|
| 1 | 2 | 3 |
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
|
|
|
|
|
|
|
โคลง ๔ สุภาพ
คณะ ในโคลงหนึ่งบทมี ๔ บรรทัด บรรทัดหนึ่งเรียกว่า " บาทหนึ่ง " โคลง ๔ สุภาพ ๑ บท จะมี ๔ บาท นับเป็น ๑ โคลง บาทหนึ่งมี ๒ วรรค วรรคหน้ามีวรรคละ ๕ คำ วรรคหลังของบาทที่ ๑ บาทที่ ๒ และบาทที่ ๓ มีวรรคละ ๒ คำ วรรคหลังของบาทที่ ๔ จะมี ๔ คำ ซึ่งรวมแล้ว ๑ บท หรือ ๑ โคลงจะมีคำรวมทั้งสิ้น ๓๐ คำ
พยางค์ มีจำนวนตามหน่วยที่ได้เขียนไว้ในแผนผังด้านบน ถ้าหากเป็นพยางค์ลักษณะของลหุอาจจะมีได้มากเกินกว่าที่แผนผังได้กำหนดไว้ก็ได้ แต่จะต้องไม่ยาวจนมีความรู้สึกว่าเยิ่นเย้อจนทําให้อ่านไห้ถูกทํานองและจังหวะไม่ได้
สัมผัส จุดสัมผัสของโคลง ๔ สุภาพดูได้ตามแผนผังที่แสดงไว้ด้านบน นอกจากสัมผัสบังคับที่ได้กล่าวมาแล้วในแผน โคลง ๔ สุภาพยังต้องการสัมผัสอีก ๒ อย่าง เพื่อชูรสให้คำประพันธ์ไพเรายิ่งขึ้น ซึ่งได้แก่ สัมผัสใน ได้แก่คำที่คล้องจองกันและอยู่ในวรรคเดียวกัน จะเป็นสัมผัสคู่เรียงคำไว้ติดต่อกัน หรือจะเป็นสัมผัสสลับ คือเรียงคำอื่นแทรกคั่นไว้ระหว่างคำสัมผัสก็ได้ สุดแต่จะเหมาะทั้งไม่มีกฎเกณฑ์จํากัดไว้ว่า จะต้องมีอยู่ตรงนั้นตรงนี้เหมือน อย่างสัมผัสนอก และไม่จำเป็นจะต้องใช้สระอย่างเดียวกันด้วย เพียงแต่ให้อักษรเหมือนกันหรือเป็นอักษรประเภทเดียวกันหรืออักษรที่มีเสียงคู่กันก็สามารถนำมาใช้ได้ สัมผัสในสามารถแบ่งแแกได้เป็น ๒ ชนิดได้แก่ สัมผัสสระ และสัมผัสอักษร ดังที่ได้กล่าวไว้แล้วในส่วนของฉันท์ลักษณ์ ( กลับไปอ่านฉันท์ลักษณ์ ) สัมผัสอักษร การสัมผัสอักษรระหว่างวรรคคือการให้คำสุดท้ายของวรรคหน้า สัมผัสอักษรกับคำหน้าของวรรคหลังเช่น ขึ้น กับ เคียง กา กับ กู่ ตา กับ ตาม จ้อง กับ จึ่ง ดังตัวอย่างข้างล่าง
เอกโท ๑ โคลง ๑ บทจะมีวรรณยุกต์เอก ๗ ตำแหน่ง วรรณยุกต์โท ๔ ตำแหน่ง ดังที่แสดงไว้ในแผนผัง ๒ ตำแหน่งวรรณยุกต์เอก และวรรณยุกต์โทในบาทที่ ๑ สามารถที่จะวางสลับตำแหน่งกันได้ คือเอาวรรณยุกต์ที่เป็นเอกไปวางไว้ในคำที่ ๕ และเอาวรรณยุกต์ที่เป็นโทมาไว้เป็นคำที่ ๔ ก็ได้ ในบรรดาโคลงทุกชนิด ไม่ว่าจะเป็นโคลงสุภาพ หรือโคลงดั้น สามารถนํามาสลับกันได้เสมอ ดังตัวอย่างที่แสดงไว้ด้านล่าง ๓ คำที่ ๗ ของบาทที่ ๑ และคำที่ ๕ ของบาทที่ ๒ และบาทที่ ๓ ห้ามใช้คำที่มีรูปวรรณยุกต์ ๔ ห้ามใช้คำตายที่ผันด้วยวรรณยุกต์โท ในตำแหน่งโท ๕ คำสุดท้ายของบท ห้ามใช้คำตายและคำที่มีรูปวรรณยุกต์อื่น ๆ หากแต่ว่ากันว่าการลงท้ายบท การใช้เสียงจัตวาที่ไม่ปรากฎรูปจะเป็นที่นิยมและไพเราะยิ่ง ๖ คำที่เป็นเอกโทษคือใช้เอกในที่ผิด เช่น หน้า เขียนเป็น น่า ฯลฯ และ โทโทษ คือใช้โทในที่ผิด เช่น หรือ เขียนเป็น รื้อ , เล่น เขียนเป็น เหล้น ฯลฯ คำชนิดนี้โบราณผ่อนผันให้ใช้ได้ แต่มาบัดนี้ไม่ใคร่นิยมใช้เพราะเป็นการขอไปทีอย่างมักง่าย ทั้งทําให้รูปของคำที่นำมาใช้เสียไปด้วย
คำเป็นคำตาย คําตายห้ามนํามาใช้เป็นคำสุดท้ายของบท
คำสร้อย ถ้าเนื้อความยังไม่สิ้นกระแส จะเติมสร้อยลงในท้ายบาทที่ ๑ บาทที่ ๒ บาทที่ ๓ และบาทที่ ๔ ก็ได้ แต่ในปัจจุบันไม่นิยมที่จะเติมสร้อยในบาทที่ ๔ จึงไม่ใคร่จะได้เห็นในการแต่งโคลง ๔ สุภาพทั่ว ๆ ไป แต่หากในหนังสือโคลงรุ่นเก่า ๆ เราอาจจะพบเห็นได้บ่อย แม้หากเราจะแต่งเล่นบ้างก็สามารถที่จะทําได้ไม่ผิดข้อบัญญัติแต่ประการใด
โคลง ๔ สุภาพนี้ ถือกันว่าไพเราะและนิยมแต่งกันมาก เป็นโคลงที่นิยมแต่งกันมาตั้งแต่สมัยโบราณกาลไม่รู้จักจืด นับว่าเป็นหลักของโคลงทั่ว ๆ ไปเพราะหากเรียนรู้จนสามารถแต่งได้แล้ว ก็จะสามารถจะแต่งโคลงชนิดอื่น ๆ ได้โดยไม่ยาก เพราะฉะนั้นผู้ที่เริ่มศึกษาควรเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องศึกษาและเรียนรู้ไว้
Create Date : 19 ธันวาคม 2548 |
|
10 comments |
Last Update : 19 ธันวาคม 2548 0:10:15 น. |
Counter : 2978 Pageviews. |
|
|
|
|
| |
โดย: noom_no1 19 ธันวาคม 2548 2:14:53 น. |
|
|
|
| |
โดย: ดวงสมร IP: 202.240.72.251 22 ธันวาคม 2548 14:56:11 น. |
|
|
|
| |
โดย: ภาษาน่ารัก IP: 203.172.175.229 28 ธันวาคม 2548 12:04:19 น. |
|
|
|
| |
โดย: ดาว IP: 203.113.67.70 4 มกราคม 2551 22:03:27 น. |
|
|
|
| |
โดย: ดาว IP: 203.113.67.70 4 มกราคม 2551 22:04:55 น. |
|
|
|
| |
โดย: ลี่ IP: 222.123.85.211 4 มีนาคม 2551 20:52:39 น. |
|
|
|
| |
โดย: ลี่ IP: 222.123.85.211 4 มีนาคม 2551 20:52:43 น. |
|
|
|
| |
โดย: P IP: 223.206.194.208 9 พฤศจิกายน 2553 14:45:51 น. |
|
|
|
|
|
|
|
ฟ้า ฝาดพิโรธริน...............อุทกฟ้า
อา รยล่มสูญสิน................ธรรมทรัพย์
เพศ เผ่าทุกผู้บ้า................กิเลศร้อนระเริงเมือง