีอากาศหนาวเย็น 2. การเพาะเมล็ดบนดินโดยเรียงเมล็ด - เหมาะสมพื้นที่อบอุ่น หรือร้อน และในประเทศไทย     โปรดติดตามตอนต่อไป "การเพาะเมล็ดว่านสี่ทิศด้วยวิธีลอยน้ำ"
ได้ความรู้ขอบคุณมาก ค่ะ
โดย: puipom
 วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2557 เวลา:9:00:40 น. |
หงส์ฟู่
 ฝากข้อความหลังไมค์ Rss Feed  Smember ผู้ติดตามบล็อก : 46 คน [?]
Link |
|||||||||||||
